Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 16/09
POSTANOWIENIE
Dnia 8 kwietnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Gerard Bieniek (przewodniczący)
SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie ze skargi W. C.
przeciwko Szpitalowi […] w T. i Towarzystwu Ubezpieczeń HDI "Samopomoc" S.A.
w Warszawie
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 8 kwietnia 2009 r.,
zażalenia skarżącej na postanowienie Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 22 stycznia 2009 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny w sprawie z powództwa W. C. przeciwko Szpitalowi […] i
Towarzystwu Ubezpieczeń HDI „SAMOPOMOC” S.A. w Warszawie o zapłatę
wyrokiem z dnia 21 października 2005 r. oddalił apelacje powódki rozstrzygając o
kosztach procesu jak w sentencji.
Powódka wniosła skargę o wznowienie postępowania zakończonego
powyższym wyrokiem Sądu Apelacyjnego wskazując jako podstawę wznowienia
„pojawienie się” nowych środków dowodowych w postaci opinii biegłego K. M. oraz
biegłych z Katedry i Zakładu Medycyny Sadowej Uniwersytetu Jagiellońskiego w
Krakowie, złożonych w postępowaniu karnym, które toczy się przed Sądem
Rejonowym w T., które mogły mieć wpływ na wynik sprawy, a z których powódka
nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu (art. 403 § 2 k.p.c.). W
uzasadnieniu skarżąca wskazała, że na skutek wniesienia w dniu 1 lutego 2006 r.
zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa wszczęto postępowanie karne, w
wyniku którego został wniesiony do Sądu Rejonowego w T. akt oskarżenia
przeciwko K. W. o czyn z art. 160 § 3 k.k. W toku postępowania przygotowawczego
uzyskano między innymi opinię biegłych B. P. i J. P. z Katedry i Zakładu Medycyny
Sądowej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, natomiast podczas
postępowania przed Sądem opinię biegłego K. M. Zdaniem skarżącej opinie
pisemne, jak i ustne złożone przed Sądem Rejonowym w T. w sprawie karnej przez
wymienionych biegłych rzucają nowe światło na sprawę rozpatrywaną przed
Sądem Okręgowym w W., który oddalił powództwo W. C., z powodu nie wykazania
przez nią związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem
pozwanego szpitala a skutkiem w postaci śmierci jej męża.
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 22 stycznia 2009 r. odrzucił skargę
W. C. wskazując w uzasadnieniu, że według art. 403 § 2 k.p.c. można domagać
się wznowienia postępowania w razie późniejszego wykrycia faktów lub dowodów,
przy czym idzie tu o fakty i dowody wykryte, tj. istniejące przed uprawomocnieniem
się zaskarżonego wyroku. Powódka tymczasem wskazała w skardze opinie
biegłych sporządzone w postępowaniu karnym zainicjowanym przez nią dopiero
1.02.2006 r., tj. po uprawomocnieniu się wyroku oddalającego powództwo.
3
Bezspornym jest - podkreśla Sąd Apelacyjny – że obie opinie zostały sporządzone
jeszcze później, bo już w toku postępowania przygotowawczego i postępowania
przed sądem. Nadto, w ocenie Sądu Apelacyjnego, również zeznania świadków
złożone przed sądem w sprawie karnej nie stanowią dowodów wykrytych w
rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. W konsekwencji, Sąd Apelacyjny stwierdził, że
powołane w skardze dowody nie stanowią ustawowej podstawy wznowienia i orzekł
jak na wstępie.
Powódka w zażaleniu na powyższe postanowienie zarzuciła Sądowi
Apelacyjnemu oparcie rozstrzygnięcia na błędnych ustaleniach polegających na
przyjęciu, że dowody wskazane przez powódkę jako podstawa skargi o wznowienie
postępowania, nie są dowodami wykrytymi, czyli istniejącymi przed wydaniem
prawomocnego orzeczenia w sprawie pomimo, że analiza materiału dowodowego
zgromadzonego w toku postępowania przed Sądem Okręgowym prowadzi do
odmiennego wniosku, a to ze względu na powiązanie między niektórymi dowodami
wskazanymi w skardze o wznowienie postępowania a dowodami, które Sąd
Okręgowy dopuścił w sprawie I C …/03, a które następnie nie zostały
przeprowadzone w toku postępowania przed tym Sądem.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Według art. 403 § 2 można żądać wznowienia w razie późniejszego wykrycia
takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć
wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim
postępowaniu. W świetle powołanego przepisu wątpliwości nie budzi fakt, że środki
dowodowe powstałe po uprawomocnieniu się wyroku nie stanowią ustawowej
podstawy wznowienia. Pogląd ten znajduje odzwierciedlenie w bogatym i od lat
ugruntowanym orzecznictwie Sądu Najwyższego, który już w uzasadnieniu uchwały
z dnia 21 lutego 1969, III PZP 63/68, (OSNC 1969, Nr 12, poz. 208) trafnie zwrócił
uwagę na fakt, że przepis art. 403 § 2 k.p.c. posługuje się terminem „wykrycie"
okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, przy czym termin wykrycie
zgodnie ze swoim sensem może odnosić się jedynie do tego, co już istnieje
(istniało). Sąd Najwyższy podkreślił, że redakcja tego przepisu wyraźnie wskazuje
na to, do jakiego momentu w czasie - z punktu widzenia momentu wyrokowania –
4
to wykrycie się odnosi, a w konsekwencji stwierdził, że muszą to być okoliczności
istniejące w poprzednim postępowaniu.
Warunek „wykrycia” dotyczy każdej okoliczności faktycznej i środka
dowodowego w poprzednim postępowaniu nie ujawnionych i podówczas
nieujawnialnych. Tytułem przykładu należy wskazać, że - w świetle
dotychczasowego orzecznictwa Sądu Najwyższego - wznowienia postępowania nie
uzasadnia: retrospektywna ocena okoliczności, na których oparto orzeczenie,
dokonana przez innego biegłego po uprawomocnieniu się wyroku, odmienna od
opinii złożonych w toku rozpoznawania sprawy; uzyskanie - po uprawomocnieniu
się wyroku - świadectwa lekarza specjalisty, które to świadectwo przedstawia
wyniki badań strony procesowej i zawiera ocenę stanu zdrowia badanego
odmienną od wyrażonej przez biegłych lekarzy w poprzednio zakończonym
postępowaniu sądowym; opinia biegłego sporządzona w innej sprawie po
prawomocnym zakończeniu procesu, którego wznowienia dotyczy
(zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 1968 r., I CO 1/68, OSNC
1969, Nr 2, poz. 36; z dnia 27 listopada 1969 r., I PZ 48/69, nie publ.; z dnia
14 maja 1971 r., II CO 3/71, nie publ; z dnia 22 kwietnia 1975 r., III PZP 4/75,
OSNC 1976, Nr 2, poz. 38; z dnia 10 stycznia 1977 r., I CO 5/76, nie publ.; z dnia
25 czerwca 1998 r., II UKN 106/98, OSNP 1999, Nr 13, poz. 438; z dnia
15 września 2005 r., II CZ 78/05, nie publ.; z dnia 13 października 2005 r., IV CZ
96/05, nie publ.; z dnia 10 lutego 2006 r., I PZ 33/05, OSNP 2007, Nr 3-4, poz. 48).
W niniejszej sprawie skarżąca jako podstawę wznowienia podała „pojawienie
się” nowych środków dowodowych w postaci opinii biegłych. Zważyć jednak należy,
że podstawę wznowienia stanowi „wykrycie” nie zaś „pojawienie się” nowych
środków dowodowych, przy czym o „wykryciu” w niniejsze sprawie nie może być
mowy, bowiem, co pozostaje poza przedmiotem sporu, przedmiotowe opinie
powstały już po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie
podlegające wznowieniu. Nadto należy podnieść, że bez znaczenia jest, z punktu
widzenia oceny dopuszczalności skargi o wznowienie opartej na podstawie z art.
403 § 2 k.p.c., podnoszona przez skarżącą w zażaleniu okoliczność wskazująca na
powiązania między dowodami wskazanymi w skardze, a dowodami dopuszczonymi
a nieprzeprowadzonymi w prawomocnie zakończonym postępowaniu. Nawet gdyby
5
przyjąć, że powołane w skardze dowody „mają związek” z okolicznościami
faktycznymi lub środkami dowodowymi, o których traktuje przepis art. 403 § 2
k.p.c., to tylko te ostatnie środki dowodowe czy też okoliczności faktyczne stanowią
podstawę wznowienia, nie zaś inne pozostające z nimi w związku.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c.
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. rozstrzygnął jak w sentencji.
jz
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13