Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 19 lutego 2010 r.
II PK 226/09
Strony mogą zawrzeć porozumienie zmieniające warunki pracy i (lub)
płacy łączącej je drugiej umowy o pracę na czas określony (oprócz przedłuże-
nia czasu jej trwania - 251
§ 2 k.p.), ale też nie ma przeszkód, aby za porozumie-
niem rozwiązały łączącą je umowę o pracę a następnie (choćby tego samego
dnia) zawarły nową umowę o pracę, co może spowodować skutek z art. 251
§ 1
k.p.
Przewodniczący SSN Józef Iwulski (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Katarzyna Gonera, Zbigniew Korzeniowski.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 19 lutego
2010 r. sprawy z powództwa Sławomira S. przeciwko Telefonii D. SA w W. o odszko-
dowanie, na skutek skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego we Wro-
cławiu z dnia 22 stycznia 2009 r. [...]
u c h y l i ł zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu-Są-
dowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu do ponownego rozpoznania i
orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem z dnia 6 listopada 2008 r. [...] Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śród-
mieścia - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu zasądził od pozwanej
Telefonii D. SA w W. na rzecz powoda Sławomira S. kwotę 198.000 zł tytułem od-
szkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę oraz kwotę 12.600
zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sąd pierwszej instancji ustalił, że w związku z powierzeniem powodowi przez
KGHM PM. SA pełnienia funkcji prezesa zarządu Telefonii D. SA powód oraz pozwa-
na zawarli w dniu 4 kwietnia 2006 r. umowę o pracę, w której postanowiono, że obo-
wiązuje ona od dnia 4 kwietnia 2006 r. „na okres oddelegowania”, lecz nie dłużej niż
2
do dnia 4 lipca 2006 r. W dniu 3 lipca 2006 r. strony zawarły kolejną umowę o pracę,
w której przewidziały, że została ona zawarta na czas określony od dnia 29 czerwca
2006 r. do dnia odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego
sprawozdanie finansowe Spółki za rok obrotowy 2007. W dniu 13 sierpnia 2007 r.
powód zawarł z pozwaną porozumienie pod nazwą „Porozumienie do umowy o pracę
z dnia 3 lipca 2006 r.”, w którym postanowiono, że umowa o pracę zawarta między
powodem, a pozwaną w dniu 3 lipca 2006 r. ulega rozwiązaniu za porozumieniem
stron, przy czym „dotychczasowy stosunek pracy” istniejący pomiędzy pracownikiem,
a Spółką „jest kontynuowany” na podstawie kolejnej umowy o pracę z dnia 13 sierp-
nia 2007 r. Jednocześnie strony uzgodniły, że żadna z nich nie będzie kierować pod
adresem strony przeciwnej jakichkolwiek roszczeń z tytułu rozwiązania umowy o
pracę zawartej 3 lipca 2006 r. W dniu 13 sierpnia 2007 r. strony zawarły umowę o
pracę, w której zaznaczyły, że zostaje ona zawarta na okres od 1 lipca 2007 r. do
dnia odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia, zatwierdzającego sprawozdanie
finansowe Spółki za rok obrotowy 2007 (ostatni rok wspólnej kadencji). Umowy o
pracę z dnia 3 lipca 2006 r. i z dnia 13 sierpnia 2007 r. różniły się między innymi w
zakresie sposobu określenia wynagrodzenia, sposobu naliczania premii, ustalenia
dodatkowego świadczenia w postaci pokrycia kosztów leczenia oraz prawa do od-
szkodowania za przestrzeganie zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy. W
dniu 28 kwietnia 2008 r. powód został odwołany ze składu zarządu pozwanej Spółki,
zaś 12 czerwca 2008 r. otrzymał od pozwanej świadectwo pracy, zawierające adnota-
cję, że stosunek pracy łączący go ze Spółką nieprzerwanie od 4 kwietnia 2006 r. do
12 czerwca 2008 r. ustał wskutek upływu czasu, na jaki umowa o pracę została za-
warta. W odpowiedzi na skierowany przez powoda wniosek o sprostowanie świadec-
twa pracy, w którym powód postawił zarzut przedwczesnego wystawienia tego świa-
dectwa, skoro - jego zdaniem - ostatnia z zawartych pomiędzy stronami umów o
pracę była umową na czas nieokreślony i nie została rozwiązana za wypowiedze-
niem, pozwana odpowiedziała, że umowa o pracę łącząca strony rozwiązała się 12
czerwca 2008 r., gdyż tego dnia odbyło się Zwyczajne Walne Zgromadzenie Wspólni-
ków zatwierdzające sprawozdanie finansowe spółki za rok obrotowy 2007.
Przy takich ustaleniach Sąd Rejonowy stwierdził, że kwestią sporną pomiędzy
stronami pozostaje odpowiedź na pytanie, czy do umów o pracę zawartych pomiędzy
powodem a pozwaną ma zastosowanie art. 251
k.p. Po analizie dokumentów w po-
staci umów o pracę zawartych między powodem a pozwaną w dniach 4 kwietnia
3
2006 r. i 3 lipca 2006 r. oraz porozumienia z dnia 13 sierpnia 2007 r., jak również do-
kumentu zatytułowanego „Umowa o pracę z dnia 13 sierpnia 2007 r.”, Sąd pierwszej
instancji doszedł do wniosku, że w dniu 13 sierpnia 2007 r. strony rozwiązały po-
przednią umowę o pracę z dnia 3 lipca 2006 r. i zawarły nową umowę o pracę.
Ponieważ umowa zawarta 13 sierpnia 2007 r. była trzecią z kolei umową na czas
określony, to nastąpił skutek prawny określony w art. 251
§ 1 k.p. Według Sądu Rejo-
nowego, za przyjęciem, że dwustronną czynność prawną podjętą przez strony w dniu
13 sierpnia 2007 r. należy uznać za rozwiązanie poprzedniej i zawarcie kolejnej
umowy o pracę, przemawia nazwa dokumentu „Umowa o pracę” oraz różnice pomię-
dzy treścią tego dokumentu, a treścią umowy z dnia 3 lipca 2007 r., a także treść po-
rozumienia sporządzonego w dniu 13 sierpnia 2007 r. Sąd Rejonowy zgodził się z
powodem, że umowa o pracę z dnia 13 sierpnia 2007 r. jest umową zawierającą dla
niego mniej korzystne postanowienia niż umowa o pracę z dnia 3 lipca 2006 r. Gdyby
nie rozwiązano poprzedniej i nie zawarto nowej umowy o pracę, to bez zgody po-
woda pozwana musiałaby wypowiedzieć warunki pracy i płacy. Tymczasem „literalne
brzmienie tekstu” porozumienia z dnia 13 sierpnia 2007 r. przemawia przeciwko
uznaniu tego dokumentu za pismo wywołujące wyłącznie skutek w zakresie zmiany
warunków pracy i płacy. Skoro w tym dokumencie postanowiono, że umowa o pracę
z 3 lipca 2006 r. „ulega rozwiązaniu”, zaś „dotychczasowy stosunek pracy istniejący
pomiędzy spółką a pracownikiem jest kontynuowany na podstawie kolejnej umowy o
pracę z dnia 13 sierpnia 2007 r.”, to wynika z tego jednoznacznie „zamiar stron za-
warcia następnej umowy nie mogącej być utożsamianą z umową z dnia 3 lipca 2006
roku”. Postanowienia umowy o pracę z dnia 13 sierpnia 2007 r., o tym, iż stanowią
one odpowiednią zmianę warunków pracy i płacy określonych w umowie o pracę z
dnia 3 lipca 2006 r. i że ta umowa „zastępuje” umowę o pracę z dnia 3 lipca 2006 r.,
świadczą, że zamiarem stron nie było przyjęcie aneksu do umowy o pracę z dnia 3
lipca 2006 r. zmieniającego warunki pracy i płacy. Postanowienia te wskazują, że
strony nie zamierzały tylko poczynić zmian w zakresie warunków pracy i płacy ale, że
ich wolą było „przyjęcie nowej umowy z późniejszą datą i przewidującą odmienny
czas trwania stosunku prawnego”. Te okoliczności świadczą, że w dniu 13 sierpnia
2007 r. strony podpisały trzecią umowę o pracę na czas określony, która podlegała
ocenie „w kontekście normy zawartej w art. 251
k.p.”. Według Sądu Rejonowego, za
uznaniem tezy, zgodnie z którą umowa o pracę z dnia 13 sierpnia 2007 r. była trzecią
kolejną umową o pracę przemawiają również okoliczności jej zawarcia. To praco-
4
dawca wystąpił z inicjatywą „takiej treści umowy i takiej formy zmiany podstawy za-
trudnienia powoda”, jaka nastąpiła w dniu 13 sierpnia 2007 r. i powinien „ponieść
konsekwencje swoich czynności prawnych, choćby efekt zastosowania przepisu art.
251
k.p. nie był przez stronę pozwaną zamierzony”. W okolicznościach sprawy zo-
stały spełnione wszystkie przesłanki art. 251
k.p., bowiem przed zawarciem umowy z
dnia 13 sierpnia 2007 r. strony dwukrotnie podpisywały umowy o pracę na czas okre-
ślony, obejmujące bezpośrednio następujące po okresy (od 4 kwietnia 2006 r. do 4
lipca 2006 r. i od 29 czerwca 2006 r. do dnia odbycia walnego zgromadzenia zatwier-
dzającego sprawozdanie finansowe za rok 2007). Konsekwencją tego jest uznanie,
że ostatnia z umów (z dnia 13 sierpnia 2007 r.) stała się umową na czas nieokreślo-
ny. Z tego powodu jej „rozwiązanie bez wypowiedzenia” przez pozwanego praco-
dawcę w oczywisty sposób naruszało przepisy Kodeksu pracy o wypowiadaniu
umów o pracę i uzasadniało uwzględnienie żądania pozwu.
Wyrokiem z dnia 22 stycznia 2009 r. [...] Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych we Wrocławiu - w uwzględnieniu apelacji pozwanej - zmienił wyrok
Sądu pierwszej instancji w ten sposób, że powództwo oddalił oraz zasądził od powo-
da na rzecz pozwanej kwotę 4.050 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa proceso-
wego za obie instancje. Sąd Okręgowy podzielił ustalenia faktyczne dokonane przez
Sąd Rejonowy i przyjął je za własne, nie zgodził się natomiast z ich oceną prawną
oraz z wnioskami wyprowadzonymi przez Sąd pierwszej instancji. Zdaniem Sądu
odwoławczego, Sąd pierwszej instancji nietrafnie zastosował art. 251
k.p., opierając
się na błędnym założeniu jakoby umowa o pracę z dnia 13 sierpnia 2007 r. powinna
być kwalifikowana jako umowa zawarta na czas nieokreślony. Sąd Okręgowy wy-
wiódł, że termin końcowy umowy zawartej na czas oznaczony może być określony
przez wskazanie konkretnego zdarzenia, jeśli tylko jego wystąpienie jest pewne.
Strony określiły czas, na jaki została zawarta umowa z dnia 3 lipca 2006 r., przez
oznaczenie przyszłego i pewnego zdarzenia powodującego rozwiązanie umowy (od-
bycie zwyczajnego walnego zgromadzenia Spółki zatwierdzającego sprawozdanie za
rok obrotowy 2007). Według Sądu Okręgowego, „dokumentów w postaci umowy o
pracę z dnia 3 lipca 2006 r. i porozumienia z dnia 13 lipca 2007 r.” nie można trakto-
wać jako dwóch różnych umów o pracę, bowiem - wbrew stanowisku Sądu Rejono-
wego - umowa o pracę z dnia 13 sierpnia 2007 r. była modyfikacją umowy o pracę z
dnia 3 lipca 2006 r. w zakresie warunków płacy i pracy. Według Sądu odwoławczego,
skoro w drodze porozumienia strony mogą zmienić rodzaj umowy o pracę, jak rów-
5
nież postanowić o wypowiedzeniu umowy na czas określony, to nieuzasadnionym
ograniczeniem ich autonomii byłoby pozbawienie możliwości zmiany w drodze poro-
zumienia warunków płacy. Umowa zawarta w dniu 13 sierpnia 2007 r. nie była równo-
znaczna w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony,
bowiem uprzednio strony nie zawarły dwukrotnie umowy o pracę na czas określony
na następujące po sobie okresy. Umowa zawarta 3 lipca 2006 r. była drugą umową
na czas określony, która rozwiązała się z upływem czasu, na który była zawarta (art.
30 § 1 pkt 4 k.p.). W takich okolicznościach faktycznych roszczenie powoda o od-
szkodowanie jest nieuzasadnione, bowiem nie zachodzą przesłanki przewidziane w
art. 45 § 1 k.p.
W skardze kasacyjnej wniesionej od wyroku Sądu Okręgowego powód zarzu-
cił naruszenie: 1) art. 316 § 1 w związku z art. 391 k.p.c., a także art. 328 § 2 k.p.c.,
wskutek pominięcia dowodu w postaci „Porozumienia do umowy o pracę z dnia 3
lipca 2006 r.” zawartego w dniu 13 sierpnia 2007 r., jak również „dowodu z § 20 ust. 4
umowy o pracę zawartej w dniu 13 sierpnia 2007 r.”, wskazujących wprost na wolę
rozwiązania umowy o pracę z dnia 3 lipca 2006 r. i zawarcia kolejnej umowy o pracę
z dnia 13 sierpnia 2007 r.; 2) art. 65 k.c. w związku z art. 300 k.p., „poprzez pominię-
cie konsekwencji wynikających z literalnego brzmienia kolejnych umów o pracę za-
wieranych przez strony, jak i ze zgodnego zamiaru stron i celu przedmiotowych
umów”; 3) art. 3531
k.c. w związku z art. 300 k.p., wskutek uznania, że do zmiany wa-
runków zatrudnienia mogło dojść wyłącznie na podstawie porozumienia zmieniają-
cego umowę o pracę, a nie przez zawarcie nowej umowy o pracę; 4) art. 251
k.p., po-
legającego na jego niezastosowaniu w sytuacji, w której między stronami doszło do
zawarcia trzeciej umowy o pracę na czas określony; 5) art. 471
w związku z art. 251
k.p., przez niezastosowanie w sytuacji, gdy nastąpiło niezgodne z prawem rozwiąza-
nie umowy o pracę z dnia 13 sierpnia 2007 r.
W uzasadnieniu skargi powód wywiódł w szczególności, że uwzględnienie tre-
ści dokumentów kreujących stosunek pracy pomiędzy powodem, a pozwaną (czyli
umów o pracę oraz porozumienia z dnia 13 sierpnia 2007 r.) ma decydujące znacze-
nie dla ustalenia, że doszło do rozwiązania umowy o pracę z dnia 3 lipca 2006 r. -
jako drugiej umowy o pracę zawartej na czas określony - i do nawiązania kolejnej,
odrębnej umowy o pracę z dnia 13 sierpnia 2007 r. W ocenie powoda, Sąd Okręgowy
niesłusznie pominął okoliczności, w których doszło do zawarcia umowy o pracę z
dnia 13 sierpnia 2007 r., wskazujące na wolę zawarcia nowych umów o pracę, celem
6
ich ujednolicenia dla wszystkich osób pełniących funkcje zarządcze we wszystkich
spółkach zależnych w grupie kapitałowej KGHM. W zaskarżonym wyroku naruszono
przepisy dotyczące interpretacji umów, bo pominięto zarówno okoliczności, w których
zostały złożone oświadczenia stron, ustalone w tym zakresie zwyczaje (dążenie do
ujednolicenia umów w grupie KGHM), literalne brzmienie kolejnych umów o pracę
zawieranych przez strony oraz porozumienia z dnia 13 sierpnia 2007 r., jak i zgodny
zamiar stron i cel umów.
Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie apelacji
pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego oraz o zasądzenie na rzecz powoda od po-
zwanej zwrotu kosztów procesu za wszystkie instancje, ewentualnie o uchylenie za-
skarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponow-
nego rozpoznania.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną pozwana wniosła o jej odrzucenie, odmo-
wę przyjęcia do rozpoznania, ewentualnie o oddalenie oraz o zasądzenie od powoda
na rzecz pozwanej kosztów postępowania kasacyjnego.
Sąd Najwyższy wziął pod uwagę, co następuje:
Skarga jest uzasadniona, bowiem trafny jest podniesiony w niej w pierwszej
kolejności zarzut naruszenia prawa procesowego, w szczególności art. 328 § 2 k.p.c.
(w kontekście zastosowania art. 251
k.p. oraz art. 65 § 2 k.c. w związku z art. 300
k.p.). Zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. (w związku z art. 391 § 1 k.p.c.) może sta-
nowić usprawiedliwioną podstawę skargi kasacyjnej, gdy uzasadnienie zaskarżonego
wyroku nie obejmuje wszystkich koniecznych elementów konstrukcyjnych bądź za-
wiera oczywiste braki, które uniemożliwiają kontrolę kasacyjną (por. przykładowo
orzeczenia Sądu Najwyższego z 10 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999 nr
4, poz. 83; z 19 lutego 2002 r., IV CKN 718/00, LEX nr 54362; z 20 lutego 2003 r., I
CKN 65/01, LEX nr 78271; z 22 maja 2003 r., II CKN 121/01, LEX nr 137611; z 9
marca 2006 r., I CSK 147/05, LEX nr 190753 oraz z 24 sierpnia 2009 r., I PK 32/09,
LEX nr 548916). Sąd Okręgowy mógł zaaprobować w całości ustalenia faktyczne
poczynione przez Sąd pierwszej instancji i miał prawo dokonać odmiennej oceny
prawnej tych ustaleń. Nie zwalniało to jednak Sądu drugiej instancji z obowiązku wy-
jaśnienia motywów podjętego rozstrzygnięcia w sposób umożliwiający przeprowa-
dzenie jego kontroli kasacyjnej. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie spełnia tego
7
wymagania, gdyż ocena prawna w nim zamieszczona została ograniczona w zasa-
dzie tylko do dwuzdaniowej wypowiedzi, mimo że była całkowicie odmienna od
przedstawionej przez Sąd pierwszej instancji. Uzasadniając nieprawidłowe - jego
zdaniem - zastosowanie przez Sąd pierwszej instancji art. 251
k.p., Sąd Okręgowy
(dosłownie) przyjął, że „dokumentów w postaci umowy o pracę z dnia 3 lipca 2006 r. i
porozumienia z dnia 13 lipca 2007 r. nie można traktować jako dwóch różnych umów
o pracę” oraz że „wbrew stanowisku Sądu Rejonowego umowa o pracę z dnia 13
sierpnia 2007 r. była modyfikacją umowy o pracę z dnia 3 lipca 2006 r. w zakresie
warunków płacy i pracy”. W świetle ustaleń faktycznych zdania te są niezrozumiałe,
gdyż strony nie zawarły żadnego „porozumienia z dnia 13 lipca 2007 r.”. Wiele wska-
zuje na to, że Sądowi Okręgowemu chodziło o stwierdzenie, iż porozumienia zawar-
tego w dniu 13 sierpnia 2007 r. (omyłkowo wskazana data „13 lipca 2007 r.”) rozwią-
zującego umowę o pracę z dnia 3 lipca 2006 r. (w której oznaczono termin końcowy
jej trwania na dzień odbycia zwyczajnego walnego zgromadzenia zatwierdzającego
sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 2007) oraz umowy o pracę z dnia 13 sierp-
nia 2007 r. (w której tak samo oznaczono termin końcowy jej trwania) nie można trak-
tować jako dwóch różnych czynności prawnych. A więc, że zawarte w dniu 13 sierp-
nia 2007 r. porozumienie i umowa o pracę nie oznaczają rozwiązania łączącej strony
umowy o pracę z dnia 3 lipca 2006 r. i nawiązania nowej umowy o pracę, lecz stano-
wią jedną czynność prawną polegającą na zmianie warunków pracy i płacy wynikają-
cych z umowy z 13 sierpnia 2007 r. (porozumienie zmieniające). To doprowadziło
bowiem Sąd Okręgowy do uznania, że umowa o pracę z 13 sierpnia 2007 r. nie była
nową, trzecią z kolei umową na czas określony, lecz stanowiła wyłącznie modyfikację
już istniejącej umowy o pracę z dnia 3 lipca 2006 r. w zakresie warunków pracy i
płacy i dlatego rozwiązała się z upływem czasu, na jaki została zawarta. Tych podsta-
wowych ocen prawnych Sąd Najwyższy nie może się jednak domyślać, a więc nie
poddają się one kontroli kasacyjnej.
Sąd Okręgowy uchylił się tym samym od jednoznacznego wyjaśnienia dla-
czego uważa, że pomiędzy stronami w dniu 13 sierpnia 2007 r. nie nastąpiło rozwią-
zanie umowy o pracę z 3 lipca 2006 r. i zawarcie tego samego dnia kolejnej, trzeciej
umowy o pracę. Temu wymaganiu nie czyni zadość powołanie się jedynie na to, że
„nieuzasadnionym ograniczeniem woli stron stosunku pracy byłoby pozbawienie
stron możliwości zmiany warunków płacy w drodze porozumienia”. Nie chodzi bo-
wiem o to, że niedopuszczalne jest porozumienie stron w przedmiocie zmiany warun-
8
ków pracy i (lub) płacy łączącej je umowy o pracę, także w odniesieniu do drugiej z
kolei umowy o pracę na czas określony. Wprowadzony z dniem 1 maja 2004 r. art.
251
§ 2 k.p. stwierdza, że uzgodnienie przez strony w trakcie umowy dłuższego
okresu wykonywania pracy uważa się za zawarcie kolejnej umowy na czas określony
w rozumieniu art. 251
§ 1 k.p. Należy uznać, że art. 251
§ 2 k.p. przekreśla możliwość
przedłużania umów o pracę na czas określony w drodze tak zwanych aneksów (w
celu obejścia art. 251
§ 1 k.p.; traci w tym zakresie znaczenie wcześniejsza wykład-
nia, por. wyrok Sądu Najwyższego z 17 listopada 1997 r., OSNAPiUS 1998, Nr 17,
poz. 506, z glosą T. Liszcz, OSP 1999 nr 2, poz. 46). Nie oznacza to jednak, że nie-
dopuszczalne (nieskuteczne) są porozumienia zmieniające warunki pracy i płacy dru-
giej z kolei umowy o pracę na czas określony (w zakresie niedotyczącym czasu jej
trwania). Kadencyjność organów spółki prawa handlowego nie tworzy powinności
zawierania przez spółkę z osobami pełniącymi funkcję jej organów, umów o pracę na
czas określony, równy okresowi kadencji. W razie zawarcia takich umów termino-
wych, stosuje się jednak do nich art. 251
k.p. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10
sierpnia 2000 r., I PKN 758/99, OSNAPiUS 2002 nr 5, poz. 107). Strony mogą więc
zawrzeć porozumienie zmieniające warunki pracy i (lub) płacy łączącej je umowy o
pracę na czas określony (oprócz przedłużenia czasu jej trwania), ale też nie ma prze-
szkód, aby za porozumieniem rozwiązały łączącą je umowę o pracę (art. 30 § 1 pkt 1
k.p., także na czas określony, por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 1997
r., I PKN 232/97, OSNAPiUS 1998 nr 10, poz. 306), a następnie (choćby tego same-
go dnia) zawarły nową umowę o pracę (co może spowodować skutek z art. 251
§ 1
k.p.). Zgodnie z art. 65 § 2 k.c. (w związku z art. 300 k.p.), przyjęcie jednej z tych
możliwości wymaga szczegółowej analizy treści umowy (jej dosłownego brzmienia),
a przede wszystkim zbadania zgodnego zamiaru (woli) stron i celu umowy. U pod-
staw badania zamiaru stron oraz okoliczności wpływających na tłumaczenie (inter-
pretację) oświadczeń woli znajdują się fakty (zdarzenia, stany) przedstawione przez
strony i wykazywane zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu w procesie (wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2007 r., I CSK 17/07, LEX nr 269809).
Z powołanych względów, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na podstawie
art. 39815
§ 1 i art. 108 § 2 k.p.c.
========================================