Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 15 grudnia 1997 r.
II UKN 410/97
Przepis art. 88 Karty Nauczyciela wymaga dla uzyskania emerytury
nauczycielskiej wykazania 20 lat pracy w zawodzie nauczyciela, a nie zatrud-
nienia w I kategorii.
Przewodniczący SSN: Teresa Romer, Sędziowie SN Maria Mańkowska
(sprawozdawca), Jadwiga Skibińska-Adamowicz.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 1997 r. sprawy z wniosku
Lucyny M. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w R. o prawo
do emerytury nauczycielskiej, na skutek kasacji wnioskodawczyni od wyroku Sądu
Apelacyjnego w Katowicach z dnia 19 lutego 1997 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Wnioskodawczyni Lucyna M. odwołała się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych-Oddziału w R. z dnia 16 stycznia 1996 r., odmawiającej przyznania
świadczeń emerytalnych z Karty Nauczyciela. Zdaniem wnioskodawczyni przepra-
cowała ona 20 lat w charakterze pedagoga. Strona pozwana nie uznała wniosku,
gdyż wnioskodawczyni udowodniła jedynie 12 lat 1 miesiąc i 25 dni pracy w cha-
rakterze nauczyciela.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach -
Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku wyrokiem z dnia 30 sierpnia 1996 r. oddalił odwo-
łanie Lucyny M., a Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowi-
cach wyrokiem z dnia 19 lutego 1997 r. oddalił jej apelację. Sądy obu instancji
uznały, że wnioskodawczyni nie ma prawa do emerytury nauczycielskiej, ponieważ
nie udowodniła 20 lat pracy nauczycielskiej, wymaganej przepisem art. 88 ustawy z
dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela. Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko
- 2 -
Sądu I instancji i organu rentowego, że praca wnioskodawczyni w Zakładach Prze-
mysłu Drzewnego w H. na stanowisku sekretarza ekonomicznego rady robotniczej
od 1 kwietnia 1973 r. do 30 listopada 1973 r. oraz na stanowiskach specjalisty do
spraw samorządowo-organizacyjnych w Powiatowym Związku Kółek Rolniczych w
W.Ś. od 19 stycznia 1975 r. do 30 czerwca 1975 r. i w Powiatowym Związku Kółek
Rolniczych w J.Z. z siedzibą w P. od 18 stycznia 1975 r. do 11 sierpnia 1979 r. (z
wyłączeniem urlopu z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie od 11 sierpnia 1976 r. do
11 sierpnia 1979 r.) nie stanowi pracy nauczycielskiej, uprawniającej do świadczeń
emerytalnych z Karty Nauczyciela. Zaliczenie tej pracy, jako dającej doświadczenie i
kwalifikacje przydatne do pracy nauczycielskiej i przyznania uprawnień nauczycieli w
zakresie dodatków za wysługę lat, nie stanowią jeszcze podstawy do przyznania
emerytury nauczycielskiej.
Wnioskodawczyni zaskarżyła wyrok Sądu II instancji w drodze kasacji, zarzu-
cając naruszenie art. 88 i art. 1 pkt 5 i 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta
Nauczyciela przez przyjęcie, iż nie spełnia warunków zatrudnienia w I kategorii i
wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku oraz przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Katowicach.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja nie jest uzasadniona. Stosownie do art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia
1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 3, poz. 19 ze zm.) nauczyciel ma prawo do
emerytury, jeżeli udokumentuje 30 letni okres zatrudnienia, w tym 20 lat pracy w cha-
rakterze nauczyciela. Przepisy tej ustawy nie używają pojęcia zatrudnienia nauczy-
ciela w I kategorii. Wskazane w kasacji przepisy art. 1 pkt 5 i 7 Karty Nauczyciela
dopuszczają pracę nauczyciela w placówkach kształcenia artystycznego, placów-
kach wychowawczych, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, a także zatrudnie-
nie nauczyciela w organizacjach społecznych oraz w związkach zawodowych na
stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych w zakresie ustalonym
ustawą.
Praca wnioskodawczyni w spornych okresach, zarówno w Zakładach Prze-
mysłu Drzewnego, jak i Powiatowym Związku Kółek Rolniczych nie spełniała powyż-
- 3 -
szych wymogów, skoro oba zakłady pracy nie były placówkami wychowawczymi, czy
naukowymi, a wnioskodawczyni nie pracowała tam na stanowiskach, wymagających
kwalifikacji pedagogicznych. Stanowiska sekretarza ekonomicznego i specjalisty do
spraw samorządowo-organizacyjnych kół gospodyń wiejskich nie wymagają bowiem
kwalifikacji nauczycielskich. Sama ocena tych stanowisk w piśmie Urzędu Miejskiego
w J.Z. z dnia 28 września 1983 r. [...] i przyznanie wnioskodawczyni za ten okres
dodatku nauczycielskiego nie zmienia prawidłowej oceny Sądu Apelacyjnego, że
praca ta nie podlega wliczeniu do pracy nauczycielskiej, stanowiącej podstawę dla
przyznania świadczeń emerytalnych z Karty Nauczyciela. Wobec nieprzepracowania
przez wnioskodawczynię okresu 20 lat w zawodzie nauczyciela, nie przysługuje jej
prawo do emerytury nauczycielskiej na podstawie art. 88 Karty Nauczyciela.
Z tych wszystkich względów i na podstawie art. 393
12
KPC Sąd Najwyższy
orzekł, jak w sentencji.
========================================