Pełny tekst orzeczenia

V GC 1518/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lutego 2013 r.

Sąd Rejonowy w Opolu V Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Janicka-Jerzyk

Protokolant: st.sekr.sądowy Katarzyna Bogacz

po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2013 r.

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w O.

przeciwko A. L.

o zapłatę

I . zasądza od pozwanej A. L. na rzecz powoda (...) sp. z o.o. w O. kwotę 878,27 zł słownie (878,27 złoty) wraz z ustawowymi odsetkami od kwot :

- 443,35 zł od dnia 15.09.2012 r. do dnia zapłaty;

- 51,00 zł od dnia 20.09.2012 r. do dnia zapłaty;

oraz kwotę 304,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 197,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

II. dalej idące powództwo oddala .

Sygn. akt V GC 1518/12

UZASADNIENIE

Powód (...) sp. z o.o. w O. wniósł w dniu 20.09.2012r. pozew o wydanie nakaz zapłaty nakazującego pozwanej A. L. aby zapłaciła na jego rzecz kwotę 938,27 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty:

- 443,35 zł od dnia 15.09.2012r. do dnia zapłaty;

- 51,00 zł od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty

oraz koszty procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż jest wierzycielem spółki (...) sp. z o.o. w T.. Wierzytelność ta zasądzona została nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy w Opolu, Wydział V Gospodarczy w dniu 30.03.2012r (sygn. akt V GNc 1020/12), obejmującym należność główną w kwocie 443,35 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28.10.2011r. do dnia zapłaty i kosztami procesu w kwocie 107,00 zł. Na podstawie powyższego tytułu wykonawczego powód w dniu 11.06.2012r. wniósł o wszczęcie egzekucji do Komornika Sądowego w O., który ustalił koszty zastępstwa procesowego w egzekucji w kwocie 45,00 zł. Wierzyciel poniósł też koszty egzekucji w kwocie 231,92 zł. Pismem z dnia 30.08.2012r. Komornik zawiadomił powoda o bezskutecznej egzekucji z wierzytelności i rachunków bankowych, jak również o zaprzestaniu prowadzenia przez dłużnika prowadzenia działalności gospodarczej pod adresem wskazanym we wniosku. Pozwana pismem z dnia 02.08.2012r. poinformowała, iż nie jest już członkiem zarządu, a ponadto, iż zmianie uległa siedziba spółki. Powód na podstawie wyszukiwarki Krajowego Rejestru Sądowego ustalił, że pozwana jest nadal członkiem zarządu spółki (KRS (...)), a także, iż adres siedziby spółki pozostaje nadal taki sam jak wcześniej. Powód wskazał iż spółka nie kontaktowała się z nim w sprawie dobrowolnej spłaty zobowiązań. W związku z tym powód wezwał pozwaną pismem z dnia 10.09.2012r. do zapłaty należności. Wezwanie było bezskuteczne, pozwana nie spłaciła zobowiązań spółki, nie złożyła w tym celu żadnych wyjaśnień i nie udzieliła żadnych wiadomości.

Powód wskazał, iż na wartość przedmiotu sporu składają się należność główna w kwocie 443,35 zł, skapitalizowane odsetki od dnia 28.10.2011 r. do dnia 14.09.2012r. w kwocie 51,00 zł, koszty procesu w kwocie 107,00 zł, koszty postępowania egzekucyjnego w kwocie 231,92 zł, koszty zastępstwa w egzekucji 45,00 zł oraz opłata 60,00 zł za pełny wypis z Krajowego Rejestru Sądowego pozwanego dołączony do pozwu, co razem daje kwotę 938,27 zł. Ponadto powód domagał się dalszych odsetek od 15.09.2012r. ponad skapitalizowane zgodnie z treścią nakazu zapłaty wydanego przez tut. Sąd z dnia 06.03.2009r ( sygn. akt V GNc 713/09). Powód wskazał, iż domaga się odsetek od odsetek na zasadzie art. 482§1 kc.

Jako podstawę prawną dochodzonego przeciw pozwanej roszczenia powód wskazał przepis art. 299 § 1 k.s.h.

W sprzeciwie od wydanego w tej sprawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwana zaskarżyła nakaz ten w całości i wniosła o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu pozwana oświadczyła, iż (...) sp. z o.o. kontynuuje działalność gospodarczą pod numerem KRS (...) z siedzibą w W.. Pozwana oświadczyła, iż w dniu 25 lipca 2012r. przed notariuszem W. M. nastąpiło zbycie przez nią 100% udziałów w spółce (...) nowemu nabywcy, który w obecności notariusza i pozwanej zwołał Nadzwyczajne Zgromadzenie Udziałowców udzielając absolutorium staremu Zarządowi czyli pozwanej i jednocześnie zmieniając umowę spółki. Powołany został jednoosobowy Zarząd w osobie Pana A. A. (1) oraz zmieniona została siedziba spółki na miasto W..

Pozwana ponadto poinformowała w sprzeciwie, iż złożyła dwukrotnie wniosek o przymuszenie nowego Zarządu do podjęcia czynności zmiany danych w KRS, co skutkowało nałożeniem w dniu 20.09.2012r. grzywny na Prezesa Zarządu Pana A. A. (1) w wysokości 1.000,00 zł. A. A. złożył w dniu 28.09.2012r. wniosek o wpis dotyczący zmiany umowy spółki (...) Sp. z o.o.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał powództwo, powołując się m.in. na okoliczność, iż do dnia 26.11.2012r. nie dokonano wpisu zmian w KRS, co jest niezbędne do zmiany umowy spółki. W myśl danych ujawnionych w KRS siedzibą spółki i (...) sp. z o.o. jest nadal T., zaś pozwana nadal figuruje jako wspólnik i członek zarządu spółki.

Powód podniósł, iż ze sprzeciwu pozwanej nie wynikają jakiekolwiek dowody na okoliczność, że faktycznie spółka kontynuuje swoja działalność w W., a także, iż w dniu 25.07.2012 pozwanej udzielono absolutorium, skutecznie zbyła udziały i skutecznie prawnie zmieniono umowę spółki. Powód zaprzeczył tym okolicznościom. Nadto powód wyraził stanowisko, iż w świetle art. 299 § 2 k.s.h. zarzuty pozwanej nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, bowiem zgodnie z tym przepisem jedynymi przesłankami ekskulpacji członka zarządu od odpowiedzialności wskazanej w art. 299§1 k.s.h. jest wykazanie, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody. W ocenie powoda, pozwana powyższych okoliczności nie wykazała. Nadto okoliczność czy pozwana byłaby wykreślona z KRS nie ma znaczenia dla sprawy, albowiem jej odpowiedzialność dotyczy okresu, kiedy była członkiem zarządu, a w tym okresie powód był i jest wierzycielem spółki, jego wierzytelność jest objęta powołanym w pozwie tytułem egzekucyjnym, a egzekucja tej wierzytelności okazała się bezskuteczna.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 lutego 2012r. powód (...) sp. z o.o. w O. jako wierzyciel spółki (...) sp. z o.o. w T. wytoczył przed Sądem Rejonowym w Opolu przeciwko w/w spółce pozew o zapłatę, w wyniku czego w dniu 30 marca 2012r. wydany został nakaz zapłaty nakazujący pozwanej spółce aby zapłaciła powodowi kwotę 443,35 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28.10.2011r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu w kwocie 107,00 (sygn. akt V GNc 1020/12). Postanowieniem z dnia 01 czerwca 2012r. nakazowi temu nadano klauzulę wykonalności.

Jak wynika z odpisu KRS dłużnej spółki wg stanu na dzień 15.03.2011r. udziałowcem i jedynym członkiem zarządu spółki była pozwana A. L..

W dniu 11 czerwca 2012r. powód wystąpił z wnioskiem egzekucyjnym do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Opolu J. K. o wyegzekwowanie długu zasądzonego powyższym nakazem, wnosząc o przeprowadzenie egzekucji z ruchomości w siedzibie dłużnika, rachunków bankowych, lokat, depozytów poprzez zajęcie rachunków bankowych dłużnika w banku: do ustalenia, zajęcia innych wierzytelności w Urzędzie Skarbowym właściwym miejscowo z tytułu nadpłaconych podatków VAT i PIT, a także innych wierzytelności kontrahenckich do ustalenia, praw majątkowych dłużnika do ustalenia oraz nieruchomości. Ponadto we wniosku powód zlecił poszukiwanie majątku dłużnika.

W dniu 18 czerwca 2012r. Komornik wezwał powoda do uiszczenia zaliczki na wydatki w kwocie 231,92 zł, a powód w dniu 25 czerwca 2012r. uiścił wymagana kwotę na wskazany rachunek bankowy Komornika.

Postępowanie egzekucyjne prowadzone było pod sygnatura akt KM 1303/12.

Powodowi w dniu 06 lipca 2012r. zostało doręczone pismo Komornika Sądowego o zajęciu wierzytelności, zaś w dniach 09 lipca 2012r i 25 lipca 2012r. zawiadomienia o zajęciu rachunku bankowego i zakazie wypłat.

Pismem z dnia 02 sierpnia 2012r. pozwana poinformowała Komornika, iż w dniu 25 lipca 2012r. całość tj. 100% udziałów w spółce (...) sp. z o.o. zostało przez nią, przed notariuszem W. M. w jego Kancelarii Notarialnej w O. przy ul. (...), sprzedane nabywcy i jedynemu udziałowcowi A. A. (1) zam. w G.. Jednocześnie A. A. w dniu 25 lipca 2012r. został powołany na Prezesa Zarządu Spółki (...) Sp. z o.o. W tym samym dniu spółka zmieniła siedzibę na W..

Pismem z dnia 30 sierpnia 2012r. Komornik poinformował powoda w trybie art. 827 k.p.c., iż postępowanie egzekucyjne w przedmiotowej sprawie zostanie umorzone. Wierzyciel nie wskazał mienia, z którego może być prowadzona egzekucja. Prowadzone postępowanie w trybie art. 801 k.p.c. i 761§1 k.p.c. nie doprowadziło do wyjawienia majątku dłużnika objętego wnioskiem. Egzekucja z rachunków bankowych oraz wierzytelności okazała się bezskuteczna. Pod adresem wskazanym we wniosku egzekucyjnym dłużnik zakończył prowadzenie działalności i nie pozostawił tam ruchomości.

Dowód:

- odpis KRS powoda k.9-10;

- odpisy z KRS spółki (...) Sp. z o.o. k. 23-25, k. 54-57;

- odpis nakazu zapłaty k. 11 i k. 13;

- odpis wniosku egzekucyjnego z dnia 11.06.2012r. k. 12;

- odpis wezwania do uiszczenia zaliczki na wydatki k. 14;

- odpis wyciągu bankowego k. 15;

- odpis pisma Zajęcie wierzytelności z dnia 03.07.2012r. k. 16;

- odpis pisma Komornika Sądowego, Zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego i zakazie wypłat z dnia 06.07.2012r. k. 17;

- odpis pisma Komornika Sądowego, Zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego i zakazie wypłat z dnia 13.07.2012r. k. 18;

- odpisy pism Zawiadomienia o zajęciu rachunku bankowego i zakazie wypłat z dnia 19.07.2012r. k. 19-20;

- pismo pozwanej z dnia 02.08.2012r. k. 22;

- odpis pisma Wysłuchanie wierzyciela i dłużnika przed zawieszeniem lub umorzeniem postępowania w trybie art. 827 k.p.c. z dnia 30.08.2012r k. 21;

Pozwana w okresie sierpień – październik 2012r. wystąpiła z pismami do Sądu Rejonowego Wydziału VIII Krajowego Rejestru Sądowego, informując, iż w dniu 25.07.2012r. zbyła notarialnie udziały spółki (...) Sp. z o.o., wskazując nowego prezesa zarządu spółki, podając nową siedzibę. W piśmie pozwana zwróciła się z wnioskiem o wykreślenie jej danych personalnych/jej osoby z KRS, w obawie aby nie doszło do jakiegokolwiek nadużycia gospodarczego. Pozwana jednocześnie nie dołączyła do powyższych pism żadnych dokumentów mogących stanowić podstawę do zmiany wpisu w KRS. W następstwie powyższego Sąd Rejestrowy z urzędu wszczął postępowanie w przedmiocie przymuszenia do wykonania obowiązku ustawowego (tj. złożenia wniosku o zmianę wpisu) przez A. A. (1). Postanowieniem z dnia 20.09.2012r. Sąd nałożył grzywnę w kwocie 1.000,00 zł na A. A. (1). W dniu 28.09.2012r. spółka (...) Sp. z o.o. złożyła wniosek o dokonanie zmian w KRS – rejestrze przedsiębiorców w przedmiocie ujawnienia zmiany siedziby spółki, zmiany umowy spółki, zmiany wspólników, zmiany składu zarządu oraz zmiany przedmiotu działalności. Zarządzeniem z dnia 08.10.2012r. referendarz sądowy zarządził zwrot wniosku z uwagi, iż przedłożony formularz KRS-Z3 został nieprawidłowo wypełniony. Pozwana otrzymała pouczenie o przepisach warunkujących wszczęcie przez Sąd z urzędu procedury dotyczącej ujawnienia zmian w rejestrze KRS.

Dowód:

- pismo pozwanej do Sądu Rejonowego Wydziału VIII Krajowego Rejestru Sądowego k. 43;

- pismo pozwanej do Sądu Rejonowego Wydziału VIII Krajowego Rejestru Sądowego k. 45;

- pismo z dnia 16.10.2012r., w sprawie: A – (...)-13/12 k. 38-42.

Pismem z dnia 10 września 2012r. powód wezwał pozwaną, na podstawie art. 299 § 1 k.s.h., do zapłaty kwoty 938,27 zł w terminie do dnia 14.09.2012r. Wezwanie to nadane zostało w dniu 10.09.2012r. listem poleconym.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dowodem doręczenia k. 27-28.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Powyżej opisany stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o przedstawione przez strony dowody z dokumentów, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała. Pozwana nie kwestionowała w szczególności przytoczonych w pozwie okoliczności dotyczących daty powstania i wymagalności objętej pozwem należności powoda oraz faktu bezskuteczności jej egzekucji z majątku dłużnej spółki. Pozwana nie zakwestionowała też, iż w okresie powstania tej wierzytelności, wydania tytułu egzekucyjnego oraz prowadzonego postępowania egzekucyjnego pozostawała ona członkiem zarządu dłużnej spółki. Jedyną obroną pozwanej w nin. procesie był zarzut, iż z dniem 25 lipca 2012r. zbyła ona udziały w spółce oraz zaprzestała w tej dacie pełnienia funkcji członka zarządu spółki. Okoliczności te pozwana wykazała w sposób pośredni, przedstawiając odpisy korespondencji prowadzonej w tej sprawie z Wydziałem KRS tut. Sądu, w której podejmowała starania w kierunku ujawnienia stosownych zmian w rejestrze przedsiębiorców KRS.

Okoliczność powyższa nie mogła mieć jednak wpływu na rozstrzygniecie sprawy.

Zgodnie z art. 299 § 1 kodeksu spółek handlowych jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Zgodnie z § 2 w/w przepisu członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postepowanie układowe albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.

W nin. sprawie najistotniejszym jest po pierwsze, że pozwana nie podniosła żadnego zarzutu ekskulpacyjnego o jakim mowa w § 2 w/w przepisu, po drugie zaś, że odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki na podstawie art. 299 k.s.h. powstaje od chwili ich powołania, a w przypadku, gdy skład zarządu spółki zmieni się, odpowiedzialność na zasadach określonych w art. 299 k.s.h. ponoszą osoby będące członkami zarządu w czasie istnienia zobowiązania, którego egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna. Pogląd ten znajduje odzwierciedlenie w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego np. : wyrok SN z dnia 17 czerwca 2011r., II CSK 571/10, z którego wynika, że „członek zarządu spółki z o.o. odpowiada na podstawie art. 299 § 1 KSH za jej zobowiązania istniejące w czasie sprawowania przez niego tej funkcji. Przesłankami odpowiedzialności przewidzianej w art. 299 § 1 KSH są więc istnienie określonego zobowiązania spółki z o.o. w czasie, w którym dana osoba była członkiem zarządu spółki (a więc niepowstałego później), oraz bezskuteczność egzekucji tego zobowiązania przeciwko spółce czy to w czasie pozostawania przez tę osobę członkiem zarządu, czy to już po jej odwołaniu z zarządu (tak również judykatura pod rządem art. 298 KH v. wyrok SN z dnia 16 maja 2002 r., IV CKN 933/00, niepubl.). Z powyższej regulacji wynika, także, że jeżeli zobowiązanie spółki z o.o. powstało już po odwołaniu określonej osoby z funkcji członka zarządu tej spółki, to nie ponosi ona odpowiedzialności za to zobowiązanie na podstawie art. 299 § 1 k.s.h., nawet jeśli jej wpis jako członka zarządu nadal figuruje jeszcze w Krajowym Rejestrze Sądowym. Istnienie takiego wpisu nie rozstrzyga bowiem o ponoszeniu przez tę osobę odpowiedzialności na podstawie art. 299 § 1 KSH (wyrok SN z dnia 19 marca 2009 r., III CSK 219/08, niepubl.; wyrok SN z dnia 28 kwietnia 2006 r. V CSK 39/06). Tak więc pozwana nie będzie ponosić odpowiedzialności jedynie za zobowiązania spółki powstałe po dacie odwołania jej z funkcji członka zarządu spółki. Tymczasem w nin. sprawie niewątpliwym było, że zobowiązania objęte pozwem powstały w dacie gdy pozwana pełniła jeszcze tę funkcję.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wierzyciel dochodzący roszczeń przeciwko członkom zarządu spółki na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. musi legitymować się tytułem egzekucyjnym przeciwko spółce (wyrok z dnia 26.01.2012r., sygn. akt I PK 78/11), która to przesłanka została spełniona albowiem powód tytułem takim w nin. sprawie legitymował się. Nadto powód wykazał zasadniczą przesłanką odpowiedzialności członków jaką jest bezskuteczność egzekucji z majątku spółki. Powód wykazał w szczególności, iż w pierwszej kolejności dochodził swoich roszczeń przeciwko spółce (...) sp. z o.o., która to egzekucja okazała się bezskuteczna, co bezsprzecznie wynika z pisma Komornika z dnia 30.08.2012r.

Mając powyższe na uwadze, a także fakt, iż powód skutecznie postawił zobowiązanie spółki w stan wymagalności wobec pozwanej, wzywając ją do zapłaty spornej kwoty w terminie do dnia 14 września 2012r., co nie zostało przez pozwaną uczynione, Sąd uznał powództwo co do zasady za uzasadnione. Co do wysokości Sąd uznał powództwo za uzasadnione do kwoty 878,27 zł. W szczególności Sąd uznał, że wliczony przez powoda do wartości przedmiotu sporu koszt opłaty w kwocie 60,00 zł poniesionej przezeń za uzyskanie odpisu pełnego z KRS pozwanej spółki to w istocie koszt postępowania, dlatego też kwotę tę Sąd zaliczył do przyznanych powodowi kosztów nin. procesu, co do których rozstrzygnięcie Sąd wydał na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd nałożył w szczególności na pozwaną obowiązek zwrotu powodowi całości poniesionych kosztów albowiem powód uległ tylko co do nieznacznej, wyżej opisanej, części swego żądania.