Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 8 lutego 2000 r.
II UKN 380/99
Nauczanie praktycznej nauki zawodu na podstawie umowy zlecenia i w
wymiarze niższym niż 22 godziny tygodniowo nie może być uznane za pracę
nauczycielską w rozumieniu art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 -
Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357 ze zm.) w
związku z § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10
sierpnia 1988 r. w sprawie rozciągnięcia niektórych przepisów Karty Nauczy-
ciela na instruktorów praktycznej nauki zawodu oraz na niektórych innych pra-
cowników uspołecznionych zakładów pracy, prowadzących prace pedagogicz-
ne i wychowawcze (Dz.U. Nr 34, poz. 261 ze zm.).
Przewodniczący SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Krystyna Bednarczyk, Jadwiga Skibińska-Adamowicz.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2000 r. sprawy z wniosku
Henryka K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w P. o eme-
ryturę nauczycielską, na skutek kasacji wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego
w Poznaniu z dnia 16 marca 1999 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem z dnia 23 lipca 1998 r. Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Poznaniu oddalił odwołanie Henryka K. od decyzji Oddziału Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych w P. z dnia 28 listopada 1997 r. odmawiającej prawa do
wcześniejszej emerytury wobec ustalenia, że wnioskodawca na podstawie umowy
zlecenia z dnia 1 września 1976 r. zawartej z Wojewódzką Spółdzielnią Pracy Od-
dział w Ś. oraz umowy zlecenia z dnia 1 września 1983 r. zawartej ze Spółdzielnią
Pracy Usług Wielobranżowych w Ś. prowadził kursy i praktyczną naukę zawodu w
zakresie elektromechaniki, co jednak nie było równoznaczne z pracą pedagogiczną i
2
rzutuje na uprawnienia do wcześniejszej emerytury przewidziane w Karcie Nauczy-
ciela.
Wyrokiem z dnia 16 marca 1999 r. Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Poznaniu oddalił apelację wnioskodawcy od powyższego wyroku.
Sąd drugiej instancji podzielił ustalenia i wnioski Sądu Wojewódzkiego podkreślając,
że wnioskodawca będąc instruktorem praktycznej nauki zawodu pełnił jednocześnie
obowiązki kierownika Spółdzielni Pracy i pracował w akordzie wykonując usługi,
przeto nie mógł poświęcać nauce zawodu co najmniej 22 godzin tygodniowo, jak
wymagają tego przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10
sierpnia 1988 r. w sprawie rozciągnięcia niektórych przepisów Karty Nauczyciela na
instruktorów praktycznej nauki zawodu oraz niektórych innych pracowników uspo-
łecznionych zakładów pracy prowadzących prace pedagogiczne i wychowawcze
(Dz.U. Nr 34, poz. 261 ze zm.), a mógł przeznaczyć na tę naukę ok. 15-30 minut
przed rozpoczęciem i przed zakończeniem pracy uczniów. Mimo zatem posiadania
30-letniego okresu zatrudnienia wnioskodawca nie legitymuje się 20-letnim okresem
wykonywania pracy instruktora praktycznej nauki zawodu w wymiarze 22 godzin ty-
godniowo i tym samym nie spełnia warunków do przyznania emerytury nauczyciels-
kiej .
Kasacja wnioskodawcy zarzuca wyrokowi Sądu drugiej instancji naruszenie
prawa materialnego - § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia
10 sierpnia 1988 r. w związku z art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. –
Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357 ze zm.).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja jest nieuzasadniona i podlega oddaleniu. Zgodnie z przepisem art.
39311
KPC Sąd Najwyższy rozpoznając sprawę w granicach kasacji bierze z urzędu
pod rozwagę nieważność postępowania. Jednak w przedmiotowej sprawie nieważ-
ność postępowania nie występuje.
Sąd Najwyższy zauważa, że kasacja, jakkolwiek w uzasadnieniu zarzuca Są-
dowi drugiej instancji błędne rozumowanie co do wyliczenia czasu pracy poświęco-
nego przez wnioskodawcę uczniom i charakteru stosunku prawnego łączącego
wnioskodawcę ze Spółdzielnią, to nie wskazuje, by Sąd Apelacyjny dokonując usta-
leń faktycznych (jakimi w istocie są „rozumowania”), dopuścił się naruszenia przepi-
3
sów postępowania, mającego istotny wpływ na wynik sprawy, przy czym konieczne
byłoby wskazanie konkretnych przepisów jakie zostały naruszone oraz istotnego
wpływu naruszenia na wynik sprawy. Z braku tak skonkretyzowanych zarzutów Sąd
Najwyższy związany jest stanem faktycznym ustalonym przez Sąd pierwszej instan-
cji, skoro Sąd drugiej instancji tych ustaleń nie zakwestionował, przyjmując je tym
samym za własne. W świetle zaś tych ustaleń wnioskodawca, po pierwsze – jako ins-
truktor nauki zawodu nie był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, lecz na pods-
tawie umowy zlecenia (przy czym powody takiego stanu rzeczy nie mają znaczenia
dla sprawy), po drugie – czynności instruktora wykonywał obok obowiązków kierow-
nika zakładu pracy i pracy akordowej, po trzecie zaś i najistotniejsze - nie osiągnął
wymiaru 22 godzin tygodniowo, co zważywszy na jego inne obowiązki czyni przeko-
nującym wniosek, że poświęcał uczniom nie ponad 3 godziny dziennie a ok. 15 – 30
minut przed rozpoczęciem i po zakończeniu pracy ucznia. W świetle takich, nie za-
kwestionowanych zarzutem naruszenia przepisów prawa procesowego ustaleń jest
oczywiste, iż bezzasadny jest zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego.
Przepis § 2 ust. 1 pkt. 4a rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10
sierpnia 1988 r. (Dz.U. Nr 34, poz. 261) obejmuje bowiem przepisami Karty Nauczy-
ciela pracowników, zatrudnionych w charakterze instruktorów praktycznej nauki za-
wodu w wymiarze minimum 22 godziny tygodniowo, natomiast przepis art. 88 art. 1
Karty Nauczyciela przyznaje prawo do emerytury bez względu na wiek nauczycie-
lowi, który udowodnił 30-letni okres zatrudnienia, w tym 20 lat pracy w charakterze
nauczyciela. Pracując w wymiarze i okresach, jakie ustalił Sąd drugiej instancji,
wnioskodawca nie legitymuje się 20-letnim okresem pracy nauczycielskiej, przeto
zaskarżony wyrok nie dopuszcza się obrazy wskazanych w kasacji przepisów prawa
materialnego.
W tym stanie rzeczy Sąd Najwyższy w oparciu o art. 39312
KPC orzekł jak w
sentencji wyroku.
========================================