Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 36/09
POSTANOWIENIE
Dnia 10 grudnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kwaśniewski
w sprawie z powództwa C. Polska Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.
przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
z udziałem zainteresowanego Polskiej Telefonii Cyfrowej Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w W.
o ochronę konkurencji,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 10 grudnia 2009 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony zainteresowanej od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 16 stycznia 2009 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 16 stycznia 2009 r. Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385
k.p.c. oddalił apelacje: powoda C. Polska Spółka z o.o. w W., pozwanego Prezesa
Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz zainteresowanego Polskiej
Telefonii Cyfrowej Spółki z o.o. w W. od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów z dnia 6 lutego 2008 r. uchylającego – po ponownym
rozpoznaniu sprawy – decyzję Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i
Konsumentów z dnia 24 czerwca 2005 r. (uchylającą decyzję Prezesa UOKiK z
dnia 9 sierpnia 2004 r. i umarzającą postępowanie antymonopolowe).
2
Powyższy wyrok Sądu Apelacyjnego zaskarżyła skargą kasacyjną
zainteresowana Polska Telefonia Cyfrowa Spółka z o.o. w W.
We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania z powołaniem się
na art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. twierdzi się, że w sprawie występują trzy istotne
zagadnienia prawne:
1. „dopuszczalność uznania, że wydane w trybie art. 386 § 6 k.p.c.
wytyczne sądu drugiej instancji, zgodnie z którymi zachodzi konieczność
przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości, mogą być
interpretowane w ten sposób, że podmiotem zobowiązanym w takim
przypadku do przeprowadzenia postępowania dowodowego jest w istocie
nie sąd, lecz Prezes UOKiK”;
2. „kwestia dopuszczalności uchylenia decyzji Prezesa UOKiK w sytuacji,
gdy decyzja ta w ocenie sądu orzekającego w sprawie - nie zawiera
rozstrzygnięcia co do wszystkich kwestii zawartych w zgłoszonym przez
stronę wniosku o wszczęcie postępowania administracyjnego, a to w
sytuacji, gdy strona nie złożyła wniosku o uzupełnienie rozstrzygnięcia
decyzji w trybie art. 111 § 1 k.p.a.”;
3. „kwestia dopuszczalności zmiany uzasadnienia wyroku na niekorzyść
strony w sytuacji, gdy strona przeciwna nie wniosła skutecznie apelacji”.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną strona powodowa wniosła o odmowę
przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, ewentualnie o jej oddalenie wraz z
zasądzeniem kosztów zastępstwa według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3989
§ 1 k. p. c. Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną
do rozpoznania, jeżeli: w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne,
istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości
lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność
postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.
Istotność zagadnienia prawnego – jako przesłanki przyjęcia skargi
3
kasacyjnej do rozpoznania z art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. – polega na tym, że w danej
sprawie występuje problem prawny mający znaczenie dla rozwoju prawa lub
znaczenie precedensowe dla rozstrzygnięcia innych podobnych spraw.
Uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania ze względu na
występujące w sprawie istotne zagadnienie prawne (art. 3984
§ 1 pkt 3 i art. 3989
§
1 pkt 1 k.p.c.), polega na sformułowaniu tego zagadnienia i wskazaniu
argumentów prawnych, które prowadzą do rozbieżnych ocen prawnych, w tym
także na sformułowaniu własnego stanowiska przez skarżącego (por.
postanowienie Sądu Najwyższego z 10 maja 2001 r., II CZ 35/01, OSNC 2002 nr
1, poz. 11). Sformułowanie istotnego zagadnienia prawnego w rozumieniu art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. powinno przybrać formę odrębnego wywodu prawnego, w którym
skarżący przedstawi wątpliwości co do określonego przepisu (normy) lub zespołu
przepisów (norm), albo szerzej i bardziej ogólnie – wątpliwości co do pewnego
uregulowania prawnego (instytucji prawnej). Z przedstawionego przez wnoszącego
skargę kasacyjną istotnego zagadnienia prawnego musi wynikać, jaki jest
konkretny problem prawny i na czym polegają istotne wątpliwości interpretacyjne.
Zagadnienie prawne jest to bowiem zagadnienie, które wiąże się z określonym
przepisem prawnym, którego wyjaśnienie ma znaczenie nie tylko dla
rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, ale także dla rozstrzygnięcia innych
podobnych spraw (por. wyrok Sądu Najwyższego z 14 lutego 2003 r., I PK 306/02,
Wokanda 2004 nr 7-8, poz. 51). Rozważanie przez Sąd Najwyższy – w ramach
rozpoznawania skargi kasacyjnej – określonych zagadnień prawnych, nie może
mieć charakteru abstrakcyjnego, oderwanego od przesłanek orzekania w danej
sprawie (por. wyrok Sądu Najwyższego z 13 listopada 2002 r., I CK 213/02, LEX nr
74415).
W pierwszej z kwestii, wskazanych w uzasadnieniu wniosku o przyjęcie
skargi kasacyjnej do rozpoznania, chodzi o ocenę opisanej przez stronę skarżącą
sytuacji procesowej, że Sądy obydwu instancji – wbrew zaleceniom Sądu drugiej
instancji w poprzednim wyroku uchylającym - „scedowały” obowiązek
przeprowadzenia postępowania dowodowego na organ administracji – Prezesa
UOKiK. Postawiony w ten sposób problem opiera się na założeniu, że nie zmieniły
się podstawy i zakres sprawy po jej poprzednim uchyleniu i przekazaniu sprawy do
4
ponownego rozpoznania. Założenie to nie jest właściwe do stanu sprawy objętego
zaskarżonym wyrokiem. Sąd drugiej instancji w zaskarżonym wyroku uznał
bowiem, że Sąd pierwszej instancji – zgodnie z zaleceniem Sądu Apelacyjnego
zawartym w wyroku uchylającym z dnia 6 marca 2007 r. – dokonał odpowiednich
ustaleń faktycznych i w oparciu o nie orzekł o uchyleniu decyzji Prezesa UOKiK ze
względu na brak rozstrzygnięcia tego organu o części wniosku o stosowanie
praktyk ograniczających konkurencję. W tej zmienionej sytuacji procesowej nie
zachodzi problem niezachowania zalecenia przeprowadzenia postępowania
dowodowego przez Sąd pierwszej instancji, bo w zakresie objętym zaleceniem
dotyczącym wówczas określonego przedmiotu sprawy Sąd nie naruszył wskazań
Sądu drugiej instancji.
Co do kwestii drugiej z podnoszonych w uzasadnieniu wniosku o przyjęcie
skargi kasacyjnej do rozpoznania – bezpodstawne jest twierdzenie strony
skarżącej, że decyzja Prezesa UOKiK nie zawierała rozstrzygnięcia co do
wszystkich kwestii zawartych w zgłoszonym przez stronę wniosku o wszczęcie
postępowania administracyjnego. Rozstrzygnięcie wynikające z decyzji Prezesa
UOKiK stanowi umorzenie postępowania w sprawie a więc obejmujące jej całość,
bez pozostawienia jakiejś jej części np. części wniosku poza rozstrzygnięciem.
Takiego zakresu rozstrzygnięcia nie zmienia to, że w uzasadnieniu decyzji
Prezes UOKiK nie wskazał, czym się kierował w odniesieniu do całego okresu,
który został wskazany we wniosku.
Także trzecia z postawionych przez skarżącego kwestii również nie jest
występującym w sprawie istotnym zagadnieniem prawnym. Przepis art. 384 k.p.c.
zakazuje uchylenia lub zmiany zaskarżonego wyroku na niekorzyść strony
wnoszącej apelację. Zaskarżony wyrok Sądu Apelacyjnego nie zawiera takiego
rozstrzygnięcia – wyrokiem tym bowiem zostały oddalone apelacje powoda,
pozwanego i zainteresowanego.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy uznając, że nie zachodzą
okoliczności, o których mowa w art. 3989
§ 1 k.p.c. postanowił jak w sentencji.