V CZ 47/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:30-05-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 47/07
POSTANOWIENIE
Dnia 29 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa "E. " S.A. w W.
przeciwko J. B. i P. M.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 29 maja 2007 r.,
zażalenia pozwanych na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 26 lutego 2007 r.,
oddala zażalenie i przyznaje radcy prawnemu A. S. od
Skarbu Państwa - kasy Sądu Apelacyjnego kwotę 1.800 zł
powiększoną o podatek VAT w stawce 22% tytułem nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 26 lutego 2007 r. odrzucił apelację
pozwanych J. B. i P. M. od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 20 grudnia 2006
r. oraz odmówił przyznania wynagrodzenia radcy prawnemu ustanowionemu z
urzędu. W uzasadnieniu wskazał, że pozwani wnosząc apelację, w której
wartość przedmiotu zaskarżenia oznaczyli na kwotę 132.977,77 zł, uiścili tylko
opłatę podstawową w kwocie 30 zł. Tymczasem postanowieniem z dnia 19
września 2006 r. zostali oni zwolnieni jedynie od opłaty od nakazu zapłaty. Skoro
w terminie do wniesienia apelacji nie złożyli wniosku o zwolnienie od obowiązku
ponoszenia dalszych kosztów sądowych, zobowiązani byli wraz z wniesioną
apelacją uiścić opłatę stosunkową stanowiącą 5% wartości przedmiotu
zaskarżenia. Nienależycie opłacona apelacja wniesiona przez profesjonalnego
pełnomocnika podlega odrzuceniu na podstawie art. 1302
§ 3 k.p.c.
Sąd Apelacyjny uznał, że sporządzenie przez radcę prawnego apelacji
podlegającej odrzuceniu nie jest „udzieleniem pomocy prawnej”
usprawiedliwiającym przyznanie wynagrodzenia.
W zażaleniu wniesionym na powyższe postanowienie skarżący -
przyznając, że apelacja nie została należycie opłacona - zarzucili Sądowi
Apelacyjnemu błędne zastosowanie art. 1302
§ 3 k.p.c. W ich ocenie istnieje
zasadnicza różnica pomiędzy nienależytym opłaceniem apelacji, a jej
nieopłaceniem i tylko w tym drugim przypadku wymieniony przepis znajduje
zastosowanie. W sytuacji natomiast, kiedy apelacja jest nienależycie opłacona,
zastosowanie winien mieć art. 1302
§ 1 i 2 k.p.c.
Skarżący zakwestionowali również pogląd, że działający w ich imieniu
radca prawny ustanowiony z urzędu nie spełnił wymogu „udzielenia pomocy
prawnej”. Zdaniem skarżących pełnomocnik sporządził i wniósł apelację
w zakreślonym przepisami terminie, a skuteczność wniesionej apelacji nie może
być jedynym kryterium oceny, czy udzielona została pomoc prawna.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Nienależyte opłacenie pisma procesowego oznacza uiszczenie od pisma
opłaty niższej niż należna, tj. opłaty niższej od tej, której podlega pismo na
podstawie przepisów ustawy (por. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
27 października 2006 r., I PZ 18/06, nie publ.; z dnia 24 listopada 2006 r., III CZ
70/06, nie publ.). Z tego punktu widzenia nie jest istotne, czy zostanie wniesiona
jakakolwiek opłata, czy też żadna opłata nie zostanie wniesiona. Zarówno
w pierwszym jak i drugim przypadku pismo jest nienależycie opłacone.
Odmienne stanowisko skarżących nie znajduje żadnego uzasadnienia.
Prawidłowo zatem Sąd Apelacyjny odrzucił - z powołaniem się na art. 1302
§ 3
k.p.c. - apelację wniesioną przez radcę prawnego, podlegającą opłacie
w wysokości stosunkowej, obliczonej od wartości przedmiotu zaskarżenia, bez
wezwania do wniesienia tej opłaty.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego prezentowany jest pogląd, który skład
orzekający podziela, że radcy prawnemu (adwokatowi) nie przysługują koszty
pomocy prawnej udzielonej stronie z uchybieniem podstawowym zasadom
staranności i profesjonalizmu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
18 marca 1999 r., I CKN 1046/97, OSNC 1999, nr 10, poz. 178; postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., V CKN 387/01, nie publ.;
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 1 lipca 2003 r., II CK 112/03, nie publ.).
W rozpoznawanej sprawie Sąd Apelacyjny słusznie uznał, że sporządzenie
i wniesienie przez radcę prawnego apelacji, która następnie zostaje odrzucona, nie
może być uznane za udzielenie profesjonalnej pomocy prawnej. Tak ocenić należy
nie tylko sporządzenie apelacji, która nie zawiera wymaganych elementów
konstrukcyjnych, ale również wniesienie apelacji nienależycie opłaconej. W obu
przypadkach skutek jest taki sam – odrzucenie środka odwoławczego a limine.
Należy zważyć, że pełnomocnik strony pozwanej nie tylko nie zakwestionował faktu
nienależytego opłacenia apelacji, ale wręcz przyznał, że nieuiszczenie wymaganej
opłaty było następstwem pomyłki. Takie działanie niewątpliwie uchybia
podstawowym zasadom staranności i profesjonalizmu.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c. k.p.c. oddalił zażalenie i przyznał radcy prawnemu
reprezentującemu skarżących z urzędu wynagrodzenie stosownie do art. 223
4
ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r., Nr
123, poz. 1059 ze zm.) oraz § 15 ust.1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 6 oraz § 12 ust. 2 pkt 2
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. Nr163,
poz. 1349 ze zm.).
db
POSTANOWIENIE
Dnia 29 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa "E. " S.A. w W.
przeciwko J. B. i P. M.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 29 maja 2007 r.,
zażalenia pozwanych na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 26 lutego 2007 r.,
oddala zażalenie i przyznaje radcy prawnemu A. S. od
Skarbu Państwa - kasy Sądu Apelacyjnego kwotę 1.800 zł
powiększoną o podatek VAT w stawce 22% tytułem nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 26 lutego 2007 r. odrzucił apelację
pozwanych J. B. i P. M. od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 20 grudnia 2006
r. oraz odmówił przyznania wynagrodzenia radcy prawnemu ustanowionemu z
urzędu. W uzasadnieniu wskazał, że pozwani wnosząc apelację, w której
wartość przedmiotu zaskarżenia oznaczyli na kwotę 132.977,77 zł, uiścili tylko
opłatę podstawową w kwocie 30 zł. Tymczasem postanowieniem z dnia 19
września 2006 r. zostali oni zwolnieni jedynie od opłaty od nakazu zapłaty. Skoro
w terminie do wniesienia apelacji nie złożyli wniosku o zwolnienie od obowiązku
ponoszenia dalszych kosztów sądowych, zobowiązani byli wraz z wniesioną
apelacją uiścić opłatę stosunkową stanowiącą 5% wartości przedmiotu
zaskarżenia. Nienależycie opłacona apelacja wniesiona przez profesjonalnego
pełnomocnika podlega odrzuceniu na podstawie art. 1302
§ 3 k.p.c.
Sąd Apelacyjny uznał, że sporządzenie przez radcę prawnego apelacji
podlegającej odrzuceniu nie jest „udzieleniem pomocy prawnej”
usprawiedliwiającym przyznanie wynagrodzenia.
W zażaleniu wniesionym na powyższe postanowienie skarżący -
przyznając, że apelacja nie została należycie opłacona - zarzucili Sądowi
Apelacyjnemu błędne zastosowanie art. 1302
§ 3 k.p.c. W ich ocenie istnieje
zasadnicza różnica pomiędzy nienależytym opłaceniem apelacji, a jej
nieopłaceniem i tylko w tym drugim przypadku wymieniony przepis znajduje
zastosowanie. W sytuacji natomiast, kiedy apelacja jest nienależycie opłacona,
zastosowanie winien mieć art. 1302
§ 1 i 2 k.p.c.
Skarżący zakwestionowali również pogląd, że działający w ich imieniu
radca prawny ustanowiony z urzędu nie spełnił wymogu „udzielenia pomocy
prawnej”. Zdaniem skarżących pełnomocnik sporządził i wniósł apelację
w zakreślonym przepisami terminie, a skuteczność wniesionej apelacji nie może
być jedynym kryterium oceny, czy udzielona została pomoc prawna.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Nienależyte opłacenie pisma procesowego oznacza uiszczenie od pisma
opłaty niższej niż należna, tj. opłaty niższej od tej, której podlega pismo na
podstawie przepisów ustawy (por. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
27 października 2006 r., I PZ 18/06, nie publ.; z dnia 24 listopada 2006 r., III CZ
70/06, nie publ.). Z tego punktu widzenia nie jest istotne, czy zostanie wniesiona
jakakolwiek opłata, czy też żadna opłata nie zostanie wniesiona. Zarówno
w pierwszym jak i drugim przypadku pismo jest nienależycie opłacone.
Odmienne stanowisko skarżących nie znajduje żadnego uzasadnienia.
Prawidłowo zatem Sąd Apelacyjny odrzucił - z powołaniem się na art. 1302
§ 3
k.p.c. - apelację wniesioną przez radcę prawnego, podlegającą opłacie
w wysokości stosunkowej, obliczonej od wartości przedmiotu zaskarżenia, bez
wezwania do wniesienia tej opłaty.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego prezentowany jest pogląd, który skład
orzekający podziela, że radcy prawnemu (adwokatowi) nie przysługują koszty
pomocy prawnej udzielonej stronie z uchybieniem podstawowym zasadom
staranności i profesjonalizmu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
18 marca 1999 r., I CKN 1046/97, OSNC 1999, nr 10, poz. 178; postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., V CKN 387/01, nie publ.;
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 1 lipca 2003 r., II CK 112/03, nie publ.).
W rozpoznawanej sprawie Sąd Apelacyjny słusznie uznał, że sporządzenie
i wniesienie przez radcę prawnego apelacji, która następnie zostaje odrzucona, nie
może być uznane za udzielenie profesjonalnej pomocy prawnej. Tak ocenić należy
nie tylko sporządzenie apelacji, która nie zawiera wymaganych elementów
konstrukcyjnych, ale również wniesienie apelacji nienależycie opłaconej. W obu
przypadkach skutek jest taki sam – odrzucenie środka odwoławczego a limine.
Należy zważyć, że pełnomocnik strony pozwanej nie tylko nie zakwestionował faktu
nienależytego opłacenia apelacji, ale wręcz przyznał, że nieuiszczenie wymaganej
opłaty było następstwem pomyłki. Takie działanie niewątpliwie uchybia
podstawowym zasadom staranności i profesjonalizmu.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c. k.p.c. oddalił zażalenie i przyznał radcy prawnemu
reprezentującemu skarżących z urzędu wynagrodzenie stosownie do art. 223
4
ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r., Nr
123, poz. 1059 ze zm.) oraz § 15 ust.1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 6 oraz § 12 ust. 2 pkt 2
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. Nr163,
poz. 1349 ze zm.).
db