Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CSK 501/07
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 14 marca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa J. K.
przeciwko Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w K. - M. B.
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 14 marca 2008 r.,
skargi kasacyjnej powoda
od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 26 lipca 2007 r., sygn. akt I ACa (…),
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu do
ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 6 kwietnia 2007 r. Sąd Okręgowy w R. uwzględnił powództwo J.
K. i zasądził na jego rzecz od pozwanego M. B. - komornika sądowego przy Sądzie
Rejonowym w K. - kwotę 190 000 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 6 kwietnia 2007 r.
do dnia zapłaty i kosztami procesu jako odszkodowanie za szkodę spowodowaną
czynnościami egzekucyjnymi podjętymi niezgodnie z prawem.
2
Podstawą rozstrzygnięcia były następujące ustalenia:
Pozwany komornik prowadził trzy postępowania egzekucyjne z wniosku powoda
przeciwko dłużnikowi - (...) Zakładom Przemysłu Skórzanego „Ł.(...)” SA w Ł.. W sprawie
Km (…) powód domagał wyegzekwowania kwoty 710.000 zł z odsetkami i kosztami
postępowania, w sprawie Km (…) – kwoty 360.000 zł z odsetkami i kosztami, a w
sprawie Km (…) - kwoty 78.841,79 zł.
Spór dotyczy odszkodowania za szkodę, która powód wiąże z czynnościami
egzekucyjnymi podjętymi przez pozwanego w styczniu 2002 r. Komornik w toku
prowadzonych egzekucji zajął szereg ruchomości pozwanego, które podlegały
sprzedaży licytacyjnej. Z powodu bezskuteczności kolejno wyznaczanych licytacji
przedmioty te były przejmowane przez powoda.
Jedną z takich licytacji komornik wyznaczył na dzień 9 stycznia 2002 r. Z powodu
braku licytantów pierwsza licytacja nie doszła do skutku. Na dzień 18 stycznia 2002 r.
wyznaczona została druga licytacja, która także nie wyłoniła nabywców i w dniu 18
stycznia 2002 r. komornik przyznał ruchomości oferowane na licytacji na własność
powodowi. Dłużnik zaskarżył wszystkie te czynności skargami na czynności komornika.
Sąd Rejonowy w K. postanowieniami z 20 i 25 lutego 2002 r. uchylił czynności
komornika polegające na wyznaczeniu terminów obu licytacji oraz przyznaniu powodowi
na własność ruchomości. Powtórzenie licytacji nastąpiło w dniu 12 marca 2002 r.
Niezwłocznie po licytacji powód złożył wniosek o przejęcie ruchomości na własność i
komornik postanowieniem z tego samego dnia przyznał mu niesprzedane ruchomości o
łącznej wartości 518 594,95 zł.
Dwa dni później - 14 marca 2002 r. - została ogłoszona upadłość dłużnika. Sąd
Rejonowy w Ł. oddalił wniosek powoda o wyłączenie z masy upadłości ruchomości
przyznanych mu postanowieniem z dnia 12 marca 2002 r. Powództwo powoda
przeciwko syndykowi masy upadłości dłużnika o wydanie tych ruchomości także zostało
oddalone, gdyż do przeniesienia ich własności nie doszło przed ogłoszeniem upadłości
(postanowienie komornika nie było jeszcze wówczas prawomocne). Ruchomości
przyznane powodowi postanowieniem z dnia 12 marca 2002 r. weszły ostatecznie w
skład masy upadłości. Niezaspokojone wierzytelności w kwocie 828.186,20 zł powód
zgłosił w postępowaniu upadłościowym, zostały uznane w tym postępowaniu i zaliczone
do VI kategorii. Powód nie uzyskał jednak żadnego zaspokojenia z masy upadłości,
ponieważ w ostatecznym planie podziału funduszy masy znalazły się jedynie
wierzytelności z kategorii 2a i 2b.
3
Postępowanie egzekucyjne w sprawie Km (…) zostało umorzone w dniu 12
kwietnia 2002 r.
Sąd Okręgowy przyjął za podstawę odpowiedzialności deliktowej pozwanego art.
23 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U.
Nr 133, poz. 882 ze zm.). Uznał przy tym, że o bezprawności działania pozwanego,
polegającej na podjęciu przez niego czynności wadliwych procesowo, przesądzają
orzeczenia sądowe wydane w następstwie rozpoznania skarg dłużnika na czynności
komornika, które wiążą Sąd orzekający uwagi na treść art. 365 k.p.c. Powód wskutek
nieprawidłowych czynności poniósł szkodę, ponieważ postępowanie w związku z
upadłością dłużnika zostało umorzone zanim doszło do całkowitego zaspokojenia
powoda, chociaż majątek ruchomy dłużnika, zabezpieczony w postępowaniu
egzekucyjnym, dawał możliwość zaspokojenia się powoda w drodze przejęcia
ruchomości. Stało się to jednak niemożliwe, ponieważ wskutek wadliwych czynności
pozwanego, uchylonych przez sąd w wyniku skargi dłużnika, konieczne stało się
wyznaczenie kolejnego terminu licytacji. Przedłużenie postępowania egzekucyjnego
spowodowało, że postanowienie z dnia 12 marca 2002 r., przyznające powodowi
przejęte przez niego rzeczy, nie uprawomocniło się przed ogłoszeniem upadłości.
Ruchomości o wartości 518 594,95 zł weszły do masy upadłości, a nie do majątku
powoda, co by nastąpiło, gdyby komornik nie naruszył przepisów proceduralnych
odnoszących się do terminów licytacji. Związek przyczynowy (art. 361 § 1 k.c.)
pomiędzy niewłaściwym działaniem komornika a szkodą powoda Sąd Okręgowy
upatrywał w prowadzeniu równolegle postępowania egzekucyjnego i postępowania
upadłościowego wobec dłużnika. Powód informował o tym pozwanego już pod koniec
2001 r., wobec czego można było przewidzieć, że opóźnienie czynności egzekucyjnych
grozi wyrządzeniem szkody wierzycielowi, a do takiego opóźnienia doszło w wyniku
prowadzenia przez pozwanego czynności z naruszeniem terminów proceduralnych.
Na skutek apelacji pozwanego Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 26 lipca 2007 r.
zmienił zaskarżone orzeczenie i oddalił powództwo, zasądzając od powoda na rzecz
pozwanego koszty procesu za obie instancje.
Sąd Apelacyjny oparł swoje rozstrzygnięcie na zaakceptowanych jako
prawidłowe ustaleniach Sądu Okręgowego. Podzielił także pogląd tego Sądu, że
podstawę odpowiedzialności pozwanego stanowi art. 23 ust. 1 ustawy o komornikach
sądowych i egzekucji oraz że wskazane przez powoda czynności komornika były
niezgodne z prawem w rozumieniu tego przepisu. Sąd II instancji, odwołując się do
4
orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego, zaznaczył, iż komornik jest
funkcjonariuszem publicznym i dlatego jego odpowiedzialność odszkodowawcza mieści
się w ramach konstytucyjnego modelu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną w
wyniku niezgodnych z prawem działań organu władzy publicznej, przewidzianego w art.
77 Konstytucji RP. Nie jest to więc odpowiedzialność deliktowa oparta na zasadzie winy,
niemniej jej przesłankami są pozostałe podstawy z art. 415 k.c. Czynności komornika
polegające na wyznaczeniu terminu pierwszej licytacji na dzień 9 stycznia 2002 r.,
drugiej licytacji na dzień 18 stycznia 2002 r. i wydaniu postanowienia o przyznaniu
powodowi na własność ruchomości oferowanych na licytacji za kwotę 391.466,92 zł
zostały w wyniku skargi na czynności komornika uchylone przez sąd rejonowy, co
uzasadniało uznanie tych czynności za bezprawne. Pozwany naruszył przepis art. 864 §
2 k.p.c. i przepisy § 83 i § 85 rozporządzenia z dnia 9 marca 1968 r. w sprawie
czynności komorników (Dz. U. Nr 10, poz. 52 ze zm.), co stwierdził sąd rozpoznający
skargi na czynności komornika.
Sąd Apelacyjny potwierdził, że orzeczenia te są wiążące w rozumieniu art. 365
k.p.c., niemniej zbadał także akta postępowania egzekucyjnego i ocenił, że naruszenie
przepisów o licytacji, zawartych w powołanym rozporządzeniu, było ewidentne. Między
ogłoszeniem terminu obydwu licytacji a licytacjami nie upłynął termin 7 dni (ogłoszenie o
pierwszej licytacji zostało wywieszone w budynku sądu 4 stycznia 2002 r., a w prasie
zostało zamieszczone w dniu 7 stycznia 2002 r., obwieszczenie o drugiej licytacji
wywieszono 15 stycznia 2002 r., a ogłoszenie w prasie ukazało się 14 stycznia 2002 r.).
Ponadto w dniu 9 stycznia 2002 r. pozwany otrzymał pismo od dłużnika,
zawiadamiające o złożeniu skargi na wyznaczenie terminu pierwszej licytacji i
zawierające wniosek o odwołanie tej czynności. Podobnie dłużnik powiadomił komornika
o wniesieniu skargi na wyznaczenie terminu drugiej licytacji. Mimo to pozwany
przeprowadził obydwie czynności.
Sąd Apelacyjny zwrócił uwagę, że wyznaczenie nowego terminu licytacji na dzień
12 marca 2002 r. nie sanowało poprzednich wadliwych czynności.
Sąd za pozbawione znaczenia uznał to, czy powód informował pozwanego
o toczącym się postępowaniu o ogłoszenie upadłości dłużnika już jesienią 2001 r., skoro
komornik powinien wykonywać swoje czynności zgodnie z prawem, niezależnie od tego
czy miał świadomość zagrożenia upadłością dłużnika.
Zdaniem tego Sądu doszło natomiast do naruszenia art. 361 § 1 k.c.
Przedstawiwszy poglądy prezentowane w orzecznictwie, Sąd Apelacyjny przyjął, że
5
szkoda powoda, polegająca na braku zaspokojenia, nie jest prostą konsekwencją
wadliwych czynności komornika. Czynności te nie zakończyły postępowania
egzekucyjnego, a pozwany niezwłocznie po ich uchyleniu wyznaczył prawidłowo termin
licytacji ruchomości.
Szkoda powoda spowodowana została niemożnością zaspokojenia się przez
niego z powodu braku majątku dłużnika. Gdyby bowiem nie nastąpiła upadłość dłużnika,
następne licytacje mogły doprowadzić do przejęcia ruchomości przez powoda i tym
samym do jego zaspokojenia. Z tego względu Sąd II instancji przyjął, że powód nie
doznał szkody w postaci niezaspokojenia swojej wierzytelności na skutek wadliwie
wyznaczonych terminów licytacji. W jego ocenie, aby uznać, że wadliwa czynność
komornika była zdarzeniem bezpośrednio wywołującym szkodę dla wierzyciela
musiałaby to być czynność, która zamykała wierzycielowi drogę do odzyskania
wierzytelności. Taka sytuacja nie wystąpiła, ponieważ powód mógł dochodzić
roszczenia od dłużnika również poprzez zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu
upadłościowym. Wadliwe czynności zostały bowiem uchylone i gdyby nie upadłość
dłużnika i nieujęcie wierzytelności powoda w planie podziału, powód mógł zostać
zaspokojony albo w postępowaniu egzekucyjnym albo upadłościowym.
Dodatkowo Sąd II instancji zauważył, że nie można przewidzieć, czy przy
prawidłowo wyznaczonej licytacji powód skutecznie przejąłby ruchomości, w sytuacji
gdy dłużnik skarżył także tą czynność, argumentując, że ruchomości są objęte
zastawem. Ponadto zakwestionował przyjęty przez Sąd I instancji rozmiar szkody w
wysokości 518.594,95 zł, gdyż za taką kwotę powód mógł przejąć ruchomości po
pierwszej licytacji wyznaczonej na dzień 12 marca 2002 r., natomiast wadliwie
czynności miały miejsce w styczniu 2002 r. i powód wówczas złożył wniosek o przejęcie
ruchomości po II licytacji za kwotę 356.301,28 zł.
Powód zaskarżył skargą kasacyjną wyrok Sądu Apelacyjnego w zakresie, w
jakim został nim zmieniony wyroku Sądu Okręgowego w R. przez oddalenie powództwa
co do kwoty 76 000 zł i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów
postępowania za obie instancje.
Jako podstawę skargi powód wskazał naruszenie prawa materialnego (art. 3983
§ 1 pkt 1 k.p.c.) przez niewłaściwe zastosowanie art. 23 ust. 1 ustawy o komornikach
sądowych i egzekucji, polegające na przyjęciu, że pozwany nie jest zobowiązany do
naprawienia szkody wyrządzonej powodowi swoim bezprawnym działaniem, oraz art.
6
361 § 1 k.c. poprzez przyjęcie, że pomiędzy bezprawnym działaniem pozwanego a
szkodą powoda nie ma adekwatnego związku przyczynowego.
We wnioskach skarżący domagał się uchylenia zaskarżonej części wyroku Sądu
Apelacyjnego i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez oddalenie apelacji powoda w
części dotyczącej kwoty 76 000 zł oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda
kosztów postępowania apelacyjnego i kasacyjnego; ewentualnie o uchylenie tego
wyroku w części zaskarżonej oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania i
rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Pozwany wniósł o oddalenie skargi kasacyjnej i zasądzenie na jego rzecz zwrotu
kosztów postępowania kasacyjnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Problem, jaki wyłonił się w rozpatrywanej sprawie dotyczy związku
przyczynowego pomiędzy niewątpliwie wadliwymi czynnościami komornika, podjętymi
przez niego w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym z wniosku powoda, a szkodą
powoda, którą jest niezaspokojenie przez niego wierzytelności względem dłużnika. Sąd
Apelacyjny ocenił, że spełnione zostały przesłanki odpowiedzialności pozwanego w
stosunku do powoda, przewidziane w art. 23 ustawy o komornikach sądowych i
egzekucji, za wyjątkiem przesłanki związku przyczynowego pomiędzy bezprawnym
działaniem a poniesioną przez powoda szkodą. Z wywodu ujętego w uzasadnieniu
wynika, że Sąd orzekający przyjął jako założenie, iż normalny związek, spełniający
kryteria przewidziane w art. 361 § 1 k.c., zachodziłby jedynie wówczas, gdyby wadliwa
czynność uniemożliwiła powodowi zaspokojenie jego roszczeń w postępowaniu
egzekucyjnym w sensie prawnym, co rzeczywiście nie nastąpiło. Bezsporne jest
bowiem, że postępowanie egzekucyjne toczyło się dalej, a wadliwe czynności nie tylko
mogły ale nawet zostały powtórzone w sposób prawidłowy. Nie budzi też wątpliwości,
że ogłoszenie upadłości otworzyło kolejne postępowanie mające na celu zaspokojenie
wierzycieli, w którym, teoretycznie, powód mógł otrzymać swoją należność, okrojoną
jedynie o odsetki od dnia ogłoszenia upadłości (art. 33 rozporządzenia Prezydenta
Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo upadłościowe - tekst jedn.
Dz.U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512 ze zm. – określane dalej jako pr. upadł.). W świetle
ustaleń obydwu Sądów oczywiste jest jednak i to, że powód nie odzyskał w całości
należnych mu pieniędzy w postępowaniu egzekucyjnym, a w postępowaniu
upadłościowym w ogóle nie otrzymał żadnego świadczenia. Według powoda związek
przyczynowy pomiędzy nieprawidłowo podjętymi czynnościami pozwanego a
7
poniesioną przez powoda szkodą winien być rozpatrywany inaczej – skutkiem
bezpośrednim wadliwych czynności komornika było uchylenie tych czynności i
konieczność ich ponowienia w późniejszym terminie, kiedy – mimo że dokonane
prawidłowo – nie wywołały już pozytywnego dla powoda skutku, bowiem nastąpiło
ogłoszenie upadłości dłużnika, które zmieniło całkowicie sytuację wierzyciela
egzekwującego. Według powoda zatem związek przyczynowy pomiędzy nieprawidłowo
wyznaczonymi licytacjami i nieskutecznym przyznaniem mu własności niesprzedanych
na II licytacji ruchomości a szkodą polega na tym, że przez powstałe opóźnienie powód
nie zdążył wykorzystać swojej uprzywilejowanej pozycji wierzyciela egzekwującego i
stał się jednym z wierzycieli uczestniczących w postępowaniu upadłościowym. Przy tym
jego wierzytelność podlegała zaspokojeniu w dalszej kolejności i nie wystarczyło już na
nią funduszy masy.
Sąd Apelacyjny słusznie podnosi, że podstawowa przyczyną niezaspokojenia
powoda było to, że dłużnik nie miał wystarczającego majątku, jednak nie ten fakt miał
znaczenie dla powoda. Powód wskazywał, że w postępowaniu egzekucyjnym były
zajęte konkretne ruchomości, z których mógł się realnie zaspokoić poprzez ich przejęcie
i to mu się nie udało ze względu na nieprawidłowość działania pozwanego. Stanowisko
Sądu Apelacyjnego, że te okoliczności nie są istotne, gdyż wadliwe czynności nie
zamykały powodowi drogi do odzyskania wierzytelności nie przystają do poczynionych
ustaleń faktycznych, z których wynika stan odpowiadający twierdzeniom powoda.
Ogłoszenie upadłości wprowadziło radykalną zmianę do sytuacji prawnej dłużnika i jego
wierzycieli. Postępowanie upadłościowe ma charakter egzekucji generalnej, która tym
się m. in. różni od egzekucji syngularnej, że ma na celu równomierne zaspokojenie
wszystkich wierzycieli, a nie tylko tych wierzycieli, którzy uzyskali tytuł wykonawczy i
wszczęli egzekucję. Aby ten skutek osiągnąć, już z chwilą ogłoszenia upadłości ulegały
zawieszeniu postępowania egzekucyjne, które umarzano po uprawomocnieniu się
postanowienia o ogłoszeniu upadłości (art. 63 pr. upadł.). O upadłości ogłaszano i
wzywano wszystkich wierzycieli do zgłaszania wierzytelności. Wierzytelności nie
musiały przy tym być stwierdzone tytułami wykonawczymi (art. 14 § 1 i art. 152 pr.
upadł.).
Tym samym ogłoszenie upadłości dłużnika oceniane z punktu widzenia
interesów wierzyciela, który prowadził w tym czasie przeciwko dłużnikowi egzekucję
dającą widoki na przynajmniej częściowe zaspokojenie wierzytelności
nieuprzywilejowanej, stanowiło zdarzenie pogarszające jego sytuację prawną. W
8
postępowaniu upadłościowym możliwości zaspokojenia go znacznie się zmniejszały, a
nawet mogły zostać całkowicie utracone (jak w rozpatrywanej sprawie). Z kolei
ogłoszenie upadłości może być uznane za zdarzenie w normalnych warunkach
dotykające poważnie zadłużonego dłużnika, który nie realizuje swoich bardzo wysokich
zobowiązań. W tym celu zostało wprowadzone w przepisach prawnych, a nawet
obwarowanym odpowiedzialnością osób zobowiązanych do zgłoszenia wniosku o
ogłoszenie upadłości.
Omawiane prawidłowości mają więc charakter normalny, występujący
powszechnie, powtarzalny, a zatem spełniają wymagania, jakie w doktrynie
i orzecznictwie podaje się jako cechy wyróżniające związek przyczynowo-skutkowy
określony w art. 361 § 1 k.c. (z nowszego orzecznictwa por. np. wyroki Sądu
Najwyższego z dnia 26 stycznia 2006 r., II CSK 372/05, Lex nr 172186 i Pr. Bank.
2008/1/7, z dnia 28 lutego 2006 r., III CSK 135/05, Lex nr 201033). Podkreśla się
jednocześnie, że tego rodzaju związek pomiędzy zdarzeniami, podlega ocenie przy
zastosowaniu zasad doświadczenia życiowego i aktualnej wiedzy. Postępowanie
sprawdzające, czy zachodzi adekwatny związek przyczynowy wykorzystuje tzw.
kwalifikowany, dwuetapowy test condicio sine qua non. W jego ramach najpierw ustala
się, czy badany skutek wystąpiłby także wtedy, gdyby nie zaistniało zdarzenie,
określane jako przyczyna szkody. Odpowiedź negatywna otwiera etap badania
normalności występującego powiązania. Następstwo ma charakter normalny wówczas,
gdy pojawienie się przyczyny każdorazowo obiektywnie zwiększa prawdopodobieństwo
wystąpienia rozpatrywanego skutku.
W okolicznościach rozpatrywanej sprawy odpowiedzi wymagało pytanie, czy
gdyby pozwany prawidłowo przeprowadził czynności egzekucyjne w styczniu 2002 r. to
powód uzyskałby zaspokojenie dalszej części swoich wierzytelności, gdyż zdołałby
skutecznie przejąć sprzedawane przez komornika ruchomości. W świetle ustaleń
poczynionych przez Sąd Okręgowy i niezakwestionowanych przez Sąd Apelacyjny
można było uznać, że tak by się stało, a zatem że bez wadliwych czynności szkoda, o
której mówi powód, nie wystąpiłaby, a następstwo przyczynowo-skutkowe pomiędzy
wadliwymi czynnościami a szkodą nosi cechy normalności. Jednak Sąd Apelacyjny w
swoich rozważaniach podniósł dodatkowy element, który nie znalazł odbicia w
ustaleniach i nie poddaje się kontroli w zakresie prawidłowości przeprowadzonego
wnioskowania. Sąd ten stwierdził mianowicie, że nawet gdyby czynności dokonane
przez komornika były prawidłowe, to i tak nie doprowadziłyby do uprawomocnienia się
9
postanowienia o przejęciu ruchomości przed ogłoszeniem upadłości, ponieważ dłużnik
skarżył te czynności nie tylko z powodu niezachowania terminów podejmowanych
czynności, ale również z powołaniem się na inne wady, konkretnie podnosił, że
ruchomości były przedmiotem zastawu rejestrowego. Wprawdzie zarzut tej treści nie
stanowiłby podstawy uchylenia zaskarżonych czynności, bowiem wyłączenia
przedmiotu zastawu od egzekucji mógłby ewentualnie domagać się zastawca
rejestrowy i to tylko wtedy, gdyby zabezpieczona wierzytelność nie była jeszcze w
całości wymagalna i przez to pozbawiony byłby możliwości przyłączenia się do
egzekucji w trybie art. 1034 w zw. z art. 1030 k.p.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z
dnia 18 lutego 2004 r., V CK 241/03, OSNC 2005/3/46). Jednak to nie znaczy, iż dłużnik
nie mógłby go podnieść. Jednak ocena, czy i kiedy w takiej sytuacji doszłoby do
prawomocnego nabycia ruchomości przez powoda wymaga szczegółowego rozważenia
przez Sąd wszystkich okoliczności – przede wszystkim terminu rozpoznania
hipotetycznej skargi przez sąd.
W rezultacie, skoro zarzut naruszenia art. 361 § 1 k.c. przez jego niewłaściwe
zastosowanie okazał się trafny w odniesieniu do podstawowej koncepcji, jaka legła u
podstaw zaskarżonego orzeczenia, a dodatkowe przesłanki, jakimi kierował się Sąd
Apelacyjny nie zostały poparte stosownymi ustaleniami faktycznymi i nie poddają się
ocenie – należało uchylić wyrok w zaskarżonej części i przekazać sprawę do
ponownego rozpoznania temu Sądowi (art. 39815
§ 1 k.p.c.).
Orzeczenie o kosztach wynika z treści art. 39821
k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. i
art. 108 § 2 k.p.c.