Pełny tekst orzeczenia

WYCIĄG Z PROTOKOŁU
posiedzenia
Z DNIA 17 WRZEŚNIA 2009 R.
SNO 64/09
w sprawie byłego asesora Sądu Rejonowego obwinionego z art. 107 § 1 u.s.p. S ą d
N a j w y ż s z y – S ą d D y s c y p l i n a r n y w składzie:
Przewodniczący: sędzia SN Roman Sądej.
Sędziowie SN: Katarzyna Gonera, Iwona Koper (sprawozdawca).
Protokolant: Radosław Nowaczewski.
(...)
Na podstawie art. 542 § 3 k.p.k. w zw. z art. 126 § 1 u.s.p. i art. 128 u.s.p.
p o s t a n o w i ł :
1 . s t w i e r d z i ć b r a k p o d s t a w d o w z n o w i e n i a
p o s t ę p o w a n i a ,
2 . odroczyć sporządzenie uzasadnienia postanowienia na 7 dni.
U z a s a d n i e n i e
postanowienia ogłoszonego na posiedzeniu w dniu 17 września 2009 r.
w sprawie SNO 64/09
Wyrokiem z dnia 20 lutego 2007 r. Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny
utrzymał w mocy wyrok Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 14
września 2006 r., którym obwiniony asesor sądowy, wykonujący czynności
referendarza sądowego uznany został za winnego przewinienia dyscyplinarnego z art.
107 § 1 Prawa o ustroju sądów powszechnych – ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. (Dz. U.
Nr 98, poz. 1070 – dalej jako „u.s.p.”) popełnionego w ten sposób, że pełniąc
obowiązki asesora sądowego, w dniu 19 sierpnia 2004 r. uchybił godności urzędu w
ten sposób, że wbrew przepisom ustawy spożywał piwo w miejscu publicznym i
podczas legitymowania przez funkcjonariuszy policji zachował się wobec nich
arogancko, powołując się przy tym na pełnione stanowisko oraz ukarany karą
dyscyplinarną upomnienia.
W dniu 30 kwietnia 2009 r. asesor sądowy zwrócił się do Sądu Apelacyjnego –
Sądu Dyscyplinarnego na podstawie art. 13 k.k.w. z wnioskiem o rozstrzygniecie
wątpliwości co do wykonania wyżej powołanego wyroku Sądu Apelacyjnego przez
udzielenie odpowiedzi, czy z dniem 4 marca 2009 r., tj. dniem wejścia w życie art. 60
pkt 12 ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury (Dz. U. Nr 26, poz. 157
2
ze zm.) nastąpiło zatarcie skazania z mocy prawa co do przewinienia objętego tym
wyrokiem oraz jaki organ Minister Sprawiedliwości, czy Prezes Sądu Okręgowego
jest uprawniony do usunięcia z akt osobowych wnioskodawcy odpisów wyroków
sądów zapadłych w postępowaniu dyscyplinarnym.
Postanowieniem z dnia 28 maja 2009 r. Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny,
pozostawił wniosek bez rozpoznania wobec stwierdzenia, że wykładnia wyroku w
trybie art. 13 § 1 k.k.w. nie jest możliwa, gdyż przepis ten nie może mieć zastosowania
do postępowania dyscyplinarnego.
Postanowieniem z dnia 14 lipca 2009 r. Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny w
innym równorzędnym składzie, działając jako sąd odwoławczy na podstawie art. 430 §
2 k.p.k. utrzymał w mocy powyższe postanowienie.
W dniu 3 sierpnia 2009 r. asesor sądowy skierował do Sądu Najwyższego – Sądu
Dyscyplinarnego wniosek o wznowienie z urzędu postępowania zakończonego
prawomocnym postanowieniem Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 14
lipca 2009 r., wskazując jako jego podstawę przepisy art. 544 § 2 i 542 § 3 k.p.k. w
zw. z art.439 § 1 pkt 4 k.p.k. Podnosił, że postanowienie to zapadło z rażącym
naruszeniem art. 439 § 1 pkt 4 k.p.k., gdyż sąd niższego rzędu orzekł w sprawie
należącej do właściwości sądu wyższej instancji. Wnosił o uchylenie postanowienia i
przekazanie sprawy Sądowi Najwyższemu – Sądowi Dyscyplinarnemu do
rozpoznania.
W uzasadnieniu wniosku kwestionował, jako zbyt daleko idący, pogląd Sądu
Apelacyjnego, że właściwą podstawą rozstrzygnięcia tego Sądu w postanowieniu z
dnia 28 maja 2009 r. był art. 430 § 1 k.p.k. Wniosek ukaranego o rozstrzygnięcie
wątpliwości w trybie art. 13 § 1 k.k.w. nie stanowi bowiem „środka odwoławczego” w
rozumieniu art. 430 § 1 k.p.k., dlatego zastosowanie tego przepisu do oceny jego
formalnej dopuszczalności jest wątpliwe. Podnosił, że zgodnie ze stanowiskiem, jakie
ukształtowało się w orzecznictwie wznowienie postępowania karnego może dotyczyć
innych orzeczeń niż rozstrzygające o odpowiedzialności karnej, także o charakterze
incydentalnym. Odnośnie zaś wznowienia postępowania wykonawczego przyjmuje
się, że jest to możliwe w zakresie przekraczającym możliwość zmiany postanowień na
podstawie art. 24 k.k.w.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Kwestia wznowienia postępowania dyscyplinarnego została uregulowana w
ustawie – Prawo o ustroju sądów powszechnych. Przesłanki wznowienia określa art.
126 § 1 i 2 u.s.p., odrębnie na korzyść skazanego i odrębnie na jego niekorzyść. Na
niekorzyść wznowić można postępowanie zakończone prawomocnym postanowieniem
o umorzeniu postępowania lub wyrokiem uniewinniającym w sposób zmierzający do
skazania, wyrokiem skazującym w przypadku uzasadniającym wymierzenie kary
3
surowszej i wyrokiem uznającym obwinionego za winnego i odstępującym od
wymierzenia kary w sposób zmierzający do skazania. Na korzyść skazanego można
natomiast wznowić postępowanie zakończone wyrokiem skazującym oraz wyrokiem,
w którym odstąpiono od wymierzenia kary w sytuacji zmierzającej do uniewinnienia.
Zgodnie z art. 128 u.s.p. w postępowaniu dyscyplinarnym wobec sędziów,
przepisy Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio jedynie w sprawach
nieuregulowanych w ustawie – Prawo o ustroju sądów powszechnych.
W odniesieniu do wznowienia postępowania trafnie wskazuje się w doktrynie, że
z uwagi na bardzo duży stopień ogólności podstaw wznowienia wskazanych w art. 126
§ 1 i 2 u.s.p., dla wyjaśnienia użytego w nim pojęcia „wyjście na jaw nowych
okoliczności lub dowodów” przydatne będą podstawy wznowienia określone w
Kodeksie postępowania karnego.
W sposób wystarczająco szczegółowy i nie budzący wątpliwości w zakresie
wykładni prawa uregulowana została natomiast w art. 126 u.s.p. kwestia
dopuszczalności wznowienia postępowania dyscyplinarnego ze względu na sposób
jego zakończenia. Wchodzi ono w rachubę jedynie w razie prawomocnego umorzenia
postępowania postanowieniem lub wydania wyroku. W tym więc zakresie, zgodnie z
regułą wynikającą z art. 128 u.s.p., nie będą mieć zastosowania przepisy Kodeksu
postępowania karnego.
W tym stanie rzeczy nie jest dopuszczalne z mocy ustawy w postępowaniu
dyscyplinarnym wznowienie postępowania zakończonego postanowieniem
utrzymującym w mocy postanowienie o pozostawieniu bez rozpoznania wniosku o
wykładnię wyroku Sądu Dyscyplinarnego.
Jako pozbawiona doniosłości prawnej dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie
przedstawia się tym samym podnoszona we wniosku kwestia dopuszczalności
wznowienia incydentalnego postępowania o charakterze wykonawczym na gruncie
przepisów Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu karnego wykonawczego.
Z tych względów Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny na podstawie art. 542 § 3
w zw. z art. 126 § 1 u.s.p. i art 128 § 1 u.s.p. stwierdził brak przesłanek do wznowienia
postępowania.