III UZ 1/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:23-05-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III UZ 1/10
POSTANOWIENIE
Dnia 1 czerwca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Jaśkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jerzy Kwaśniewski
SSN Andrzej Wróbel
w sprawie z wniosku J. G.
przeciwko Wojskowemu Biuru Emerytalnemu
o wysokość świadczenia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 1 czerwca 2010 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 9 grudnia 2009 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Wnioskodawca J. G. w sprawie przeciwko Wojskowemu Biuru Emerytalnemu
o wysokość świadczenia wniósł zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego -
Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 9 grudnia 2009 r., którym: I.
oddalono wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie
uzasadnienia wyroku tego Sądu z dnia 30 września 2009 r. oraz jego doręczenie; II.
odrzucono wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia
30 września 2009 r. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w
całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu.
Postanowieniem z dnia 15 stycznia 2010 r. Sąd Apelacyjny odrzucił to zażalenie w
2
części dotyczącej oddalenia wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku
o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku jako niedopuszczalne.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
W pierwszej kolejności rozważenia wymaga dopuszczalność zażalenia, gdyż
zgodnie z art. 3941
§ 2 k.p.c. w sprawach, w których przysługuje skarga kasacyjna,
zażalenie przysługuje także na postanowienie sądu drugiej instancji kończące
postępowanie w sprawie, z wyjątkiem postanowień, o których mowa w art. 3981
, a
także postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie
sądu pierwszej instancji. Trafnie Sąd Apelacyjny odrzucił zażalenie w zakresie
dotyczącym oddalenia wniosku o przywrócenie terminu, gdyż nie jest to
postanowienie kończące postępowanie (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu
sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 2000 r., III ZP 1/00, OSNAPiUS 2000 nr
24, poz. 887; OSNC 2001 nr 1, poz. 1; OSP 2001 nr 5, poz. 76 z glosą W.
Broniewicza; Przegląd Sądowy 2001 nr 5, s. 122 z glosą J. Smólskiego). Za
postanowienie kończące postępowanie należy natomiast uznać postanowienie
odrzucające wniosek o doręczenie odpisu wyroku sądu drugiej instancji z
uzasadnieniem. Złożenie wniosku o doręczenie orzeczenia sądu drugiej instancji z
uzasadnieniem (jeżeli jest wymagane) i ewentualnie doręczenie tego orzeczenia
jest bowiem warunkiem skutecznego złożenia skargi kasacyjnej (por. między innymi
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2003 r., II UZ 36/03, OSNP 2004
nr 10, poz. 178 oraz z dnia 16 grudnia 2005 r., II PZ 47/05, OSNP 2006 nr 23-24,
poz. 360).
Trafność zaskarżonego postanowienia w części odrzucającej wniosek
skarżącego o sporządzenie uzasadnienia wyroku z dnia 30 września 2009 r. zależy
natomiast od oceny zasadności złożonego wraz z nim wniosku o przywrócenie
terminu. Orzeczenie w przedmiocie tego wniosku nie podlega bowiem, jak
wskazano wyżej, odrębnemu zaskarżeniu, ale zgodnie ze stosowanym
odpowiednio art. 380 k.p.c., w tym zakresie postanowienie to podlega rozpoznaniu
na wniosek strony (por. postanowienia Sąd Najwyższego z dnia 23 października
2002 r., II CZ 109/02, LEX nr 75273; z dnia 17 maja 2002 r., I CZ 31/02, LEX nr
55094, z dnia 4 marca 2005 r., II UZ 72/04, OSNP 2005 nr 20, poz. 325 oraz z dnia
16 grudnia 2005 r., II PZ 47/05, OSNP 2006 nr 23-24, poz. 360). Wprawdzie
3
wnioskodawca w zażaleniu nie złożył wyraźnie wniosku o rozpoznanie
postanowienia w zakresie niezaskarżalnego orzeczenia co do wniosku o
przywrócenie terminu, ale praktycznie w całości zażalenie dotyczy tego przedmiotu.
Według art. 168 § 1 k.p.c., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności
procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. W
piśmie zawierającym wniosek o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić
okoliczności uzasadniające wniosek (art. 169 § 2 k.p.c.), natomiast przywrócenie
terminu zależy od wykazania przez stronę braku winy w niezachowaniu terminu.
Skarżący w uzasadnieniu swego wniosku wskazał, że jest 80-letnim schorowanym
człowiekiem. Obok licznych schorzeń cielesnych ma też niedomogi psychiczne,
które powodują częste zaniki pamięci. Powołał, iż już w 1994 r. Wojskowa Komisja
Lekarska rozpoznała u niego miedzy innymi „zespół psychoorganiczny z cechami
otępiennymi”.
Sąd Najwyższy podziela stanowisko Sądu Apelacyjnego, iż podniesione
przez skarżącego okoliczności nie stanowią wystarczającej podstawy do
przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku i
jego doręczenie. Wyrok Sądu Apelacyjnego zapadł 30 września 2009 r., termin
złożenia wniosku sporządzenie uzasadnienia i doręczenie upłynął zatem 7
października 2009 r. (art. 387 § 3 k.p.c.), zaś powód wniosek ten złożył w dniu 8
października 2009 r. W takim stanie rzeczy, wykazanie przez wnioskodawcę braku
winy w niezachowaniu terminu, powinno być powiązane z przedziałem czasowym
pomiędzy 1 a 8 października 2009 r. poprzez wskazanie dowodów, iż w tych
właśnie dniach doszło do zaników pamięci. Jak wykazuje przebieg postępowania
(zachowanie terminu na złożenie odwołania od decyzji Dyrektora Wojskowego
Biura Emerytalnego, wniosku o sporządzenie uzasadnienia i na wniesienie apelacji
od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 9 czerwca 2009 r.) stany otępienne nie mają u
wnioskodawcy charakteru permanentnego. Na wnioskodawcy ciążył zatem
obowiązek wykazania, iż w otwartym terminie na złożenie wniosku o sporządzenie
uzasadnienia wyroku i jego doręczenie objawy chorobowe zaostrzyły się. Skarżący
nie skorzystał także z możliwości uczestnictwa w rozprawie, na której był
rozpoznawany jego wniosek o przywrócenie terminu a tym samym pozbawił się
możliwości złożenia przed Sądem ewentualnych dodatkowych wyjaśnień.
4
Z tych względów na podstawie art. 39814
k.p.c. w związku z 3941
§ 3 k.p.c.
orzeczono, jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 1 czerwca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Jaśkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jerzy Kwaśniewski
SSN Andrzej Wróbel
w sprawie z wniosku J. G.
przeciwko Wojskowemu Biuru Emerytalnemu
o wysokość świadczenia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 1 czerwca 2010 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 9 grudnia 2009 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Wnioskodawca J. G. w sprawie przeciwko Wojskowemu Biuru Emerytalnemu
o wysokość świadczenia wniósł zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego -
Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 9 grudnia 2009 r., którym: I.
oddalono wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie
uzasadnienia wyroku tego Sądu z dnia 30 września 2009 r. oraz jego doręczenie; II.
odrzucono wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia
30 września 2009 r. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w
całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu.
Postanowieniem z dnia 15 stycznia 2010 r. Sąd Apelacyjny odrzucił to zażalenie w
2
części dotyczącej oddalenia wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku
o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku jako niedopuszczalne.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
W pierwszej kolejności rozważenia wymaga dopuszczalność zażalenia, gdyż
zgodnie z art. 3941
§ 2 k.p.c. w sprawach, w których przysługuje skarga kasacyjna,
zażalenie przysługuje także na postanowienie sądu drugiej instancji kończące
postępowanie w sprawie, z wyjątkiem postanowień, o których mowa w art. 3981
, a
także postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie
sądu pierwszej instancji. Trafnie Sąd Apelacyjny odrzucił zażalenie w zakresie
dotyczącym oddalenia wniosku o przywrócenie terminu, gdyż nie jest to
postanowienie kończące postępowanie (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu
sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 2000 r., III ZP 1/00, OSNAPiUS 2000 nr
24, poz. 887; OSNC 2001 nr 1, poz. 1; OSP 2001 nr 5, poz. 76 z glosą W.
Broniewicza; Przegląd Sądowy 2001 nr 5, s. 122 z glosą J. Smólskiego). Za
postanowienie kończące postępowanie należy natomiast uznać postanowienie
odrzucające wniosek o doręczenie odpisu wyroku sądu drugiej instancji z
uzasadnieniem. Złożenie wniosku o doręczenie orzeczenia sądu drugiej instancji z
uzasadnieniem (jeżeli jest wymagane) i ewentualnie doręczenie tego orzeczenia
jest bowiem warunkiem skutecznego złożenia skargi kasacyjnej (por. między innymi
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2003 r., II UZ 36/03, OSNP 2004
nr 10, poz. 178 oraz z dnia 16 grudnia 2005 r., II PZ 47/05, OSNP 2006 nr 23-24,
poz. 360).
Trafność zaskarżonego postanowienia w części odrzucającej wniosek
skarżącego o sporządzenie uzasadnienia wyroku z dnia 30 września 2009 r. zależy
natomiast od oceny zasadności złożonego wraz z nim wniosku o przywrócenie
terminu. Orzeczenie w przedmiocie tego wniosku nie podlega bowiem, jak
wskazano wyżej, odrębnemu zaskarżeniu, ale zgodnie ze stosowanym
odpowiednio art. 380 k.p.c., w tym zakresie postanowienie to podlega rozpoznaniu
na wniosek strony (por. postanowienia Sąd Najwyższego z dnia 23 października
2002 r., II CZ 109/02, LEX nr 75273; z dnia 17 maja 2002 r., I CZ 31/02, LEX nr
55094, z dnia 4 marca 2005 r., II UZ 72/04, OSNP 2005 nr 20, poz. 325 oraz z dnia
16 grudnia 2005 r., II PZ 47/05, OSNP 2006 nr 23-24, poz. 360). Wprawdzie
3
wnioskodawca w zażaleniu nie złożył wyraźnie wniosku o rozpoznanie
postanowienia w zakresie niezaskarżalnego orzeczenia co do wniosku o
przywrócenie terminu, ale praktycznie w całości zażalenie dotyczy tego przedmiotu.
Według art. 168 § 1 k.p.c., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności
procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. W
piśmie zawierającym wniosek o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić
okoliczności uzasadniające wniosek (art. 169 § 2 k.p.c.), natomiast przywrócenie
terminu zależy od wykazania przez stronę braku winy w niezachowaniu terminu.
Skarżący w uzasadnieniu swego wniosku wskazał, że jest 80-letnim schorowanym
człowiekiem. Obok licznych schorzeń cielesnych ma też niedomogi psychiczne,
które powodują częste zaniki pamięci. Powołał, iż już w 1994 r. Wojskowa Komisja
Lekarska rozpoznała u niego miedzy innymi „zespół psychoorganiczny z cechami
otępiennymi”.
Sąd Najwyższy podziela stanowisko Sądu Apelacyjnego, iż podniesione
przez skarżącego okoliczności nie stanowią wystarczającej podstawy do
przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku i
jego doręczenie. Wyrok Sądu Apelacyjnego zapadł 30 września 2009 r., termin
złożenia wniosku sporządzenie uzasadnienia i doręczenie upłynął zatem 7
października 2009 r. (art. 387 § 3 k.p.c.), zaś powód wniosek ten złożył w dniu 8
października 2009 r. W takim stanie rzeczy, wykazanie przez wnioskodawcę braku
winy w niezachowaniu terminu, powinno być powiązane z przedziałem czasowym
pomiędzy 1 a 8 października 2009 r. poprzez wskazanie dowodów, iż w tych
właśnie dniach doszło do zaników pamięci. Jak wykazuje przebieg postępowania
(zachowanie terminu na złożenie odwołania od decyzji Dyrektora Wojskowego
Biura Emerytalnego, wniosku o sporządzenie uzasadnienia i na wniesienie apelacji
od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 9 czerwca 2009 r.) stany otępienne nie mają u
wnioskodawcy charakteru permanentnego. Na wnioskodawcy ciążył zatem
obowiązek wykazania, iż w otwartym terminie na złożenie wniosku o sporządzenie
uzasadnienia wyroku i jego doręczenie objawy chorobowe zaostrzyły się. Skarżący
nie skorzystał także z możliwości uczestnictwa w rozprawie, na której był
rozpoznawany jego wniosek o przywrócenie terminu a tym samym pozbawił się
możliwości złożenia przed Sądem ewentualnych dodatkowych wyjaśnień.
4
Z tych względów na podstawie art. 39814
k.p.c. w związku z 3941
§ 3 k.p.c.
orzeczono, jak w sentencji.