Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 5 czerwca 2007 r.
III SPP 16/07
Brak w skardze żądania stwierdzenia przewlekłości postępowania lub
okoliczności uzasadniających takie żądanie (art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 17
czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy
w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, Dz.U. Nr 179, poz. 1843)
jest brakiem nieusuwalnym i powoduje odrzucenie skargi (art. 9 ust. 1 tej
ustawy).
Przewodniczący SSN Kazimierz Jaśkowski, Sędziowie SN: Jolanta
Strusińska-Żukowska (sprawozdawca), Andrzej Wróbel.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 czerwca
2007 r. sprawy ze skargi Zofii J. i Stefana J. na przewlekłość postępowania Sądu
Apelacyjnego w Gdańsku [...] z udziałem Prezesa Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
o d r z u c i ł skargę.
U z a s a d n i e n i e
Pozwani Stefan J. i Zofia J. wnieśli skargę na przewlekłość postępowania to-
czącego się w pierwszej instancji przed Sądem Okręgowym w Koszalinie [...] oraz w
drugiej instancji przed Sądem Apelacyjnym w Gdańsku [...], żądając zasądzenia od
Skarbu Państwa kwoty 10.000 zł, a także kosztów sądowych, w tym kosztów zastęp-
stwa procesowego.
Według skarżących, przewlekłość postępowania w tych sprawach polega na
niedochowaniu przez Sąd Okręgowy, a następnie Sąd Apelacyjny - terminów do spo-
rządzenia uzasadnień wyroków z dnia 27 listopada 2003 r., w przypadku Sądu
pierwszej instancji i z dnia 15 czerwca 2005 r., w odniesieniu do Sądu drugiej instan-
cji oraz na tym, że postępowanie w tej sprawie toczy się od 2001 r. i do chwili obec-
nej nie zostało zakończone.
2
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Na wstępie wskazać należy, że sprawa, do której wpłynęła skarga na przewle-
kłość postępowania, aktualnie, na skutek wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 listo-
pada 2006 r., którym uchylono częściowo wyrok Sądu drugiej instancji z dnia 15
czerwca 2005 r., toczy się przed Sądem Apelacyjnym w Gdańsku [...]. Zarzuty skar-
żących dotyczą zatem czynności podejmowanych na poprzednich etapach postępo-
wania w tej sprawie.
Z art. 6 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa
strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki
(Dz.U. Nr 179, poz. 1843) wynika, że skarga powinna czynić zadość wymaganiom
przewidzianym dla pisma procesowego, a nadto zawierać żądanie stwierdzenia
przewlekłości postępowania w sprawie, której dotyczy oraz przytoczenie okoliczności
uzasadniających żądanie.
Skarga w sprawie niniejszej warunków tych nie spełnia, bowiem nie zawiera
żądania stwierdzenia przewlekłości w sprawie przed Sądem Apelacyjnym, do której
została złożona ani nie przytacza okoliczności uzasadniających takie żądanie. Po-
wołanie się przez skarżących na przekroczenie terminów do sporządzenia uzasad-
nień orzeczeń, zamykających poprzednie etapy postępowania w sprawie, za taką
okoliczność uznane być nie może, bowiem z utrwalonego w judykaturze poglądu wy-
nika, że skarga na przewlekłość postępowania ma charakter wstępny i stanowi do-
raźną interwencję przeciwdziałającą trwającej przewlekłości postępowania. Jej funk-
cją jest przede wszystkim wymuszenie nadania sprawie odpowiedniego biegu,
czemu służy zarówno samo stwierdzenie przewlekłości postępowania (art. 12 ust. 2
ustawy), jak też możliwość zalecenia podjęcia przez sąd rozpoznający sprawę co do
istoty odpowiednich czynności w wyznaczonym terminie (art. 12 ust. 3 ustawy).
Skarga ma zapewnić szybką reakcję na trwającą zwłokę w czynnościach sądu (por.
mającą moc zasady prawnej uchwałę siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16
listopada 2004 r., III SPP 42/04, OSNP 2005 nr 5, poz. 71). Cele te unaocznia
przede wszystkim użyte w art. 2 ust. 1 ustawy w czasie teraźniejszym określenie po-
stępowania, którego skarga dotyczy, jako trwającego dłużej niż to konieczne dla wy-
jaśnienia istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności faktycznych i prawnych
(przewlekłość postępowania), oraz brzmienie art. 4 ust. 1 ustawy, wskazującego jako
właściwy do rozpoznania skargi sąd przełożony nad sądem, przed którym toczy się
3
postępowanie. Decydujące znaczenie ma jednak przepis art. 5 ust. 1 ustawy stano-
wiący, że skargę o stwierdzenie, iż w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastą-
piła przewlekłość postępowania, wnosi się w toku postępowania w sprawie (por. po-
stanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 2005 r., III SPP 120/05, OSNP 2006 nr
5-6, poz. 102).
Oznacza to, że ocena dokonywana przez sąd właściwy do rozpoznania skargi
na przewlekłość nie odnosi się do tych etapów postępowania w sprawie, które zo-
stały zakończone (zamknięte) w wyniku wydania stosownych orzeczeń, lecz jedynie
do aktualnej jego fazy (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 18 lutego 2005 r., III
SPP 19/05, OSNP 2005 nr 17, poz. 277). Skarżący nie przytoczyli zaś żadnych oko-
liczności wskazujących na przewlekłość postępowania toczącego się przed Sądem
Apelacyjnym w Gdańsku [...], bowiem do tego etapu postępowania może odnosić się
jedynie stwierdzenie, że toczy się ono do chwili obecnej, pomimo że wszczęte zo-
stało w 2001 roku. Przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie, o których
mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy, nie może zaś sprowadzać się do zakwestionowa-
nia czasu trwania dotychczasowego procesu sądowego. Jeżeli bowiem sąd rozpa-
trujący skargę ma w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności
podjętych przez sąd z uwzględnieniem charakteru sprawy, stopnia faktycznej i praw-
nej jej zawiłości oraz znaczenia dla strony wnoszącej skargę rozstrzygniętych w niej
zagadnień oraz zachowania się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła
przewlekłość postępowania (art. 2 ust. 2 ustawy), to skarga powinna wyraźnie wska-
zywać, w którym miejscu postępowania doszło do uchybienia przez sąd orzekający
terminowości bądź prawidłowości podjętych czynności sądowych. Przytoczenie oko-
liczności uzasadniających żądanie w rozumieniu art. 6 ust. 2 ustawy oznacza zatem
wskazanie, oprócz czasu trwania postępowania, konkretnych czynności proceso-
wych, których sąd orzekający zaniechał lub dokonał wadliwie (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2005 r., III SPP 95/05, OSNP 2006 nr 1-2, poz.
34, czy postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2005 r., III SPP 103/05,
OSNP 2006 nr 1-2, poz. 35).
Skarga pozwanych nie spełnia więc warunków wymaganych przez ustawę,
bowiem nie zawiera tak żądania stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie,
której dotyczy, jak i przytoczenia okoliczności uzasadniających żądanie.
4
Braki w zakresie wymagań stawianych przez art. 6 ust. 2 ustawy nie podlegają
zaś usunięciu, a zatem skarga nimi dotknięta podlega odrzuceniu a limine, co wynika
wprost z art. 9 ust. 1 ustawy.
Z tych względów Sąd Najwyższy postanowił jak w sentencji.
========================================