Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: VU 1646/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2013 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mirosława Molenda-Migdalewicz

Protokolant: Katarzyna Awsiukiewicz

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2013 r. w Legnicy

sprawy z wniosku J. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o ustalenie niepodlegania ubzepieczeniom społecznym

na skutek odwołania J. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 24 lipca 2012 roku

znak (...)

oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 lipca 2012r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że J. W., jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu w okresie od 01 lutego 2000r. do 23 lutego 2000r. Jednocześnie, ZUS, na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, określił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne w okresach od stycznia 1999r. do stycznia 2000r. oraz od marca 2000r. do czerwca 2012r. oraz podstawy wymiaru na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i ubezpieczenie zdrowotne za luty 2000r. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ubezpieczony od 01 lutego 1997r. prowadził działalność gospodarczą. W okresach od 01 stycznia 1999r. do 31 marca 1999r. oraz od 01 kwietnia 1999r. do 31 grudnia 2001r. był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych jako pracownik u innych płatników składek, natomiast z tytułu prowadzonej działalności zgłosił się wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego. Natomiast, od 01 lutego 2000r. do 23 lutego 2000r., ubezpieczony przebywał na urlopie bezpłatnym. Tym samym, w ww. okresie nie posiadał innego, niż prowadzenie działalności gospodarczej tytułu do podlegania ubezpieczeniom społecznym. Ponadto, w okresie od stycznia 1999r. do czerwca 2012r. wnioskodawca nie zadeklarował za siebie, jako osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, składek na ubezpieczenie zdrowotne. We wskazanym okresie ubezpieczony nieprzerwanie prowadził działalność gospodarczą. Od dnia 01 stycznia 1999r. zgłosił się z tego tytułu do ubezpieczeń zdrowotnych, jednakże nie zadeklarował z tego tytułu składek, co uzasadnia treść wydanej w sprawie decyzji.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył J. W., zarzucając:

1) wydanie decyzji w sprawie uregulowanej inną ostateczną decyzją administracyjną, to jest decyzją ZUS z dnia 15.04.1997 roku, bez jej uprzedniego uchylenia;

2) wydanie decyzji obejmującej częściowo świadczenia przedawnione.

W związku z powyższym, wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu argumentował, iż kwestia podlegania ubezpieczeniu przez wnioskodawcę z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej była przedmiotem decyzji organu rentowego z dnia 15 kwietnia 1997r., która nigdy nie została zmieniona ani uchylona. Ponadto, zdaniem skarżącego, decyzja obejmuje także okresy, co do których świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego uległy przedawnieniu, z upływem obowiązujących okresów przedawnienia.

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie. W odniesieniu do postawionego przez wnioskodawcę zarzutu przedawnienia, ZUS podkreślił, iż zaskarżona decyzja nie wymierza należnych składek na wymienione w niej ubezpieczenia i nie zobowiązuje do ich zapłaty, lecz określa jedynie podstawy wymiaru tych składek. W związku z czym, zarzut przedawnienia jest w tej sytuacji bezprzedmiotowy. Odnośnie natomiast decyzji z dnia 15 kwietnia 1997r., ZUS argumentował, iż nie pozostaje ona w sprzeczności z decyzją z dnia 24 listopada 2012r., ponieważ druga z wymienionych decyzji nie obejmuje wnioskodawcy obowiązkiem podlegania ubezpieczeniom społecznym (z wyjątkiem okresu od 01 lutego 2000r. do 23 lutego 2000r.), lecz ustala podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Natomiast decyzja z dnia 15 kwietnia 1997r. w ogóle nie porusza kwestii tego ubezpieczenia, lecz stanowi o niepodleganiu od dnia 01 lutego 1997r. ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności, ponieważ wnioskodawca był wówczas jednocześnie zatrudniony na podstawie umowy o pracę u innego płatnika składek. W pozostałym zakresie, ZUS podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. W., od 01 lutego 1997r. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego – taksówka osobowa. Był wpisany do ewidencji działalności gospodarczej Urzędu Miasta w G. od dnia 27 stycznia 1997r. Z uwagi na wybraną formę opodatkowania (karta podatkowa), wnioskodawca nie ma obowiązku składania deklaracji podatkowych zawierających wielkości przychodów, dochodów lub strat z prowadzonej działalności gospodarczej.

Dowód: wyjaśnienia wnioskodawcy 00:07:58-00:18:40,

pismo Urzędu Miejskiego w G. z dnia 17 października 2012r. k. 17 akt sprawy,

akta ubezpieczeniowe t. I – zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej z dnia 27 stycznia 1997r., zezwolenie na wykonywanie krajowego zarobkowego przewozu osób taksówką osobową.

Decyzją z dnia 15 kwietnia 1997r. znak: (...) organ rentowy stwierdził, iż wnioskodawca nie podlega od dnia 01 lutego 1997r. ubezpieczeniu społecznemu na zasadach unormowanych ustawą z dnia 18 grudnia 1976r. o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą oraz ich rodzin, ponieważ równocześnie jest pracownikiem zatrudnionym w wymiarze nie niższym niż połowa wymiaru czasu pracy obowiązującego w danym zawodzie.

Dowód: wyjaśnienia wnioskodawcy 00:07:58-00:18:40,

akta ubezpieczeniowe wnioskodawcy – decyzja ZUS z dnia 15 kwietnia 1997r.

W okresie od stycznia 1999r. do czerwca 2012r. J. W. podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umów o pracę u następujących płatników składek i w następujących okresach:

- od 01 stycznia 1999r. do 31 marca 1999r. w (...) Sp. z o.o. w G.,

- od 01 kwietnia 1999r. do 31 grudnia 2001r. w (...) Sp. z o.o. w G., przy czym, w okresie od 01 lutego 2000r. do 23 lutego 2000r. wnioskodawca przebywał na urlopie bezpłatnym,

- od 01 stycznia 2002r. do nadal – w (...) Sp. z o.o.

W wymienionym okresie, wnioskodawca prowadził równocześnie działalność gospodarczą w zakresie transportu osobowego, nie zgłaszał żadnych przerw w działalności i nie zawieszał jej prowadzenia.

Z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, wnioskodawca, na podstawie druku ZUS ZZA, zgłosił się do ubezpieczenia zdrowotnego od dnia 01 stycznia 1999r. Nie sporządził natomiast deklaracji rozliczeniowych za okresy od stycznia 1999r. do stycznia 2000r. i od marca 2000r. do czerwca 2012r. oraz nie zgłosił się do ubezpieczeń społecznych i nie sporządził deklaracji rozliczeniowych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej za okres od 01 lutego 2000r. do 23 lutego 2000r. (okres urlopu bezpłatnego w czasie zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. w G.).

Dowód: wyjaśnienia wnioskodawcy 00:07:58-00:18:40,

akta ubezpieczeniowe t. II- świadectwo pracy z dnia 31 grudnia 2001r. k. 10-11, PIT-11 k. 12-13, dochody podatnika i pobrane zaliczki k. 14-17.

Decyzją z dnia 24 lipca 2012r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że J. W., jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu w okresie od 01 lutego 2000r. do 23 lutego 2000r. Jednocześnie, ZUS, na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, określił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne w okresach od stycznia 1999r. do stycznia 2000r. oraz od marca 2000r. do czerwca 2012r. oraz podstawy wymiaru na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i ubezpieczenie zdrowotne za luty 2000r.

Dowód: akta ubezpieczeniowe t. II – decyzja organu rentowego z dnia 24 lipca 2012r.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności, Sąd dokonał oceny podniesionego w odwołaniu zarzutu przedawnienia jako najdalej idącego. W tej mierze podzielił stanowisko organu rentowego, iż zarzut ten jest nieuzasadniony.

Zgodnie bowiem z art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009r., Nr 205, poz. 1585 ze zm.), dalej „ustawa systemowa”, w zw. z art. 93 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008r., Nr 164, poz. 1027) i art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008r., Nr 69, poz. 415), przedawnieniu ulegają należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy. Tymczasem, jak słusznie zważył organ rentowy, zaskarżona decyzja nie jest decyzją wymiarową, bowiem nie wymierza należnych składek na wymienione ubezpieczenia i nie zobowiązuje do ich zapłaty, lecz jest to decyzja ustalająca, tj. stwierdzająca obowiązek podlegania wnioskodawcy ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w okresie od 01 lutego 2000r. do 23 lutego 2000r. i ustalająca jedynie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia w okresie od stycznia 1999r. do czerwca 2012r. Mając na uwadze powyższe, zarzut przedawnienia podniesiony przez skarżącego, uznać należało za chybiony. Jednocześnie podkreślić należy, iż zarzut ten mógłby być, w ocenie Sądu, skutecznie podniesiony w razie ewentualnego wydania przez ZUS decyzji wymiarowej, tj. wymierzającej w powyższym okresie składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Sąd podzielił także stanowisko organu rentowego, wyrażone w odpowiedzi na odwołanie, iż zaskarżona decyzja nie pozostaje w sprzeczności z decyzją z dnia 15 kwietnia 1997r. Zauważyć bowiem należy, iż decyzja z dnia 24 listopada 2012r. - z wyjątkiem okresu od 01 lutego 2000r. do 23 lutego 2000r. - nie obejmuje wnioskodawcy obowiązkiem podlegania ubezpieczeniom społecznym, lecz ustala podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Natomiast, decyzja z dnia 15 kwietnia 1997r., wyłącza wnioskodawcę z ubezpieczenia społecznego, z uwagi na jego równoczesne zatrudnienie w wymiarze czasu pracy nie niższym niż połowa czasu pracy obowiązującego w danym zawodzie o w ogóle nie porusza kwestii ubezpieczenia zdrowotnego wnioskodawcy, co jest w głównej mierze przedmiotem decyzji z dnia 24 listopada 2012r.

Przechodząc do oceny zasadności zaskarżonej decyzji, w ocenie Sądu, ZUS prawidłowo ustalił podleganie wnioskodawcy obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w okresie od 01 lutego 2000r. do 23 lutego 2000r.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy systemowej, osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3, 10, 18a, 20 i 21, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy (…). Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a.

Jak wynika z zebranego materiału dowodowego, w okresie od 01 lutego 2000r. do 23 lutego 2000r., J. W. przebywał na urlopie bezpłatnym. Jednocześnie, jak wyjaśnił sam ubezpieczony, w okresie tym nie zgłaszał przerw i nie zawieszał działalności. Tym samym, nie spełnił warunku umożliwiającego, zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zwolnienie go, jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego. W rezultacie, wnioskodawca w wymienionym okresie nie posiadał innego tytułu do podlegania ubezpieczeniom społecznym niż prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej). Tym samym, nie miał do niego zastosowania powołany wyżej art. 9 ust. 1 ustawy systemowej, co – jak trafnie wskazał organ rentowy – ma z kolei tą konsekwencję, iż w omawianym okresie wnioskodawca powinien podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zaskarżona decyzja jest także prawidłowa w zakresie w jakim organ rentowy określił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne w okresie od stycznia 1999r. do czerwca 2012r. W odniesieniu do argumentacji skarżącego, wskazać należy, iż obowiązujące od stycznia 1999r. przepisy, w związku ze zbiegiem w spornym okresie tytułów ubezpieczenia (pozarolnicza działalność gospodarcza i stosunek pracy), zwalniały wnioskodawcę z obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, ale nie z obowiązku podlegania z tego tytułu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Stosownie bowiem do art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie.

Zauważyć ponadto należy, iż obowiązujące od 01 stycznia 1999r. przepisy ustawy systemowej (art. 47 ust. 1), nakładają na ubezpieczonego, będącego płatnikiem składek, obowiązek składania do organu rentowego deklaracji rozliczeniowych. Jak wynika z dokumentacji zawartej w aktach ubezpieczeniowych, ubezpieczony na podstawie druku ZUS ZZA zgłosił się, z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, do ubezpieczenia zdrowotnego od dnia 01 stycznia 1999r., jednakże nie złożył deklaracji rozliczeniowych, o których mowa w art. 47 ust. 1 ustawy systemowej. Potwierdził to również sam wnioskodawca, który na rozprawie wyjaśnił, iż w związku ze zmianą przepisów w 1999r. nie składał deklaracji rozliczeniowych i nie korygował dokumentów złożonych w organie rentowym. Jednocześnie, jak podał wnioskodawca, w okresie od stycznia 1999r. do czerwca 2012r., nie zgłaszał przerw ani nie zawieszał działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe, Sąd, podzielił stanowisko organu rentowego wyrażone w odpowiedzi na odwołanie, uznając, wbrew twierdzeniom skarżącego, iż zaskarżona decyzja została wydana prawidłowo. Powyższe skutkowało oddaleniem, na podstawie art. 477 ( 14 )§ 1 kodeksu postępowania cywilnego, odwołania J. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 24 lipca 2012r. znak: (...).

W tym miejscu, w odniesieniu do złożonego w odwołaniu wniosku o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania, zwrócić należy uwagę, iż przepisy kodeksu postępowania cywilnego, regulujące zasady postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie przewidują takiego rozstrzygnięcia. Zgodnie bowiem z art. 477 [14] § 1 i § 2 kodeksu postępowania cywilnego, sąd oddala odwołanie, jeżeli nie ma podstaw do jego uwzględnienia, natomiast, w razie uwzględnienia odwołania, sąd zmienia zaskarżoną decyzję w całości lub w części i orzeka co do istoty sprawy.

W tym stanie rzeczy, Sąd orzekł jak w sentencji.