V CSK 286/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:10-03-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CSK 286/09
POSTANOWIENIE
Dnia 11 grudnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Wojciech Jan Katner
w sprawie z powództwa Syndyka masy upadłości P. Sp. z o.o.
przeciwko „P.” Sp. z o.o.
o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 grudnia 2009 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 16 stycznia 2009 r., sygn. akt [...],
odrzuca skargę kasacyjną.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 16 stycznia 2009 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację
powoda Syndyka masy upadłości P. Spółka z o.o. od wyroku Sądu Okręgowego w
O. z dnia 22 października 2008 r. w sprawie przeciwko „Pt." Spółka z o.o. o uznanie
czynności prawnej za bezskuteczną.
Skarga kasacyjna powoda, zaskarżająca powyższy wyrok częściowo została
oparta na zarzutach naruszenia prawa materialnego w postaci art. 131 Prawa
upadłościowego i naprawczego (Pr.u.n.) w związku z art. 527 i 531 k.c. przez ich
niezastosowanie w zakresie rozstrzygania o bezskuteczności cesji, co skutkowało
oparciem orzeczenia w tym zakresie wyłącznie na art. 127 Pr.u.n. (bezskuteczność
z mocy ustawy) i nie rozpoznaniem istoty sprawy w zakresie uznania za
bezskuteczną wymienionej umowy. Ponadto zarzucono błędną wykładnię art. 527
§ 1 i 2 k.c., a także niezastosowanie art. 527 § 3 k.c. W odniesieniu do przepisów
postępowania zarzucono naruszenie art. 233 k.p.c. i wskazaną sprzeczność
istotnych ustaleń Sądu z zebranym materiałem dowodowym w sprawie. Wniesiono
o zmianę zaskarżonego wyroku przez uznanie za bezskuteczne w stosunku do
masy upadłości wskazanych umów przelewu wierzytelności.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Pierwszą czynnością, którą należy wykonać, to stwierdzenie, że skarga
kasacyjna spełnia warunki formalne do jej przyjęcia. Wprawdzie skarżący zamieścił
osobny wniosek o przyjęcie skargi i próbował wyłożyć w nim zagadnienie prawne,
które wymaga, jego zdaniem rozstrzygnięcia, ale nawet nie podał podstawy
prawnej, na której to opiera, zatem również jej nie uzasadnił. Cały swój wywód
oparł na stanie faktycznym sprawy i polemice z ustaleniami Sądów w toku instancji,
przekonując do swoich racji.
Zgodnie z art. 3984
§ 1 k.p.c., w brzmieniu obowiązującym w dacie
wnoszenia niniejszej skargi kasacyjnej powinna ona zawierać: oznaczenie
orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone
w całości, czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie,
3
wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jego uzasadnienie oraz
wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu
żądanego uchylenia i zmiany. Tymczasem, we wnioskach skarżącego nie ma
nawet żądania uchylenia zaskarżanego wyroku w części, o której mowa na wstępie
skargi. Aktualność zachowuje postanowienie SN z dnia 9 listopada 2000 r. II CKN
1385/00 (OSNC 2001, nr 3, poz. 51), wskazujące na dwuetapowość postępowania
kasacyjnego i występowanie tzw. przedsądu, spełniającego na podstawie art. 3989
w zw. z art. 3984
k.p.c. doniosłą funkcję, pozwalającą Sądowi Najwyższemu na
zapoznanie się z argumentami prawnymi skarżącego, uzasadniającymi samo
wniesienie skargi. Dlatego decyzja o przyjęciu skargi musi wynikać ze spełnienia
koniecznych przesłanek ustawowych (por. też postanowienia SN z dnia 17 czerwca
2002 r. V CK 232/02, niepubl., z dnia 21 lipca 2005 r. V CSK15/05, niepubl.).
Przedłożona w niniejszej sprawie skarga kasacyjna spełnia tylko niektóre
przesłanki wskazane w art. 3984
k.p.c. W szczególności nie spełnia warunków
prawnych wskazanych w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c., obowiązującym w dacie
wnoszenia skargi, a dzisiaj w brzmiącym co do istoty tak samo art. 3984
§ 2 k.p.c.
Podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia
faktów lub oceny dowodów (art. 3983
§ 3 k.p.c.), skarżący polemizuje zaś
z ustaleniami dokonanymi przez Sąd II instancji w zakresie, w jakim jest
niezadowolony z jego rozstrzygnięcia, mimo że w uzasadnieniu zaskarżanego
wyroku są obszerne wywody na temat oceny dowodów i zasadności ich
dopuszczenia.
Są skrystalizowane i znane poglądy również w tym zakresie, jak ma
wyglądać uzasadnienie zagadnienia prawnego, które wymaga, zdaniem
skarżącego, rozpatrzenia w postępowaniu kasacyjnym. Wywód skarżącego musi
zawierać pogłębioną analizę prawną ze wskazaniem stanowiska orzecznictwa
i doktryny, wiążącego się ze sformułowanym konkretnie problemem prawnym a nie
ogólnym jego wyobrażeniem, i to tylko ze względu na stan faktyczny rozpoznanej
sprawy (postanowienie SN z dnia 15 października 2002 r. II CZ 102/02, niepubl.).
Nie chodzi zatem o wyliczenie kilku orzeczeń Sądu Najwyższego, tylko o ich
konsekwencje dla sformułowanego zagadnienia wiążącego, zdaniem skarżącego,
4
przepisy Prawa upadłościowego i naprawczego (nazywanego w skardze w wielu
miejscach „prawo upadłościowe powyższego naprawcze", podobnie „w oparciu
powyższego przepis..") z przepisami Kodeksu cywilnego o tzw. skardze
pauliańskiej.
Nie jest zatem z pewnością spełniony, nie tylko warunek, aby istotne
zagadnienie prawne w sprawie uzasadniało jego rozpatrzenie (art. 3989
§ 1 pkt 1
k.p.c.), ale zagadnienie to zostało w skardze sformułowane tylko pozornie
w sposób, wymagany dla uzasadnienia wniosku o jej przyjęcie do rozpoznania
(art. 3934
§ 1 pkt 3 k.p.c., obecnie art. 3984
§ 2 k.p.c.).
Mając na uwadze powyższe istotne uchybienia, skargę należało odrzucić na
podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 11 grudnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Wojciech Jan Katner
w sprawie z powództwa Syndyka masy upadłości P. Sp. z o.o.
przeciwko „P.” Sp. z o.o.
o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 grudnia 2009 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 16 stycznia 2009 r., sygn. akt [...],
odrzuca skargę kasacyjną.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 16 stycznia 2009 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację
powoda Syndyka masy upadłości P. Spółka z o.o. od wyroku Sądu Okręgowego w
O. z dnia 22 października 2008 r. w sprawie przeciwko „Pt." Spółka z o.o. o uznanie
czynności prawnej za bezskuteczną.
Skarga kasacyjna powoda, zaskarżająca powyższy wyrok częściowo została
oparta na zarzutach naruszenia prawa materialnego w postaci art. 131 Prawa
upadłościowego i naprawczego (Pr.u.n.) w związku z art. 527 i 531 k.c. przez ich
niezastosowanie w zakresie rozstrzygania o bezskuteczności cesji, co skutkowało
oparciem orzeczenia w tym zakresie wyłącznie na art. 127 Pr.u.n. (bezskuteczność
z mocy ustawy) i nie rozpoznaniem istoty sprawy w zakresie uznania za
bezskuteczną wymienionej umowy. Ponadto zarzucono błędną wykładnię art. 527
§ 1 i 2 k.c., a także niezastosowanie art. 527 § 3 k.c. W odniesieniu do przepisów
postępowania zarzucono naruszenie art. 233 k.p.c. i wskazaną sprzeczność
istotnych ustaleń Sądu z zebranym materiałem dowodowym w sprawie. Wniesiono
o zmianę zaskarżonego wyroku przez uznanie za bezskuteczne w stosunku do
masy upadłości wskazanych umów przelewu wierzytelności.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Pierwszą czynnością, którą należy wykonać, to stwierdzenie, że skarga
kasacyjna spełnia warunki formalne do jej przyjęcia. Wprawdzie skarżący zamieścił
osobny wniosek o przyjęcie skargi i próbował wyłożyć w nim zagadnienie prawne,
które wymaga, jego zdaniem rozstrzygnięcia, ale nawet nie podał podstawy
prawnej, na której to opiera, zatem również jej nie uzasadnił. Cały swój wywód
oparł na stanie faktycznym sprawy i polemice z ustaleniami Sądów w toku instancji,
przekonując do swoich racji.
Zgodnie z art. 3984
§ 1 k.p.c., w brzmieniu obowiązującym w dacie
wnoszenia niniejszej skargi kasacyjnej powinna ona zawierać: oznaczenie
orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone
w całości, czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie,
3
wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jego uzasadnienie oraz
wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu
żądanego uchylenia i zmiany. Tymczasem, we wnioskach skarżącego nie ma
nawet żądania uchylenia zaskarżanego wyroku w części, o której mowa na wstępie
skargi. Aktualność zachowuje postanowienie SN z dnia 9 listopada 2000 r. II CKN
1385/00 (OSNC 2001, nr 3, poz. 51), wskazujące na dwuetapowość postępowania
kasacyjnego i występowanie tzw. przedsądu, spełniającego na podstawie art. 3989
w zw. z art. 3984
k.p.c. doniosłą funkcję, pozwalającą Sądowi Najwyższemu na
zapoznanie się z argumentami prawnymi skarżącego, uzasadniającymi samo
wniesienie skargi. Dlatego decyzja o przyjęciu skargi musi wynikać ze spełnienia
koniecznych przesłanek ustawowych (por. też postanowienia SN z dnia 17 czerwca
2002 r. V CK 232/02, niepubl., z dnia 21 lipca 2005 r. V CSK15/05, niepubl.).
Przedłożona w niniejszej sprawie skarga kasacyjna spełnia tylko niektóre
przesłanki wskazane w art. 3984
k.p.c. W szczególności nie spełnia warunków
prawnych wskazanych w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c., obowiązującym w dacie
wnoszenia skargi, a dzisiaj w brzmiącym co do istoty tak samo art. 3984
§ 2 k.p.c.
Podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia
faktów lub oceny dowodów (art. 3983
§ 3 k.p.c.), skarżący polemizuje zaś
z ustaleniami dokonanymi przez Sąd II instancji w zakresie, w jakim jest
niezadowolony z jego rozstrzygnięcia, mimo że w uzasadnieniu zaskarżanego
wyroku są obszerne wywody na temat oceny dowodów i zasadności ich
dopuszczenia.
Są skrystalizowane i znane poglądy również w tym zakresie, jak ma
wyglądać uzasadnienie zagadnienia prawnego, które wymaga, zdaniem
skarżącego, rozpatrzenia w postępowaniu kasacyjnym. Wywód skarżącego musi
zawierać pogłębioną analizę prawną ze wskazaniem stanowiska orzecznictwa
i doktryny, wiążącego się ze sformułowanym konkretnie problemem prawnym a nie
ogólnym jego wyobrażeniem, i to tylko ze względu na stan faktyczny rozpoznanej
sprawy (postanowienie SN z dnia 15 października 2002 r. II CZ 102/02, niepubl.).
Nie chodzi zatem o wyliczenie kilku orzeczeń Sądu Najwyższego, tylko o ich
konsekwencje dla sformułowanego zagadnienia wiążącego, zdaniem skarżącego,
4
przepisy Prawa upadłościowego i naprawczego (nazywanego w skardze w wielu
miejscach „prawo upadłościowe powyższego naprawcze", podobnie „w oparciu
powyższego przepis..") z przepisami Kodeksu cywilnego o tzw. skardze
pauliańskiej.
Nie jest zatem z pewnością spełniony, nie tylko warunek, aby istotne
zagadnienie prawne w sprawie uzasadniało jego rozpatrzenie (art. 3989
§ 1 pkt 1
k.p.c.), ale zagadnienie to zostało w skardze sformułowane tylko pozornie
w sposób, wymagany dla uzasadnienia wniosku o jej przyjęcie do rozpoznania
(art. 3934
§ 1 pkt 3 k.p.c., obecnie art. 3984
§ 2 k.p.c.).
Mając na uwadze powyższe istotne uchybienia, skargę należało odrzucić na
podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.