V CZ 2/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-06-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 2/11
POSTANOWIENIE
Dnia 23 marca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z wniosku Skarbu Państwa - Dyrektora Regionalnego Zarządu
Gospodarki Wodnej w G.
przy uczestnictwie J. S.
o złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 marca 2011 r.,
zażalenia uczestnika postępowania na postanowienie Sądu Okręgowego w G.
z dnia 25 listopada 2010 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 25 listopada 2010 r. Sąd Okręgowy w G. odrzucił
skargę kasacyjną uczestnika postępowania – J. S. od postanowienia Sądu
Okręgowego w G. z dnia 23 września 2010 r., którym została oddalona apelacja
uczestnika od postanowienia Sądu Rejonowego w R. z dnia 25 maja 2010 r., w
sprawie I Ns 281/20. Podstawą odrzucenia skargi kasacyjnej uczestnika była
niedopuszczalność tego środka zaskarżenia od zaskarżonego orzeczenia. Sąd
Okręgowy podniósł, że w postępowaniu nieprocesowym środek ten przysługuje
jedynie w sprawach określonych w art. 5191
k.p.c., a więc jego wniesienie jest
niedopuszczalne od postanowienia, którego przedmiotem jest zezwolenie na
złożenie świadczenia do depozytu sądowego.
Postanowienie Sądu Okręgowego o odrzuceniu skargi kasacyjnej zostało
zaskarżone przez uczestnika J. S. w całości zażaleniem, w którym wniósł on o jego
uchylenie, „a tym samym nadanie skardze kasacyjnej biegu”. Uczestnik podniósł,
że Sąd drugiej instancji dopuścił się naruszenia art. 2 k.p.c. polegającego na
„niedopuszczalnej komparycji postanowienia polegającej na wpisaniu w niej
Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w G. w miejsce RZGW w G.
ponieważ obowiązuje k.p.c. w którym: nie ma pojęcia komparycji a jest sentencja;
no i w sprawach ostatecznych decyzji administracyjnych co ma miejsce w sprawie –
nawet Sąd Okręgowy w G. Wydział III Cywilny – w jakimkolwiek składzie nie może
nic poprawiać czy zmieniać wbrew treści art. 2 k.p.c.”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Problematykę dopuszczalności skargi kasacyjnej w postępowaniu
nieprocesowym normuje w sposób wyczerpujący art. 5191
k.p.c. (por. np.:
postanowienie SN z dnia 30 stycznia 2007 r., IV CZ 118/06, LEX nr 609974).
Stosownie do treści § 1 tego przepisu: od wydanego przez sąd drugiej instancji
postanowienia co do istoty sprawy oraz od postanowienia w przedmiocie
odrzucenia wniosku i umorzenia postępowania kończących postępowanie
w sprawie - w sprawach z zakresu prawa osobowego, rzeczowego i spadkowego -
przysługuje skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny
stanowi inaczej.
3
Ocena prawidłowości zaskarżonego rozstrzygnięcia wymaga rozważenia,
czy skarga kasacyjna, jako środek zaskarżenia mający charakter szczególny,
przysługuje od orzeczeń wydanych w postępowaniu depozytowym. Kwestia ta
stanowiła już przedmiot rozważania i rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego, który
wyjaśnił, że „złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego” jest
instytucją prawa zobowiązań (art. 467 i nast. k.c.), a w sprawach z tego zakresu,
zgodnie z art. 5191
k.p.c., ten środek zaskarżenia nie przysługuje
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 października 2001 r., III CZ
74/01, Prok. i Pr.- wkł. 2002 nr 5 i z dnia 7 lutego 2008 r., V CZ 141/07,
niepublikowane).
Postępowanie w przedmiocie zezwolenia na złożenie przedmiotu
świadczenia do depozytu sądowego jest postępowaniem szczególnym, albowiem
instytucja depozytu sądowego w prawie cywilnym służy dłużnikowi, który w ten
sposób zwalnia się z długu (zastępczo spełnia świadczenie), z tego też względu
stanowi instytucję prawa zobowiązań. Skarga kasacyjna w sprawach
nieprocesowych przysługuje w wypadkach określonych w art. 5191
k.p.c., wśród
których nie mieści się postępowanie depozytowe. Postanowienie o złożeniu
przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego nie stanowi orzeczenia
kończącego postępowanie w sprawie, za które należy rozumieć orzeczenie
zawierające, co do zasady, merytoryczne rozstrzygnięcie istniejącego sporu.
Argumentem przemawiającym za odmiennym rozstrzygnięciem nie jest również pkt
5 art. 5191
§ 4 k.p.c., gdyż nie uzasadnia on wnioskowania a contrario i przyjęcia,
że pozostałe rozstrzygnięcia zapadłe w odniesieniu do złożenia przedmiotu
świadczenia do depozytu sądowego mogą zostać zaskarżone skargą kasacyjną
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2008 r., V CZ 141/07).
Odnosząc się do podniesionego przez uczestnika zarzutu naruszenia przez
Sąd Okręgowy art. 2 k.p.c., stwierdzić należy, że jest on oczywiście
nieuzasadniony, gdyż postępowanie depozytowe przynależy do drogi sądowej.
W sprawie której stroną jest Skarb Państwa, zachodzi konieczność ustalenia nawet
z urzędu przez sąd właściwej stationis fisci, gdy jest ona wadliwie oznaczona
(por. np. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 29 lipca 1970 r., II CR 301/70,
OSNCP 1971, nr 3, poz. 55).
4
Z tych względów, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd
Najwyższy orzekł jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 23 marca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z wniosku Skarbu Państwa - Dyrektora Regionalnego Zarządu
Gospodarki Wodnej w G.
przy uczestnictwie J. S.
o złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 marca 2011 r.,
zażalenia uczestnika postępowania na postanowienie Sądu Okręgowego w G.
z dnia 25 listopada 2010 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 25 listopada 2010 r. Sąd Okręgowy w G. odrzucił
skargę kasacyjną uczestnika postępowania – J. S. od postanowienia Sądu
Okręgowego w G. z dnia 23 września 2010 r., którym została oddalona apelacja
uczestnika od postanowienia Sądu Rejonowego w R. z dnia 25 maja 2010 r., w
sprawie I Ns 281/20. Podstawą odrzucenia skargi kasacyjnej uczestnika była
niedopuszczalność tego środka zaskarżenia od zaskarżonego orzeczenia. Sąd
Okręgowy podniósł, że w postępowaniu nieprocesowym środek ten przysługuje
jedynie w sprawach określonych w art. 5191
k.p.c., a więc jego wniesienie jest
niedopuszczalne od postanowienia, którego przedmiotem jest zezwolenie na
złożenie świadczenia do depozytu sądowego.
Postanowienie Sądu Okręgowego o odrzuceniu skargi kasacyjnej zostało
zaskarżone przez uczestnika J. S. w całości zażaleniem, w którym wniósł on o jego
uchylenie, „a tym samym nadanie skardze kasacyjnej biegu”. Uczestnik podniósł,
że Sąd drugiej instancji dopuścił się naruszenia art. 2 k.p.c. polegającego na
„niedopuszczalnej komparycji postanowienia polegającej na wpisaniu w niej
Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w G. w miejsce RZGW w G.
ponieważ obowiązuje k.p.c. w którym: nie ma pojęcia komparycji a jest sentencja;
no i w sprawach ostatecznych decyzji administracyjnych co ma miejsce w sprawie –
nawet Sąd Okręgowy w G. Wydział III Cywilny – w jakimkolwiek składzie nie może
nic poprawiać czy zmieniać wbrew treści art. 2 k.p.c.”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Problematykę dopuszczalności skargi kasacyjnej w postępowaniu
nieprocesowym normuje w sposób wyczerpujący art. 5191
k.p.c. (por. np.:
postanowienie SN z dnia 30 stycznia 2007 r., IV CZ 118/06, LEX nr 609974).
Stosownie do treści § 1 tego przepisu: od wydanego przez sąd drugiej instancji
postanowienia co do istoty sprawy oraz od postanowienia w przedmiocie
odrzucenia wniosku i umorzenia postępowania kończących postępowanie
w sprawie - w sprawach z zakresu prawa osobowego, rzeczowego i spadkowego -
przysługuje skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny
stanowi inaczej.
3
Ocena prawidłowości zaskarżonego rozstrzygnięcia wymaga rozważenia,
czy skarga kasacyjna, jako środek zaskarżenia mający charakter szczególny,
przysługuje od orzeczeń wydanych w postępowaniu depozytowym. Kwestia ta
stanowiła już przedmiot rozważania i rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego, który
wyjaśnił, że „złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego” jest
instytucją prawa zobowiązań (art. 467 i nast. k.c.), a w sprawach z tego zakresu,
zgodnie z art. 5191
k.p.c., ten środek zaskarżenia nie przysługuje
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 października 2001 r., III CZ
74/01, Prok. i Pr.- wkł. 2002 nr 5 i z dnia 7 lutego 2008 r., V CZ 141/07,
niepublikowane).
Postępowanie w przedmiocie zezwolenia na złożenie przedmiotu
świadczenia do depozytu sądowego jest postępowaniem szczególnym, albowiem
instytucja depozytu sądowego w prawie cywilnym służy dłużnikowi, który w ten
sposób zwalnia się z długu (zastępczo spełnia świadczenie), z tego też względu
stanowi instytucję prawa zobowiązań. Skarga kasacyjna w sprawach
nieprocesowych przysługuje w wypadkach określonych w art. 5191
k.p.c., wśród
których nie mieści się postępowanie depozytowe. Postanowienie o złożeniu
przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego nie stanowi orzeczenia
kończącego postępowanie w sprawie, za które należy rozumieć orzeczenie
zawierające, co do zasady, merytoryczne rozstrzygnięcie istniejącego sporu.
Argumentem przemawiającym za odmiennym rozstrzygnięciem nie jest również pkt
5 art. 5191
§ 4 k.p.c., gdyż nie uzasadnia on wnioskowania a contrario i przyjęcia,
że pozostałe rozstrzygnięcia zapadłe w odniesieniu do złożenia przedmiotu
świadczenia do depozytu sądowego mogą zostać zaskarżone skargą kasacyjną
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2008 r., V CZ 141/07).
Odnosząc się do podniesionego przez uczestnika zarzutu naruszenia przez
Sąd Okręgowy art. 2 k.p.c., stwierdzić należy, że jest on oczywiście
nieuzasadniony, gdyż postępowanie depozytowe przynależy do drogi sądowej.
W sprawie której stroną jest Skarb Państwa, zachodzi konieczność ustalenia nawet
z urzędu przez sąd właściwej stationis fisci, gdy jest ona wadliwie oznaczona
(por. np. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 29 lipca 1970 r., II CR 301/70,
OSNCP 1971, nr 3, poz. 55).
4
Z tych względów, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd
Najwyższy orzekł jak w sentencji.