Pełny tekst orzeczenia

WYROK Z DNIA 12 KWIETNIA 2011 R.
V KK 74/11
Możliwość wymierzenia kary łącznej w wyroku łącznym na podstawie
art. 89 § 1a k.k., zgodnie z art. 4 § 1 k.k., dotyczy skazań za zbiegające się
przestępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem
ich wykonania, popełnione po dniu 7 czerwca 2010 r.
Przewodniczący: sędzia SN J. Dołhy.
Sędziowie SN: J. Szewczyk, D. Świecki (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy w sprawie Adama P., po rozpoznaniu w Izbie Karnej
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k. w dniu 12 kwietnia 2011 r., ka-
sacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanego od
wyroku łącznego Sądu Rejonowego P. z dnia 24 listopada 2010 r.,
u c h y l i ł zaskarżony wyrok i sprawę p r z e k a z a ł Sądowi Rejonowemu
w P. do ponownego rozpoznania (…).
U Z A S A D N I E N I E
Wyrokiem łącznym z dnia 24 listopada 2010 r. Sąd Rejonowy w P.
wymierzył skazanemu karę łączną roku i 6 miesięcy pozbawienia oraz 150
stawek dziennych grzywny w wysokości po 20 zł każda łącząc kary orze-
czone następującymi wyrokami:
– Sądu Rejonowego z dnia 27 stycznia 2010 r., którym za przestęp-
stwo z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w
2
zw. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., popełnione w dniu 4 sierpnia
2009 r., wymierzono karę roku pozbawienia wolności z warunkowym za-
wieszeniem jej wykonania na okres 4 lat próby i 100 stawek dziennych
grzywny po 20 zł każda,
– Sądu Rejonowego z dnia 28 czerwca 2010 r., którym za przestęp-
stwo z art. 297 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art.
11 § 2 k.k., popełnione w dniu 5 września 2009 r., wymierzono karę roku
pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na
okres 2 lat próby i 150 stawek dziennych grzywny w wysokości po 20 zł
każda.
Wyrok ten nie został zaskarżony i uprawomocnił się w pierwszej in-
stancji.
Kasację od tego wyroku wniósł Prokurator Generalny zaskarżając go
w całości na korzyść skazanego zarzucił rażące i mające istotny wpływ na
treść wyroku naruszenie przepisu prawa karnego materialnego, a mianowi-
cie art. 4 § 1 k.k., polegające na zastosowaniu przez sąd ustawy nowej i
orzeczeniu, po myśli art. 89 § 1a k.k., kary łącznej bezwzględnego pozba-
wienia wolności za zbiegające się przestępstwa, za które na mocy wyroków
jednostkowych orzeczono kary pozbawienia wolności z warunkowym za-
wieszeniem ich wykonania, mimo że w czasie popełnienia przestępstw ob-
owiązywała ustawa względniejsza dla skazanego, gdyż przepis art. 89 § 1
k.k., w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010r., wykluczał moż-
liwość orzeczenia w takiej sytuacji kary łącznej bezwzględnego pozbawie-
nia wolności, co obligowało sąd do jego zastosowania i wniósł o uchylenie
zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna, albowiem doszło do rażącego na-
ruszenia art. 4 § 1 k.k., co miało istotny wpływ na treść wyroku. W wypadku
bowiem orzekania kary łącznej w wyroku łącznym, obejmującym kary po-
3
zbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, możli-
wość wymierzenia kary łącznej pozbawienia wolności bez warunkowego
zawieszenia jej wykonania, została wprowadzona w art. 89 § 1a k.k. w
związku z wejściem w życie w dniu 8 czerwca 2010 r. ustawy z dnia 5 listo-
pada 2009 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postę-
powania karnego, ustawy – Kodeks karny wykonawczy, ustawy – Kodeks
karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 206, poz., 1589).
Przed tą nowelizacją, art. 89 § 1 k.k. stanowił podstawę do orzekania
kary łącznej w wyroku łącznym w razie skazania za zbiegające się prze-
stępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem i bez
warunkowego zawieszenia ich wykonania, ale przez orzeczenie kary łącz-
nej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania (por. uchwałę SN z dnia 27
marca 2001 r., I KZP 2/01, OSNKW 2001, z. 5-6, poz. 41). W związku z
wprowadzeniem do Kodeksu karnego z dniem 8 czerwca 2010 r., art. 89 §
1a k.k., istnieje obecnie możliwość orzeczenia w konfiguracji kar pozba-
wienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, kary bez wa-
runkowego zawieszenia, a więc w sposób mniej korzystny dla skazanego w
stosunku do poprzedniego stanu prawnego. Jednakże, skoro kara łączna
jest instytucją prawa karnego materialnego, to orzekanie powinno nastąpić
z uwzględnieniem art. 4 § 1 k.k. Oznacza to, że należy stosować ustawę
obowiązującą poprzednio, gdy jest względniejsza dla skazanego. Nato-
miast możliwość wymierzenia kary łącznej w wyroku łącznym na podstawie
art. 89 § 1a k.k., zgodnie z art. 4 § 1 k.k., dotyczyć będzie skazań za zbie-
gające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym za-
wieszeniem ich wykonania, popełnione po dniu 7 czerwca 2010 r.
W związku z powyższym orzeczenie przez Sąd Rejonowy za zbiega-
jące się przestępstwa, za które wymierzono kary pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem ich wykonania, kary pozbawienia wolności bez
4
warunkowego zawieszenia, gdy przestępstwa zostały popełnione przed
dniem 8 czerwca 2010 r., stanowi rażące naruszenie art. 4 § 1 k.k.
Dlatego też zaskarżony wyrok został uchylony, a sprawa przekazana
do ponownego rozpoznania. W tym postępowaniu Sąd Rejonowy, będąc
związany wyrażonym poglądem prawnym (art. 442 § 3 w zw. z art. 518
k.p.k.), rozważy orzeczenie kary łącznej pozbawienia wolności z warunko-
wym zawieszeniem jej wykonania.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.