Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I UZ 15/07
POSTANOWIENIE
Dnia 19 lipca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Roman Kuczyński (przewodniczący)
SSN Józef Iwulski (sprawozdawca)
SSN Andrzej Wróbel
w sprawie z odwołania J. P.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 19 lipca 2007 r.,
zażalenia ubezpieczonego na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 30 listopada 2006 r.,
oddala zażalenie;
zasądza od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego na rzecz
adwokata I.S. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej
udzielonej z urzędu kwotę 120 zł (sto dwadzieścia) podwyższoną
o obowiązującą stawkę podatku od towarów i usług.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 30 listopada 2006 r., Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w sprawie z odwołania J. P. przeciwko Zakładowi
Ubezpieczeń Społecznych o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z
wypadkiem przy pracy, oddalił wniosek ubezpieczonego o przywrócenie terminu do
2
złożenia wniosku o doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem oraz odrzucił
wniosek o doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem.
Postanowienie to zapadło w następujących okolicznościach. Sąd Apelacyjny
wyrokiem z dnia 7 września 2006 r. oddalił apelację ubezpieczonego od wyroku
Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K. z dnia 14 lutego
2006 r. Ubezpieczony był obecny podczas ogłoszenia orzeczenia, a z uwagi na
działanie bez pomocy zawodowego pełnomocnika procesowego, został pouczony o
prawie zgłoszenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku i wniesienia skargi
kasacyjnej. W dniu 12 września 2006 r. ubezpieczony złożył wniosek o „wydanie
orzeczenia”, a Sąd Apelacyjny w dniu 25 września 2006 r. doręczył mu odpis
sentencji wyroku. W dniu 26 września 2006 r. ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o
przywrócenie terminu do złożenia wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem,
zaznaczając, że składając swój wcześniejszy wniosek z 12 września 2006 r., sądził,
że jest on równoznaczny z żądaniem sporządzenia uzasadnienia wyroku i jego
doręczenia.
W uzasadnieniu postanowienia z dnia 30 listopada 2006 r. Sąd Apelacyjny
wskazał, że ubezpieczony uchybił terminowi przewidzianemu na zgłoszenie
wniosku o doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem, bowiem wniosek złożony
przez niego w terminie siedmiodniowym od ogłoszenia wyroku nie dotyczył
sporządzenia i doręczenia uzasadnienia wyroku, lecz doręczenia odpisu jego
sentencji. Sąd Apelacyjny podkreślił, że ubezpieczony był obecny na rozprawie, na
której został wydany wyrok i został przez Sąd pouczony o sposobie i terminie
wniesienia skargi kasacyjnej, a nie wystąpiły żadne nadzwyczajne okoliczności
uniemożliwiające terminowe złożenie wniosku o doręczenie odpisu wyroku z
uzasadnieniem. W szczególności za taką okoliczność nie może być potraktowane -
powoływane przez ubezpieczonego - „niedokładne zrozumienie pouczenia”,
bowiem składał on już w sposób prawidłowy podobny wniosek przed Sądem
Okręgowym.
Postanowienie z dnia 30 listopada 2006 r., w zakresie dotyczącym
odrzucenia wniosku o doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem, ubezpieczony
zaskarżył zażaleniem, w którym wniósł o jego uchylenie i zasądzenie kosztów
postępowania, w tym kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. W
3
uzasadnieniu zażalenia wywiódł w szczególności, że nie posiadał „wystarczającego
doświadczenia w prowadzeniu spraw sądowych”, które pozwalałoby na
samodzielne sporządzenie wniosku procesowego żądanej treści. Materiał
dowodowy sprawy wskazuje zaś, że faktycznie mógł nie zrozumieć dokładnie treści
pouczenia, tym bardziej, iż Sąd Apelacyjny na posiedzeniu w dniu 30 listopada
2006 r. ustalił, że ubezpieczony jest osobą nieporadną życiowo. Pełnomocnik
ubezpieczonego dodał, że wcześniejszy wniosek o doręczenie wyroku Sądu
Okręgowego w K. wraz z uzasadnieniem został sporządzony drukiem i można
domniemywać, że ubezpieczony się pod nim jedynie podpisał. Istotne - zdaniem
skarżącego - jest, że ubezpieczony zachował termin siedmiodniowy od ogłoszenia
wyroku i choć złożył wniosek o „nieprecyzyjnej treści”, to jego niewątpliwym
zamiarem było wniesienie skargi kasacyjnej od niekorzystnego dlań wyroku Sądu
Apelacyjnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zasadność odrzucenia wniosku o doręczenie odpisu wyroku z
uzasadnieniem (postanowienia w zaskarżonej części) zależy od trafności oddalenia
wniosku o przywrócenie terminu. Nie ma wątpliwości, że odręczny wniosek złożony
przez ubezpieczonego w dniu 12 września 2006 r. dotyczył doręczenia odpisu
sentencji wyroku Sądu drugiej instancji. Strona postępowania może w każdym
czasie (a więc również w terminie tygodniowym od ogłoszenia orzeczenia) wystąpić
o wydanie odpisu orzeczenia (art. 9 k.p.c.). Nie było zatem dostatecznych
powodów, dla których Sąd Apelacyjny powinien wniosek złożony przez
ubezpieczonego (wbrew jego literalnej treści), potraktować jako wniosek o
doręczenie także uzasadnienia wyroku, które przy oddaleniu apelacji jest
sporządzane wyłącznie na wniosek (art. 387 § 2 zdanie trzecie k.p.c.; por.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2003 r., I PZ 104/02, OSNP
2004 nr 13, poz. 231). Tego ubezpieczony zresztą nie neguje, skoro w dniu 26
września 2006 r. wystąpił o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o
sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku. Należy uznać, że Sąd Apelacyjny
zasadnie odmówił przywrócenia terminu do złożenia wniosku o doręczenie
uzasadnienia wyroku, bowiem ubezpieczony został prawidłowo pouczony o
sposobie i terminie zgłoszenia tego żądania. Twierdzenia ubezpieczonego, że
4
podczas rozprawy w dniu 30 listopada 2006 r. nie został pouczony, jak ma napisać
wniosek i że nie złożył wniosku bezpośrednio po opuszczeniu sali rozpraw, gdyż był
„zbyt roztrzepany” oraz czuje się nieporadny życiowo, nie mają oparcia w
okolicznościach sprawy. Zważyć bowiem trzeba, że ubezpieczony występował
samodzielnie, bez pomocy zawodowego pełnomocnika procesowego i w Sądzie
Okręgowym w dniu 22 lutego 2006 r. złożył prawidłowy wniosek o „wydanie wyroku
(..) wraz z uzasadnieniem” (k. 33). Zatem bezzasadne jest twierdzenie, że nie
posiada „wystarczającego doświadczenia w prowadzeniu spraw sądowych”, które
pozwalałoby na samodzielne sporządzenie nieskomplikowanego wniosku
procesowego żądanej treści. Wniosek o doręczenie wyroku Sądu Okręgowego
wraz z uzasadnieniem (wbrew twierdzeniom zawartym w zażaleniu) nie został
sporządzony „drukiem”. Wniosek ten został napisany w całości pismem ręcznym i
nie ma podstaw, by sądzić, że „ubezpieczony jedynie się pod nim podpisał”.
Z tych względów, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w związku z art.
3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji. Uwzględniając zawarty w zażaleniu wniosek,
Sąd Najwyższy przyznał pełnomocnikowi reprezentującemu ubezpieczonego
koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w oparciu o § 13 ust. 2
pkt 2 i § 2 ust. 3 w związku z § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z
dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).