Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 22 października 2008 r.
I PZ 27/08
Jeżeli adresat nie udzielił upoważnienia komu innemu, to osobą upoważ-
nioną do zastępczego odbioru pism w miejscu pracy jest osoba wyznaczona
przez pracodawcę (art. 138 § 2 k.p.c.).
Przewodniczący SSN Roman Kuczyński, Sędziowie SN: Zbigniew Hajn, Jerzy
Kwaśniewski (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 paź-
dziernika 2008 r. sprawy z powództwa Czesława S. przeciwko Ośrodkowi Sportu i
Rekreacji „K.” w K. o przywrócenie do pracy, na skutek zażalenia strony pozwanej na
postanowienie Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krako-
wie z dnia 24 czerwca 2008 r. [...]
o d d a l i ł zażalenie.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 24 czerwca 2008 r. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy w Kra-
kowie na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. odrzucił skargę kasacyjną strony pozwanej
wniesioną od wyroku tego Sądu z dnia 18 marca 2008 r. z powodu uchybienia dwu-
miesięcznemu terminowi do wniesienia skargi, określonemu w art. 3985
§ 1 k.p.c.
Sąd Okręgowy ustalił, że w dniu 15 kwietnia 2008 r. stronie pozwanej został dorę-
czony odpis sentencji i uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego z dnia 18 marca
2008 r. Doręczenie nastąpiło w sposób przewidziany w art. 138 § 2 k.p.c. i czyni za-
dość wymogom z art. 133 § 3 k.p.c. Przesyłkę skierowaną do pełnomocnika proce-
sowego strony pozwanej radcy prawnej Magdaleny S., będącej osobą pozostającą w
zatrudnieniu u strony pozwanej, odebrała pod adresem zakładu pracy (art. 138 § 2
k.p.c.) osoba upoważniona do odbioru pism. Adres ten został uprzednio przez peł-
nomocnika strony pozwanej wyraźnie wskazany. Natomiast skarga kasacyjna strony
pozwanej została wniesiona bezpośrednio do Sądu, który wydał objęty skargą wyrok,
2
przez pełnomocnika pozwanej w dniu 19 czerwca 2008 r., czyli po upływie dwumie-
sięcznego terminu, określonego w art. 3985
§ 1 k.p.c.
Od powyższego postanowienia Sądu Okręgowego pełnomocnik strony po-
zwanej wniosła zażalenie, zarzucając w nim naruszenie art. 3985
§ 1 k.p.c. w
związku z art. 3986
§ 2 k.p.c. i wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia. W
uzasadnieniu zażalenia zakwestionowano datę 15 kwietnia 2008 r. przyjęta jako po-
czątek terminu do wniesienia skargi, dlatego iż w tym dniu przesyłkę odebrała osoba
upoważniona do odbioru pism dla zakładu pracy, natomiast bezpośrednio pełnomoc-
nikowi została ona doręczona - wobec nieobecności w pracy - później.
Według wnoszącej zażalenie istotnym zagadnieniem występującym w sprawie
jest ocena czy osoba uprawniona tylko do odbioru pism kierowanych do zakładu
pracy mogła skutecznie w miejsce pełnomocnika pracodawcy odebrać pismo są-
dowe. Zdaniem skarżącej art. 138 § 2 k.p.c. reguluje możliwość doręczenia pism w
miejscu pracy jego adresata przy założeniu istnienia domniemania, że to miejsce
pracy związane jest z ciągłym w nim przebywaniem. Wskazuje na to regulacja za-
warta w art. 138 § 1 k.p.c. odnosząca się do odbioru pism przez domownika, a wy-
kładnia funkcjonalna nie jest odpowiednia do świadczenia pomocy prawnej w ramach
stosunku pracy przez radcę prawnego, którego praca nie jest związana z ciągłym
przebywaniem w miejscu pracy. W tym wypadku chodzi o radcę prawną zatrudnioną
na ½ etatu. Względy natury formalnej nie powinny znaleźć w niniejszej sprawie za-
stosowania. Należy bowiem uwzględnić w pierwszym rzędzie rzeczywistą datę
otrzymania przesyłki przez pełnomocnika jako mającą decydujące znaczenie dla
określenia początku biegu terminu do wniesienia środka zaskarżenia, na co wska-
zuje wykładnia gramatyczna art. 133 § 3 k.p.c., wprowadzająca wymóg dokonywania
wprost doręczeń osobom będącym pełnomocnikami procesowymi, jako niepozosta-
jąca w sprzeczności z treścią art. 138 § 2 k.p.c., wprowadzającego jedynie domnie-
manie prawidłowości doręczenia, które zestawić należy z wykazaną w niniejszej
sprawie inną datą jego rzeczywistego doręczenia do rąk pełnomocnika oraz wykaza-
nymi wątpliwościami w przypadku doręczenia do rąk pełnomocnika pracodawcy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Jeżeli za stronę - tak jak to miało miejsce w niniejszej sprawie - działa pełno-
mocnik procesowy, doręczenia należy dokonać temu pełnomocnikowi (art. 133 § 3
3
k.p.c.). Doręczenie pełnomocnikowi - stosownie do art. 135 § 1 k.p.c. - mogło być
dokonane w mieszkaniu, w miejscu pracy lub tam, gdzie się adresata zastanie. W
konkretnym wypadku doręczenie nastąpiło w miejscu pracy pełnomocnika proceso-
wego zgodnie ze wskazanym przez tego pełnomocnika jego adresem do doręczeń.
Wobec niezastania adresata w miejscu pracy, dokładnie według upoważnienia okre-
ślonego w art. 138 § 2 k.p.c., doręczenie zostało dokonane do rąk osoby upoważnio-
nej w zakładzie pracy do odbioru pism. Z powyższego wynika, że ocena prawna za-
skarżonego postanowienia dokładnie i jednoznacznie odpowiada faktom, które nie
mogą nasuwać wątpliwości. Doręczenie zostało dokonane tak jak to określają wła-
ściwe w tym przedmiocie przepisy.
W rozpatrywanym zażaleniu bezzasadnie podważa się skuteczność doręcze-
nia w trybie art. 138 § 2 k.p.c. z tego powodu, że odebrała je osoba upoważniona do
odbioru pism przychodzących do pracodawcy, a nieposiadająca upoważnienia bez-
pośrednio zatrudnionego u tego pracodawcy pełnomocnika procesowego. Skarżąca
nie ma racji, gdyż podając adres do doręczeń - adres jej zakładu pracy, bez jakiego-
kolwiek ograniczenia stosowanego w miejscu pracy systemu odbierania przesyłek -
poddała się zasadom doręczenia określonym w ustawie, w tym w wymienionym w
art. 138 § 2 k.p.c., w którym osoba upoważniona do odbioru pism z natury rzeczy -
jeżeli nie zachodzi jakaś szczególna sytuacja - działa z ramienia pracodawcy. W da-
nym wypadku zastosowanie art. 138 § 2 k.p.c. było oczywiście prawidłowe skoro
skarżąca nie twierdzi, że upoważniła do odbioru pism inną osobę. Odebrała zatem
pismo „osoba upoważniona do odbioru pism”, bo nie zostało skutecznie zakwestio-
nowane jej upoważnienie „genetycznie” związane z „miejscem pracy”.
Doręczenie dokonane w trybie art. 138 § 2 k.p.c. oparte jest na domniemaniu,
że pismo sądowe dotarło do rąk adresata. Jeżeli natomiast zachodzi przeszkoda w
przekazaniu pisma do rąk adresata pomimo zachowania wszystkich warunków dorę-
czenia, to może to być ewentualnie podstawą do przywrócenia terminu gdyby za-
chodziły ku temu przesłanki określone w art. 168 § 1 i art. 169 § 1 k.p.c. Kwestia ta
nie była przedmiotem rozpoznania przez Sąd drugiej instancji wobec braku niezbęd-
nego w tym przedmiocie wniosku o przywrócenie terminu.
Z powyższych przyczyn, wobec bezzasadności zażalenia należało postanowić
w myśl art. 39814
w związku z art. 394 § 3 k.p.c.
========================================