Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 102/06
POSTANOWIENIE
Dnia 19 grudnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Żyznowski (przewodniczący)
SSN Maria Grzelka
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku I. O.
przy uczestnictwie M. O.
o podział majątku wspólnego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 19 grudnia 2006 r.,
zażalenia uczestnika postępowania M. O.
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 11 maja 2006 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2006 r. odrzucił skargę
kasacyjną uczestnika postępowania M. O. od postanowienia tegoż Sądu z dnia 15
listopada 2005 r. z uwagi na to, że nie została ona należycie opłacona. Z tej samej
przyczyny Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 11 maja 2006 r. odrzucił
zażalenie wymienionego uczestnika postępowania na postanowienie odrzucające
jego skargę kasacyjną.
W zażaleniu na postanowienie z dnia 11maja 2006 r. uczestnik
postępowania M. O. wniósł o uchylenie tego orzeczenia zarzucając, że zostało ono
wydane z rażącym naruszeniem art. 19 ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 99 ustawy z dnia 28
lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398
ze zm.; dalej: „u.k.s.c.”). Według skarżącego Sąd Okręgowy bezzasadnie uznał, iż
zażalenie na postanowienie odrzucające skargę kasacyjną podlegało opłacie
określonej w art. 19 ust. 3 pkt 2 u.k.s.c. Zażalenie to było bowiem oczywiście
uzasadnione i zostało opłacone opłatą podstawową w kwocie 30 zł.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 99 u.k.s.c. nie pobiera się opłaty sądowej, a uiszczona
opłatę zwraca się, jeżeli zażalenie wniesione na postanowienie o odrzuceniu
środka zaskarżenia sąd uzna za oczywiście uzasadnione. W poprzedniej regulacji,
tj. w ustawie z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
(Dz. U. Nr 24, poz. 110 ze zm.) analogiczne unormowanie zawierał art. 16 ust. 4.
Na gruncie tego przepisu w orzecznictwie prezentowany był pogląd, zgodnie
z którym ocena, czy zażalenie jest oczywiście uzasadniona, nie stanowi wyłącznej
domeny sądu pierwszej instancji, choć niewątpliwie w pierwszym rzędzie ten
właśnie sąd winien ją przeprowadzić (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia
23 kwietnia 1993 r., III CZP 43/93, OSNCP 1993/12/214; postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 14 listopada 2001 r., II CZ 76/01, OSNC 2002/7-8/100).
Zapatrywanie powyższe zachowało walor aktualności także po wejściu w życie
aktualnie obowiązującej ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Przeprowadzenie kontroli zasadności oceny, czy odrzucone wcześniej zażalenie
3
podlegało opłacie sądowej z uwagi na treść art. 99 u.k.s.c. wymaga zbadania
przez sąd rozpoznający zażalenie istnienia określonej tym przepisem przesłanki.
Skarżący oczywistej zasadności zażalenia na postanowienie odrzucające
skargę kasacyjną upatrywał w zaniechaniu przez Sąd Okręgowy zawieszenia
postępowania na podstawie art. 112 w zw. z art. 18 ust. 2 u.k.s.c. w związku ze
zgłoszonym wraz z tą skargą wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych,
a także w wydaniu w tej samej dacie (3 kwietnia 2006 r.) zarządzenia o zwrocie
wymienionego wniosku. Odnosząc się do tych zarzutów stwierdzić należy, iż są one
chybione.
Skarżący wniósł skargę kasacyjną w dniu 9 marca 2006 r., a więc po
wejściu w życie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych (art. 151 i art. 149 ust. 1 tej regulacji). Uczynił to w ostatnim dniu terminu
do wniesienia tego środka zaskarżenia. Wniosek o zwolnienie od opłaty należnej od
skargi kasacyjnej złożył natomiast w dniu 30 marca 2006 r. Prawidłowo więc Sąd
Okręgowy uznał, że skarga ta podlegała odrzuceniu. Obowiązek zastosowania
sankcji przewidzianej w art. 1302
§ 3 k.p.c. nie może zostać wyłączony wskutek
wadliwego działania przewodniczącego wydziału, polegającego na wezwaniu
skarżącego do uiszczenia brakującej opłaty. Wymóg opłacenia skargi kasacyjnej
jednocześnie z wniesieniem jej do sądu (podobnie jak i każdego innego pisma
podlegającego opłacie) wynika z jednoznacznego brzmienia art. 10 u.k.s.c.
W świetle przytoczonych przepisów zasadność postanowienia odrzucającego ten
środek zaskarżenia nie nasuwa żadnych zastrzeżeń. Z tych też względów jedynie
na marginesie wskazać należy, że - wbrew odmiennemu zapatrywaniu skarżącego
- zgłoszenie wniosku o zwolnienie od opłaty od skargi kasacyjnej nie uzasadnia
zawieszenia postępowania. Podstawy do podjęcia takiej decyzji nie mogą stanowić
wskazane w zażaleniu przepisy art. 112 w zw. z art. 18 ust. 2 u.k.s.c. Z unormowań
tych wynika wniosek zupełnie odmienny, a mianowicie taki, że zgłoszenie
wzmiankowanego wniosku nawet nie wstrzymuje biegu toczącego się
postępowania.
Mając na uwadze powyższe Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.