Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 18 kwietnia 2001 r.
I PKN 357/00
Odzyskanie przez pracownika zdolności do pracy, pozbawiające praco-
dawcę prawa do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie
art. 53 § 3 KP musi dotyczyć pracy, co do której uprzednio orzeczono niezdol-
ność jej wykonywania, a nie innej pracy, względnie tej samej pracy, ale w in-
nych warunkach.
Przewodniczący SSN Katarzyna Gonera, Sędziowie: SN Jerzy Kwaśniewski,
SA Herbert Szurgacz (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2001 r. sprawy z po-
wództwa Marka J. przeciwko Stoczni G. Spółce Akcyjnej w G. o przywrócenie do
pracy, na skutek kasacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubez-
pieczeń Społecznych w Gdańsku z siedzibą w Gdyni z dnia 25 stycznia 2000 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem z dnia 25 stycznia 2000 r. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych oddalił apelację powoda Marka J. od wyroku Sądu Rejonowego-Sądu
Pracy w Gdyni z dnia 15 października 1999 r., oddalającego powództwo o przywró-
cenie do pracy oraz o wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy u strony po-
zwanej - Stoczni G. Spółce Akcyjnej w G.
Powód był zatrudniony w Stoczni G. S.A. na podstawie umowy o pracę na
czas nie określony na stanowisku magazyniera w Oddziale Magazynów Zbrojenia w
magazynie metali nieżelaznych i kolorowych. Praca w magazynie wymagała zasto-
sowania siły fizycznej przy przemieszczaniu i wydawaniu materiałów o ciężarze od
kilku do kilkunastu kilogramów, niekiedy o większym ciężarze. Nadto praca była wy-
konywana w warunkach stresu ze względu na odpowiedzialność za powierzony ma-
teriał i ludzi. W dniu 3 marca 1998 r. powód doznał zawału mięśnia sercowego. Za-
2
świadczenie lekarskie o niezdolności do pracy opiewało łącznie na okres od 3 marca
1998 r. do 29 listopada 1998 r. Zdaniem leczącej powoda dr W.P. ze względu na
stan zdrowia powinien on przejść na rentę, ewentualnie podjąć bardzo lekką pracę.
Pod koniec listopada 1998 r. powód został poinformowany o potrzebie udania się do
lekarza badań profilaktycznych w Przychodni Zakładowej. Lekarz badań profilaktycz-
nych K.W. wystawiła 27 listopada zaświadczenie, że powód jest zdolny do pracy na
stanowisku magazyniera, jednak powinna to być praca lekka, bez konieczności pod-
noszenia ciężarów, w odpowiednich warunkach klimatycznych. Powód stawił się do
pracy 30 listopada. W związku z niejednoznacznością zaświadczenia lekarskiego o
zdolności do pracy kierownik magazynu wełny mineralnej, do którego powód został
skierowany w związku z reorganizacją magazynów, zażądał od kierownika Przy-
chodni jednoznacznej oceny zdolności powoda do pracy. Lekarz badań profilaktycz-
nych wystawiła 30 listopada zaświadczenie stwierdzające, iż powód jest niezdolny do
pracy na stanowisku magazyniera. Tego samego dnia strona pozwana rozwiązała z
powodem umowę bez wypowiedzenia na podstawie art. 53 KP. Praca na stanowisku
magazyniera wełny mineralnej wymaga dźwigania ciężarów, pracy na wysokości po-
wyżej 3 m oraz stosowania maski przeciwpyłowej. Ocena zdolności do pracy powoda
dokonana przez lekarza badań profilaktycznych znalazła potwierdzenie w orzeczeniu
lekarza orzecznika ZUS, że powód jest całkowicie okresowo do grudnia 2001 r. nie-
zdolny do pracy, w orzeczeniu lekarza Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy
oraz w orzeczeniu o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wydanym przez
Powiatowy Zespół Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności w G.
Zdaniem Sądu Okręgowego, skoro powód po okresie pobierania zasiłku cho-
robowego nadal był niezdolny do wykonywania pracy magazyniera pracodawca miał
prawo rozwiązać z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 53 § 1
pkt 1 lit. b KP. Okoliczność, że powód mógłby wykonywać lżejszą pracę nie pozbawia
pracodawcy prawa do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. W takiej sy-
tuacji nie jest też uzasadniony zarzut naruszenia art. 8 KP.
W kasacji od powyższego wyroku skarżący zarzucił naruszenie art. 53 oraz
art. 8 KP. Domagał się uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi
Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Zdaniem skarżącego, skoro lekarz badań
profilaktycznych w zaświadczeniu z dnia 27 listopada 1998 r. stwierdził zdolność po-
woda do pracy w magazynie, a powód stawił się do pracy i został do niej dopusz-
czony, rozwiązanie z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia było sprzeczne z pra-
3
wem. Z kolei niehonorowanie przez pracodawcę wymienionego zaświadczenia i wy-
wieranie nacisku na lekarza w celu uzyskania nowego zaświadczenia, stanowi naru-
szenie zasad współżycia społecznego określonych art. 8 KP.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przepis art. 53 KP upoważnia pracodawcę do rozwiązania umowy o pracę bez
wypowiedzenia w razie dłuższej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy.
Okolicznością, która uzasadnia rozwiązanie umowy w tym trybie jest między innymi
niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby, jeżeli trwa ona dłuższy czas niż
łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku (art. 53 § 1 pkt 1 lit. b).
Rozwiązanie umowy nie może nastąpić po stawieniu się pracownika do pracy w
związku z ustaniem przyczyny niezdolności do pracy (art. 53 § 3). Z treści powołane-
go ostatnio przepisu wynika, że uprawnienie do rozwiązania umowy bez wypowie-
dzenia ustaje, jeśli pracownik stawi się do pracy będąc zdolnym do jej wykonywania
w znaczeniu posiadania (odzyskania) rzeczywistej zdolności do pracy, tej którą utra-
cił z powodu choroby. Odzyskanie zdolności do pracy musi dotyczyć pracy (stanowi-
ska), w zakresie której uprzednio została orzeczona niezdolność do pracy, a nie
zdolności do jakiejkolwiek innej pracy. Wynika to z brzmienia art. 53 § 3 KP, który
odwołuje się wprost do przyczyny nieobecności w pracy; tą zaś jest niezdolność do
pracy wskutek choroby odniesiona do pracy (stanowiska) wykonywanej przed zacho-
rowaniem.
Powód wskutek choroby stał się niezdolny do pracy na stanowisku magazy-
niera w Oddziale Magazynów Zbrojenia. Odzyskanie zdolności do pracy, pozbawia-
jące pracodawcę prawa do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, musiałoby doty-
czyć tej pracy, względnie, w związku z dokonanymi zmianami organizacyjnymi -
zdolności do pracy na stanowisku magazyniera w magazynie z porównywalnymi wa-
runkami pracy. Nie ulega wątpliwości, że z zaświadczenia lekarskiego z dnia 27 lis-
topada nie wynikało, że powód zdolność tę odzyskał. Z charakterystyki stanowiska
pracy w magazynie wełny mineralnej, a także z opisu realnych warunków pracy w
tym magazynie, wynika, że praca w tym magazynie należała do prac ciężkich. Tym-
czasem wymienione zaświadczenie lekarskie stwierdzało, że powód może wykony-
wać tylko pracę lekką z dźwiganiem ciężarów do 5 kg, w odpowiednich warunkach
klimatycznych i bezstresową. Zaświadczenie to - jak trafnie podkreśliły Sądy obu in-
4
stancji - nie spełniało nadto wymagań § 2 ust. 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia i
Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekar-
skich pracowników... (Dz.U. Nr 69, poz. 332 ze zm.), ponieważ nie zawierało stwier-
dzenia o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na określonym stanowisku lub
o przeciwwskazaniach zdrowotnych do pracy na określonym stanowisku pracy, w
tym przypadku pracy na stanowisku magazyniera w Oddziale Zbrojenia względnie w
magazynie wełny mineralnej. Z wymienionych względów zaświadczenie to nie może
zostać uznane za podstawę do stwierdzenia odzyskania przez powoda zdolności do
pracy. Słusznie kierownik magazynów domagał się jego uściślenia, uzyskując w na-
stępstwie nowe zaświadczenie jednoznacznie stwierdzające, że powód nie odzyskał
zdolności do pracy w charakterze magazyniera. Zgodnie z art. 229 § 2 KP pracownik
podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwają-
cej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym
badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychcza-
sowym stanowisku. W powyższych warunkach działania strony pozwanej, zmierzają-
ce do jednoznacznego określenia zdolności powoda do pracy, nie mogą być trakto-
wane jako wywieranie nacisku na lekarzy - pracowników Przychodni, uzasadniające
zarzut naruszenia przez stronę pozwaną art. 8 KP.
Skoro kasacja nie zawiera usprawiedliwionych podstaw, Sąd Najwyższy na
podstawie art. 39312
KPC orzekł jak w sentencji.
========================================