Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I BP 26/10
POSTANOWIENIE
Dnia 12 kwietnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Halina Kiryło
w sprawie z powództwa A. S., M. S. i P. S.
przeciwko Funduszowi Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w W. Biuru
Terenowemu w K.
z udziałem interwenienta ubocznego - Syndyka Masy Upadłości "O. P." Sp. z o. o.
w upadłości w S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 12 kwietnia 2011 r.,
skargi interwenienta ubocznego o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego- Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w K.
z dnia 21 października 2008 r., sygn. Akt […],
odrzuca skargę.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy w K. w punkcie III wyroku z dnia 21
października 2008 r. zasądził od pozwanego Funduszu Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych w W., Biura Terenowego w K. na rzecz interwenienta
ubocznego – Syndyka masy upadłości „O. P.” Spółki z o.o. w upadłości w S. kwotę
60 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.
2
Na powyższe postanowienie, w części oddalającej wniosek o zasądzenie
dalszych kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie apelacyjne,
interwenient uboczny wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia.
Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie prawa procesowego, tj.
1/przepisu art. 98, art. 99, art. 107 i art. 109 § 2 k.p.c. oraz przepisów § 2 ust. 1 i 2,
§ 6 pkt 3 i 5, § 11 ust. 1 pkt 2 i § 12 ust. 1 pkt1 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców
prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.
1349 ze zm.), polegające na przyjęciu, iż ze względu na szczególny charakter
regulacji art. 107 k.p.c. oraz brak wykazania przez interwenienta wyższej wysokości
należnych kosztów zastępstwa procesowego, zwrot tychże kosztów powinien
nastąpić jedynie w granicach najniższej stawki przewidzianej przez przepisy
powołanego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości, a także 2/ przepisu art. 219
w związku z art. 108 k.p.c. polegające na zamieszczeniu jedynie jednego
rozstrzygnięcia zasądzającego na rzecz skarżącego koszty zastępstwa
procesowego za postępowanie apelacyjne, gdy tymczasem ze względu na
samodzielny charakter każdej z połączonych do wspólnego rozpoznania spraw
Sąd drugiej instancji powinien wydać odrębne - choć zawarte w jednym
postanowieniu – rozstrzygnięcie odnośnie do zwrotu kosztów zastępstwa
procesowego należnych interwenientowi ubocznemu tytułem każdej z połączonych
spraw.
Skarżący wskazał na niezgodność zaskarżonego postanowienia z
przepisami 98, art. 99, art. 102, art. 107, art. 108 § 1, art. 109 § 2 i art. 219 k.p.c.
oraz przepisami § 2 ust. 1 i 2, § 6 pkt 4 i 5, § 11 ust. 1 pkt 2 i § 12 ust. 1 pkt 1
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z
urzędu oraz podniósł, że wydanie przedmiotowego orzeczenia spowodowało
wyrządzenie szkody polegającej na nieotrzymaniu przez skarżącego
(dotychczasowego interwenienta ubocznego) zwrotu kosztów zastępstwa
3
procesowego w postępowaniu apelacyjny w części przewyższającej koszty
ustalone według stawki minimalnej, tj. w części ponad zasądzoną kwotę 60
złotych. Wysokość szkody w połączonych sprawach – 880 złotych, 250 złotych i
880 złotych – została wyliczona przy przyjęciu minimalnych stawek przewidzianych
w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie
opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z
urzędu. Skarżący podniósł nadto, iż wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze
środków prawnych nie było i nie jest możliwe.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W myśl art. 424¹ § 1 k.p.c., w brzmieniu nadanym przez art. 2 pkt 4 ustawy
z dnia 22 lipca 2010 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr
155, poz. 1037), obowiązującym od 25 września 2010 r., można żądać stwierdzenia
niezgodności z prawem prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji kończącego
postępowanie w sprawie, jeżeli przez jego wydanie stronie została wyrządzona
szkoda, a zmiana lub uchylenie tego wyroku w drodze przysługujących stronie
środków prawnych nie było i nie jest możliwe. W uzasadnieniu projektu ustawy
zmieniającej podkreślono, że skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
orzeczenia przysługuje tylko od prawomocnych wyroków sądu drugiej instancji
kończących postępowanie w sprawie oraz postanowień co do istoty sprawy
kończących postępowanie, wydanych przez sąd drugiej instancji w postępowaniu
nieprocesowym, w postępowaniu o uznanie i stwierdzenie wykonalności orzeczeń
sądów państw obcych oraz w postępowaniu o uznanie i stwierdzenie wykonalności
wyroku sądu polubownego wydanego za granicą lub ugody zawartej przed sądem
polubownym za granicą ( art. 424, art. 519, art. 1148 § 3, art. 1151¹ § 3 i nowy art.
1215 § 3 k.p.c.). Od innych prawomocnych orzeczeń skarga nie przysługuje. W
treści uzasadnienia wskazano nadto, iż nie uwzględniono uwag do projektu ustawy
zgłoszonych przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa, które dawałyby
podstawę do rozpatrywania na dotychczasowych zasadach skarg o stwierdzenie
4
niezgodności z prawem prawomocnych orzeczeń sądów drugiej instancji innych niż
wyroki. Odmowa przyjęcia tychże uwag podyktowana była zasadnością
bezpośredniego zastosowania nowych przepisów.
W istocie bowiem powyższa zmiana legislacyjna nie pozbawia strony
możliwości dochodzenia odszkodowania w tytułu szkody wyrządzonej przez
wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem, innego niż
wymienione w art. 424¹ § 1 k.p.c., co więcej – upraszcza jego drogę, gdyż
stosownie do art. 4241b
k.p.c. (dodanego na postawie tej samej ustawy) – w
przypadku prawomocnych orzeczeń, od których skarga nie przysługuje,
odszkodowania z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego
orzeczenia niezgodnego z prawem można domagać się bez uprzedniego
stwierdzenia niezgodności orzeczenia z prawem w postępowaniu ze skargi, chyba
że strona nie skorzystała z przysługujących jej środków prawnych.
Reasumując: skoro, jak zauważył Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 4
lutego 2011 r., I BP 10/10 (niepublikowanym), ustawa zmieniająca z dnia 22 lipca
2010 r. nie zawiera przepisów przejściowych, z których wynikałby obowiązek
stosowania przepisu art. 424¹§1 k.p.c. w dotychczasowym brzmieniu do skarg
wniesionych w sprawach prawomocnie zakończonych przed dniem wejścia w życie
tejże nowelizacji, przedmiotowa skarga od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy
w K. z dnia 21 października 2008r., nadana w urzędzie pocztowym w dniu 13
października 2010 r., jako niedopuszczalna, podlega odrzuceniu z mocy art. 4248
§ 1 k.p.c.