Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 104/10
POSTANOWIENIE
Dnia 11 marca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Bogumiła Ustjanicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
SSN Kazimierz Zawada
w sprawie z powództwa "T. – I." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w
O.
przeciwko M. S. oraz Skarbowi Państwa - Sądowi Okręgowemu w K.
z udziałem interwenienta ubocznego Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń
Spółki Akcyjnej w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 11 marca 2011 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 10 czerwca 2010 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny zasądził od powódki „T.-I.”
Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w O. na rzecz interwenienta ubocznego
Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Spółki Akcyjnej w W. kwotę 51268 zł tytułem
zwrotu kosztów procesu za obie instancje, kwotę 21523 zł zwrotu kosztów
postępowania apelacyjnego i kwotę 4328 zł tytułem kosztów postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym oraz nie obciążył powódki obowiązkiem
zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego M. S.
Orzeczenie to oparte zostało na następujących ustaleniach i wnioskach:
Zawartymi w wyroku z dnia 17 listopada 2009 r. postanowieniami (pkt I ppkt 2
i pkt 2) Sąd Apelacyjny nie obciążył Spółki T. I. obowiązkiem zwrotu kosztów
procesu na rzecz pozwanego i interwenienta ubocznego oraz nie obciążył powódki
obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.
Po rozpoznaniu zażalenia interwenienta ubocznego Sąd Najwyższy uchylił
obydwa postanowienia i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania
i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zażaleniowego.
Sąd Apelacyjny stwierdził, że w toku postępowania przed Sądami
obu instancji powódka nie wskazała żadnych okoliczności uzasadniających
zastosowanie art. 102 k.p.c., nie składała nawet wniosku o przyjęcie tej
podstawy w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu. Nie było zatem
prowadzone żadne postępowanie w kierunku wyjaśnienia istnienia szczególnego
wypadku, o jakim mowa w tym przepisie. Z uwagi na to, że powództwo zostało
oddalone, orzeczenie o kosztach procesu oparte zostało na zasadzie
odpowiedzialności za wynik sporu, przewidzianej art. 98 § 1 k.p.c. Zgodnie z nią,
zasądzeniu podlegały poniesione przez interwenienta koszty celowej obrony
w odniesieniu do całego postępowania, również związanego z ponownym
rozpoznaniem zażalenia. Na koszty te składały się poniesione opłaty sądowe
i wynagrodzenie pełnomocników w osobach radców prawnych.
Powódka w zażaleniu zarzuciła zaskarżonemu postanowieniu niewyjaśnienie
wszystkich okoliczności faktycznych koniecznych dla rozstrzygnięcia sprawy,
związanych z istnieniem „szczególnego wypadku” i naruszenie art. 102 k.p.c.
3
Domagała się zmiany postanowienia i oddalenia wniosku o zasądzenie zwrotu
kosztów procesu, ewentualnie uchylenia go i przekazania sprawy do ponownego
rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Ostateczny wynik sprawy decyduje o obowiązku zwrotu kosztów procesu.
Wskazuje on na to, że w zasadzie – (art. 98 § 1 k.p.c.) - strona przegrywająca
sprawę ma obowiązek zwrócenia wygrywającemu przeciwnikowi poniesionych
przez niego kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw lub celowej
obrony. Uprawnienie interwenienta ubocznego do żądania zwrotu poniesionych
kosztów interwencji, uzależnione jest od tego, czy wynik sporu wskazuje
na obowiązek poniesienia kosztów procesu przez przeciwnika strony, do której
interwenient przystąpił (art. 107 zdanie ostatnie k.p.c.), co miało miejsce
w rozpoznawanej sprawie.
Urzeczywistniający zasadę słuszności art. 102 k.p.c. stanowi wyjątek
od zasady odpowiedzialności za wynik sporu, a zatem nie podlega wykładni
rozszerzającej i związany jest z obowiązkiem strony podania okoliczności
zezwalających na przyjęcie, że zachodzi „szczególnie uzasadniony wypadek”.
Wbrew zarzutowi żalącej się wskazanie przez Sąd Apelacyjny na to, że nie
przeprowadzono żadnego postępowania w kierunku wyjaśniającym, czy wypadek
taki zaistniał, oznacza, że nie powołała ona ani faktów ani dowodów na
ich poparcie, które mogłyby stanowić o zastosowaniu tego szczególnego
uregulowania. Za oczywiście pozbawione racji uznać należy oczekiwanie na
prowadzenie postępowania wyjaśniającego, którego nie inicjowała, po zamknięciu
rozprawy. W tej sytuacji nie mógł odnieść zamierzonego rezultatu, pozbawiony
usprawiedliwionych podstaw, zarzut naruszenia art. 102 k.p.c.
Z powyższych względów zażalenie jako bezzasadne podlegało oddaleniu
w oparciu o art. 3941
§ 3 w związku z art. 39814
k.p.c.