Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 28 stycznia 1998 r.
II UZ 122/97
Wniesienie kasacji przez radcę prawnego organizacji zrzeszającej emery-
tów i rencistów wymaga udzielenia mu upoważnienia tej organizacji i pełno-
mocnictwa strony, chociażby była ona członkiem tej organizacji.
Przewodniczący SSN: Andrzej Kijowski (sprawozdawca), Sędziowie SN: Jerzy
Kuźniar, Walerian Sanetra.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 1998 r. sprawy z wniosku
Adolfa B. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w K. o objęcie
ubezpieczeniem, na skutek zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apela-
cyjnego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 16 września
1997 r. [...]
p o s t a n o w i ł:
o d d a l i ć zażalenie.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie postano-
wieniem z dnia 16 września 1997 r. odrzucił kasację, którą od wyroku tegoż Sądu z
dnia 7 maja 1997 r. [...], oddalającego apelację wnioskodawcy Adolfa B. od wyroku
Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 31
października 1996 r. [...] wniósł radca prawny Polskiego Związku Emerytów, Rencis-
tów i Inwalidów - Zarządu Oddziału Dzielnicowego K.-N.H. W uzasadnieniu swego
postanowienia Sąd Apelacyjny wskazał, że wnoszący kasację nie przedłożył pełno-
mocnictwa wnioskodawcy i nie uczynił tego również w wyznaczonym mu w tym celu
dodatkowym terminie, pomimo pouczenia o procesowych skutkach nieusunięcia
wspomnianego braku. Sąd Apelacyjny podkreślił, że podstawy do działania w imieniu
- 2 -
wnioskodawcy, a w szczególności do sporządzenia i wniesienia kasacji od zapadłego
w niniejszej sprawie wyroku drugoinstancyjnego, nie może stanowić załączone do
skargi kasacyjnej pełnomocnictwo Zarządu Dzielnicowego powołanego Związku w
K.-N.H., upoważniające radcę prawnego do prowadzenia spraw członków przed są-
dami powszechnymi i Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.
W zażaleniu na powyższe postanowienie radca prawny Związku, załączając
pełnomocnictwo wnioskodawcy, domagał się uchylenia zaskarżonego orzeczenia i
"uznania kasacji". W uzasadnieniu tego żądania pełnomocnik wnioskodawcy twier-
dzi, że przepis art. 88 KPC przewiduje możliwość udzielenia pełnomocnictwa ogól-
nego i takie właśnie pełnomocnictwo Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i In-
walidów -Zarządu Oddziału Dzielnicowego K.-N.H., upoważniające do prowadzenia
spraw członków przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i sądami powszechnymi,
legitymowało związkowego radcę prawnego również do reprezentowania wniosko-
dawcy, który jest członkiem Związku od dnia 1 października 1995 r. [...]. Takie ogólne
pełnomocnictwo nie było zresztą kwestionowane przez sądy w całym kraju i tylko w
niniejszej sprawie radca prawny został wezwany - wbrew wymaganiom Kodeksu pos-
tępowania cywilnego - do przedstawienia ponadto szczególnego pełnomocnictwa
wnioskodawcy. Temu wezwaniu nie mógł zresztą sprostać ze względu na "społecz-
nie wykonywane prace w Związku, jak i brak kontaktu z wnioskodawcą - wyjazd do
sanatorium w C.", ale z tego powodu nie wolno wnioskodawcy pozbawić prawa zło-
żenia kasacji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne i podlega oddaleniu. Nie może być w szczególno-
ści mowy o naruszeniu przez Sąd Apelacyjny przepisu art. 88 KPC. Powołany prze-
pis określa bowiem tylko zakres upoważnienia, jaki strona może do działania za nią
w postępowaniu cywilnym ustalić swemu pełnomocnikowi. Na podstawie wspomnia-
nego przepisu można zatem wnioskować jedynie o ramach pełnomocnictwa, jakim w
sprawach Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów - Oddziału Dzielni-
cowego K.-N.H. dysponuje jego radca prawny. Nie jest to zresztą - wbrew twierdze-
niom skarżącego - pełnomocnictwo ogólne, gdyż nie obejmuje wszelkich spraw
- 3 -
Związku w postępowaniu cywilnym, tylko pełnomocnictwo w sprawach "dotyczących
członków Związku", a więc pełnomocnictwo do prowadzenia "poszczególnych
spraw". Wprawdzie prowadzenie przed sądami powszechnymi (i Zakładem Ubezpie-
czeń Społecznych) spraw dotyczących członków Związku mieści się w obrębie sta-
tutowych zadań tej korporacji, ale to nie znaczy, że tak rozumiane reprezentowanie
Związku upoważnia jego radcę prawnego w sposób automatyczny, a więc niezależ-
nie od woli członka, do zastępowania zainteresowanego w jego indywidualnej spra-
wie z zakresu ubezpieczeń społecznych. Aby więc radca prawny, reprezentujący
Związek z mocy upoważnienia jego zarządu, mógł w postępowaniu zastępować
oznaczoną osobę fizyczną, to powinien legitymować się również jej pełnomocnic-
twem, którego zakres nie musi się pokrywać z ramami upoważnienia ze strony
Związku. Wspomniana osoba fizyczna może się zresztą w świetle art. 465 § 1 KPC
wywodzić zarówno z kręgu członków Związku, jak też innych emerytów lub rencistów,
a nawet osób dopiero ubiegających się o przyznanie takiego świadczenia. Powołany
przepis wymaga bowiem tylko, aby pełnomocnikiem ubezpieczonego był
przedstawiciel organizacji zrzeszającej emerytów lub rencistów, a kasację wniósł
jego radca prawny.
Ubocznie zauważyć trzeba, że jeżeli wnoszący kasację radca prawny Związku
rzeczywiście chciał - jak podnosi w zażaleniu - przedłożyć żądane przez Sąd Apela-
cyjny pełnomocnictwo ubezpieczonego, lecz nie mógł tego bez swej winy uczynić w
wyznaczonym terminie, to powinien zgłosić wniosek o jego przywrócenie (art. 168 §
1 KPC). Jest jednak poza sporem, że wniosek taki nie został złożony.
Z wyżej podanych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 393
19
w
związku z art. 385 i art. 397 § 2 KPC orzekł, jak w sentencji.
========================================