I CZ 37/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:11-10-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CZ 145/07 III CZP 52/97
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 37/10
POSTANOWIENIE
Dnia 11 sierpnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący)
SSN Iwona Koper (sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
w sprawie ze skargi I. N.-B. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 14 maja 2003 r., sygn. akt I ACa (…),
w sprawie z powództwa R. B., J. B. i J. B. jako następców prawnych I. N. - B.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej W.(...) w W.
o uchylenie uchwały,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 sierpnia 2010 r.,
zażalenia powodów na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 1 grudnia 2009 r.,
sygn. akt VI ACa (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 1 grudnia 2009 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną R. B., J. B. i J. B. w sprawie ze skargi I. N.-B. o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 14 maja 2003 r.
Skargę kasacyjną wniesiono od postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 31 lipca 2009
r. dotyczącego umorzenia postępowania ze skargi o wznowienie postępowania, wobec
śmierci powódki I. N.-B. Umorzenie postępowania Sąd uzasadnił nieprzenoszalnością
2
praw dochodzonych w postępowaniu o uchylenie uchwały o wykluczeniu powódki ze
spółdzielni mieszkaniowej.
R. B., J. B. i J. B., jako następcy prawni I. N.-B., w zażaleniu na postanowienie
odrzucające ich skargę kasacyjną zarzucili naruszenie art. 3986
§ 2 k.p.c. w związku z
art. 3911
§ 1 k.p.c. poprzez bezpodstawne uznanie, że nie mają oni przymiotu strony w
niniejszym postępowaniu, a w konsekwencji uznanie, że złożona przez nich skarga
kasacyjna jest niedopuszczalna.
W uzasadnieniu zażalenia wskazali, że żądanie uchylenia uchwały pozbawiającej
członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej dotyczy nie tylko przywrócenia prawa do bycia
członkiem spółdzielni (prawa o charakterze niemajątkowym), ale przede wszystkim
związanego z nim własnościowego prawa do lokalu (prawa majątkowego). Sprawa o
uchylenie uchwały spółdzielni mieszkaniowej - a w konsekwencji sprawa o wznowienie
postępowania w tego rodzaju sprawie – jest więc sprawą majątkową. Wobec tego
roszczenie I. N.-B., dotyczące w istocie prawa do lokalu powiązanego z członkostwem w
spółdzielni mieszkaniowej, należy ocenić jako dziedziczne, a tym samym skarżący - jako
jej spadkobiercy , nabyli przymiot strony powodowej w niniejszym postępowaniu.
Wnosili o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia i nadanie biegu ich
skardze kasacyjnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia o zasadności wniesionego zażalenia
ma ocena przedmiotu prawomocnie zakończonej sprawy z powództwa I. N.-B. z punktu
widzenia jej niemajątkowego lub majątkowego charakteru. Zaskarżona przez nieżyjącą
już powódkę uchwała dotyczy przywrócenia prawa do bycia członkiem spółdzielni, ściśle
związanego z osobą członka i z tej przyczyny nieprzenoszalnego. Na spadkobierców
przechodzą jedynie prawa majątkowe zmarłego członka. Roszczenia spadkobierców o
zwrot przez spółdzielnię sumy pieniężnej z tytułu uiszczonego wkładu mieszkaniowego,
lub budowlanego powstaje dopiero z chwilą ustania członkostwa (postanowienie SN z
dnia 19 listopada 1997 r., III CZP 52/97 LEX nr 32430).
W tym stanie rzeczy z uwagi na niemajątkowy charakter dobra, którego ochrony
domagała się I. N.-B. w prawomocnie zakończonej sprawie z jej powództwa taki sam
charakter ma sprawa z jej skargi o wznowienie tego postępowania.
Także jednak w razie przyjęcia – po myśli skarżących - że zaskarżona uchwała
ma charakter mieszany niemajątkowo – majątkowy, to zgodnie ze stanowiskiem
3
orzecznictwa należy ją traktować co do zasady jako uchwałę o charakterze
niemajątkowym. (post. SN z dnia 8 lutego 2008 r., I CZ 145/07 niepubl.).
Trafnie więc Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną przyjmując, że skarżący
nie są podmiotami nieprzenoszalnych praw organizacyjnych należących uprzednio do I.
N.-B., których nie nabyli w drodze sukcesji majątkowej i nie będąc stronami nie są
uprawnieni do jej wniesienia.
Z tych przyczyn zażalenie podlegało oddaleniu stosownie do art. 39814
w zw. z
art. 3941
§ 3 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 11 sierpnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący)
SSN Iwona Koper (sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
w sprawie ze skargi I. N.-B. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 14 maja 2003 r., sygn. akt I ACa (…),
w sprawie z powództwa R. B., J. B. i J. B. jako następców prawnych I. N. - B.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej W.(...) w W.
o uchylenie uchwały,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 sierpnia 2010 r.,
zażalenia powodów na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 1 grudnia 2009 r.,
sygn. akt VI ACa (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 1 grudnia 2009 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną R. B., J. B. i J. B. w sprawie ze skargi I. N.-B. o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 14 maja 2003 r.
Skargę kasacyjną wniesiono od postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 31 lipca 2009
r. dotyczącego umorzenia postępowania ze skargi o wznowienie postępowania, wobec
śmierci powódki I. N.-B. Umorzenie postępowania Sąd uzasadnił nieprzenoszalnością
2
praw dochodzonych w postępowaniu o uchylenie uchwały o wykluczeniu powódki ze
spółdzielni mieszkaniowej.
R. B., J. B. i J. B., jako następcy prawni I. N.-B., w zażaleniu na postanowienie
odrzucające ich skargę kasacyjną zarzucili naruszenie art. 3986
§ 2 k.p.c. w związku z
art. 3911
§ 1 k.p.c. poprzez bezpodstawne uznanie, że nie mają oni przymiotu strony w
niniejszym postępowaniu, a w konsekwencji uznanie, że złożona przez nich skarga
kasacyjna jest niedopuszczalna.
W uzasadnieniu zażalenia wskazali, że żądanie uchylenia uchwały pozbawiającej
członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej dotyczy nie tylko przywrócenia prawa do bycia
członkiem spółdzielni (prawa o charakterze niemajątkowym), ale przede wszystkim
związanego z nim własnościowego prawa do lokalu (prawa majątkowego). Sprawa o
uchylenie uchwały spółdzielni mieszkaniowej - a w konsekwencji sprawa o wznowienie
postępowania w tego rodzaju sprawie – jest więc sprawą majątkową. Wobec tego
roszczenie I. N.-B., dotyczące w istocie prawa do lokalu powiązanego z członkostwem w
spółdzielni mieszkaniowej, należy ocenić jako dziedziczne, a tym samym skarżący - jako
jej spadkobiercy , nabyli przymiot strony powodowej w niniejszym postępowaniu.
Wnosili o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia i nadanie biegu ich
skardze kasacyjnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia o zasadności wniesionego zażalenia
ma ocena przedmiotu prawomocnie zakończonej sprawy z powództwa I. N.-B. z punktu
widzenia jej niemajątkowego lub majątkowego charakteru. Zaskarżona przez nieżyjącą
już powódkę uchwała dotyczy przywrócenia prawa do bycia członkiem spółdzielni, ściśle
związanego z osobą członka i z tej przyczyny nieprzenoszalnego. Na spadkobierców
przechodzą jedynie prawa majątkowe zmarłego członka. Roszczenia spadkobierców o
zwrot przez spółdzielnię sumy pieniężnej z tytułu uiszczonego wkładu mieszkaniowego,
lub budowlanego powstaje dopiero z chwilą ustania członkostwa (postanowienie SN z
dnia 19 listopada 1997 r., III CZP 52/97 LEX nr 32430).
W tym stanie rzeczy z uwagi na niemajątkowy charakter dobra, którego ochrony
domagała się I. N.-B. w prawomocnie zakończonej sprawie z jej powództwa taki sam
charakter ma sprawa z jej skargi o wznowienie tego postępowania.
Także jednak w razie przyjęcia – po myśli skarżących - że zaskarżona uchwała
ma charakter mieszany niemajątkowo – majątkowy, to zgodnie ze stanowiskiem
3
orzecznictwa należy ją traktować co do zasady jako uchwałę o charakterze
niemajątkowym. (post. SN z dnia 8 lutego 2008 r., I CZ 145/07 niepubl.).
Trafnie więc Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną przyjmując, że skarżący
nie są podmiotami nieprzenoszalnych praw organizacyjnych należących uprzednio do I.
N.-B., których nie nabyli w drodze sukcesji majątkowej i nie będąc stronami nie są
uprawnieni do jej wniesienia.
Z tych przyczyn zażalenie podlegało oddaleniu stosownie do art. 39814
w zw. z
art. 3941
§ 3 k.p.c.