Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 17 listopada 2000 r.
III KKO 4/00
Kasy Chorych oraz ich organy (art. 65 i następne ustawy z dnia 6 lutego
1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, Dz.U. Nr 28, poz. 153 ze
zm.) nie są organami administracji publicznej i z tej przyczyny nie mają do nich
zastosowania przepisy art. 190-195 KPA dotyczące rozstrzygania sporów o
właściwość między organami administracji publicznej a sądami.
Przewodniczący SSN Jerzy Kwaśniewski, Sędziowie SN: Andrzej Wasilewski
(sprawozdawca), Andrzej Wróbel, przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości
Barbara Łochowska, przedstawiciel Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej Rafał
Cieślicki.
Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym, po rozpoznaniu w dniu 17
listopada 2000 r. na posiedzeniu jawnym sprawy z wniosku Jerzego U. o rozstrzyg-
nięcie sporu kompetencyjnego o właściwość między [...] Regionalną Kasą Chorych -
Oddziałem w T. a Sądem Okręgowym-Sądem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w
Toruniu o ustalenie prawa do wykonania zabiegu chirurgicznego
p o s t a n o w i ł:
o d r z u c i ć wniosek.
U z a s a d n i e n i e
Jerzy U. zwrócił się w trybie art. 192 w związku z art. 190 § 1 KPA do Kole-
gium Kompetencyjnego przy Sądzie Najwyższym z wnioskiem o rozstrzygnięcie
sporu kompetencyjnego poprzez, jak to ujął: „ustalenie kompetencji sądu do rozs-
trzygnięcia sporu pomiędzy mną a Dyrekcją T. Oddziału Regionalnej [...] Kasy Cho-
rych w B., tzn. jaki sąd jest kompetentny do rozstrzygnięcia sprawy”. W uzasadnieniu
swego wniosku wnioskodawca wywodził, że: po pierwsze – w dniu 27 lipca 1999 r.
wystąpił do Regionalnej [...] Kasy Chorych – Oddział w T. z wnioskiem o wydanie mu
2
zezwolenia na dokonanie zabiegu chirurgicznego w zakładzie medycznym, z którym
Kasa ta nie ma zawartego kontraktu, bowiem – w jego opinii – spełnione zostały
przesłanki prawne określone w art. 60 pkt.3 ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o pow-
szechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz.U. Nr 28, poz. 153); po drugie – w dniu 2
sierpnia 1999 r. Kasa poinformowała go o tym, iż prośba o jej udział w kosztach za-
biegu nie może zostać uwzględniona, bowiem tego rodzaju zabieg został wykonany
poza zakładem wyznaczonym przez Kasę; po trzecie – w tej sytuacji wnioskodawca
wystąpił w trybie art. 147 ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym, za pośrednictwem
Kasy Chorych, do Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w To-
runiu z pozwem o rozstrzygnięcie sporu; po czwarte – Kasa Chorych pismem z dnia
8 listopada 1999 r. poinformowała wnioskodawcę, że nie nadała biegu przesłanemu
za jej pośrednictwem pozwowi, wskazując równocześnie, że w przedmiotowej spra-
wie nie wydała żadnej decyzji, od której wnioskodawca mógłby się odwoływać lub
składać pozew sądowy; po piąte – w tej sytuacji wnioskodawca skierował pozew
bezpośrednio do Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w To-
runiu, który postanowieniem z dnia 17 grudnia 1999 r. [...] przekazał go do Kasy
Chorych w T. w celu ponownego rozpoznania, uzasadniając to brakiem decyzji, od
której przysługiwałoby w danym wypadku odwołanie; zdaniem wnioskodawcy: „tym
samym Sąd ten uznał się kompetentnym do rozpoznania sprawy pod względem
kompetencji, jedynie przesłanki formalne nie pozwoliły na jego rozpatrzenie (brak
decyzji); po szóste – w wyniku interwencji wnioskodawcy w niniejszej sprawie, Urząd
Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych pismem z dnia 8 czerwca 2000 r., jak to ujmuje
wnioskodawca: „określił w sposób jednoznaczny procedurę postępowania w konkret-
nej sprawie i kompetencje sądu”; po siódme – wnioskodawca stwierdza, że następ-
nie sprawę tę rozpatrywała wewnątrzzakładowa Komisja Skarg i Wniosków Rady [...]
Regionalnej Kasy Chorych w B., która w jego przekonaniu może w tym wypadku peł-
nić ewentualnie funkcję opiniodawczo-doradczą, ale w żadnym razie nie decyzyjną;
tymczasem pismem z dnia 17 lipca 2000 r. został on poinformowany przez Radę [...]
Kasy Chorych o tym, że Komisja ta „uznała, iż Kasa Chorych w przedmiotowej spra-
wie nie jest zobligowana do wydania decyzji w trybie art.147 ustawy z dnia 06 lutego
1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz.U. Nr 28, poz. 158 z późn.
zm.)” i równocześnie w piśmie tym poinformowano ubezpieczonego o tym, że:
„Przedstawiony przez Pana problem jest natomiast problemem ściśle cywilistycznym.
W przypadku uznania przez Pana, iż stanowisko Kasy Chorych odmawiające Panu
3
refundowania kosztu zabiegu chirurgicznego nie jest zasadne, może Pan dochodzić
swych roszczeń przed sądem powszechnym – wydział cywilny w drodze powództwa
o zapłatę”.
Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym zważyło, co następuje:
Kasy Chorych są instytucjami ubezpieczenia zdrowotnego, powołanymi do
realizowania ubezpieczeń zdrowotnych (art. 4 ust. 1 w związku z art. 1 oraz art. 31 i
nast. ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu i w tym zakresie
zarząd Kasy Chorych obowiązany jest między innymi do podejmowania rozstrzyg-
nięć, zwanych decyzjami, we wszystkich sprawach określonych w ustawie i statucie
Kasy Chorych (art. 82 ust. 6 pkt 9 ustawy). Jednakże decyzje te nie mają charakteru
decyzji administracyjnych, ponieważ ani Kasy Chorych (art. 65 i nast. ustawy o
ubezpieczeniu zdrowotnym), ani też organy Kas Chorych (art. 74 i nast. tej ustawy)
nie są organami administracji publicznej. Natomiast ustawa o p. u. z. wyraźnie sta-
nowi, że od każdej decyzji Kasy Chorych podjętej w sprawie dotyczącej objęcia
ubezpieczeniem zdrowotnym (art. 2 ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym) oraz pod-
jętej w sprawie ustalenia prawa do świadczeń z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego
(art. 31 – art. 51 oraz art. 60 ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym) zainteresowane-
mu przysługuje odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, które wnosi się
za pośrednictwem tego organu Kasy Chorych, który decyzję tę wydał (art. 147 i art.
148 ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym).
W sytuacji, gdy ani Kasy Chorych, ani też ich organy nie są organami adminis-
tracji publicznej, nie mają do nich zastosowania przepisy art. 190 – art. 195 KPA
dotyczące rozstrzygania sporów o właściwość między organami administracji
publicznej a sądami.
Biorąc powyższe pod uwagę, Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyż-
szym na podstawie art. 190 § 1 KPA oraz art. 3935
w związku z art. 39319
i art. 195
KPA orzekło jak w sentencji.
========================================