Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 19 stycznia 2006 r.
III PZ 14/05
W sprawie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach płacy, w
związku z wypowiedzeniem umowy o pracę na czas nieokreślony w tej części
(w szczególności w zakresie prawa do nagrody jubileuszowej, dodatku za staż
pracy oraz specjalnego wynagrodzenia za wieloletnią pracę bezpośrednio w
produkcji) podstawą prawną określenia wartości przedmiotu sporu jest art. 231
k.p.c., a nie art. 22 k.p.c.
Przewodniczący SSN Andrzej Wróbel, Sędziowie SN: Andrzej Wasilewski
(sprawozdawca), Małgorzata Wrębiakowska-Marzec.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 19 stycznia
2006 r. sprawy z powództwa Kazimiery B., Anny S.-B., Juliana B., Józefa B., Jana B.,
Mariana C., Roberta C., Janusza R., Kazimierza C., Zbigniewa C., Stanisława C.,
Józefa C., Stanisława C., Stanisława D., Bogdana G., Krzysztofa G., Leszka G. prze-
ciwko Zakładowi Ceramiki Budowlanej Sp. z o.o. w H. o przywrócenie poprzednich
warunków płacy, na skutek zażalenia powodów na postanowienie Sądu Okręgowe-
go-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu z dnia 21 października
2005 r. [...]
o d d a l i ł zażalenie.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 21 października 2005 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu [...] odrzucił skargę kasacyjną powodów
[...] - reprezentowanych przez radcę prawnego Krzysztofa B., a wniesioną od wyroku
Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu z dnia 18
maja 2005 r. zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Mielcu z dnia 5
stycznia 2005 r. w sprawie o przywrócenie warunków płacy. W uzasadnieniu powyż-
szego postanowienia Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tar-
2
nobrzegu stwierdził w szczególności, że: po pierwsze - „strona pozwana wypowie-
działa powodom umowy o pracę w części dotyczącej nagrody jubileuszowej, dodatku
za staż pracy, specjalnego wynagrodzenia za wieloletnią pracę bezpośrednio w pro-
dukcji. (...) Nie ulegały zmianie pozostałe warunki umowy o pracę”; po drugie - „po-
wodowie nie wskazali w pozwach wartości przedmiotu sporu. Pozwany wskazał
wartość przedmiotu sporu odrębnie co do każdego z powodów w piśmie z dnia
20.03.2005 r. [...]. Pismo powyższe zostało doręczone pełnomocnikom powodów w
dniach 1 i 4 kwietnia 2005 r. [...]. Pełnomocnicy powodów nie zgłosili zarzutów do
wskazanej przez stronę pozwaną wartości przedmiotu sporu”, która w odniesieniu do
każdego z powodów indywidualnie nie osiągała wartości 10.000 zł (wartość przed-
miotu sporu obliczona indywidualnie dla każdego z powodów wahała się pomiędzy
kwotą najniższą - 2.243,76 zł oraz kwotą najwyższą - 6.144,00 zł); po trzecie - nato-
miast w skardze kasacyjnej pełnomocnik powodów wskazał wartość przedmiotu za-
skarżenia indywidualnie dla każdego z powodów, która wahała się pomiędzy kwotą
najniższą - 19.673,20 zł oraz kwotą najwyższą - 53.280,66 zł, a w uzasadnieniu jej
wyliczenia - wskazując na przepis art. 231
k.p.c. - podniósł, że ponieważ wszyscy
powodowie są zatrudnieni przez stronę pozwaną na podstawie umów o pracę na
czas nieokreślony i w pełnym wymiarze czasu pracy, przeto prawidłowa wartość
przedmiotu zaskarżenia stanowi w odniesieniu do każdego z nich sumę wynagro-
dzenia za pracę sprzed jego zmiany, liczonego za okres jednego roku; po czwarte -
w tej sytuacji, Sąd wezwał pełnomocnika powodów do wskazania „odrębnie dla każ-
dego z powodów różnicy pomiędzy wartością aktualnie otrzymywanego rocznego
wynagrodzenia, a wartością wynagrodzenia rocznego otrzymywanego przed zmianą
warunków płacy dokonaną wskutek wypowiedzenia”; obliczona w ten sposób wartość
przedmiotu zaskarżenia indywidualnie w stosunku do każdego z powodów nie osią-
gała wartości 10.000 zł - wahała się ona pomiędzy kwotą najniższą - 766,87 zł oraz
kwotą najwyższą - 6.788,44 zł; jednakże pełnomocnik powodów w piśmie z dnia 14
września 2005 r. podniósł, że obliczona w ten sposób wartość przedmiotu zaskarże-
nia nie uwzględnia wartości należnych powodom potencjalnie nagród jubileuszo-
wych, zaznaczając przy tym, że strona powodowa nie podała dokładnej wartości na-
gród, bowiem podstawa ich wyliczenia (ekwiwalent za urlop wypoczynkowy) nie jest
aktualnie znana (wynagrodzenie w przyszłości może się różnie kształtować) i dlatego
pełnomocnik powodów podał w przybliżeniu wartość nagród jubileuszowych tych po-
wodów, którzy otrzymaliby je w 2005 roku - w tym wypadku, wedle jego obliczeń,
3
wartość nagród jubileuszowych w stosunku do sześciu powodów powinna się
kształtować pomiędzy kwotą 10.000 zł a kwotą 3.400 zł; po piąte - tymczasem, Sąd
Okręgowy stanął na stanowisku, że skoro sprawa niniejsza nie jest sprawą o istnie-
nie stosunku pracy, „przedmiotem wypowiedzenia były tylko warunki wynagrodzenia
nie zaś warunki pracy. Jest to więc sprawa o powtarzające się świadczenia pienięż-
ne. Podstawę prawną określenia wartości przedmiotu sporu, a w konsekwencji także
zaskarżenia, stanowi art. 22 k.p.c. Powodowie - jak podniesiono wyżej - zgłosili żą-
danie przywrócenia warunków wynagrodzenia, a więc wyższego świadczenia powta-
rzającego się. Tak została określona istota sporu w niniejszej sprawie. W takiej sytu-
acji za wartość przedmiotu zaskarżenia należało uznać różnicę pomiędzy wartością
wynagrodzenia rocznego otrzymywanego odrębnie przez każdego z powodów aktu-
alnie oraz przed zmianą warunków płacy. Takie wartości Sąd przyjął w postanowie-
niu z dnia 21 października 2005 r. ustalającym wartość przedmiotu zaskarżenia. W
ocenie Sądu Okręgowego brak jest podstaw do uwzględnienia w wartości przedmiotu
zaskarżenia nagród jubileuszowych. Już sami powodowie podnoszą, że nie jest moż-
liwe określenie obecnie dokładnej wartości tych nagród. Powodowie nabyliby ewen-
tualnie prawo do nagród jubileuszowych w latach 2005 - 2009.; po szóste - w konse-
kwencji, „Sąd Okręgowy stwierdził, że skarga kasacyjna jest w niniejszej sprawie
niedopuszczalna. Wartość przedmiotu zaskarżenia obliczona odrębnie co do każde-
go z powodów na podstawie przepisu art. 22 k.p. jako różnica pomiędzy wartością
wynagrodzenia za pracę otrzymanego przed wypowiedzeniem warunków płacy a
przysługującego obecnie stanowi poniżej 10.000 zł.”
W zażaleniu na powyższe postanowienie Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu z dnia 21 października 2005 r. pełnomoc-
nik powodów zarzucił naruszenie: po pierwsze - art. 231
k.p.c., „poprzez jego nieza-
stosowanie i błędne przyjęcie, iż w niniejszej sprawie podstawą prawną przy ustala-
niu wartości przedmiotu zaskarżenia dla poszczególnych powodów jest art. 22 k.p.c.,
a w konsekwencji błędne przyjęcie przez Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu za wartość
przedmiotu zaskarżenia w stosunku do każdego z powodów wnoszących skargę ka-
sacyjną odrębnie różnicy pomiędzy wartością aktualnie otrzymywanego rocznego
wynagrodzenia a wartością wynagrodzenia rocznego przed zmianą warunków płacy
dokonaną na skutek wypowiedzenia - gdy w rzeczywistości w niniejszej sprawie pod-
stawą prawna przy ustalaniu wartości przedmiotu zaskarżenia dla poszczególnych
powodów powinien być art. 231
k.p.c. i wartość przedmiotu zaskarżenia dla poszcze-
4
gólnych powodów ustalona w oparciu o art. 231
k.p.c. powinna stanowić sumę wyna-
grodzenia za pracę sprzed jego zmiany za okres jednego roku”; po drugie - art. 3982
§ 1 k.p.c. w związku z art. 3986
§ 2 k.p.c., „poprzez błędną wykładnię polegającą na
przyjęciu, iż w niniejszej sprawie wartość przedmiotu zaskarżenia stanowi kwota niż-
sza niż dziesięć tysięcy złotych, a przez to skarga kasacyjna jest niedopuszczalna i
podlega odrzuceniu - w sytuacji, gdy wskazana w skardze kasacyjnej w oparciu o art.
231
k.p.c. wartość przedmiotu zaskarżenia dla poszczególnych powodów stanowiąca
sumę wynagrodzenia za pracę sprzed jego zmiany za okres jednego roku, w przy-
padku każdego z powodów stanowi kwotę wyższą niż dziesięć tysięcy złotych.” W
uzasadnieniu zażalenia pełnomocnik powodów podniósł ponadto, że „w ocenie
strony powodowej, Sąd Okręgowy bezpodstawnie zakwestionował wpływ wypowie-
dzianych przez pozwanego nagród jubileuszowych na wartość przedmiotu zaskarże-
nia w przedmiotowej sprawie.” W konsekwencji, pełnomocnik powodów wniósł o
uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i nadanie skardze kasacyjnej biegu
oraz o zasądzenie kosztów postępowania i kosztów zastępstwa procesowego we-
dług norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W niniejszej sprawie w zażaleniu podniesiony został zarzut niezastosownia
przez Sąd art. 231
k.p.c. w celu ustalenia wartości przedmiotu zaskarżenia oraz nie-
wliczenia do wartości przedmiotu zaskarżenia kwoty odpowiadającej wysokości na-
leżnej ewentualnie w przyszłości nagrody jubileuszowej.
Zgodnie z art. 231
k.p.c., w sprawach o roszczenia pracowników dotyczące
nawiązania, istnienia lub rozwiązania stosunku pracy wartość przedmiotu sporu sta-
nowi przy umowach na czas nieokreślony - suma wynagrodzenia za pracę za okres
jednego roku. W rozpoznawanej sprawie, w związku z wypowiedzeniem powodom,
którzy zatrudnieni są przez stronę pozwaną na podstawie umów na czas nieokreślo-
ny, umów o pracę w części dotyczącej warunków płacy, a w szczególności wobec
wypowiedzenia im prawa do nagrody jubileuszowej, dodatku za staż pracy oraz spe-
cjalnego wynagrodzenia za wieloletnią pracę bezpośrednio w produkcji, powodowie
wystąpili przeciwko stronie pozwanej z pozwem o przywrócenie warunków płacy. Nie
ma więc wątpliwości, że przedmiotem sporu w niniejszej sprawie są roszczenia ma-
jątkowe powodów wynikające ze stosunku pracy, a w tej sytuacji podstawą prawną
5
dla określenia wartości przedmiotu sporu jest art. 231
k.p.c., a nie art. 22 k.p.c., jak
błędnie stwierdził Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarno-
brzegu w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. Równocześnie jednak, zwa-
żywszy na to, że w niniejszej sprawie powodowie, którzy zatrudnieni są przez stronę
pozwaną na podstawie umów o pracę na czas nieokreślony i w pozwie swym docho-
dzą roszczeń ze stosunku pracy wynikających z faktu wypowiedzenia im przez
stronę pozwaną umowy o pracę jedynie w części dotyczącej warunków płacy, trafnie
przyjął Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu, że w
sprawie tej określenie wartości przedmiotu sporu, a następnie - stosownie do granic
zaskarżenia - także wartości przedmiotu zaskarżenia skargą kasacyjną wyroku Sądu
Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu z dnia 18
maja 2005 r., powinno nastąpić poprzez wskazanie dla każdego z powodów „różnicy
pomiędzy wartością aktualnie otrzymywanego rocznego wynagrodzenia a wartością
wynagrodzenia rocznego otrzymywanego przed zmianą warunków płacy dokonaną
wskutek wypowiedzenia.” Natomiast „brak jest podstaw do uwzględnienia w wartości
przedmiotu zaskarżenia nagród jubileuszowych”, bowiem w danym wypadku przed-
miotem roszczenia powodów jest kwestia oceny zasadności dokonanego przez
stronę pozwaną wypowiedzenia im warunków płacy, a nie żądanie zasądzenia
świadczeń ze stosunku pracy. Ponadto, nie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia w ni-
niejszej sprawie jest również okoliczność, na którą wskazał w uzasadnieniu zaskar-
żonego postanowienia Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tar-
nobrzegu, a której nie kwestionuje pełnomocnik powodów w zażaleniu na to posta-
nowienie, że jakkolwiek w pozwach powodów nie została określona wartość przed-
miotu sporu, to jednak została ona podana przez stronę pozwaną odrębnie dla każ-
dego z powodów w piśmie z dnia 20 marca 2005 r. i w odniesieniu do każdego z po-
wodów indywidualnie nie osiągnęła ona wartości 10.000 zł (wartość przedmiotu
sporu obliczona indywidualnie dla każdego z powodów wahała się pomiędzy kwotą
najniższą - 2.243,76 zł oraz kwotą najwyższą - 6.144,00 zł), a pełnomocnicy powo-
dów - pomimo doręczenia im tego pisma - nie zgłosili żadnych zarzutów w kwestii tak
ustalonej wartości przedmiotu sporu, do której nie została wliczona wartość oczeki-
wanych przez nich ewentualnych przyszłych nagród jubileuszowych.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w
związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
========================================