Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 62/09
POSTANOWIENIE
Dnia 10 grudnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych […]
przy uczestnictwie S.S.
o zastosowanie obowiązku leczenia odwykowego,
po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu niejawnym
w dniu 10 grudnia 2009 r.,
zażalenia uczestnika na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 13 sierpnia 2009 r., sygn. akt […],
1. oddala zażalenie
2. odmawia przyznania adw. A.M. kosztów nie opłaconej
pomocy prawnej udzielonej z urzędu uczestnikowi
postępowania w postępowaniu zażaleniowym.
2
Uzasadnienie
Pełnomocnik z urzędu uczestnika postępowania w sprawie dotyczącej
obowiązku leczenia odwykowego dnia 26 czerwca 2009 r. złożył skargę kasacyjną
wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia skargi na postanowienie
Sądu Okręgowego w K. z dnia 2 kwietnia 2009 r. Tłumaczył opóźnienie tym, że
zawiadomienie o wyznaczeniu na pełnomocnika z urzędu otrzymał dnia 29 maja
2009 r., a termin do złożenia skargi upłynął dnia 24 czerwca 2009 r. W tym czasie
był zaangażowany w szereg zadań zawodowych, którym musiał dać pierwszeństwo
i dopiero dnia 24 czerwca 2009 r. mógł zająć się sporządzeniem skargi. Sąd
Okręgowy w K. postanowieniem z dnia 13 sierpnia 2009 r. oddalił wniosek
o przywrócenie terminu do złożenia skargi kasacyjnej i odrzucił skargę kasacyjną
uczestnika postępowania. Sąd Okręgowy uznał, że uchybienie terminowi do
wniesienia skargi może być uznane za uzasadnione tylko wtedy, gdy istniejąca
przeszkoda obiektywnie uniemożliwiała pełnomocnikowi z urzędu podjęcie
stosownych działań.
W zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego pełnomocnik uczestnika
postępowania zarzucił naruszenie art. 3986
§ 2 w związku z art. 168 § 1 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Niniejsze zażalenie podlega oddaleniu. Pełnomocnik z urzędu uczestnika
postępowania miał bowiem wystarczająco dużo czasu (26 dni) do przygotowania
i wniesienia skargi kasacyjnej, przyczyny zaś, które, według niego, spowodowały
opóźnienie, mają znaczenie czysto subiektywne. Nie ma zatem podstaw do
przyjęcia, że pełnomocnik uczestnika nie wniósł w terminie skargi kasacyjnej „bez
swojej winy” (art. 168 § 1 k.p.c.). Nie zmienia tej oceny stanowisko zajęte przez Sąd
Najwyższy w powołanej w zażaleniu uchwale składu siedmiu sędziów z dnia
17 lutego 2009 r., III CZP 117/08 (OSNC 2009, nr 7-8, poz. 91), że „Przyczyna
uchybienia terminowi do wniesienia skargi kasacyjnej przez pełnomocnika
ustanowionego przez sąd ustaje w czasie, w którym ma on możliwość jej
wniesienia, nie później jednak niż z upływem dwóch miesięcy od dnia
3
zawiadomienia go o ustanowieniu pełnomocnikiem.”. Po pierwsze, wbrew sugestii
zamieszczonej w zażaleniu, nie można tego stanowiska rozumieć w taki sposób, że
generalnie wydłuża ono termin do wniesienia skargi kasacyjnej do dwóch miesięcy
od dnia ustanowienia pełnomocnika z urzędu. Po drugie, musi istnieć obiektywna
przyczyna uchybienia terminowi do wniesienia skargi kasacyjnej, której
w okolicznościach niniejszej sprawy nie było. Po trzecie, problem rozstrzygany
w powołanej uchwale powstał na tle wykładni art. 169 § 1 k.p.c., zgodnie z którym
pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność
miała być dokonana, w ciągu tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia
terminu. Z natury rzeczy chodziło więc o takie sytuacje, w których ustanowienie
przez sąd pełnomocnika dla strony (uczestnika postępowania) w celu umożliwienia
jej wniesienia skargi kasacyjnej następuje nieznacznie przed upływem lub nawet
już po upływie dwumiesięcznego terminu określonego w art. 3985
§ 1 k.p.c.
Oddalając wniosek pełnomocnika uczestnika postępowania o przyznanie od
Skarbu Państwa nie opłaconych kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, Sąd
Najwyższy uznał, że sporządzenie podlegającego oddaleniu zażalenia na
postanowienie sądu drugiej instancji, odrzucające skargę kasacyjną, nie jest
„udzieleniem pomocy prawnej” w rozumieniu § 15 rozporządzenia z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163,
poz. 1348 ze zm.), za którą koszty ponosi Skarb Państwa (zob. odpowiednio
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 1999 r., I CKN 1046/97,
OSNC 1999, nr 10, poz. 178).
Z przedstawionych powodów orzeczono jak w sentencji (art. 39814
w związku
z art. 3941
§ 1 i 3 k.p.c.).