III CZ 47/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:10-03-2014
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CZ 47/09
POSTANOWIENIE
Dnia 10 grudnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa „W.” sp. z o.o.
przeciwko małoletniemu M.Ś. reprezentowanemu przez
przedstawiciela ustawowego L.Ś.
o uznanie czynności za bezskuteczną,
po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu niejawnym
w dniu 10 grudnia 2009 r.,
zażalenia strony powodowej na wyrok Sądu Apelacyjnego
z dnia 17 grudnia 2008 r., sygn. akt [...],
uchyla rozstrzygnięcie o nie obciążaniu pozwanego kosztami
procesu i kosztami postępowania apelacyjnego, zawarte
w wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 17 grudnia 2008 r., sygn.
akt [...] (pkt 1 II i pkt 3) i w tym zakresie przekazuje sprawę
Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i
rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 6 listopada 2009 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia
do rozpoznania skargi kasacyjnej pozwanego L.Ś., wniesionej od wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 17 grudnia 2008 r. Zażaleniem z dnia 19 czerwca 2009 r.
strona powodowa – „W.” – Spółka z o.o. zaskarżyła zawarte w wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 17 grudnia 2008 r. rozstrzygnięcie o kosztach sądowych (pkt
1.II i 3 tego wyroku) w zakresie, w jakim Sąd drugiej instancji nie obciążył
pozwanego kosztami procesu na rzecz strony powodowej i nie obciążył pozwanego
kosztami postępowania apelacyjnego (k. 403 akt). Skarżący wnosił o zmianę tego
rozstrzygnięcia i zasądzenie na jego rzecz łącznej kwoty 15.908 zł tytułem zwrotu
kosztów procesu za obie instancje – w tym kwoty 7.200 zł tytułem zwrotu kosztów
zastępstwa procesowego, także za obie instancje. Skarżący kwestionuje
zasadność zastosowania przepisu art. 102 k.p.c., przedstawiając i analizując
sytuację majątkową małoletniego pozwanego i jego rodziców (przedstawicieli
ustawowych). Dopuszczalność wniesionego zażalenia na rozstrzygnięcie o
kosztach wywodzi z treści art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Należy zgodzić się ze skarżącym, że dopuszczalne jest zażalenie na
rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia
17 grudnia 2008 r. Zgodnie bowiem z art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c., zażalenie do Sądu
Najwyższego przysługuje na postanowienie Sądu drugiej instancji odnośnie do
kosztów procesu, który nie byłby przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu pierwszej
instancji.
Zaskarżeniem zostało objęte rozstrzygnięcie o kosztach zawarte w pkt 1.II
i pkt 3 wyroku Sądu Apelacyjnego. Sąd ten nie obciążył pozwanego kosztami
postępowania na rzecz strony powodowej (po zmianie zaskarżonego apelacją
wyroku Sądu Okręgowego, pkt 1.II) i nie obciążył pozwanego kosztami
postępowania apelacyjnego (pkt 3 wyroku). Uwzględniając zatem apelację strony
powodowej, Sąd Apelacyjny nie obciążył pozwanego kosztami procesu w obu
3
instancjach. Stanowisko swoje uzasadnił faktem małoletności pozwanego i jego
niewątpliwie trudną sytuacją materialno-bytową.
Uzasadnienie takie należy jednak uznać za zbyt ogólne i tym samym – nie
odpowiadające kryterium właściwego uzasadnienie rozstrzygnięć sądowych,
przewidzianych w art. 328 § 2 k.p.c. (w zw. z art. 361 k.p.c.). Przepis art. 102 k.p.c.
jest przepisem szczególnym w stosunku do ogólnych reguł obciążania stron
kosztami procesu (art. 98 k.p.c.) i w związku z tym w uzasadnieniu rozstrzygnięcia
zawierającego nie obciążenie strony kosztami procesu, powinny być jednak
wskazane okoliczności mające stanowić „wypadek szczególnie uzasadniony”
w rozumieniu art. 102 k.p.c.
Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3
k.p.c. w zw. z art. 39815
§ 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 10 grudnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa „W.” sp. z o.o.
przeciwko małoletniemu M.Ś. reprezentowanemu przez
przedstawiciela ustawowego L.Ś.
o uznanie czynności za bezskuteczną,
po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu niejawnym
w dniu 10 grudnia 2009 r.,
zażalenia strony powodowej na wyrok Sądu Apelacyjnego
z dnia 17 grudnia 2008 r., sygn. akt [...],
uchyla rozstrzygnięcie o nie obciążaniu pozwanego kosztami
procesu i kosztami postępowania apelacyjnego, zawarte
w wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 17 grudnia 2008 r., sygn.
akt [...] (pkt 1 II i pkt 3) i w tym zakresie przekazuje sprawę
Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i
rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 6 listopada 2009 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia
do rozpoznania skargi kasacyjnej pozwanego L.Ś., wniesionej od wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 17 grudnia 2008 r. Zażaleniem z dnia 19 czerwca 2009 r.
strona powodowa – „W.” – Spółka z o.o. zaskarżyła zawarte w wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 17 grudnia 2008 r. rozstrzygnięcie o kosztach sądowych (pkt
1.II i 3 tego wyroku) w zakresie, w jakim Sąd drugiej instancji nie obciążył
pozwanego kosztami procesu na rzecz strony powodowej i nie obciążył pozwanego
kosztami postępowania apelacyjnego (k. 403 akt). Skarżący wnosił o zmianę tego
rozstrzygnięcia i zasądzenie na jego rzecz łącznej kwoty 15.908 zł tytułem zwrotu
kosztów procesu za obie instancje – w tym kwoty 7.200 zł tytułem zwrotu kosztów
zastępstwa procesowego, także za obie instancje. Skarżący kwestionuje
zasadność zastosowania przepisu art. 102 k.p.c., przedstawiając i analizując
sytuację majątkową małoletniego pozwanego i jego rodziców (przedstawicieli
ustawowych). Dopuszczalność wniesionego zażalenia na rozstrzygnięcie o
kosztach wywodzi z treści art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Należy zgodzić się ze skarżącym, że dopuszczalne jest zażalenie na
rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia
17 grudnia 2008 r. Zgodnie bowiem z art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c., zażalenie do Sądu
Najwyższego przysługuje na postanowienie Sądu drugiej instancji odnośnie do
kosztów procesu, który nie byłby przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu pierwszej
instancji.
Zaskarżeniem zostało objęte rozstrzygnięcie o kosztach zawarte w pkt 1.II
i pkt 3 wyroku Sądu Apelacyjnego. Sąd ten nie obciążył pozwanego kosztami
postępowania na rzecz strony powodowej (po zmianie zaskarżonego apelacją
wyroku Sądu Okręgowego, pkt 1.II) i nie obciążył pozwanego kosztami
postępowania apelacyjnego (pkt 3 wyroku). Uwzględniając zatem apelację strony
powodowej, Sąd Apelacyjny nie obciążył pozwanego kosztami procesu w obu
3
instancjach. Stanowisko swoje uzasadnił faktem małoletności pozwanego i jego
niewątpliwie trudną sytuacją materialno-bytową.
Uzasadnienie takie należy jednak uznać za zbyt ogólne i tym samym – nie
odpowiadające kryterium właściwego uzasadnienie rozstrzygnięć sądowych,
przewidzianych w art. 328 § 2 k.p.c. (w zw. z art. 361 k.p.c.). Przepis art. 102 k.p.c.
jest przepisem szczególnym w stosunku do ogólnych reguł obciążania stron
kosztami procesu (art. 98 k.p.c.) i w związku z tym w uzasadnieniu rozstrzygnięcia
zawierającego nie obciążenie strony kosztami procesu, powinny być jednak
wskazane okoliczności mające stanowić „wypadek szczególnie uzasadniony”
w rozumieniu art. 102 k.p.c.
Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3
k.p.c. w zw. z art. 39815
§ 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.