Pełny tekst orzeczenia

WYROK Z DNIA 8 MARCA 2006 R.
II KK 204/05
Jeżeli błąd w doręczeniu zawiadomienia o terminie rozprawy, co do
miejsca w którym przebywał oskarżony, uniemożliwił mu uczestniczenie w
rozprawie odwoławczej i kontakt przed tą rozprawą z obrońcą, uznać nale-
ży, że oskarżony nie został należycie zawiadomiony o terminie rozprawy
odwoławczej w rozumieniu art. 450 § 3 k.p.k., a rozpoznanie sprawy, z
udziałem jego obrońcy, nastąpiło z rażącym naruszeniem prawa oskarżo-
nego do obrony określonego w art. 6 k.p.k., które mogło mieć wpływ na
treść orzeczenia.
Przewodniczący: sędzia SN J. Szewczyk.
Sędziowie SN: W. Maciak (sprawozdawca), J. Sobczak.
Prokurator Prokuratury Krajowej: B. Drozdowska.
Sąd Najwyższy w sprawie Wojciecha B., oskarżonego z art. 282 k.k.
w zw. z art. 64 § 1 k.k. i in., po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w
dniu 8 marca 2006 r., kasacji, wniesionej przez obrońcę od wyroku Sądu
Okręgowego w W. z dnia 7 października 2004 r., utrzymującego w mocy
wyrok Sądu Rejonowego w W. z dnia 6 stycznia 2004 r.,
u c h y l i ł zaskarżony wyrok i sprawę Wojciecha B. p r z e k a z a ł do
ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w W.
2
U Z A S A D N I E N I E
Wyrokiem Sądu Rejonowego w W. z dnia 6 stycznia 2004 r., Woj-
ciech B., Robert S. i Mariusz A. zostali uznani za winnych tego, że w dniu
11 września 2002 r. w W. działając wspólnie i w porozumieniu w celu wyłu-
dzenia wierzytelności, grożąc Wiesławowi P. i Michałowi F. zmusili Michała
F. do wydania samochodu marki Polonez pod zastaw wymienionej wierzy-
telności, przy czym wyrażona groźba wzbudziła u pokrzywdzonego uza-
sadnione podejrzenie, że zostanie spełniona, tj. popełnienia przestępstwa z
art. 191 § 2 k.k., przy czym Wojciech B. dopuścił się tego czynu w warun-
kach art. 64 § 1 k.k.
Ponadto Wojciech B. został uznany za winnego tego, że w dniach od
14 do 19 sierpnia 2002 r. w W., wspólnie i w porozumieniu z Robertem S.,
w celu osiągnięcia korzyści majątkowej grożąc Michałowi F. i Wiesławowi
P. pobiciem oraz połamaniem rąk i nóg, doprowadził wyżej wymienionych
do wydania pieniędzy w kwocie 4 000 zł, czym działał na ich szkodę, tj. po-
pełnienia przestępstwa z art. 282 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. Za pierwsze z
przestępstw z art.191 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. Sąd Rejonowy wymie-
rzył Wojciechowi B. karę roku pozbawienia wolności, natomiast za czyn z
art. 282 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. karę 2 lat pozbawienia wolności. Jako
karę łączną Sąd ten wymierzył Wojciechowi B. 2 lata i 6 miesięcy pozba-
wienia wolności.
Apelację od tego wyroku, pod zarzutem obrazy art. 5 § 2 k.p.k. i art. 7
k.p.k., kwestionującą winę oskarżonego, wniósł obrońca Wojciecha B.
Sąd Okręgowy w W., wyrokiem z dnia 7 października 2004 r., za-
skarżony wyrok w stosunku do Wojciecha B. utrzymał w mocy.
Kasację od tego orzeczenia wniósł obrońca Wojciecha B., który wy-
rokowi Sądu Okręgowego zarzucił „rażące naruszenie przepisów prawa
procesowego, mające istotny wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie tre-
3
ści art. 6 k.p.k., poprzez pozbawienie skazanego możliwości realizacji pra-
wa do obrony materialnej na skutek niepowiadomienia go w sposób prawi-
dłowy o terminie rozprawy sądu odwoławczego”.
W oparciu o przytoczony zarzut autor kasacji wniósł o uchylenie za-
skarżonego wyroku Sądu Okręgowego w W. i przekazanie sprawy temu
Sądowi do ponownego rozpoznania. W pisemnej odpowiedzi na kasację
Prokurator Prokuratury Okręgowej w W. wniósł o jej oddalenie jako bezza-
sadnej. Po wysłuchaniu obrońcy popierającego kasację oraz Prokuratora
Prokuratury Krajowej, który zmieniając wcześniej zajęte przez Prokuraturę
stanowisko, również wniósł o uwzględnienie kasacji, Sąd Najwyższy zwa-
żył, co następuje.
Kasacja obrońcy jest zasadna.
W tej sprawie bezspornym bowiem jest, że oskarżony Wojciech B. o
terminie rozprawy odwoławczej przed Sądem Okręgowym w W. w dniu 7
października 2004 r., nie został w sposób prawidłowy powiadomiony i w
rozprawie tej nie brał udziału. Zawiadomienie o terminie rozprawy odwo-
ławczej zostało wysłane do oskarżonego dnia 31 sierpnia 2004 r. na jego
adres domowy, gdzie odebrał je ojciec oskarżonego, zaś Wojciech B. do
dnia 30 września 2004 r. przebywał w zakładzie karnym i o rozprawie od-
woławczej dowiedział się już po jej terminie. Nie ulega również wątpliwości,
że w toku rozprawy odwoławczej sąd dokonuje czynności procesowych, w
których strony mają prawo wziąć udział, a realizując swoje uprawnienia
mogą składać wyjaśnienia, oświadczenia i wnioski ustnie lub na piśmie (art.
453 § 2 k.p.k.). Korzystanie zaś z tych uprawnień przez oskarżonego jest
realizowaniem jego prawa do obrony (art. 6 k.p.k.) i zarazem wykonywa-
niem gwarantowanego mu konstytucyjnie prawa do obrony we wszystkich
stadiach postępowania – art. 42 ust. 2 Konstytucji RP (por. wyrok SN z
dnia 1 grudnia 2000 r., V KKN 373/98, Lex nr 50975).
4
W omawianej sytuacji należy stwierdzić, że jeżeli błąd w doręczeniu
zawiadomienia o terminie rozprawy co do miejsca w którym przebywał
oskarżony, uniemożliwił mu uczestniczenie w rozprawie odwoławczej i kon-
takt przed tą rozprawą z obrońcą, uznać należy, że oskarżony nie został
należycie zawiadomiony o terminie rozprawy odwoławczej w rozumieniu
art. 450 § 3 k.p.k., a rozpoznanie sprawy, z udziałem jego obrońcy, nastą-
piło z rażącym naruszeniem prawa oskarżonego do obrony, określonego w
art. 6 k.p.k., które mogło mieć wpływ na treść orzeczenia.
Z tych też powodów Sąd Najwyższy uwzględniając kasację obrońcy,
zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w W. uchylił i sprawę Wojciecha B.
przekazał temu Sądowi do ponownego rozpoznania.