Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 12 stycznia 1998 r.
I PKN 466/97
Podanie zakładowej organizacji związkowej jako przyczyny uzasadniają-
cej rozwiązanie umowy o pracę przeciwwskazań lekarskich do pracy na zaj-
mowanym przez pracownika stanowisku spełnia wymagania art. 38 § 1 KP.
Rzeczywiste istnienie tej przyczyny podlega badaniu przez sąd pracy w ra-
mach oceny zasadności wypowiedzenia (art. 45 § 1 KP), a nie zachowania
właściwego trybu konsultacji związkowej z art. 38 § 1 KP.
Przewodniczący SSN: Barbara Wagner, Sędziowie SN: Józef Iwulski (spra-
wozdawca), Walerian Sanetra.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 1998 r. sprawy z po-
wództwa Ireny K. przeciwko [...] Spółce Węgla SA Kopalni Węgla Kamiennego "H."
w R.Ś. o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę, na skutek kasa-
cji powódki od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecz-
nych w Katowicach z dnia 24 października 1996 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Irena K. wniosła o przywrócenie do pracy w pozwanej [...] Spółce Węglowej
S.A. - Kopalni Węgla Kamiennego "H." w R.Ś. Zdaniem powódki, wyłączną przy-
czyną wypowiedzenia były podjęte przez nią starania o zmianę stanowiska pracy na
odpowiadające jej kwalifikacjom oraz wskazaniom lekarskim z uwagi na jej stan
zdrowia.
Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa zarzucając, że wypowie-
działa powódce umowę o pracę w charakterze wydawcy aparatów ucieczkowych z
powodu braku możliwości dalszego jej zatrudniania na dotychczasowym stanowisku
pracy w związku z wydanym na prośbę powódki orzeczeniem lekarskim o niemoż-
- 2 -
ności wykonywania przez nią tej pracy oraz ze względu na odmowę przyjęcia pro-
ponowanej innej pracy. Ponadto powódka ze względu na częstą, powtarzającą się i
długotrwałą absencję chorobową nie związaną z wypadkiem przy pracy i chorobą
zawodową powoduje dezorganizację pracy. Strona pozwana podniosła, iż wypowie-
dzenie powódce umowy o pracę zostało dokonane we właściwej formie i trybie, po
uprzednim wyczerpaniu konsultacji zamiaru wypowiedzenia z zakładową organizacją
związkową, która nie zgłosiła żadnych zastrzeżeń.
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Rudzie Śląskiej wyrokiem z dnia 4 czerwca 1996
r. [...] oddalił powództwo. Sąd Rejonowy ustalił, że powódka od 2 lat zatrudniona
była na stanowisku wydawcy aparatów ucieczkowych. W styczniu 1996 r. zwróciła
się z prośbą o przeniesienie jej do pracy na stanowisko wydawcy metanomierzy, po-
wołując się na orzeczenie lekarza zakładowego o jej niezdolności do dalszej pracy
na dotychczasowym stanowisku. Okazało się jednak, że strona pozwana nie dyspo-
nuje żadnym miejscem pracy odpowiednim dla powódki z uwagi na stan jej zdrowia.
Zaproponowano powódce przeniesienie do pracy w podmiotach gospodarczych po-
wstałych na bazie majątku kopalni, na co jednakże nie wyraziła zgody. W tej sytuacji
strona pozwana podjęła decyzję o wypowiedzeniu powódce umowy o pracę. Swój
zamiar skonsultowała z zakładową organizacją związkową, która mu się nie sprze-
ciwiła. Sąd Rejonowy uznał wypowiedzenie za uzasadnione i dokonane zgodnie z
przepisami. Jako przyczynę uzasadniającą wypowiedzenia powódce umowy o pracę
pozwana Kopalnia wskazała niemożność dalszego jej zatrudniania na dotychczaso-
wym stanowisku wydawcy aparatów ucieczkowych, wynikającą z orzeczenia lekarza
zakładowego oraz brak innych wolnych miejsc pracy, odpowiednich dla powódki z
uwagi na jej kwalifikacje zawodowe i stan zdrowia. Są to przyczyny konkretne i
prawdziwe.
Wyrokiem z dnia 24 października 1996 r. [...], Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach oddalił rewizję powódki. Sąd Wojewódzki
podzielił ustalenia i oceny Sądu Rejonowego. Podkreślił, że skoro powódka nie cho-
ruje na chorobę zawodową, to pracodawca nie miał obowiązku przeniesienia jej do
innej pracy za zasadach wynikających z art. 230 i 231 KP. Miał natomiast wynikający
z art. 229 § 4 KP obowiązek niedopuszczenia powódki do pracy, do której wy-
konywania istniały przeciwwskazania lekarskie.
- 3 -
Kasację od tego wyroku wniosła powódka. Zarzuciła naruszenie art. 38 § 1
KP przez jego błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że istniały obiektywne przy-
czyny wypowiedzenia powódce umowy o pracę. Zdaniem powódki strona pozwana
nie zaproponowała jej przeniesienia na inne stanowisko pracy, odpowiadające jej
kwalifikacjom zawodowym i stanowi zdrowia.
Strona pozwana wniosła o oddalenie kasacji i przyznanie kosztów postępo-
wania kasacyjnego, mimo że nie była reprezentowana przez radcę prawnego lub
adwokata.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 393
11
KPC Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach ka-
sacji, które wyznaczają jej podstawy i wnioski. Sąd Najwyższy nie może więc oce-
niać naruszenia innych przepisów poza wskazanymi w kasacji. W niniejszej sprawie
w kasacji brak było zarzutu naruszenia art. 45 § 1 KP. Sąd Najwyższy nie badał więc
oceny Sądów obu instancji co do istnienia uzasadnionej przyczyny wypowiedzenia
powódce umowy o pracę. Poza zakresem rozpoznania kasacji można tylko stwier-
dzić, że istnienie przeciwwskazań lekarskich do wykonywania pracy na określonym
stanowisku jest uzasadnioną przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę. Nadto za-
sadność wypowiedzenia nie jest uzależniona od uprzedniego zaoferowania pracow-
nikowi przez pracodawcę innej odpowiedniej pracy, którą dysponuje, chyba że obo-
wiązek taki wynika z przepisu - teza X uchwały pełnego składu Izby Pracy i Ubez-
pieczeń Społecznych z dnia 27 czerwca 1985 r., III PZP 10/85, wytyczne w przed-
miocie stosowania art. 45 KP (OSNCP 1985 z. 11 poz. 164).
Zgodnie z art. 38 § 1 KP o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o
pracę zawartej na czas nie określony pracodawca zawiadamia na piśmie reprezen-
tującą pracownika zakładową organizację związkową, podając przyczynę uzasad-
niającą rozwiązanie umowy. Nie budzi wątpliwości, że pracodawca spełnił ten obo-
wiązek w przedmiotowej sprawie i zawiadomił zakładową organizację związkową o
zamiarze wypowiedzenia powódce umowy o pracę oraz wskazał przeciwwskazania
lekarskie do pracy na zajmowanym przez nią stanowisku jako przyczynę wypowie-
dzenia. W orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, że wskazanie przyczyny uzasad-
- 4 -
niającej wypowiedzenie powinno być dokonane w sposób skonkretyzowany, nie
ograniczający się do przytoczenia ogólnikowego zwrotu bądź powtórzenia wyrażeń
ustawowych - teza III uchwały pełnego składu Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecz-
nych Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 1978 r., V PZP 6/77 - wytyczne orzecz-
nictwa w przedmiocie wykładni przepisów Kodeksu pracy normujących współdzia-
łanie kierownika zakładu pracy z organami związków zawodowych przy rozwiązywa-
niu umów o pracę (OSNCP 1978 z. 8 poz. 127). Postępowanie strony pozwanej w
tym zakresie nie budzi zastrzeżeń, gdyż przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie
powódce umowy o pracę została podana w sposób konkretny. Kwestia czy tak
wskazana przyczyna obiektywnie istniała i czy uzasadniała dokonanie wypowiedze-
nia nie jest już przedmiotem regulacji art. 38 § 1 KP i może być jedynie badana w
aspekcie zasadności wypowiedzenia - art. 45 § 1 KP. Oznacza to, że Sądy obu ins-
tancji dokonały prawidłowej wykładni art. 38 § 1 KP i zastosowały ten przepis w spo-
sób nie naruszający prawa.
Wobec tego kasacja jako nie zawierająca usprawiedliwionych podstaw pod-
legała oddaleniu na podstawie art. 393
12
KPC.
========================================