V CNP 31/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:04-04-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CNP 31/08
POSTANOWIENIE
Dnia 27 czerwca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
w sprawie ze skargi "O.(...)" Spółki z o.o. w W. w upadłości
przy uczestnictwie wierzyciela Banku (...) S.A. w K. Oddział w W.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 27 czerwca 2008 r., na skutek skargi
skarżącej o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
Okręgowego w W. z dnia 2 lutego 2007 r., sygn. akt X Gz (…) [VIII U (…)],
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
„O.(…)” sp. z o.o. w W. wniosła skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w W. z dnia 2 lutego 2007 r., którym
oddalono zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 1 grudnia 2006 r.,
odrzucające zażalenie upadłego na postanowienie sędziego – komisarza, oddalające
zarzuty do planu podziału masy upadłości. Przyczyną odrzucenia zażalenia było
uznanie, że wniesione zostało po upływie terminu określonego w art. 79 rozporządzenia
Prezydenta RP z dnia 24 października 1934 r. – Prawo upadłościowe (tekst jedn.: Dz. U.
z 1991 r. Nr 118, poz. 512 ze zm.; dalej – pr. upadł.). Jako podstawę skargi skarżąca
wskazała niezgodność zaskarżonego orzeczenia z art. 76 § 2 i art. 79 w związku z art.
77 i 68 pr. upadł. oraz art. 394 § 2 k.p.c. Skarżąca podniosła, że wskutek zaskarżonego
orzeczenia poniosła szkodę, uprawomocniło się bowiem postanowienie sędziego –
komisarza o oddaleniu zarzutów do planu podziału funduszów masy upadłości na kwotę
1 074 175,16 zł. W konsekwencji plan podziału został zatwierdzony, a wskazana wyżej
kwota, zamiast przyznania wierzycielowi uprzywilejowanemu, jakim jest zastawnik
2
rejestrowy, została podzielona przez syndyka na rzecz wierzycieli nieuprzywilejowanych,
uznanych na listach wierzytelności w kategorii szóstej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Stosownie do art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia powinna zawierać uprawdopodobnienie
wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy.
Wydanie zaskarżonego postanowienia, jeżeli było ono niezgodne z prawem,
niewątpliwie pozbawiło skarżącą prawa do oceny przez Sąd drugiej instancji zasadności
postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 1 grudnia 2006 r. i w konsekwencji zasadności
postanowienia sędziego – komisarza, zatwierdzającego plan podziału wierzytelności.
Brak jednak podstaw do uznania, że skarżący uprawdopodobnił wyrządzenie mu szkody
spowodowanej przez wydanie tego postanowienia. Twierdzenie o wyrządzeniu mu
szkody skarżąca opiera bowiem na założeniu, że postanowienie sędziego – komisarza
było błędne, a wniesione przez niego zażalenie zostałoby uwzględnione. Wyrządzenie
jej szkody, polegającej na nieuwzględnieniu w planie podziału uprzywilejowanej pozycji
zastawnika rejestrowego, skarżąca wiąże zatem bezpośrednio z wydaniem
postanowienia przez sędziego - komisarza, a jedynie pośrednio z wydaniem
zaskarżonego postanowienia, którym zamknięto mu drogę do rozpoznania zażalenia w
drugiej instancji. Jak jednak kilkakrotnie wyjaśniał już Sąd Najwyższy, rzeczą tego Sądu
w postępowaniu o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia,
którym stronie zamknięty został dostęp do rozpoznania sprawy w drugiej instancji, nie
jest zastępowanie sądu drugiej instancji i dokonywanie oceny zasadności orzeczenia
wydanego w sprawie przez sąd pierwszej instancji oraz rozstrzygnięcie, jakiej treści
orzeczenie powinien wydać sąd drugiej instancji, gdyby środek zaskarżenia nie został
odrzucony (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2006 r., V CNP
79/05, niepubl., z dnia 4 lipca 2006 r., V CNP 86/06, OSNC 2007, nr 3, poz. 47, z dnia
17 maja 2007 r., II CNP 56/07, niepubl.).
Okoliczności powołane przez skarżącego na uprawdopodobnienie szkody
wyrządzonej przez wydanie zaskarżonego postanowienia, jako niepodlegające ocenie w
postępowaniu o stwierdzenie niezgodności z prawem tego postanowienia, nie mogą być
zatem uznane za uprawdopodabniające wyrządzenie szkody spowodowanej jego
wydaniem.
Niezależnie od powyższego, jak wskazał Sąd Najwyższy w przytoczonym wyżej
postanowieniu z dnia 4 lipca 2006 r., zamknięcie dostępu do instancji odwoławczej,
3
będącej naruszeniem uprawnień chronionych przepisami konstytucyjnymi (art. 78
Konstytucji) może stanowić podstawę skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia Sądu pierwszej instancji (art. 4241
§ 2 k.p.c.) -
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2006 r., V CNP 86/06 (OSNC 2007, nr
3, poz. 47).
Mając na uwadze przytoczone względy Sąd Najwyższy na podstawie art. 4248
§
1 k.p.c. postanowił jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 27 czerwca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
w sprawie ze skargi "O.(...)" Spółki z o.o. w W. w upadłości
przy uczestnictwie wierzyciela Banku (...) S.A. w K. Oddział w W.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 27 czerwca 2008 r., na skutek skargi
skarżącej o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
Okręgowego w W. z dnia 2 lutego 2007 r., sygn. akt X Gz (…) [VIII U (…)],
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
„O.(…)” sp. z o.o. w W. wniosła skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w W. z dnia 2 lutego 2007 r., którym
oddalono zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 1 grudnia 2006 r.,
odrzucające zażalenie upadłego na postanowienie sędziego – komisarza, oddalające
zarzuty do planu podziału masy upadłości. Przyczyną odrzucenia zażalenia było
uznanie, że wniesione zostało po upływie terminu określonego w art. 79 rozporządzenia
Prezydenta RP z dnia 24 października 1934 r. – Prawo upadłościowe (tekst jedn.: Dz. U.
z 1991 r. Nr 118, poz. 512 ze zm.; dalej – pr. upadł.). Jako podstawę skargi skarżąca
wskazała niezgodność zaskarżonego orzeczenia z art. 76 § 2 i art. 79 w związku z art.
77 i 68 pr. upadł. oraz art. 394 § 2 k.p.c. Skarżąca podniosła, że wskutek zaskarżonego
orzeczenia poniosła szkodę, uprawomocniło się bowiem postanowienie sędziego –
komisarza o oddaleniu zarzutów do planu podziału funduszów masy upadłości na kwotę
1 074 175,16 zł. W konsekwencji plan podziału został zatwierdzony, a wskazana wyżej
kwota, zamiast przyznania wierzycielowi uprzywilejowanemu, jakim jest zastawnik
2
rejestrowy, została podzielona przez syndyka na rzecz wierzycieli nieuprzywilejowanych,
uznanych na listach wierzytelności w kategorii szóstej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Stosownie do art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia powinna zawierać uprawdopodobnienie
wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy.
Wydanie zaskarżonego postanowienia, jeżeli było ono niezgodne z prawem,
niewątpliwie pozbawiło skarżącą prawa do oceny przez Sąd drugiej instancji zasadności
postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 1 grudnia 2006 r. i w konsekwencji zasadności
postanowienia sędziego – komisarza, zatwierdzającego plan podziału wierzytelności.
Brak jednak podstaw do uznania, że skarżący uprawdopodobnił wyrządzenie mu szkody
spowodowanej przez wydanie tego postanowienia. Twierdzenie o wyrządzeniu mu
szkody skarżąca opiera bowiem na założeniu, że postanowienie sędziego – komisarza
było błędne, a wniesione przez niego zażalenie zostałoby uwzględnione. Wyrządzenie
jej szkody, polegającej na nieuwzględnieniu w planie podziału uprzywilejowanej pozycji
zastawnika rejestrowego, skarżąca wiąże zatem bezpośrednio z wydaniem
postanowienia przez sędziego - komisarza, a jedynie pośrednio z wydaniem
zaskarżonego postanowienia, którym zamknięto mu drogę do rozpoznania zażalenia w
drugiej instancji. Jak jednak kilkakrotnie wyjaśniał już Sąd Najwyższy, rzeczą tego Sądu
w postępowaniu o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia,
którym stronie zamknięty został dostęp do rozpoznania sprawy w drugiej instancji, nie
jest zastępowanie sądu drugiej instancji i dokonywanie oceny zasadności orzeczenia
wydanego w sprawie przez sąd pierwszej instancji oraz rozstrzygnięcie, jakiej treści
orzeczenie powinien wydać sąd drugiej instancji, gdyby środek zaskarżenia nie został
odrzucony (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2006 r., V CNP
79/05, niepubl., z dnia 4 lipca 2006 r., V CNP 86/06, OSNC 2007, nr 3, poz. 47, z dnia
17 maja 2007 r., II CNP 56/07, niepubl.).
Okoliczności powołane przez skarżącego na uprawdopodobnienie szkody
wyrządzonej przez wydanie zaskarżonego postanowienia, jako niepodlegające ocenie w
postępowaniu o stwierdzenie niezgodności z prawem tego postanowienia, nie mogą być
zatem uznane za uprawdopodabniające wyrządzenie szkody spowodowanej jego
wydaniem.
Niezależnie od powyższego, jak wskazał Sąd Najwyższy w przytoczonym wyżej
postanowieniu z dnia 4 lipca 2006 r., zamknięcie dostępu do instancji odwoławczej,
3
będącej naruszeniem uprawnień chronionych przepisami konstytucyjnymi (art. 78
Konstytucji) może stanowić podstawę skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia Sądu pierwszej instancji (art. 4241
§ 2 k.p.c.) -
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2006 r., V CNP 86/06 (OSNC 2007, nr
3, poz. 47).
Mając na uwadze przytoczone względy Sąd Najwyższy na podstawie art. 4248
§
1 k.p.c. postanowił jak w sentencji.