Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CKN 107/99
W Y R O K
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 15 grudnia 1999 r.
Sąd Najwyższy Izba Cywilna
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSN – T. Wiśniewski
Sędziowie: SN - B. Czech (spraw.)
SN – I. Koper
Protokolant - E. Krentzel
po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 1999 r. na rozprawie,
sprawy z powództwa J. Ł. i M. Ł.,
przeciwko E. G. i J. G.,
o zapłatę,
na skutek kasacji pozwanych
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 28 maja 1998 r.,
oddala kasację i zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powodów kwotę
2.250 zł. (dwa tysiące dwieście pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów
postępowania kasacyjnego.-
- 2 -
I CKN 107/99
U z a s a d n i e n i e
W dniu 23.VIII.1993 r. strony zawarły „porozumienie” w którym m.in.:
a/ pozwani potwierdzili wysokość swojego zadłużenia wobec powodów
w kwocie 410.000.000 zł. na dzień 23.VIII.1993 r., b/ tytułem zabezpieczenia
tego długu pozwani wręczyli powodom „weksel kaucyjny in blanco”, który miał
zostać „(...) uzupełniony zgodnie z warunkami niniejszego porozumienia dn. 30
września 1995 r.”, c/ ostateczny termin spłaty całego zadłużenia ustalony został
„(...) na dzień 30 września 1995 r. w kwocie odpowiadającej równowartości
22,500 USD (...)”.
Przedmiotowy weksel powodowie wypełnili w dniu 30.IX.1995 r. na
kwotę 54.506 zł., i – mimo wezwania - nie otrzymawszy od pozwanych zapłaty
wytoczyli powództwo o wymienioną kwotę.
Sąd Rejonowy nakazem zapłaty z 13.XI.1995 r., II Nc …/95., uwzględnił
powództwo.
Pozwani w zarzutach podnieśli zarzut potrącenia, a w toku dalszego
postępowania – również zarzuty wekslowe.
Sąd Wojewódzki w W. wyrokiem z 6.II.1997 r., III C …/96, utrzymał w
mocy wymieniony nakaz zapłaty i orzekł o kosztach procesu.
Apelację pozwanych od tego wyroku oddalił Sąd Apelacyjny wyrokiem z
28.V.1998 r., I ACa …./98. Sąd Apelacyjny przyjął, że weksel wypełniony
został zgodnie z „Porozumieniem” stron, a nieprzedstawienie go pozwanym do
zapłaty nie doprowadziło do wygaśnięcia roszczenia wobec pozwanych,
albowiem są oni wystawcami przedmiotowego welsla własnego (art. 30 i 53 pr.
weksl. w zw. z art. 103 i 104 pr. weksl.).
Pozwani w kasacji zarzucili naruszenie:
- 3 -
a/ przepisów prawa wekslowego: art. 34 i 38 „przez uznanie, że weksel
został przedstawiony do zapłaty w terminie” oraz art. 53 i 104 „przez uznanie,
że przepisy te mają zastosowanie do wygasłego zobowiązania wekslowego”,
b/ art. 378 § 1 k.p.c. „przez nierozpoznanie zarzutów przedstawionych
w apelacji”,
oraz wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku i poprzedzającego go wyroku
sądu pierwszej instancji przez oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów
na rzecz pozwanych kosztów procesu, ewentualnie – o uchylenie tych wyroków
i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
Powodowie wnieśli o oddalenie kasacji i zasądzenie na ich rzecz od
pozwanych kosztów postępowania kasacyjnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
1. Prawidłowe przytoczenie podstawy kasacyjnej polega na wskazaniu
przepisu prawa (materialnego, procesowego) który – zdaniem skarżącego –
został naruszony przez sąd drugiej instancji oraz uzasadnienie na czym to
naruszenie polega i wykazanie, że mogło mieć wpływ na wynik sprawy [zob.
np. postanowienia SN z 11.III.1997 r., III CKN 13/97 (OSNC 1997, z. 8, poz.
114), z 10.II.1997 r., I CKN 57/96 (OSNC 1997, z. 6-7, poz. 82), z 10.I.1997 r.,
II CKN 21/96 (OSNC 1997, z. 5, poz. 61), z 26.III.1997 r., II CKN 63/97
(OSNC 1997, z. 9, poz. 129), z 7.II.1997 r., II UKN 72/96 (OSNAP 1997, nr 19,
poz. 379), z 16.X.1997 r. II CKN 404/97 (OSNC 1998, z. 4, poz. 59),
z 6.XI.1996 r., II UKN 12/96 (OSNAP 1997, nr 10, poz. 173), z 20.XI.1996 r.,
I PKN 22/96 (OSNAP 1997, nr 5, poz.74) oraz wyrok SN z 6.II.1997 r., I PKN
68/96 (OSNAP 1977, nr 18, poz. 339)].
Jeśli idzie o podstawę kasacyjną z art. 3931
pkt 2 k.p.c., to wskazany
został – jako naruszony zdaniem skarżącego - przepis art. 378 § 1 k.p.c., brak
jednak uzasadnienia zawierającego wymienione wyżej elementy.
W szczególności w kasacji nie podano do jakich to zarzutów z apelacji nie
- 4 -
ustosunkował się sąd drugiej instancji. Podstawa ta jest zatem
nieusprawiedliwiona.
2. Ocenę zasadności zarzutu naruszenia prawa materialnego dokonuje Sąd
Najwyższy na podstawie stanu faktycznego, na którym oparto zaskarżone
orzeczenie, jeżeli brak zarzutów z art. 3931
pkt 2 k.p.c., lub gdy okazały się one
nieusprawiedliwione (por. wyroki SN z 7.III.1997 r., II CKN 18/97, OSNC
1997, z. 8, poz. 112 i z 26.III.1997 r., II CKN 60/97, OSNC 1997, z. 9,
poz. 128). Zarzut naruszenia prawa materialnego również nie jest
usprawiedliwiony Sąd Apelacyjny ustalając, iż przedmiotowy weksel in blanco
wypełniony został zgodnie z porozumieniem wekslowym – i powołując się na
orzecznictwo Sądu Najwyższego – przyjął trafnie, że odpowiedzialność
pozwanych jako wystawców weksla własnego, jest taka sama, jak akceptanta
weksla trasowanego. Nieprzedstawienie weksla do zapłaty w terminie
określonym w art. 38 prawa wekslowego wywiera skutek w postaci wygaśnięcia
roszczenia jedynie w stosunku do indosantów (których zresztą przy
przedmiotowym wekslu nie ma), a nie w stosunku do wystawcy weksla (art. 53
w zw. z art. 103 i 104 prawa wekslowego). Zob. na ten temat orz. SN:
z 7.IX.1964 r., II CR 147/64 (OSN 1965, z. 11, poz. 186), z 22.II.1968 r., I CZ
115/67 (OSN 1968, z. 11, poz. 194), z 8.IV.1998 r., II CKN 669/97 (OSNC
1998, z. 11, poz. 185). Wekslowe roszczenie powodów do pozwanych zatem nie
wygasło na skutek nieprzedstawienia weksla do zapłaty.
Skoro zatem podstawy kasacji okazały się nieusprawiedliwione, a brak
nieważności postępowania uwzględnianej z urzędu, Sąd Najwyższy orzekł jak
w sentencji (art. 39312
k.p.c oraz art. 98 § 1 i art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 39319
i 391 k.p.c.).

I CKN 107/99

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia