Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UK 28/07
POSTANOWIENIE
Dnia 25 czerwca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Andrzej Wróbel
w sprawie z wniosku R. S.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o rentę z tytułu niezdolności do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 25 czerwca 2007 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 18 sierpnia 2006 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 18 sierpnia 2006 r. Sąd Apelacyjny Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację R. S. (wnioskodawcy) od wyroku Sądu
Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 października 2004
r., w sprawie z wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Wnioskodawca zaskarżył powyższy wyrok skargą kasacyjną w części, w jakiej
apelacja została oddalona i wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenie i
przekazanie sprawy sądowi II instancji do ponownego rozpoznania. W
uzasadnieniu wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania wskazano, iż
„w aktualnym stanie postępowania problem natury prawnej sprowadza się do
rozstrzygnięcia następującej kwestii: czy sąd II instancji dopuszczając dowód z
opinii biegłych powinien korzystać z tych samych biegłych, którym strona zarzucała
2
wadliwość merytorycznej oceny stanu faktycznego sprawy już na etapie
postępowania przed sądem I instancji, ograniczając w ten sposób stronę
postępowania w możliwości realizacji uprawnień procesowych określonych w
dyspozycji art. 286 k.p.c. w zw. z art. 290 k.p.c., 232 k.p.c. co do zakresu oraz
kierunku postępowania dowodowego oraz czy można uznać, że w takiej sytuacji
zostały spełnione przesłanki do zamknięcie rozprawy i wydania orzeczenia skoro w
aktualnej redakcji przepisu art. 224 par. 1 k.p.c. w brzmieniu nadanym ustawą z 2
lipca 2004 r., która weszła w życie 5 lutego 2005 r. o zamknięciu rozprawy
przesądza wyczerpanie środków dowodowych zawnioskowanych przez strony i
przeprowadzonych przez sąd, a nie decyzja sądu w przedmiocie „uznania sporawy
za dostatecznie wyjaśnioną.”
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
1. Skarga kasacyjna nie kwalifikuje się do przyjęcia celem jej merytorycznego
rozpoznania.
2. Skarga kasacyjna jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia
przysługującym od prawomocnych orzeczeń sądu drugiej instancji –
wyroków i postanowień co do istoty sprawy wydanych w postępowaniu
nieprocesowym oraz od postanowień w przedmiocie odrzucenia pozwu i
umorzenia postępowania. Nadzwyczajny charakter skargi kasacyjnej wynika
m.in. z tego, że warunkiem jej rozpoznania jest uprzednie jej przyjęcie przez
Sąd Najwyższy do rozpoznania, przy uwzględnieniu przesłanek określonych
w art. 3989
§ 1 k.p.c. (postanowienie SN z dnia 29 września 2005 r., III CSK
22/05). Zgodnie z art. 3989
§ 1 k.p.c. Sąd Najwyższy przyjmuje skargę
kasacyjną do rozpoznania, jeżeli: 1) w sprawie występuje istotne
zagadnienie prawne; 2) istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych
budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w
orzecznictwie sądów; 3) zachodzi nieważność postępowania lub 4) skarga
kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Przepis ten normuje instytucję tzw.
przedsądu, w związku z którym wprowadzono wymóg przedstawienia w
skardze kasacyjnej okoliczności uzasadniających przyjęcie skargi kasacyjnej
do rozpoznania. Ustanowienie tego wymogu ma umożliwiać stronie
3
wnoszącej skargę kasacyjną przekonanie Sądu Najwyższego o istnieniu
przesłanek, na których opiera się wstępne badanie skargi kasacyjnej pod
kątem dopuszczenia jej do rozpoznania w myśl z art. 3989
§ 1 k.p.c.
(postanowienie SN z 11 kwietnia 2006 r., sygn. akt II CSK 65/06). Istotą
wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jego uzasadnienia
(art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.) jest zatem wykazanie okoliczności, które podlegają
badaniu w tzw. przedsądzie, czyli występowanie w sprawie istotnego
zagadnienia prawnego, potrzeby wykładni przepisów budzących poważne
wątpliwości i rozbieżności w orzecznictwie, nieważności postępowania oraz
oczywistej zasadność skargi (postanowienie SN z 9 listopada 2005 r., sygn.
akt V CSK 70/05). Bez tej argumentacji skarga kasacyjna byłaby środkiem
odwoławczym niezupełnym, a selekcja wnoszonych kasacji, dokonywana
przez Sąd Najwyższy w ramach przedsądu nazbyt dowolna (postanowienie
SN z 11 kwietnia 2006 r., sygn. akt II CSK 65/06). Odwołanie się do
przesłanki istnienia potrzeby wykładni przepisów prawnych budzących
poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów
wymaga wskazania, że określony przepis prawa, mimo że budzi poważne
wątpliwości, nie doczekał się wykładni bądź niejednolita jego wykładnia
wywołuje rozbieżności w powołanym przez skarżącego orzecznictwie sądów.
Tylko wtedy wykazany zostanie publicznoprawny charakter skargi
kasacyjnej, której celem podstawowym jest ochrona interesu publicznego
przez zapewnienie jednolitości wykładni (postanowienie SN z dnia 4 lutego
2000 r., II CZ 178/99, OSNC 2000, nr 7-8, poz. 147; postanowienie SN z 9
listopada 2005 r., sygn. akt V CSK 70/05). Dla spełnienia obowiązku
określonego w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. nie jest wystarczające powołanie się
przez skarżącego na jakiekolwiek względy, które w jego ocenie uzasadniają
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania (postanowienie z 11 kwietnia
2006 r. Sygn. akt II CSK 65/06). Konieczne jest wskazanie argumentacji
przekonującej o potrzebie przyjęcia jej do rozpoznania przez Sąd Najwyższy.
Dlatego w orzecznictwie przyjęto, iż nie spełnia obowiązku określonego
w art. 3989
§ 1 pkt 3 k.p.c. odwołanie się przez skarżącego do uzasadnienia
podstaw kasacyjnych, które to uzasadnienie stanowi odrębny element
4
konstrukcyjny skargi kasacyjnej (postanowienie SN z 11 kwietnia 2006 r.,
sygn. akt II CSK 65/06). O tym, czy skarga kasacyjna zawiera niezbędny dla
niej element, o którym mowa we wspomnianym przepisie, decyduje nie tyle
użycie w niej określeń nawiązujących do ustawowo sformułowanych
wymogów skargi kasacyjnej, lecz merytoryczna ocena argumentów
przytoczonych w skardze, które powinny w sposób wyraźny i
przekonywujący świadczyć o tym, że zachodzi przynajmniej jedna z
okoliczności wskazanych w art. 3989
§ 1 k.p.c., uzasadniających
rozpoznanie jej przez Sąd Najwyższy (postanowienie SN z 21 kwietnia 2006
r., sygn. akt II CSK 76/06). Nie wystarczy bowiem samo sformułowanie
wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania, konieczne jest także jego
należyte uzasadnienie z powołaniem przepisów oraz argumentacji prawnej
(postanowienie SN z 8 listopada 2005 r., sygn. akt V CSK 57/05). Uznanie -
w oparciu jedynie o argumenty wykładni językowej, a z pominięciem
funkcji art. 3989
§ 1 k.p.c. - że określony w nim obowiązek zostaje
spełniony przez wskazanie dowolnych okoliczności, uzasadniających w
ocenie skarżącego wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznanie
przez Sąd Najwyższy (np. wyrok jest krzywdzący dla strony), pozbawia
wymóg ten istotnego znaczenia dla realizacji celu, dla którego został
ustanowiony, czyniąc go z tego punktu widzenia zbędnym (postanowienie
SN z 11 kwietnia 2006 r., sygn. akt II CSK 65/06).
3. Przedstawionemu w skardze kasacyjnej zagadnieniu nie towarzyszy
jakikolwiek wywód prawniczy, w którym zawarte byłyby odniesienia do
dotychczasowego, bardzo obszernego orzecznictwa Sądu Najwyższego z
dotyczącego biegłych, zasad ich powoływania, zlecania sporządzania opinii
tym samym biegłym, itp., lub do dorobku doktryny. Nie jest zadaniem Sądu
Najwyższego na etapie dokonywania przedsądu ustalanie, czy podniesiona
w skardze kasacyjnej kwestia faktycznie jest zagadnieniem prawnym
wymagającym ochrony interesu publicznego i interwencji Sądu
Najwyższego. Obowiązek wskazania wszystkich okoliczności
uzasadniających przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania poprzez
sporządzenie wyczerpującego wywodu prawniczego pozwalającego
5
zweryfikować Sądowi Najwyższemu zasadność wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania spoczywa na reprezentującym skarżącego
fachowym pełnomocniku procesowym. Wspomniany wywód w niniejszej
skardze kasacyjnej nie daje Sądowi Najwyższemu żadnej możliwości
przeprowadzenia wskazanej powyżej weryfikacji. Ogranicza się bowiem
jedynie do wskazania subiektywnego zdania skarżącego (jego
pełnomocnika) co do zasadności przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
co w oczywisty sposób nie odpowiada wymogom, jakie przepisy k.p.c.
ustanawiają dla nadzwyczajnego środka zaskarżania, jakim jest skarga
kasacyjna.
4. Mając powyższe na względzie Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.