Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 51/08
POSTANOWIENIE
Dnia 3 lipca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa M. S.
przeciwko W. O. i Towarzystwu Ubezpieczeń i Reasekuracji "W.(...)" Spółce Akcyjnej w
W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 3 lipca 2008 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 19 marca 2008 r., sygn.
akt I ACa (…),
uchyla zaskarżone postanowienie
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 19 marca 2008 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniosek powoda
M. S. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku tego Sądu z
dnia 29 czerwca 2007 r. i jednocześnie odrzucił skargę kasacyjną jako wniesioną po
upływie ustawowego terminu.
Jak wskazał Sąd Apelacyjny, odpis wyroku wraz z uzasadnieniem został wysłany
na adres wskazany przez powoda. Pismo zostało dołączone do akt ze skutkiem
doręczenia na podstawie art. 139 § 1 k.p.c. W tym czasie, od 26 lipca 2007 r. powód
przebywał w Areszcie Śledczym w B. Nie interesował się biegiem sprawy, pomimo że
nie reprezentował go już fachowy pełnomocnik. To, zdaniem Sądu świadczyło o mało
starannym działaniu i nie jest wystarczające do wykazania braku winy. Z tej przyczyny
2
Sąd Apelacyjny oddalił wniosek o przywrócenie terminu na podstawie art. 168 § 1 k.p.c.
i odrzucił skargę kasacyjną z powodu uchybienia terminu do jej wniesienia.
Powód wniósł zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego odrzucające jego
skargę kasacyjną, które w całości wypełniają zarzuty dotyczące odmowy przywrócenia
terminu do wniesienia skargi kasacyjnej. Podniósł że uznanie jego winy w
niedochowaniu terminu do wniesienia skargi kasacyjnej jest nieuzasadnione.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Doręczenie powodowi wyroku Sądu Okręgowego z uzasadnieniem nastąpiło
w sposób określony w art. 139 § 1 k.p.c. O skuteczności doręczenia per aviso można
mówić jedynie wówczas, gdy postępowanie listonosza uregulowane w tych przepisach
było uzasadnione zaistniałymi okolicznościami. Chodzi o powstanie sytuacji, gdy nie
było możliwe doręczenie właściwe (art. 133, art. 135 i art. 137 k.p.c.) lub zastępcze (art.
138 k.p.c.). Dolegliwe skutki procesowe, jakie wiążą się dla adresatów tego sposobu
doręczenia wymagają rygorystycznego przestrzegania wymogów przewidzianych w art.
139 k.p.c. oraz w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 czerwca 1999 r. w
sprawie szczególnego trybu doręczenia pism sądowych przez pocztę w postępowaniu
cywilnym (Dz. U. Nr 62, poz. 697 ze zm.). W judykaturze przyjmuje się, że naruszenie
tych wymogów przez doręczyciela czyni doręczenie nieskutecznym (por. postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1969 r., II CZ 208/68, OSNCP 1969, nr 9, poz. 164;
z dnia 23 listopada 2000r., III CKN 1407/00 niepubl.; z dnia 15 listopada 2000 r., IV CKN
1390/00, niepubl.; z dnia 15 maja 2008 r., I CZ 35/08, niepubl. oraz wyroki Sądu
Najwyższego z dnia 2 kwietnia 1996 r., I CRN 7/96, niepubl. i z dnia 11 czerwca 1997 r.,
I CKU 88/97, niepubl.). W związku z tym wskazać należy, że zgodnie z art. 139 § 1
k.p.c. oraz § 9 ust. 1 i 3 wymienionego rozporządzenia, skuteczność doręczenia per
aviso zależy od dwukrotnego umieszczenia w drzwiach mieszkania adresata lub
oddawczej skrzynce pocztowej zawiadomienia o możliwości odbioru przesyłki. Tego
wymagania – według treści wypełnionego formularza odbioru - nie spełnia
pozostawienie przez doręczyciela dnia 30 lipca 2007 r. zawiadomienia „w firmie”.
Wzmianka tej treści poczyniona przez doręczyciela informuje jedynie o miejscu
pozostawienia zawiadomienia a nie o sposobie tego zawiadomienia. Nie wynika z niej
gdzie doręczyciel umieścił zawiadomienie dla adresata zwłaszcza, iż jednocześnie
zakreślił przewidziane w formularzu umieszczenie zawiadomienia na drzwiach
mieszkania i w skrzynce pocztowej.
3
W tym stanie rzeczy niedopuszczalne było uznanie za doręczoną przesyłki z dnia 26
lipca 2007 r. zawierającej odpis wyroku wraz z uzasadnieniem i w związku z tym
doręczeniem nie rozpoczął biegu termin do wniesienia skargi kasacyjnej. Wobec tego,
że do prawidłowego doręczenia odpisu orzeczenia wraz z uzasadnieniem doszło 21
stycznia 2008 r., postępowanie wpadkowe zmierzające do przywrócenia było
bezprzedmiotowe.
Sąd Najwyższy przyjął, że rozpatrywane zażalenie oparte w całości na zarzutach
dotyczących nieuwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi
kasacyjnej, zawiera - w ten sposób wyrażony - wniosek umożliwiający na podstawie art.
380 k.p.c. w związku z art. 39821
oraz art. 3941
§ 3 k.p.c. (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 5 stycznia 2007 r., sygn. akt III UZ 12/06, OSNP 2008/3-4/50).
Dlatego Sąd Najwyższy na podstawie art. 39816
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3
k.p.c. uchylił w całości zaskarżone postanowienie (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 17 stycznia 2006 r. I UZ 40/05 OSNP 2007/3-4/57).