Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 24 września 2001 r.
II UKN 560/00
Odwołanie do sądu w związku z bezczynnością organu rentowego (art.
4779
§ 4 KPC) podlega odrzuceniu, gdy organ rentowy wydał i wykonał decyzję,
a jedynie nie doręczył jej zainteresowanemu.
Przewodniczący SSN Beata Gudowska, Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk
(sprawozdawca), Andrzej Wróbel.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 24 września 2001 r. sprawy z wniosku
Zofii W., z udziałem Stowarzyszenia Emerytów i Rencistów Poszkodowanych przez
Zakład Ubezpieczeń Społecznych, przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-
Oddziałowi w Ł. o zobowiązanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do wydania de-
cyzji, na skutek kasacji Stowarzyszenia Emerytów i Rencistów Poszkodowanych
przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z
dnia 30 maja 2000 r. [...]
p o s t a n o w i ł:
u c h y l i ć zaskarżony wyrok i poprzedzający go wyrok Sądu Okręgowego-
Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi z dnia 22 listopada 1999 r. [...] i od-
wołanie odrzucić.
U z a s a d n i e n i e
Wnioskodawczyni Zofia W. wniosła 22 odwołania na bezczynność Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w Ł. twierdząc, że organ rentowy w latach 1981
- 1995 nie doręczał jej kolejnych decyzji w przedmiocie podwyższenia i waloryzacji
świadczeń.
Wyrokiem z dnia 22 listopada 1999 r. [...] Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych w Łodzi oddalił odwołanie. Sąd ustalił, że w spornym okresie or-
gan rentowy wydawał każdorazowo decyzje dotyczące podwyższenia i waloryzacji
2
świadczeń i wypłacał wnioskodawczyni podwyższone świadczenia.
Apelacja wnioskodawczyni od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu
Apelacyjnego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi z dnia 30 maja 2000
r. [...]. Sąd Apelacyjny nie dopatrzył się naruszenia przepisów postępowania przez
Sąd pierwszej instancji i uznał rozstrzygnięcie za prawidłowe.
Wyrok ten zaskarżyła kasacją wnioskodawczyni wskazując jako podstawę ka-
sacji naruszenie przepisów postępowania - art. 109 § 1 i art. 46 KPA w związku z art.
95 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich
rodzin (Dz.U. Nr 40, poz. 267 ze zm.). Naruszenie tych przepisów polega na tym, że
decyzje organu rentowego nie zostały doręczone na piśmie za zwrotnym poświad-
czeniem odbioru. W związku z tymi zarzutami wnioskodawczyni wniosła o uchylenie
zaskarżonego wyroku oraz poprzedzającego go wyroku Sądu pierwszej instancji i
przekazanie sprawy do rozpoznania sądowi równorzędnemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie jest dopuszczalne żądanie w drodze sądowej prawidłowego doręczenia
decyzji organu rentowego. Zgodnie z art. 23 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 25 listopada
1986 r. o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U.
z 1989 r. Nr 25, poz. 137 ze zm.) a także art. 4779
§ 4 KPC odwołanie przysługuje od
decyzji organu rentowego oraz w przypadku, gdy organ rentowy nie wydał decyzji w
terminie dwóch miesięcy licząc od dnia zgłoszenia roszczenia. Odwołanie w związku
z bezczynnością przysługuje tylko wówczas, gdy żądanie zostało zgłoszone w orga-
nie rentowym i nie zostało w terminie załatwione. Nie przysługuje natomiast odwoła-
nie na to, że organ rentowy nie wydał decyzji w sprawie, w której przepisy zobowią-
zują go do działania z urzędu (np. waloryzacji świadczeń). W takim przypadku zainte-
resowany musi zgłosić w organie rentowym żądanie wykonania ustawowego obo-
wiązku i od daty tego zgłoszenia biegnie dwumiesięczny termin do wydania decyzji.
W 22 odwołaniach wnioskodawczyni nie powołuje się na to, że jakiekolwiek jej
roszczenie zgłoszone w organie rentowym nie zostało w dwumiesięcznym terminie
załatwione decyzją. Zarzuty podniesione w tych odwołaniach sprowadzają się do
tego, że decyzje wydawane przez organ rentowy z urzędu nie zostały jej doręczone.
W sytuacji, gdy organ rentowy wydał z urzędu decyzję i decyzję tą wykonał, nie jest
dopuszczalne wniesienie w trybie art. 4779
§ 4 KPC odwołania do sądu na bezczyn-
3
ność tego organu tylko z tej przyczyny, że decyzja nie została zainteresowanemu
doręczona. Doręczenie decyzji ma wpływ na bieg terminu do wniesienia odwołania i
kwestia uchybień w tym zakresie powinna być brana pod uwagę przy badaniu termi-
nowości wniesienia odwołania od decyzji podwyższającej świadczenie. Ponieważ
wszystkie odwołania wnioskodawczyni dotyczą jedynie bezczynności organu rento-
wego, należało uznać, że droga sądowa w tej sprawie jest niedopuszczalna. Odwo-
łanie podlega zatem odrzuceniu na podstawie art. 199 § 1 pkt 1 KPC.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy na podstawie art. 39316
KPC uchylił oba wyro-
ki i odwołanie odrzucił.
========================================