Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 28 kwietnia 1997 r.
I PKN 121/97
Niedopuszczalna jest kasacja od postanowienia sądu drugiej instancji
oddalającego zażalenie na postanowienie oddalające wniosek o przywrócenie
terminu do złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia posta-
nowienia o umorzeniu postępowania.
Przewodniczący SSN: Józef Iwulski (sprawozdawca), Sędziowie SN: Teresa
Flemming-Kulesza, Walerian Sanetra.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 1997 r. na posiedzeniu
niejawnym sprawy z powództwa Moniki P. przeciwko Bogumile K. i Maji K. o przy-
wrócenie do pracy, na skutek kasacji strony pozwanej od postanowienia Sądu
Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu z dnia 16 stycznia
1997 r. [...]
p o s t a n o w i ł:
o d r z u c i ć kasację.
U z a s a d n i e n i e
Powódka Monika P. wniosła o przywrócenie jej do pracy w Przedsiębiorstwie
Handlowym "M." w W., stanowiącym własność pozwanych Bogumiły K. i Marii K. Na
rozprawie w dniu 10 czerwca 1996 r. strony zawarły ugodę i Sąd Rejonowy-Sąd Pracy
we Włocławku, postanowieniem z tej samej daty [...] umorzył postępowanie. W dniu 29
sierpnia 1996 r. pozwane wniosły o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o
sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienia z dnia 10 czerwca 1996 r. o
umorzeniu postępowania. Postanowieniem z dnia 21 października 1996 r. Sąd
Rejonowy we Włocławku oddalił ten wniosek, a postanowieniem z dnia 16 stycznia
1997 r. [...] Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu oddalił
zażalenie pozwanych. Od tego postanowienia kasację złożyły pozwane, które zarzuciły
mu naruszenie art. 378 § 1 KPC, polegające na nierozpoznaniu sprawy w granicach
zażalenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 392 § 1 KPC kasacja przysługuje tylko od postanowień kończą-
cych postępowanie w sprawie. Przedmiotem kasacji pozwanych jest postanowienie
Sądu drugiej instancji oddalające zażalenie na postanowienie oddalające wniosek o
przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia,
zapadłego na rozprawie, postanowienia o umorzeniu postępowania. Zgodnie z art. 357
§ 1 KPC (w brzmieniu przed nowelizacją dokonaną ustawą z dnia 1 marca 1996 r. o
zmianie Kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej
- Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania
administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych
innych ustaw - Dz.U. Nr 43, poz.189) postanowienia ogłoszone na posiedzeniu jawnym
sąd uzasadniał tylko wtedy, gdy podlegały one zaskarżeniu i tylko na żądanie strony
zgłoszone w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia postanowienia. Zgodnie z
obowiązującym wówczas przepisem art. 394 § 2 KPC termin do wniesienia zażalenia
liczył się od doręczenia postanowienia, a gdy strona nie zażądała w terminie
przepisanym doręczenia postanowienia zapadłego na rozprawie - od ogłoszenia
postanowienia. Wynika z tego, że w przypadku ogłoszenia na rozprawie postanowienia
podlegającego zaskarżeniu, złożenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia i jego
doręczenie nie był warunkiem tego zaskarżenia. Inaczej mówiąc, możliwe było
zaskarżenie postanowienia bez żądania sporządzenia i doręczenia jego uzasadnienia.
Tym samym należy uznać, że odmowa sporządzenia i doręczenia uzasadnienia
postanowienia wydanego na rozprawie nie była postanowieniem kończącym
postępowanie w sprawie, gdyż bez tej czynności możliwe było zaskarżenie postano-
wienia. Wniosek taki jest potwierdzony systematyką przepisu art. 394 § 1 KPC. Zgodnie
z nim zażalenie przysługiwało na postanowienia kończące postępowanie w sprawie
oraz na inne postanowienia wymienione w 11 punktach tego przepisu, w tym między
innymi na postanowienie w przedmiocie odmowy uzasadnienia orzeczenia oraz jego
doręczenia (pkt 7). Wynika stąd, że postanowienie o odmowie sporządzenia uzasad-
nienia i jego doręczenia nie zostało zakwalifikowane przez ustawodawcę jako "kończą-
ce postępowanie w sprawie", lecz jako inne postanowienie podlegające zaskarżeniu z
mocy szczególnego przepisu art. 394 § 1 pkt 7 KPC. Skoro postanowienie o odmowie
sporządzenia i doręczenia uzasadnienia postanowienia nie jest postanowieniem
kończącym postępowanie w sprawie, to tym bardziej nie można uznać za kończące
postępowanie w sprawie postanowienia o odmowie przywrócenia terminu do tych
czynności, a więc także o oddaleniu zażalenia w tym przedmiocie.
W postanowieniu z dnia 14 listopada 1996 r., I CKN 7/96 (OSNC 1997 z. 3 poz.
31) Sąd Najwyższy stwierdził, że postanowienie wydane przez sąd drugiej instancji jest
zaskarżalne kasacją tylko wtedy, gdy kończy sprawę jako pewną całość poddaną pod
osąd; takie więc postanowienia jak odrzucające wniosek o sporządzenie uzasadnienia
orzeczenia sądu pierwszej instancji, odrzucające zażalenie na takie postanowienie,
odrzucające wniosek o uzupełnienie postanowienia sądu pierwszej instancji, nie są
orzeczeniami kończącymi postępowanie i kasacja od nich jest niedopuszczalna.
Podzielając ten pogląd i uzupełniając go o wskazaną wyżej wykładnię, należało kasację
pozwanych uznać za niedopuszczalną (art. 392 § 1 KPC) i jako taką za podlegającą
odrzuceniu na podstawie art. 393
8
§ 1 w związku z art. 393
5
KPC).
========================================