Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CSK 258/09
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 stycznia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji przeciwko "Z.(…)" Spółki z o.o. i J. R.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 stycznia 2010 r.,
skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 4 lutego 2009 r., sygn. akt I ACa (…),
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu do
ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 4 lutego 2009 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację
powodowego Skarbu Państwa – Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji od
wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 26 czerwca 2008 r. oddalającego powództwo
skierowane przeciwko „Z.(…)” spółce z o.o. i J. R. o ustalenie nieważności umowy
sprzedaży nieruchomości zawartej między pozwanymi bez uzyskania przez nabywcę
wymaganego zezwolenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Sądy ustaliły, że przedmiotowa nieruchomość o łącznej powierzchni 2,1938 ha
położona w M. była w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz w
ewidencji gruntów określona jako grunty leśne.
Decyzją z dnia 5 października 2004 r. Wojewoda (…) wyraził zgodę na
przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego 45,7000 ha
gruntów leśnych nie stanowiących własności Skarbu Państwa, na cele nieleśne, a
mianowicie na zabudowę mieszkaniową jednorodzinną ekstensywną, pod warunkiem
między innymi zakazu ich podziału na działki budowlano-leśne o powierzchni mniejszej
niż 2000m. kw., ograniczenia powierzchni wyłączenia z produkcji leśnej (trwałego
wylesienia) do 20% powierzchni działki i utrzymania trwałej uprawy leśnej na pozostałej
powierzchni działki, co miało zabezpieczyć utrzymanie leśnego charakteru gruntu.
Uchwałą Rady Gminy z dnia 14 grudnia 2004 r. dokonano zmian w miejscowym
planie zagospodarowania przestrzennego w gminie L. w części obrębu M. określając
przedmiotowy teren jako teren zabudowy mieszkaniowej ekstensywnej na działkach
leśnych (Mne) oraz ustalając powierzchnię wyłączenia z produkcji leśnej (powierzchnię
trwałego wylesienia) do 20% powierzchni działki, nie więcej niż 350 m. kw.
Decyzją Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych z dnia 12 stycznia
2006 r. strona pozwana uzyskała zezwolenie na wyłączenie z produkcji gruntów leśnych
o typie siedliskowym, celem zabudowy, niektórych działek stanowiących przedmiot
sporu.
W dniu 3 marca 2006 r. pozwani zawarli umowę sprzedaży, w której J. R.
sprzedał „Z.(…)” spółce z o.o. niezabudowane działki nr 2003-2016 o łącznej
powierzchni 2,1938 ha położone w M. za cenę stanowiącą równowartość w złotych
polskich kwoty 614 264 USD. W akcie notarialnym zbywca stwierdził, że zgodnie z
wypisem i wyrysem z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ważnym
do dnia 17 marca 2006 r. działki te położone są na terenie o przeznaczeniu
3
podstawowym - tereny zabudowy mieszkaniowej ekstensywnej na działkach leśnych, są
one niezabudowane, porośnięte drzewami i krzewami leśnymi oraz innymi roślinami
leśnymi. W chwili sprzedaży działki te w ewidencji gruntów określone były jako lasy (LS
VI).
Pozwana spółka jest cudzoziemcem w rozumieniu ustawy z dnia 24 marca 1920
r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (j.t: Dz. U. z 2004 r. Nr 167, poz.
1758 ze zm.- dalej: „ustawa z dnia 24 marca 1920 r.”). Nie uzyskała zezwolenie Ministra
Spraw Wewnętrznych i Administracji na nabycie przedmiotowej nieruchomości.
Sądy obu instancji, wskazując na uregulowania zawarte w art. 8 ust. 2 pkt 1
ustawy z dnia 24 marca 1920 r., w świetle których nabycie przez cudzoziemca własności
nieruchomości leśnych wymaga zezwolenia Ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji, stwierdziły, że istota sporu sprowadza się do oceny, czy nabyta
nieruchomość była w chwili sprzedaży nieruchomością leśną w rozumieniu powyższego
przepisu. Wskazując, że ustawa z dnia 24 marca 1920 r. nie zawiera definicji
„nieruchomości leśnej”, uznały, że wobec tego należy posłużyć się definicją zawartą w
art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (j.t: Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz.
435 ze zm. - dalej: „ustawa o lasach”), do której odsyła też art. 2 ust. 2 pkt 1 ustawy z
dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (j.t: Dz. U. z 2004 r. Nr 121,
poz. 1266 ze zm. - dalej: „uogrl”) mającej znaczenie przy wykładni art. 8 ust. 2 pkt 1
ustawy z dnia 24 marca 1920 r. ze względu na cel tego przepisu, którym jest między
innymi ochrona ustroju leśnego.
Sąd Apelacyjny uznał, że w świetle tych przepisów za nieruchomość leśną (las)
należy uznać grunt spełniający kumulatywnie przesłanki wskazane w art. 3 ust. 1 punkt
a, b lub c ustawy o lasach, a więc grunt o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha,
pokryty roślinnością leśną lub przejściowo jej pozbawiony i przeznaczony do produkcji
leśnej lub stanowiący rezerwat przyrody, wchodzący w skład parku narodowego albo
wpisany do rejestru zabytków. Nieruchomość będąca przedmiotem sporu byłaby zatem,
w ocenie Sądów, nieruchomością leśną, gdyby była przeznaczona do produkcji leśnej;
nie wystarczy bowiem, że stanowiła zwarty obszar o powierzchni ponad 0,10 ha,
porośnięty roślinnością leśną.
Sąd Apelacyjny stwierdził, że zgodnie z art. 7 ust. 1 u.o.g.r.l. oraz art. 4 ustawy
z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80,
poz. 717 ze zm. - dalej: „u.p.z.p.”), o przeznaczeniu terenu oraz o sposobie jego
zagospodarowania decydują ustalenia miejscowego planu zagospodarowania
4
przestrzennego, a dopiero przy braku takiego planu powinny być brane pod uwagę
informacje zawarte w ewidencji gruntów. Za nieruchomości leśne należy więc uznać te
nieruchomości, które w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego
przeznaczone zostały na cele leśne, co wynika też z art. 92 ust. 1 i art. 109 ust. 2
ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (j.t: Dz. U. z 2004 r.
Nr 261, poz. 2603 ze zm. - dalej: „ugn”). Z uwagi na to, że przedmiotowa nieruchomość
w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego została przeznaczona na cele
nieleśne, nie jest to nieruchomość leśna w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia
24 marca 1920 r. Nie ma przy tym znaczenia, zdaniem Sądu Apelacyjnego, że tylko
część działek wchodzących w skład nieruchomości została wyłączona spod produkcji
leśnej i że w świetle decyzji Wojewody (…) z dnia 5 października 2004 r. oraz ustaleń
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego utrzymana została trwała
uprawa leśna na pozostałej części działek. W ocenie Sądu, nie jest to argument
przemawiający za tym, że nieruchomość zachowała charakter leśny, bowiem art. 4 upzp
rozróżnia przeznaczenie gruntu od sposobu jego zagospodarowania zaś ustawa o
ochronie ustroju rolnego i leśnego odróżnia wyłączenie gruntu spod produkcji leśnej od
zmiany jego przeznaczenia, a zatem przeznaczenie gruntu nie jest tożsame ze
sposobem jego zagospodarowania. Utrzymanie produkcji leśnej na części spornej
nieruchomości stanowi, zdaniem Sądu Apelacyjnego, jedynie sposób jej
zagospodarowania i nie powoduje, że wbrew zapisom miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego straciła ona przeznaczenie na cele nieleśne.
Zarówno w tym planie jak i w decyzji Wojewody całe sporne działki oznaczone zostały
symbolem Mne, a więc zgodnie z zał. Nr 1 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z
dnia 27 marca 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego plany
zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 164, poz. 1587) zostały uznane za tereny
zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej ekstensywnej i nie zmienia takiego ich
charakteru zapis w ewidencji gruntów jako grunty leśne.
Sąd Apelacyjny wskazał też, że zgodnie z art. 11 ust. 1 u.o.g.r.l. warunkiem
wyłączenia gruntów spod produkcji leśnej jest ich uprzednie przeznaczenie na cele
nieleśne, a zatem decyzje Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych z dnia
12 stycznia 2006 r. o wyłączeniu części powierzchni działek z produkcji leśnej nie
przesądzają o przeznaczeniu gruntów a jedynie określają sposób ich
zagospodarowania.
5
Sądy obu instancji stwierdziły zatem, że nieruchomość traci charakter
nieruchomości leśnej w wyniku przeznaczenia jej na cele nieleśne w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego, a nie wskutek decyzji o wyłączeniu jej z produkcji
leśnej, która dotyczy tylko sposobu zagospodarowania nieruchomości. Podkreśliły też,
że przedmiotowa nieruchomość została także przez organy podatkowe potraktowana
jako nieruchomość budowlana a nie leśna, choć zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 30
października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. nr 200, poz. 1682 ze zm.) lasem jest
grunt leśny sklasyfikowany w ewidencji gruntów i budynków jako las, a tak oznaczona
jest w ewidencji gruntów i budynków przedmiotowa nieruchomość.
W skardze kasacyjnej, opartej na pierwszej podstawie, strona powodowa
zarzuciła naruszenie art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. przez błędną
wykładnię i przyjęcie, że przedmiotowa nieruchomość nie stanowi nieruchomości leśnej
oraz naruszenie art. 6 ust. 1 w zw. z art. 1 ust. 1 i art. 8 ust. 2 pkt 1 tej ustawy przez
niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że zakwestionowana umowa sprzedaży
nieruchomości nie jest nieważna.
Wnosiła o uchylenie zaskarżonego wyroku i jego zmianę przez uwzględnienie
powództwa, ewentualnie przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego
rozpoznania i zasądzenie w obu przypadkach kosztów procesu w tym kosztów
postępowania kasacyjnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Jak trafnie stwierdziły Sądy obu instancji, rozstrzygnięcie sprawy zależy od
oceny, czy nieruchomość stanowiąca przedmiot sporu jest nieruchomością leśną w
rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 24 marca 1920 r., bowiem tylko w takim
przypadku pozwana spółka musiałaby uzyskać zezwolenie Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji na jej nabycie, a brak zezwolenia powodowałby
nieważność zakwestionowanej umowy sprzedaży, w myśl art. 6 ust. 1 powyższej
ustawy.
W ustawie z dnia 24 marca 1920 r. brak definicji pojęcia „nieruchomości leśnej”, a
zatem, jak słusznie stwierdziły Sądy obu instancji należy określić jego treść przy
uwzględnieniu celu regulacji zawartej w art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy. Niewątpliwie celem
tym jest ochrona ustroju leśnego, jak trafnie uznał Sąd Apelacyjny, co pozwala na
posłużenie się przy definiowaniu pojęcia „nieruchomości leśnej” użytego w tym
przepisie, pojęciem zbliżonym, użytym w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych,
której przepisy mają na celu właśnie utrzymanie i ochronę gruntów leśnych. Ustawa ta
6
wprawdzie nie posługuje się pojęciem „nieruchomości leśnej”, jednak używa i definiuje
pojęcie „gruntu leśnego”, co w świetle definicji „nieruchomości” przyjętej w art. 46 § 1
k.c. pozwala na posłużenie się definicją „gruntu leśnego” także do określenia znaczenia
„nieruchomości leśnej”.
Zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 1 u.o.g.r.l., gruntami leśnymi są grunty określone jako
lasy w przepisach o lasach, a zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o lasach - lasem jest grunt o
zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi)
- drzewami, krzewami oraz runem leśnym - lub przejściowo jej pozbawiony: a)
przeznaczony do produkcji rolnej lub b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w
skład parku narodowego albo c) wpisany do rejestru zabytków.
Ustalenie definicji nieruchomości leśnej wymaga w pierwszej kolejności
stwierdzenia, czy za las (nieruchomość leśną) może być uznany każdy grunt o zwartej
powierzchni co najmniej 0,10 ha pokryty roślinnością leśną- drzewami, krzewami oraz
runem leśnym, czy też, jak przyjęły Sądy obu instancji, grunt taki musi ponadto spełniać
jedno z kryteriów wymienionych pod literą a, b lub c, czy też te dodatkowe kryteria
dotyczą tylko gruntu o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, przejściowo
pozbawionego roślinności leśnej. Innymi słowy wyjaśnienia wymaga, czy grunt o zwartej
powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną jest lasem (nieruchomością
leśną) w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o lasach bez względu na to, czy jest
przeznaczony do produkcji leśnej albo czy spełnia jedno z pozostałych kryteriów
wskazanych w punktach b i c.
W kwestii tej wypowiedział się już Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 stycznia
2009 r. IV CSK 353/08 (OSNC ZD 2009/D/99), stwierdzając, że w świetle art. 3 pkt 1
ustawy o lasach - za las należy uznać także grunt o zwartej powierzchni co najmniej
0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) - drzewami i krzewami oraz
runem leśnym, który nie spełnia żadnego dodatkowego kryterium z art. 3 pkt 1 lit. a, b, i
c tej ustawy (nie jest przeznaczony do produkcji leśnej, nie stanowi rezerwatu przyrody
ani nie został wpisany do rejestru zabytków); dodatkowe kryteria dotyczą gruntów o
obszarze co najmniej 0,10 ha przejściowo pozbawionych roślinności leśnej. Dokonując
wykładni wskazanego przepisu, Sąd Najwyższy stwierdził, że jego treść nie jest jasna a
wykładnia językowa przyjmująca, iż lasem jest tylko grunt o zwartej powierzchni co
najmniej 0,10 ha pokryty roślinnością leśną, o ile dodatkowo spełnia jedno z kryteriów
wskazanych w punktach a, b, lub c, prowadzi do rezultatów nie do przyjęcia, bowiem a
contrario należałoby uznać w jej wyniku, że nie jest lasem, np. nieruchomość o
7
powierzchni 10 ha, pokryta roślinnością leśną, ale nie przeznaczona do produkcji leśnej
ani nie stanowiąca rezerwatu przyrody i nie wpisana do rejestru zabytków.
Sąd Najwyższy odwołał się zatem do wykładni systemowej i wskazał, że
w świetle przepisów ustawy z dnia 17 maja 1999 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne
(j.t: Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 ze zm.) informacje dotyczące gruntów
i budynków, ich charakteru, położenia, przeznaczenia, powierzchni i granic zawarte są w
ewidencji gruntów i budynków a przepisy rozporządzenia Ministra Rozwoju
Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów
i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454) odwołują się wprost do legalnej definicji „lasu”
zawartej w art. 3 pkt 1 ustawy o lasach. W pkt 2 załącznika nr 6 do powyższego
rozporządzenia odróżnia się „lasy”, przez odwołanie do definicji ustawowej lasu
w ustawie o lasach oraz „grunty zadrzewione i zakrzewione”, wśród których wymienia
się m.in. „grunty porośnięte roślinnością leśną, których pole powierzchni jest mniejsze
od 0,10 ha”. Jak stwierdził Sąd Najwyższy, ze sformułowania tego wynika jasno, że
podstawą rozróżnienia między „lasem”- jako gruntem pokrytym roślinnością leśną, a
„gruntami zadrzewionymi i zakrzewionymi”- jako również gruntami pokrytymi
roślinnością leśną- jest wyłącznie kryterium obszarowe, a nie przeznaczenia do
produkcji leśnej. Lasem jest zatem grunt pokryty roślinnością leśną o zwartym obszarze
co najmniej 10 arów, zaś gruntami zadrzewionymi i zakrzewionymi są grunty pokryte
roślinnością leśną o obszarze poniżej 10 arów. Zakładając spójność systemu, trzeba
uznać, że jeżeli rozporządzenie wykonawcze do ustawy regulującej ewidencję gruntów,
wskazuje na określony sposób rozumienia pojęcia „lasu” użytego w ustawie o lasach, a
gramatyczna i funkcjonalna wykładnia art. 3 pkt 1 ustawy o lasach, zawierająca legalną
definicje „lasu” powołaną w rozporządzeniu, nie daje podstaw do tego, by temu pojęciu
nadać odmienną treść, możliwa jest wykładnia systemowa, oparta na założeniu
niesprzeczności norm wchodzących w skład danego systemu i ściśle ze sobą
powiązanych. Z tych względów Sąd Najwyższy w omawianym orzeczeniu uznał, że o
tym, czy dana nieruchomość jest nieruchomością leśną, nie decyduje jej przeznaczenie
do produkcji leśnej, lecz decyduje obszar, rzeczywisty stan gruntu oraz rzeczywisty cel,
na który był wykorzystywany w chwili zawarcia zakwestionowanej umowy sprzedaży.
Sąd Najwyższy w obecnym składzie podziela tę wykładnię pojęcia „lasu”, użytego
w art. 3 pkt 1 ustawy o lasach.
Przenosząc ją na grunt ustawy z dnia 24 marca 1920 r., należy stwierdzić, że
nieruchomością leśną w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 1 tej ustawy jest nieruchomość o
8
zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryta roślinnością leśną (uprawami leśnymi)
- drzewami i krzewami oraz runem leśnym i faktycznie wykorzystywana jako las w chwili
zawarcia umowy sprzedaży. Kryterium dodatkowe „przeznaczenia do produkcji leśnej”
jest konieczne tylko przy ocenie, czy jest gruntem leśnym grunt przejściowo pozbawiony
roślinności leśnej, pozwala bowiem odróżnić taki grunt od innych nie pokrytych
roślinnością leśną, a będących, np. gruntami rolnymi. Natomiast kryterium to nie ma
znaczenia w odniesieniu do gruntu o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokrytego
roślinnością leśną, bowiem taki grunt z istoty rzeczy jest lub może być przeznaczony do
produkcji leśnej. Decydujące jest zatem, w jaki sposób był rzeczywiście wykorzystywany
w chwili zawarcia kwestionowanej umowy.
Nie można zatem, jak uczyniły to Sądy obu instancji, przypisać decydującego
znaczenia dla określenia charakteru nieruchomości jako leśnej lub nie, ustaleniom
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego o przeznaczeniu terenu, na
którym znajduje się przedmiotowa nieruchomość. Wprawdzie zgodnie z art. 7 ust. 1
uogrl oraz zgodnie z art. 2 i art. 4 ust.1 obowiązującej w chwili zawarcia kwestionowanej
umowy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 89,
poz. 415 ze zm.) – stanowiącymi odpowiedniki art. 3 ust. 1 i art. 4 ust. 1 obowiązującej
obecnie upup - przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne dokonuje się w
miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, jednak przeznaczenie gruntu w
takim planie na cele nieleśne, nie przesądza, w świetle tego co powiedziano wyżej, o
tym, że grunt nie jest nieruchomością leśną w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy z
dnia 24 marca 1920 r. Grunt o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, porośnięty
roślinnością leśną i położony na terenie przeznaczonym w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego na cele nieleśne, może mimo to być faktycznie
wykorzystywany jako las i nie przestaje być wówczas nieruchomością leśną.
Nie można pominąć, że zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania
przestrzennego przedmiotowa nieruchomość położona jest na terenie zabudowy
mieszkaniowej ekstensywnej na działkach leśnych, które nadal mają być
wykorzystywane jako leśne w części swojej powierzchni wynoszącej co najmniej 80%.
Bezsporne jest także, że w chwili sprzedaży nieruchomość była oznaczona w ewidencji
gruntów i budynków jako las i była pokryta roślinnością leśną, co strony zaznaczyły w
umowie sprzedaży. Nie można zatem wykluczyć, że nieruchomość była faktycznie
wykorzystywana jako leśna mimo zmiany w miejscowym planie zagospodarowania
przeznaczenia terenu, na którym jest położona, a w takim wypadku nie utraciłaby
9
charakteru nieruchomości leśnej w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 24 marca
1920 r.
W świetle przedstawionej wyżej wykładni pojęcia nieruchomości leśnej jako
związanego z rzeczywistym stanem gruntu i faktycznym celem, w jakim był on
wykorzystywany, można przyjąć, że z punktu widzenia przepisów ustawy o ochronie
gruntów rolnych i leśnych oraz ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym (obecnie o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym) nieruchomość położona na terenie
przeznaczonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod
budownictwo mieszkaniowe na działkach leśnych traci charakter nieruchomości leśnej
dopiero wtedy, gdy jej właściciel (lub inwestor), ubiegający się o pozwolenie na budowę,
przed jego otrzymaniem uzyska wyłączenie działki z produkcji leśnej (art. 11 ust. 1 i 4
u.o.g.r.l.), co powinno znaleźć odzwierciedlenie w ewidencji gruntów i budynków przez
zmianę dotychczasowego oznaczenia nieruchomości jako leśnej na oznaczenie jej jako
budowlanej (art. 20 ust. 3 i 3 a oraz art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1999 r. - Prawo
geodezyjne i kartograficzne). Podkreślić trzeba, że zgodnie z art. 21 prawa
geodezyjnego i kartograficznego, dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków
stanowią podstawę planowania gospodarczego, planowania przestrzennego, wymiaru
podatków i świadczeń, oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki
publicznej, gospodarki nieruchomościami oraz ewidencji gospodarstw rolnych. Powinny
być zatem także uwzględniane przez strony i organy administracyjne do oceny
charakteru nieruchomości jeżeli ma on znaczenie dla czynności, o których mowa w
powyższym przepisie.
W odniesieniu do nieruchomości o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha,
pokrytej roślinnością leśną można zatem mówić o utracie jej charakteru leśnego dopiero
od chwili wyłączenia tej nieruchomości spod produkcji leśnej, w trybie art. 11 ust. 1 i 4
u.o.g.r.l., jeżeli oznacza rozpoczęcie innego niż leśne wykorzystania tej nieruchomości.
Z tych wszystkich względów za uzasadnione należało uznać zarzuty skargi
kasacyjnej błędnej wykładni pojęcia „nieruchomości leśnej” użytego w art. 8 ust. 2 pkt 1
ustawy z dnia 24 marca 1920 r., co prowadzi do uchylenia zaskarżonego wyroku i
przekazania sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia
o kosztach postępowania kasacyjnego (art. 39815
oraz art. 108 § 2 w zw. z art. 39821
i
art. 391 § 1 k.p.c.). Ewentualne zastosowanie art. 6 ust. 1 powyższej ustawy będzie
zależało od oceny, czy sprzedana zakwestionowaną umową nieruchomość była
nieruchomością leśną w rozumieniu właściwie wyłożonego art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy.