Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 12 sierpnia 1998 r.
II UKN 173/98
Nie jest uzasadniony zarzut kasacji ustalenia przez sąd drugiej instancji
inwalidztwa, bez uwzględnienia kwalifikacji zawodowych i charakteru wykony-
wanej przez wnioskodawcę pracy, gdy okoliczności te były rozważane zarówno
w opinii biegłych lekarzy.
Przewodniczący SSN: Barbara Wagner, Sędziowie SN: Teresa Romer (spra-
wozdawca), Andrzej Wróbel.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu dniu 12 sierpnia 1998 r. sprawy z wniosku
Ryszarda T. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w Koszalinie o
rentę inwalidzką, na skutek kasacji wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego-
Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku z dnia 21 listopada 1997 r. [...]
o d d a l i ł k a s a c j ę.
U z a s a d n i e n i e
Decyzją z dnia 28 lutego 1997 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w
K. odmówił Ryszardowi T. prawa do renty inwalidzkiej z powodu braku inwalidztwa.
Od powyższej decyzji Ryszard T. złożył odwołanie, wnosząc o jej zmianę i przyzna-
nie prawa do renty, ze względu na stan zdrowia, który uzasadnia zaliczenie go do
jednej z grup inwalidzkich.
Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.
Wyrokiem z dnia 8 lipca 1997 r. Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Koszalinie, podzielił stanowisko biegłych, którzy nie stwierdzili u Ry-
szarda T. istotnego ograniczenia zdolności do świadczenia pracy i oddalił jego od-
wołanie od decyzji odmawiającej prawa do renty. Zdaniem Sądu o zaliczeniu do jed-
nej z grup inwalidzkich nie decyduje samo schorzenie, lecz stopień zaawansowania
tego schorzenia, który czyni pracownika częściowo lub całkowicie niezdolnym do
2
wykonywania zatrudnienia z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawno-
ści organizmu - art. 23 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym
pracowników i ich rodzin (Dz.U. Nr 40, poz. 267 ze zm.). O uznaniu istnienia takiej
niezdolności nie może decydować subiektywne odczucie badanego, ale obiektywna
ocena specjalistów lekarzy biegłych sądowych.
Ryszard T. w apelacji zarzucił powyższemu wyrokowi wydanie go w oparciu o
nieobiektywną opinię biegłych, którzy postawili błędne rozpoznanie. Powołał się na
dwa zaświadczenia lekarskie załączone do apelacji.
Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wyrokiem
z dnia 21 listopada 1997 r. oddalił apelację, uznając iż Sąd Wojewódzki dokonał
ustaleń zgodnych ze stanem faktycznym. Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu szczegó-
łowo omówił treść opinii biegłych i podzielił ich wnioski o braku u wnioskodawcy in-
walidztwa.
Wyrok Sądu Apelacyjnego pełnomocnik wnioskodawcy zaskarżył kasację za-
rzucając mu naruszenie prawa materialnego: art. 23 i 24 ustawy z dnia 14 grudnia
1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. Nr 40, poz. 267
ze zm.) oraz naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik
sprawy: art. 286 KPC oraz art. 382 KPC i wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Gdańsku
lub Sądowi Wojewódzkiemu w Koszalinie.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Wnoszący kasację uzasadnia zarzut naruszenia przez Sąd Apelacyjny prawa
materialnego - art. 23 i 24 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emery-
talnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. Nr 40, poz. 267 ze zm.) w brzmieniu obowią-
zującym do dnia 1 września 1997 r. przez to, że Sąd ten uznał, iż inwalidztwo ustala
się w sposób abstrakcyjny bez uwzględnienia indywidualnych okoliczności, wy-
kształcenia i charakteru wykonywanej pracy przez starającego się o prawo do renty
inwalidzkiej. Zdaniem Sądu Najwyższego w rozpoznawanej sprawie powołane przez
pełnomocnika wnioskodawcy naruszenie prawa materialnego nie miało miejsca. Sąd
Apelacyjny w uzasadnieniu wyroku podzielił stanowisko Sądu Wojewódzkiego, który
przy wydawaniu orzeczenia uwzględnił opinię biegłych lekarzy sądowych. Zgodnie z
tą opinią u wnioskodawcy nie występuje takie naruszenie sprawności organizmu,
3
które mogłoby uzasadnić całkowitą lub częściową niezdolność do pracy zarobkowej.
Sądy obu instancji uwzględniły fakt, że wnioskodawca jest pracownikiem fizycznym,
że pracował na różnych stanowiskach. Biegli lekarze sądowi wzięli pod uwagę, że
wnioskodawca z zawodu jest ślusarzem. Sam wnioskodawca na rozprawie przed
Sądem Apelacyjnym wyjaśnił, że ma „szereg innych uprawnień”. Sąd Apelacyjny w
uzasadnieniu wyroku odniósł się do opinii biegłych i podkreślił, że powołali się oni na
zgodność swego stanowiska z orzeczeniem Wojewódzkiej Komisji do Spraw Inwa-
lidztwa i Zatrudnienia z dnia 25 lutego 1997 r. Biegli reprezentowali specjalności od-
powiadające schorzeniom wnioskodawcy (neurolog, ortopeda i internista).
Na rozprawie przed Sądem Apelacyjnym wnioskodawca zastrzeżenie do opinii
biegłych ograniczył do stwierdzenia, że: „powinien być zbadany przez lekarza z
prawicy, takim badaniom poddałby się ponownie”.
Sąd Apelacyjny prawidłowo zastosował przepisy prawa materialnego - art. 23
ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o z.e.p. i dlatego zarzut błędnej wykładni czy inter-
pretacji tego przepisu oraz art. 24 ustawy o z.e.p. jest bezpodstawny.
W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku znalazło się wiele konkretnych odnie-
sień do przygotowania zawodowego wnioskodawcy w kontekście rozpoznanych u
niego schorzeń. Stąd, twierdzenie kasacji o abstrakcyjnym potraktowaniu przez Sąd
drugiej instancji oceny inwalidztwa wnioskodawcy, nie ma uzasadnienia.
Bezpodstawny jest także zarzut naruszenia art. 382 KPC przez „zaniechanie
obowiązku prowadzenia postępowania dowodowego celem wyjaśnienia ewidentnych
sprzeczności ustaleń Sądu pierwszej instancji z treścią zebranego materiału dowo-
dowego”. Z treści art. 382 KPC nie wynika obowiązek prowadzenia przez Sąd drugiej
instancji postępowania dowodowego. Niezależnie od tego, że zarzut naruszenia tego
przepisu nie koresponduje z treścią art. 382 KPC, to na uwagę zasługuje brak
jakichkolwiek sprzeczności między ustaleniami Sądu Wojewódzkiego a treścią mate-
riału dowodowego. W kasacji nie podniesiono nawet zarzutu naruszenia art. 233
KPC. Oznacza to, że Sąd Apelacyjny, w ocenie wnoszącego kasację, nie naruszył
granic swobodnej oceny dowodów (art. 233 KPC).
Nie ma uzasadnionych podstaw zarzut naruszenia art. 286 KPC. Zarzutu tego
kasacja szerzej nie omawia. Zażądanie ustnego wyjaśnienia opinii złożonej na piś-
mie bądź zażądanie dodatkowej opinii tych samych lub innych biegłych jest pozos-
tawione decyzji Sądu. Jak wspomniano, wnioskodawca na rozprawie przed Sądem
Apelacyjnym miał do opinii biegłych zastrzeżenia pozamerytoryczne. Sąd Apelacyjny
4
zwrócił uwagę, że dołączone do apelacji zaświadczenia lekarskie pochodzą sprzed
daty wydania przez biegłych opinii, że opinie biegli wydali na podstawie wyników
badań radiologicznych przedstawionych przez wnioskodawcę już po wydaniu tych
zaświadczeń. Nie dopatrzył się również rozbieżności między tymi zaświadczeniami, a
późniejszą opinią biegłych. Opis badania radiologicznego załączony do apelacji
pochodzi z 18 marca 1997 r. a zaświadczenie dr P. z 28 października 1996 r. Opinia
biegłych, którą uwzględnił Sąd Wojewódzki oraz Sąd Apelacyjny wydana została 9
maja 1997 r., a z treści opinii wynika m.in. iż biegli uwzględnili także dokumentację
medyczną. W tych okolicznościach ustalenie Sądu Apelacyjnego o braku u wniosko-
dawcy inwalidztwa (całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy) odpowiada
ustalonemu stanowi faktycznemu (jak to już Sąd Najwyższy podkreślił - kasacja nie
zarzuca naruszenia art. 233 KPC). Tym stanem faktycznym Sąd Najwyższy jest
związany. Zastosowanie przez Sąd Apelacyjny w ustalonym stanie faktycznym art.
23 i 24 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o z.e.p. nastąpiło bez naruszenia tych
przepisów.
Dlatego też Sąd Najwyższy na mocy art. 393
12
KPC orzekł jak w sentencji.
========================================