Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 414/10
W Y R O K
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 8 lutego 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Cesarz (przewodniczący, sprawozd.)
SSN Michał Laskowski
SSN Zbigniew Puszkarski
w sprawie Jarosława P.
w przedmiocie wyroku łącznego
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 8 lutego 2011 r.,
kasacji, wniesionej przez Rzecznika Praw Obywatelskich
od wyroku Sądu Rejonowego
z dnia 25 listopada 2008 r.,
1) uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu
w I. do ponownego rozpoznania,
2) określa, że wydatki związane z kasacją Rzecznika Praw
Obywatelskich ponosi Skarb Państwa.
2
U Z A S A D N I E N I E
Wyrokiem łącznym z dnia 25 listopada 2008 r., Sąd Rejonowy w R. w
sprawie Jarosława P. skazanego wyrokami:
1) Sądu Rejonowego w W. z dnia 07 lipca 2006 r. w sprawie II K 450/06 za
występek popełniony w dniu 10 marca 2006 r m.in. na karę roku i 8
miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej
wykonania na okres próby wynoszący 5 lat, której wykonanie zarządzono
postanowieniem Sądu Rejonowego w I. z dnia 26 września 2007 r.,
2) Sądu Rejonowego w I. z dnia 15 września 2006 r. w sprawie II K 356/06 za
występek popełniony dnia 21 czerwca 2005 r. m.in. na karę roku
pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na
okres próby wynoszący 4 lata, której wykonanie zarządzono
postanowieniem Sądu Rejonowego w I. z dnia 27 sierpnia 2007 r.,
3) Sądu Rejonowego w I. z dnia 17 października 2006 r. w sprawie II K
559/06 za przestępstwo popełnione dnia 10 maja 2005 r. m.in. na karę 2 lat
pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na
okres próby wynoszący 5 lat, której wykonanie zarządzono
postanowieniem Sądu Rejonowego w I. z dnia 26 września 2007 r., II Ko
1651/07,
4) Sądu Rejonowego w M. z dnia 3 lipca 2007 r. w sprawie V K 123/07 za
występek popełniony dnia 7 grudnia 2006 r. m.in. na karę roku i 2 miesięcy
pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania kary na
okres próby wynoszący 4 lata ,
5) Sądu Rejonowego w R. z dnia 27 sierpnia 2007 r. w sprawie V K 270/07 za
występek popełniony dnia 1 czerwca 2005 r. m.in. na karę roku i 6
miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej
wykonania na okres próby wynoszący 5 lat,
3
I. na podstawie art. 85 k.k. połączył kary pozbawienia wolności
orzeczone wyrokami z pkt 1, 2, 3 i 5 i wymierzył karę łączną 6 lat
pozbawienia wolności,
II. ustalił, że w pozostałym zakresie wyroki podlegają odrębnemu
wykonaniu,
III. na podstawie art. 572 k.p.k. umorzył postępowanie „co do wydania
wyroku łącznego obejmującego sprawę V K 123/07”, wymienioną w
pkt 4,
IV. zwolnił skazanego od kosztów sądowych.
Wyrok łączny uprawomocnił się z dniem 2 grudnia 2008 r.
Kasację od całości wyroku na korzyść skazanego złożył Rzecznik Praw
Obywatelskich, zarzucając „rażące i mające istotny wpływ na jego treść
naruszenie prawa karnego materialnego, tj. art. 89 § 1 k.k. (w brzmieniu
obowiązującym w dacie orzekania), polegające na orzeczeniu kary łącznej
bezwzględnego pozbawienia wolności za zbiegające się przestępstwa, za które
wyrokami jednostkowymi orzeczono kary pozbawienia wolności bez
warunkowego zawieszenia (sprawy SR w I. o sygn. II K 356/06 i II K 559/06 i
SR w W. o sygn. II K 450/06) oraz karę pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem jej wykonania (sprawa SR w R. o sygn. V K 270/07)”.
Skarżący się w konkluzji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i
przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w R. do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja okazała się oczywiście zasadna w całości i dlatego została
uwzględniona na posiedzeniu (art. 535 § 5 k.p.k.).
W dacie wyrokowania przez Sąd Rejonowy, to jest w dniu 25 listopada
2008 r., dyspozycja art. 89 § 1 k.k. wykluczała możliwość wymierzenia w
wyroku łącznym kary bezwzględnego pozbawienia wolności powstałej z
połączenia kar orzeczonych również z warunkowym zawieszeniem ich
wykonania. Przepis ten uprawniał sąd w razie zbiegu kar pozbawienia wolności
4
bez – oraz z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, do wymierzenia kary
łącznej pozbawienia wolności a następnie warunkowego zawieszenia jej
wykonania (zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2004 r. –
V KK 224/04, OSNKW 2004, z. 10, poz. 98). Wymierzenie w wyroku łącznym
kary bezwzględnego pozbawienia wolności w tych warunkach wywołałoby w
stosunku do jednostkowej kary warunkowo zawieszonej takie skutki, jak
postanowienie o zarządzeniu jej wykonania. A przecież podstawą do tego
rodzaju decyzji procesowej mogły być jedynie okoliczności wymienione w art.
75 § 1-3 k.k., po stwierdzeniu przez Sąd ich wystąpienia i umożliwieniu
wypowiedzenia się skazanego, nie zaś – art. 89 § 1 k.k.
Dlatego trafny okazał się zarzut, że objęcie wyrokiem łącznym kary
pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w R. nastąpiło z
rażącym naruszeniem dyspozycji tego przepisu i miało istotny wpływ na treść
wyroku. Wystarczy zauważyć m.in. że pominięcie kary z tego wyroku
wykluczałoby wymierzenie kary łącznej w orzeczonej wysokości.
Na uwzględnienie zasługiwał też wniosek kasacji, z tym że sprawę
należało przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w I.
Wobec wykluczenia możliwości objęcia wyrokiem łącznym wyroku Sądu
Rejonowego w R., ten pierwszy Sąd jest właściwy do wydania wyroku
łącznego, a to w myśl dyspozycji art. 569 § 1 k.p.k.
Sąd Rejonowy w I. będzie miał na uwadze powyższe zapatrywanie
prawne oraz brzmienie art. 4 § 1 k.k., nakazującego stosować art. 89 k.k. sprzed
jego nowelizacji. Nie można jednak wykluczyć, że przed wydaniem wyroku
łącznego dojdzie do legalnego zarządzania wykonania warunkowo zawieszonej
kary pozbawienia wolności orzeczonej przez Sąd Rejonowy w R. Wówczas
znów wyłoni się kwestia właściwości funkcjonalnej, wobec zaistnienia
możliwości objęcia wyrokiem łącznym wszystkich kar bezwzględnego
pozbawienia wolności.
5
Na podstawie art. 638 k.p.k. wydatki związane z kasacją ponosi Skarb
Państwa.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13