Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CSK 322/07
POSTANOWIENIE
Dnia 30 sierpnia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marek Sychowicz
w sprawie z powództwa "S" Spółki Akcyjnej
przeciwko Skarbowi Państwa - Jednostce Wojskowej nr [...]
o zapłatę kwoty 95.715,89
z powództwa "S." Spółki Akcyjnej
przeciwko Skarbowi Państwa - Jednostce Wojskowej nr [...]
o zapłatę kwoty 373.030,35 zł
oraz z powództwa Skarbu Państwa - Jednostki Wojskowej nr [...]
przeciwko "S." Spółce Akcyjnej
o zapłatę 7.725.109 zł,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 30 sierpnia 2007 r.,
na skutek skarg kasacyjnych: strony powodowej oraz strony pozwanej
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 19 lipca 2006 r., sygn. akt [...],
1) odrzuca skargę kasacyjną wniesioną przez Skarb
Państwa - Jednostkę Wojskową nr [...];
2) odrzuca skargę kasacyjną wniesioną przez Skarb
Państwa zastępowany przez Prokuratorię Generalną
Skarbu Państwa;
2
3) odmawia przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej
wniesionej przez "S." Spółkę Akcyjną
Uzasadnienie
1. Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa (Dz.U. Nr 169, poz. 1417 ze zm.; dalej – „ustawa”)
wyłączne zastępstwo procesowe Skarbu Państwa przed Sądem Najwyższym
należy do Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (dalej – „Prokuratoria
Generalna”). Jak wynika z art. 83 ust. 3 ustawy jedynie sprawy przed Sądem
Najwyższym, w których zgodnie z przepisami ustawy, po dniu jej wejścia w życie
(tj. po dniu 15 marca 2006 r.), zastępstwo procesowe Skarbu Państwa przez
Prokuratorię Generalną jest wyłączne, są prowadzone na dotychczasowych
zasadach, jeżeli przed dniem wejścia w życie ustawy zostały w sprawie podjęte
czynności procesowe przed Sądem Najwyższym lub czynności procesowe
związane z postępowaniem przed Sądem Najwyższym, podejmowane
przed sądem niższej instancji. W sprawie, której dotyczy postanowienie, żadne
z wymienionych czynności nie zostały podjęte przed Sądem Najwyższym
przed dniem wejścia w życie ustawy. Do wniesienia skargi kasacyjnej, będącej
czynnością procesową związaną z postępowaniem przed Sądem Najwyższym,
jako wyłączny zastępca procesowy Skarbu Państwa, umocowana była więc jedynie
Prokuratoria Generalna. Skarga kasacyjna sporządzona i wniesiona w imieniu
Skarbu Państwa przez radcę prawnego będącego pełnomocnikiem Jednostki
Wojskowej nr [...] podlega zatem odrzuceniu. Stanowisko to jest zbieżne z
poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 31 sierpnia
2006 r., I CZ 47/06 (OSNC 2007, nr 5, poz. 75).
Wobec powyższego, Sąd Najwyższy, na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.,
postanowił jak w pkt 1 sentencji.
3
2. Sprawa, której dotyczy postanowienie, ze względu na wartość jej
przedmiotu przewyższającą 1.000.000 zł, jest sprawą, w której zastępstwo
procesowe Skarbu Państwa przez Prokuratorię Generalną według art. 8 ust. 1
ustawy jest obowiązkowe. Jednakże wobec tego, że sprawa została wszczęta
przed dniem wejścia w życie ustawy, powinna być – według art. 83 ust. 1 ustawy –
prowadzona na dotychczasowych zasadach. Skuteczne więc było złożenie
przez pełnomocnika Jednostki Wojskowej nr [...], jako dotychczasowego
reprezentanta Skarbu Państwa, wniosku o doręczenie wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 19 lipca 2006 r. wraz z uzasadnieniem i doręczenie mu w dniu 26 września
2006 r. tego wyroku z uzasadnieni (k. 992). Przewidziany w art. 3985
§ 1 k.p.c.
dwumiesięczny termin do wniesienia przez Skarb Państwa skargi kasacyjnej od
wymienionego wyroku rozpoczął więc bieg od tego dnia. Skarga kasacyjna
sporządzona przez radcę Prokuratorii Generalnej, jako instytucjonalnego
pełnomocnika Skarbu Państwa, wniesiona w dniu 27 kwietnia 2007 r. (k. 1121 –
data stempla pocztowego), wniesiona zatem została po upływie przepisanego
terminu. Dla jego biegu bez znaczenia jest doręczenie Prokuratorii Generalnej
wyroku Sądu Apelacyjnego z uzasadnieniem w dniu 16 kwietnia 2007 r. (k. 1122).
W myśl art. 12 ust. 2 ustawy, Jednostka Wojskowa nr [...] zobowiązana była
niezwłocznie po otrzymaniu wyroku z uzasadnieniem do przekazania Prokuratorii
Generalnej informacji i dokumentów zgromadzonych w sprawie wraz ze swoim
stanowiskiem dotyczącym zasadności wniesienia skargi kasacyjnej, co
umożliwiłoby Prokuratorii Generalnej wniesienie skargi w terminie.
Na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c. należało więc postanowić, jak w pkt 2
sentencji.
3. Stosownie do art. 3989
§ 1 k.p.c. Sąd Najwyższy przyjmuje skargę
kasacyjną do rozpoznania, jeżeli: 1) w sprawie występuje istotne zagadnienie
prawne, 2) istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne
wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, 3) zachodzi
nieważność postępowania lub 4) skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.
Brak jest którejkolwiek ze wskazanych okoliczności uzasadniających
przyjęcie do rozpoznania skargi kasacyjnej wniesionej przez „S.” Spółkę Akcyjną.
4
Wskazane przez skarżącą zagadnienie, ze względu na wyłączne jego odniesienie
do szczególnych okoliczności sprawy i brak prawnej argumentacji wskazującej na
wątpliwości co do rozumienia przepisu prawa, na tle którego zostało sformułowane,
nie pozwala na uznanie go za istotne zagadnienie prawne w rozumieniu art. 3989
§
1 pkt 1 k.p.c., uzasadniające przyjęcie skargi do rozpoznania. Ogólna kwestia
skutku odstąpienia od umowy (ex tunc czy ex nunc) – uzależnionego od charakteru
umowy – wyjaśniona została w judykaturze (zob. np. z najnowszego orzecznictwa
Sądu Najwyższego – wyrok z dnia 15 maja 2007 r., V CSK 30/07, niepubl.). Poza
tym, rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego, które uzasadnia przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania, powinno być potrzebne do rozpoznania skargi, a zakres
tego rozpoznania zdeterminowany jest podstawami skargi (art. 39813
§ 1 k.p.c.).
Tymczasem sformułowanie zagadnienia przez skarżącą wskazuje na powiązanie
go z przepisem art. 492 k.c., podczas gdy podstawą skargi kasacyjnej
(poza naruszeniem przepisu postępowania – art. 233 § 1 k.p.c.) jest naruszenie
art. 395 § 1 k.c.
Skarga kasacyjna nie jest także oczywiście uzasadniona (art. 3989
§ 1 pkt 4
k.p.c.), czym skarżąca uzasadniła wniosek o jej przyjęcie do rozpoznania.
Jeżeli podstawą wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania jest
twierdzenie skarżącego, że skarga jest oczywiście uzasadniona, to o prawdziwości
tego wniosku może przekonać zawarty na jego uzasadnienie wywód prawny
wskazujący w czym wyraża się ta „oczywistość” i argumenty wykazujące,
iż rzeczywiście skarga jest oczywiście uzasadniona. Dla uznania, że skarga
kasacyjna jest oczywiście uzasadniona nie jest wystarczające twierdzenie
skarżącego, że tak jest ani zarzucenie – jak czyni to skarżąca dla wykazania
oczywistości wniesionej skargi – błędnego zastosowania przepisów prawa
materialnego i naruszenia przepisów postępowania.
Z przytoczonych względów Sąd Najwyższy, na podstawie art. 3989
§ 2 k.p.c.,
postanowił jak w pkt 3 sentencji.