Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CNP 71/07
POSTANOWIENIE
Dnia 15 listopada 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Irena Gromska-Szuster
w sprawie ze skargi L. S. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 28 września 2005 r., wydanego w sprawie
z powództwa L. S.
przeciwko M. W. i J.W.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 15 listopada 2007 r.,
1) odrzuca skargę;
2) oddala wniosek pełnomocnika powoda o przyznanie mu
od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej
udzielonej powodowi w postępowaniu o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 29 lipca 2005 r. Sąd Okręgowy w W. uwzględniając w
całości powództwo zasądził na rzecz powoda od pozwanych solidarnie kwotę
72 000 zł. wraz z kosztami procesu.
W wyniku apelacji pozwanego Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w
ten sposób, że obniżył zasądzoną należność do kwoty 18 000 zł., a w pozostałej
części oddalił powództwo odpowiednio obniżając zasądzone koszty procesu za
pierwszą instancję, oddalił w pozostałej części apelację pozwanego i umorzył
postępowanie wywołane apelacją powoda, która została cofnięta oraz rozstrzygnął
o kosztach postępowania apelacyjnego.
W skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem powyższego wyroku,
wniesionej na podstawie art. 4241
§ 1 k.p.c., pełnomocnik powoda podał jako
wartość przedmiotu zaskarżenia kwotę 54 000 zł. i wskazał, że zaskarża wyrok
Sądu Apelacyjnego w części, w zakresie punktu I i V.
Wykazując, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych
środków prawnych nie było i nie jest możliwe wskazał, że wprawdzie powodowi
przysługiwała od wyroku Sądu Apelacyjnego skarga kasacyjna, jednak nie wniósł
jej z powodu utraty zaufania do reprezentującego go pełnomocnika z urzędu
i odmowy Sądu Apelacyjnego uwzględnienia wniosku powoda o zmianę
pełnomocnika. Wskazał też, że ponadto nie było podstaw do wniesienia skargi
kasacyjnej, bowiem brak było przesłanek z art. 3989
§ 1 k.p.c., które uzasadniałyby
żądanie przyjęcia takiej skargi do rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje jedynie od orzeczenia sądu drugiej instancji
kończącego postępowanie w sprawie jeżeli jego zmiana lub uchylenie w drodze
przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Tylko
w wyjątkowych wypadkach, gdy niezgodność z prawem wynika z naruszenia
podstawowych zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw
człowieka i obywatela i spełnione są pozostałe przesłanki art. 4241
§ 2 k.p.c.,
3
skarga przysługuje także od orzeczenia, od którego stronie przysługiwał środek
prawny, lecz z niego nie skorzystała.
Jeżeli zatem stronie przysługiwał środek prawny do uchylenia lub zmiany
zaskarżonego orzeczenia, z którego nie skorzystała, dopuszczalność skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia sądu pierwszej
lub drugiej instancji zależy od kumulatywnego spełnienia dwóch przesłanek:
istnienia wyjątkowego wypadku oraz występowania niezgodności z prawem
o kwalifikowanym charakterze, wynikającej z naruszenia podstawowych zasad
porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela.
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia sądu
pierwszej lub drugiej instancji, którą wniesiono pomimo nieskorzystania
z przysługującego stronie środka zaskarżenia i w której nie wykazano, że
niezgodność z prawem tego orzeczenia wynika ze wskazanych wyżej
kwalifikowanych przyczyn, określonych w art. 4241
§ 2 k.p.c., podlega odrzuceniu,
jako niedopuszczalna (porównaj między innymi postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 12 czerwca 2006 r. I CNP 24/06, z dnia 18 sierpnia 2006 r. I CNP 42/06 oraz
z dnia 21 lutego 2007 r. I CNP 5/07, nie publ.).
Skarżący oparł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 28 września 2005 r. na
przesłankach z art. 4241
§ 1 k.p.c. Skarga taka jest niedopuszczalna, jeżeli stronie
przysługiwała skarga kasacyjna, której nie wniosła, chyba że powołuje się i wykaże
istnienie szczególnych, wyjątkowych okoliczności, o których mowa w paragrafie
drugim wskazanego przepisu. Z uwagi na to, że powód, który nie wniósł
przysługującej mu skargi kasacyjnej od wyroku Sądu Apelacyjnego, nie powołuje
się w skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem tego wyroku na wyjątkowe
okoliczności kwalifikowanej niezgodności z prawem, wskazane w art. 4241
§ 2
k.p.c., skarga jako niedopuszczalna podlega odrzuceniu na podstawie art. 4248
§ 2
k.p.c.
Podlega ona odrzuceniu także z powodu niespełnienia wymogu art. 4245
§ 1
pkt 1 k.p.c., bowiem zakres zaskarżenia wyroku Sądu Apelacyjnego został
wskazany nieprawidłowo skoro objęto nim cały punkt I sentencji, mimo
4
że w punkcie tym zawarto również korzystne dla powoda rozstrzygnięcie
zasądzające na jego rzecz kwotę 18 000 zł.
Biorąc wszystko to pod uwagę Sąd Najwyższy orzekł jak w punkcie
pierwszym postanowienia.
Oddalając wniosek pełnomocnika powoda z urzędu o przyznanie mu od
Skarbu Państwa wynagrodzenia za sporządzenie i wniesienie skargi o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia Sąd Najwyższy miał na uwadze
utrwalone już stanowisko orzecznictwa w tym przedmiocie, że wynagrodzenie takie
przysługuje jedynie w sytuacji świadczenia pomocy prawnej na poziomie
wymaganym przez jej profesjonalny charakter. Nie spełnia tego wymogu
sporządzenie przez zawodowego pełnomocnika skargi niedopuszczalnej oraz
zawierającej uchybienia formalne uzasadniające jej odrzucenie wprost (porównaj
między innymi orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 14 sierpnia 1997 r. II CZ
88/97, OSNC z 1998 r. nr 3, poz. 40, z dnia 12 lutego 1999 r. II CKN 341/98, OSNC
z 1999 r. nr 6, poz. 123, z dnia 12 grudnia 2001 r. III CKN 407/01, nie publ. oraz
z dnia 17 lipca 2002 r. I CK 199/02, nie publ.).
kg