Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2013 r. w Gdańsku

sprawy G. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji G. S.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 8 listopada 2012 r., sygn. akt VII U 2566/12

1.  oddala apelację;

2.  wniosek o emeryturę z dnia 27 grudnia 2012 r. przekazuje pozwanemu do rozpoznania.

Sygn. akt III AUa 131/13

UZASADNIENIE

Ubezpieczony G. S. w odwołaniu wniósł o przyznanie mu prawa do emerytury przy uwzględnieniu okresu zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) od 27.09.1982r. do 31.03.1988r. na stanowisku montera rurociągów, jako pracy w szczególnych warunkach .

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie wskazując, iż zaskarżoną decyzją pozwany odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury, bowiem nie wykazał on 15-letniego stażu pracy w szczególnych warunkach, a jedynie 13 lat 2 miesiące i 4 dni. Pozwany podniósł również, że ubezpieczony pozostaje w stosunku pracy.

Wyrokiem z dnia 8 listopada 2012 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku - VII Wydział Pracy i (...) oddalił odwołanie ubezpieczonego.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł o następujące ustalenia i rozważania. Ubezpieczony G. S.urodził się dnia (...). Wiek 60 lat osiągnął więc z dniem (...). W dniu 12 lipca 2012r. ubezpieczony wystąpił do pozwanego z wnioskiem o emeryturę. Decyzja z dnia 25 lipca 2012r. pozwany odmówił mu prawa do emerytury z uwagi na nie udokumentowanie 15 lat pracy w szczególnych warunkach i nie rozwiązanie stosunku pracy oraz nie osiągnięcie wieku emerytalnego. Ponadto pozwany wskazał, iż na dzień 01 stycznia 1999r. ubezpieczony wykazał wymagany łączy staż pracy, bowiem okresy składkowe i nieskładkowe na ten dzień wynoszą łącznie 27 lat 4 miesiące i 29 dni. Od powyższej decyzji ubezpieczony odwołał się w niniejszej sprawie. Ubezpieczony pozostaje w stosunku pracy nieprzerwanie od 1995r. w G. Stoczni (...).

W ocenie Sądu Okręgowego odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie bowiem z art. 184 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t.j. Dz.U. z 2009r., Nr 153, poz. 1227 ) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli: 1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz 2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Z kolei ust. 2 art. 184 stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. Bezspornym w sprawie jest, że ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy, w których pozostaje nieprzerwanie od 1996r. Ponadto w dacie orzekania w niniejszej sprawie ubezpieczony nie osiągnął wymaganego prawem wieku 60 lat. W tym stanie rzeczy nie spełnia warunków wymaganych do uzyskania wcześniejszej emerytury zgodnie z powołanym wyżej przepisem, a podkreślić należy, iż do uzyskania prawa do emerytury w obniżonym wieku, zgodnie z powołanym wyżej przepisem wszystkie wskazane tam przesłanki muszą być spełnione łącznie. Co za tym idzie brak którejkolwiek z przesłanek uniemożliwia uzyskanie prawa do tegoż świadczenia. W takiej sytuacji Sąd Okręgowy rozpoznając niniejszą sprawę nie badał okoliczności czy ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach przez wymagany okres 15 lat, skoro w aktualnym stanie faktycznym i prawnym, prawa do emerytury nie może on uzyskać pozostając w stosunku pracy i nie mając ukończonego wieku 60 lat w dacie wyrokowania. Mając na względzie przedstawione wyżej okoliczności Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc orzekł jak w sentencji.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł ubezpieczony, wnosząc o zmianę decyzji oraz uznanie zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...)w okresie od dnia: 27.09.1982 r. do dnia: 31.03.1988 r. oraz od dnia: 01.01.1990 r. do dnia: 31.07.1990 r. oraz od dnia: 18.04.1994 r. do dnia: 31.08.1995 r., jako pracy w szczególnych warunkach. Skarżący wskazał, że ze względu na likwidację (...)w G.niemożliwe było otrzymanie świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach. Mając to na uwadze przedłożył do akt sprawy oświadczenie wnioskodawcy oraz zeznania świadków, którzy pracowali ze nim w w/w okresach. Ponadto podniósł, że całe życie zawodowe pracował ciężko w zawodach stoczniowych, podlegających pod prace w szczególnych warunkach, takich jak: monter kadłubów okrętowych i spawacz. Stanowiska te wymienione są załączniku do zarządzenia Ministra Kierownika Urzędu Gospodarki Morskiej z dnia 15.08.1983 r., wykaz A, dział III, poz.90. Nadmienił, że (...)r. ukończył 60 lat, natomiast 21 grudzień 2012 roku będzie ostatnim dniem jego zatrudnienia w obecnym zakładzie pracy G. Stoczni (...)S.A.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonego G. S. nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie przypomnieć należy, iż ubezpieczony wniósł odwołanie od decyzji odmawiającej przyznania wnioskowego świadczenia, tj. prawa do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych /t.j. Dz. U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227, dalej ustawa emerytalna/. Wskazany przepis wraz z art. 32 ustawy emerytalnej oraz przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze /dalej rozporządzenie/, określają dla mężczyzn następujące przesłanki prawa do wcześniejszej emerytury: ukończony 60 rok życia, 25 letni ogólny staż ubezpieczeniowy, 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed 1 stycznia 1999 r., nieprzystąpienie do OFE albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Podkreślenia wymaga, że wskazane wyżej przesłanki spełnione muszą być kumulatywnie. Innymi słowy ustalenie, że ubezpieczony nie spełnia chociażby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek, uniemożliwia przyznanie wnioskowanego świadczenia. Istotnym jest również, iż zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury, zasadą jest, że sąd ocenia legalność decyzji organu rentowego według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania /por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2009 r., II UK 88/09, LEX nr 583816 oraz z dnia 2 sierpnia 2007 r., III UK 25/07, OSNP 2008/19-20/293, OSP 2009/4/45/. Sąd Apelacyjny ma na uwadze, że wskazana reguła w orzecznictwie Sądu Najwyższego nie ma charakteru absolutnego, gdyż zachowuje uzasadnienie tylko wtedy, kiedy odwołanie się do przepisu art. 316 § 1 k.p.c. wypaczałoby charakter postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych i prowadziłoby do jaskrawego pominięcia odrębności tego postępowania poprzez całkowite pozbawienie znaczenia postępowania administracyjnego poprzedzającego postępowanie sądowe. Niebezpieczeństwa takiego nie ma w sytuacji, kiedy spełnienie się ostatniej przesłanki prawa do świadczenia (osiągnięcia wymaganego stażu ubezpieczeniowego) w trakcie postępowania sądowego jest oczywiste i niekwestionowane przez organ rentowy a pozostałe przesłanki są również spełnione. Wskazany wyżej wyjątek od zasady w przedmiotowej sprawie jednak nie zachodzi, a zatem przesłankę rozwiązania stosunku pracy badać należało na dzień wydania zaskarżonej decyzji, co też prawidłowo uczynił Sąd Okręgowy.

W tym miejscu zwrócić należy uwagę, iż w toku postępowania bezspornym było, że ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy, co potwierdził na rozprawie przed Sądem Okręgowym w dniu 8 listopada 2012r. oświadczając, że: „nadal pozostaje w stosunku pracy” /k. 16/ oraz w apelacji /k. 24/.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, w świetle powyższego oświadczenia nie można mieć wątpliwości, iż ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy, a zatem nie spełnia tej przesłanki z art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej.

Podkreślić przy tym należy, iż rozwiązanie stosunku pracy należy rozumieć literalnie, jako zdarzenie dokonane. Nie można z nim utożsamiać samego zamiaru rozwiązania stosunku pracy w przypadku ustalenia prawa do wnioskowanego świadczenie czy też nawet rozwiązania które dopiero nastąpi w wyniku złożonego już wypowiedzenia.

W konsekwencji, w ocenie Sądu Apelacyjnego, trafnie Sąd Okręgowy wskazał, że ubezpieczony nie spełnia obligatoryjnego wymogu rozwiązania stosunku pracy, na który wskazuje przywołany przepis art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Wobec braku rozwiązania stosunku pracy bezprzedmiotowym jest ustalanie okresów, w których wnioskodawca świadczył pracą w warunkach szczególnych, na co trafnie wskazał już Sąd Okręgowy. Sąd ubezpieczeń rozpoznający odwołanie od decyzji organu rentowego odmawiającej prawa do świadczenia rozstrzyga bowiem o prawie do konkretnego świadczenia, nie zaś o poszczególnych jego przesłankach. Skoro ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy, brak jest podstaw do badania pozostałych przesłanek warunkujących prawo do emerytury w wieku obniżonym, a zatem i szczególnego stażu pracy. Sąd Okręgowy rozpoznając odwołanie od decyzji odmawiającej przyznanie prawa do emerytury, po ustaleniu, że ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy, nie miał zatem podstaw do prowadzenia postępowania celem ustalenia spełnienia pozostałych przesłanek wnioskowanego świadczenia.

Reasumując, w ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił stan faktyczny przedmiotowej sprawy i dokonał trafnej jego oceny prawnej, której nie wzruszają podniesione w apelacji zarzuty, a zatem zaskarżony wyrok odpowiada prawu.

Mając na uwadze powyższe, na mocy art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji.