Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CSK 189/10
POSTANOWIENIE
Dnia 7 października 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Irena Gromska-Szuster
w sprawie z wniosku Kryspiny P.
przy uczestnictwie Danuty S. i in. ,
o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 7 października 2010 r.,
na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawczyni
od postanowienia Sądu Okręgowego
z dnia 10 listopada 2009 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 10 listopada 2009 r. Sąd Okręgowy
oddalił apelację wnioskodawczyni Kryspiny P. od postanowienia Sądu pierwszej
instancji oddalającego wniosek o stwierdzenie, że wnioskodawczyni nabyła przez
zasiedzenie z dniem 1 lutego 1999 r. własność zabudowanej nieruchomości bliżej
opisanej we wniosku.
Sądy ustaliły między innymi, że wnioskodawczyni zamieszkała w 1967 r.
w budynku na przedmiotowej nieruchomości na podstawie nieformalnej umowy
użyczenia zawartej najpierw z właścicielką nieruchomości Katarzyną K., a po jej
śmierci z jej spadkobiercami Tadeuszem K. i Elżbietą C. Była więc posiadaczem
zależnym. Dopiero po 12 lutego 1982 r., gdy z budynku na nieruchomości
wyprowadziła się uczestniczka postępowania Elżbieta S., całą nieruchomość objęła
w posiadanie wnioskodawczyni, stając się jej posiadaczem samoistnym, a zatem w
momencie orzekania nie upłynął jeszcze przewidziany w art. 172 § 2 k.c. 30-letni
okres umożliwiający nabycie własności przez zasiedzenie.
W skardze kasacyjnej wnioskodawczyni jako uzasadnienie wniosku
o przyjęcie skargi do rozpoznania wskazała na przesłanki przedsądu określone
w art. 3989
§ 1 pkt 1 i 4 k.p.c.
Stwierdziła, że w sprawie występują zagadnienia prawne: w jakiej mierze
granice i treść prawa własności determinują granice i treść posiadania rzeczy przez
posiadacza samoistnego; czy możemy mieć do czynienia z takimi samymi
zakresami posiadania samoistnego, gdy posiadacz samoistny zasiaduje
nieruchomość pod nieobecność kogokolwiek na nieruchomości oraz gdy posiadacz
samoistny zasiaduje nieruchomość w obecności osób trzecich (nie wykonujących
posiadania w imieniu właściciela) będących posiadaczami zależnymi i jednocześnie
najbliższą rodziną zasiadującego; jakie jest określenie posiadania samoistnego
w relacji do posiadania zależnego z uwzględnieniem tego pierwszego jako
faktycznego władania w najszerszej formie korzystania z rzeczy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, jeżeli skarżący,
jako uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania powołuje
się na występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego, powinien
3
zagadnienie to przedstawić przez odpowiednie sformułowanie, wskazać przepisy
prawna, na tle których wystąpiło, przedstawić kontrowersje i rozbieżne oceny
prawne jakie zagadnienie to wywołuje, wykazać, że mają one charakter na tyle
poważny, iż celowe jest zajęcie stanowiska przez Sąd Najwyższy oraz że
rozwiązanie tego zagadnienia konieczne jest do prawidłowego rozstrzygnięcia
sprawy, jak również przyczyni się do rozwoju judykatury (porównaj między innymi
orzeczenia z dnia 10 maja 2001 r. II CZ 35/01, OSNC 2002/1/11, z dnia 7 czerwca
2005 r. V CSK 3/05 i z dnia 13 lipca 2007 r. III CSK 180/07, nie publ.).
Uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej wnioskodawczyni do
rozpoznania nie spełnia powyższych wymagań. Zagadnienia nie zostały
w odpowiedni sposób sformułowane ani nie wykazano ich poważnego charakteru,
uzasadniającego zajęcie stanowiska przez Sąd Najwyższy. Przede wszystkim
jednak zostały one przedstawione w oderwaniu od ustaleń faktycznych sprawy,
którymi Sąd Najwyższy jest związany, a z których wynika, że przyczyną oddalenia
wniosku było ustalenie, iż wnioskodawczyni korzystała ze spornej nieruchomości do
dnia 12 lutego 1982 r. na podstawie umowy użyczenia, a dopiero po tej dacie jej
posiadanie zależne przekształciło się w posiadanie samoistne i nie upłynął jeszcze
wymagany okres posiadania samoistnego w złej wierze konieczny do zasiedzenia.
Nie występują zatem w sprawie przedstawione zagadnienia sprowadzające się
w istocie do wykładni pojęcia samoistnego posiadania i jego przesłanek.
Nie zostało również wykazane, że skarga kasacyjna jest oczywiście
uzasadniona w rozumieniu art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c. ponieważ ta przesłanka
przedsądu nie została w ogóle uzasadniona we wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania. Sąd Najwyższy nie jest uprawniony do poszukiwania
przesłanek wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania w uzasadnieniu
podstaw kasacyjnych. Nie można zatem uznać, że wnioskodawczyni wykazała
oczywistą zasadność skargi kasacyjnej w uzasadnieniu podstawy kasacyjnej
w postaci naruszenia art. 172 k.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji z dnia 28 lipca
1990 r. Niezależnie od tego uzasadnienie tego zarzutu nie daje podstaw do
przyjęcia, że wydane orzeczenie w sposób kwalifikowany: rażący i oczywisty
narusza prawo, a tylko takie naruszenie prawa uzasadnia twierdzenie o oczywistej
zasadności skargi kasacyjnej (porównaj między innymi orzeczenia Sądu
4
Najwyższego z dnia 10 stycznia 2003 r. V CZ 187/02, OSNC 2004/3/49, z dnia
30 sierpnia 2007 r. II CSK 322/07, z dnia 18 stycznia 2008 r. II PK 276/07, z dnia
9 czerwca 2008 r. II UK 38/08 i z dnia 13 listopada 2008 r. II UK 228/08, nie publ.).
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 3989
§ 2 k.p.c. odmówił
przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania uznając, że skarżąca nie wykazała
istnienia przesłanek przedsądu, na które się powołała, a w sprawie nie doszło do
nieważności postępowania, którą Sąd Najwyższy bierze pod uwagę z urzędu
w granicach zaskarżenia.
md