IV CZ 44/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:24-09-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 44/10
POSTANOWIENIE
Dnia 24 czerwca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Prokuratora Okręgowego w B.
przy uczestnictwie A. P., E. P. i J. P.
o ubezwłasnowolnienie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 24 czerwca 2010 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania A. P.
na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 23 marca 2010 r., sygn. akt I ACa (…),
odrzuca zażalenie w części zaskarżającej orzeczenie zawarte w punkcie 1
(pierwszym) postanowienia, a w pozostałym zakresie oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 23 marca 2010 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniosek o
przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej, a w konsekwencji uchybienia
terminowi odrzucił skargę kasacyjną.
W ocenie tego Sądu w sprawie nie zachodziły okoliczności uzasadniające
uwzględnienie wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej,
ponieważ nie zostało uprawdopodobnione, że niedokonanie tej czynności procesowej w
odpowiednim czasie nastąpiło bez winy pełnomocnika strony skarżącej.
2
W tej sytuacji Sąd uznał, że skoro termin do wniesienia skargi kasacyjnej
rozpoczął bieg 3 sierpnia 2009 r. i upłynął bezskutecznie w dniu 3 października 2009 r.,
to na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. spóźnioną skargę kasacyjną należało odrzucić.
Postanowienie to zaskarżyła w całości uczestniczka postępowania A. P. i
wnioskowała o jego uchylenie w całości i przyjęcie do rozpoznania złożonej skargi
kasacyjnej.
W uzasadnieniu zażalenia, sporządzonego przez kolejnego pełnomocnika
procesowego z urzędu, pełnomocnik podniósł, że dopiero w dniu 26 października
2009 r. otrzymał z ORA zawiadomienie o ustanowieniu go pełnomocnikiem. Nadto
stwierdził, że ponawia argumenty zawarte we wniosku o przywrócenie terminu do
złożenia skargi kasacyjnej z dnia 8 marca 2010 r., błędnie ocenione przez Sąd
Apelacyjny.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie do Sądu Najwyższego okazało się niedopuszczalne w części
zaskarżającej postanowienie oddalające wniosek o przywrócenie terminu do złożenia
skargi kasacyjnej (pkt 1 sentencji), ponieważ nie jest ono ani postanowieniem
wymienionym w art. 3941
§ 1 k.p.c., ani nie jest postanowieniem kończącym
postępowanie w sprawie (art. 3941
§ 2 k.p.c.). W tej sytuacji, jako niedopuszczalne,
podlegało ono odrzuceniu na podstawie art. 373 k.p.c. w zw. z art. 39821
k.p.c. i art. 3941
§ 3 k.p.c.
Okoliczności usprawiedliwiające niedokonanie w terminie czynności procesowej
(wniosku o przywrócenie terminu do złożenia skargi kasacyjnej) mogą być rozważane w
ramach rozpoznawania wniosku o przywrócenie terminu, a nie przy rozpoznawaniu
zażalenia na orzeczenie o odrzuceniu skargi kasacyjnej. Sąd Najwyższy rozpoznając
zażalenie na postanowienie odrzucające skargę kasacyjną wniesioną po upływie
wymaganego terminu, rozpoznaje również – ale tylko na wniosek strony złożony na
podstawie art. 380 k.p.c. w zw. z art. 39821
k.p.c. i art. 3941
§ 3 k.p.c. – postanowienie
oddalające wniosek o przywrócenie tego terminu (postanowienia SN z dnia 27 lutego
2001 r., V CZ 8/01, niepubl.; z dnia 4 września 2002 r., I CZ 105/02, niepubl.).
W judykaturze ugruntowane jest stanowisko, że postanowienie sądu drugiej
instancji, na które nie przysługuje zażalenie może być przedmiotem kontroli Sądu
Najwyższego wyłącznie na podstawie art. 380 w zw. z art. 39821
k.p.c. (por. m.in.
postanowienie SN z dnia 8 marca 2000 r., sygn. akt I CZ 259/99, publ. Biul. SN 2000, nr
7, poz. 8; postanowienie SN z dnia 15 stycznia 2001 r.. sygn. akt II CZ 197/04, niepubl.;
3
postanowienie SN z dnia 21 listopada 2001 r., syn. akt I CZ 165/01, OSNC 2002, nr 7-8;
postanowienie SN z dnia 23 września 2004 r., sygn. akt III CZ 71/04, niepubl.).
Warunkiem przeprowadzenia stosownej kontroli – zgodnie z dyspozycją art. 380 k.p.c. –
jest jednak zawarcie w zażaleniu wniosku o rozpoznanie tego postanowienia (por.
postanowienie SN z dnia 23 września 2004 r., sygn. akt III CZ 71/04, niepubl.;
postanowienie SN z dnia 3 marca 2005 r., sygn. akt II CZ 197/04, niepubl.). Wniosek
taki, w przypadku środków zaskarżenia wnoszonych przez profesjonalnych
pełnomocników, powinien być jednoznacznie sformułowany, gdyż nie ma podstaw do
przypisywania im treści wprost w nich nie wyrażonych (por. postanowienie z dnia 4
października 2006 r., sygn. akt I CZ 81/06, niepubl.; postanowienie z dnia 5 listopada
2009 r., sygn. akt I CZ 55/09, niepubl.). Tymczasem w niniejszej sprawie strona żaląca
wniosku takiego w zażaleniu nie złożyła.
W konsekwencji powyższego, skoro skarga kasacyjna została wniesiona po
upływie terminu określonego w art. 3985
§ 1 k.p.c., przeto Sąd Apelacyjny trafnie ją
odrzucił na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c.
Wobec powyższego zażalenie w części zaskarżającej odrzucenie skargi
kasacyjnej (pkt 2 sentencji) podlegało oddaleniu na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z
art. 3941
§ 3 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 24 czerwca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Prokuratora Okręgowego w B.
przy uczestnictwie A. P., E. P. i J. P.
o ubezwłasnowolnienie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 24 czerwca 2010 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania A. P.
na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 23 marca 2010 r., sygn. akt I ACa (…),
odrzuca zażalenie w części zaskarżającej orzeczenie zawarte w punkcie 1
(pierwszym) postanowienia, a w pozostałym zakresie oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 23 marca 2010 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniosek o
przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej, a w konsekwencji uchybienia
terminowi odrzucił skargę kasacyjną.
W ocenie tego Sądu w sprawie nie zachodziły okoliczności uzasadniające
uwzględnienie wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej,
ponieważ nie zostało uprawdopodobnione, że niedokonanie tej czynności procesowej w
odpowiednim czasie nastąpiło bez winy pełnomocnika strony skarżącej.
2
W tej sytuacji Sąd uznał, że skoro termin do wniesienia skargi kasacyjnej
rozpoczął bieg 3 sierpnia 2009 r. i upłynął bezskutecznie w dniu 3 października 2009 r.,
to na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. spóźnioną skargę kasacyjną należało odrzucić.
Postanowienie to zaskarżyła w całości uczestniczka postępowania A. P. i
wnioskowała o jego uchylenie w całości i przyjęcie do rozpoznania złożonej skargi
kasacyjnej.
W uzasadnieniu zażalenia, sporządzonego przez kolejnego pełnomocnika
procesowego z urzędu, pełnomocnik podniósł, że dopiero w dniu 26 października
2009 r. otrzymał z ORA zawiadomienie o ustanowieniu go pełnomocnikiem. Nadto
stwierdził, że ponawia argumenty zawarte we wniosku o przywrócenie terminu do
złożenia skargi kasacyjnej z dnia 8 marca 2010 r., błędnie ocenione przez Sąd
Apelacyjny.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie do Sądu Najwyższego okazało się niedopuszczalne w części
zaskarżającej postanowienie oddalające wniosek o przywrócenie terminu do złożenia
skargi kasacyjnej (pkt 1 sentencji), ponieważ nie jest ono ani postanowieniem
wymienionym w art. 3941
§ 1 k.p.c., ani nie jest postanowieniem kończącym
postępowanie w sprawie (art. 3941
§ 2 k.p.c.). W tej sytuacji, jako niedopuszczalne,
podlegało ono odrzuceniu na podstawie art. 373 k.p.c. w zw. z art. 39821
k.p.c. i art. 3941
§ 3 k.p.c.
Okoliczności usprawiedliwiające niedokonanie w terminie czynności procesowej
(wniosku o przywrócenie terminu do złożenia skargi kasacyjnej) mogą być rozważane w
ramach rozpoznawania wniosku o przywrócenie terminu, a nie przy rozpoznawaniu
zażalenia na orzeczenie o odrzuceniu skargi kasacyjnej. Sąd Najwyższy rozpoznając
zażalenie na postanowienie odrzucające skargę kasacyjną wniesioną po upływie
wymaganego terminu, rozpoznaje również – ale tylko na wniosek strony złożony na
podstawie art. 380 k.p.c. w zw. z art. 39821
k.p.c. i art. 3941
§ 3 k.p.c. – postanowienie
oddalające wniosek o przywrócenie tego terminu (postanowienia SN z dnia 27 lutego
2001 r., V CZ 8/01, niepubl.; z dnia 4 września 2002 r., I CZ 105/02, niepubl.).
W judykaturze ugruntowane jest stanowisko, że postanowienie sądu drugiej
instancji, na które nie przysługuje zażalenie może być przedmiotem kontroli Sądu
Najwyższego wyłącznie na podstawie art. 380 w zw. z art. 39821
k.p.c. (por. m.in.
postanowienie SN z dnia 8 marca 2000 r., sygn. akt I CZ 259/99, publ. Biul. SN 2000, nr
7, poz. 8; postanowienie SN z dnia 15 stycznia 2001 r.. sygn. akt II CZ 197/04, niepubl.;
3
postanowienie SN z dnia 21 listopada 2001 r., syn. akt I CZ 165/01, OSNC 2002, nr 7-8;
postanowienie SN z dnia 23 września 2004 r., sygn. akt III CZ 71/04, niepubl.).
Warunkiem przeprowadzenia stosownej kontroli – zgodnie z dyspozycją art. 380 k.p.c. –
jest jednak zawarcie w zażaleniu wniosku o rozpoznanie tego postanowienia (por.
postanowienie SN z dnia 23 września 2004 r., sygn. akt III CZ 71/04, niepubl.;
postanowienie SN z dnia 3 marca 2005 r., sygn. akt II CZ 197/04, niepubl.). Wniosek
taki, w przypadku środków zaskarżenia wnoszonych przez profesjonalnych
pełnomocników, powinien być jednoznacznie sformułowany, gdyż nie ma podstaw do
przypisywania im treści wprost w nich nie wyrażonych (por. postanowienie z dnia 4
października 2006 r., sygn. akt I CZ 81/06, niepubl.; postanowienie z dnia 5 listopada
2009 r., sygn. akt I CZ 55/09, niepubl.). Tymczasem w niniejszej sprawie strona żaląca
wniosku takiego w zażaleniu nie złożyła.
W konsekwencji powyższego, skoro skarga kasacyjna została wniesiona po
upływie terminu określonego w art. 3985
§ 1 k.p.c., przeto Sąd Apelacyjny trafnie ją
odrzucił na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c.
Wobec powyższego zażalenie w części zaskarżającej odrzucenie skargi
kasacyjnej (pkt 2 sentencji) podlegało oddaleniu na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z
art. 3941
§ 3 k.p.c.