Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 20/11
POSTANOWIENIE
Dnia 9 września 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kwaśniewski
w sprawie z powództwa Netia Spółki Akcyjnej z siedzibą w Warszawie
przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
o naruszenie zbiorowych interesów konsumentów i nałożenie kary pieniężnej,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 9 września 2011 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego w
Warszawie
z dnia 19 listopada 2010 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Uzasadnienie
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów decyzją z dnia 31
grudnia 2008 r.:
I. na podstawie art. 26 ust. 1 w związku z art. 24 ust. 2 ustawy z dnia
16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr
50, poz. 331 ze zm.) uznał za praktykę naruszającą zbiorowe
interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust 2 w/w ustawy
działania Tele2 Polska sp z .o. o. z/s w Warszawie polegające na
pobieraniu opłaty z tytułu rezygnacji przez konsumentów z
abonamentu lub preselekcji Tele2 w ramach umów na czas
oznaczony 12 miesięcy, zawartych w wyniku wyboru przez
konsumenta określonego cennika usług, które to umowy nie są
2
związane z przyznaniem konsumentowi ulgi, co pozostaje w
sprzeczności z przepisem art. 57 ust 5 ustawy prawo
telekomunikacyjne oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów i
nakazał zaniechanie jej stosowania;
II. na podstawie art. 26 ust. 2 w związku z art. 26 ust. 1 ustawy o
ochronie konkurencji i konsumentów nakazał Tele2 publikację
niniejszej decyzji w całości na koszt własny na stronie internetowej
www.tele2.pl oraz utrzymywanie treści decyzji na stronie
internetowej przez 6 miesięcy oraz dwukrotną publikację sentencji
decyzji na koszt Tele2 na jednej z pięciu pierwszych stron dziennika
o zasięgu ogólnopolskim o objętości co najmniej 24 cm x 12 cm,
przy czym okres pomiędzy publikacjami powinien wynosić co
najmniej 7 dni, a co najwyżej 14 dni;
III. na podstawie art. 26 ust. 2 w związku z art. 26 ust. 1 ustawy o
ochronie konkurencji i konsumentów nakazał Tele2 skierowanie do
każdego abonenta będącego stroną umowy o świadczenie usług
telekomunikacyjnych przez Tele2 zawartej na czas oznaczony przed
dniem 14 lipca 2008 r. pisemnego oświadczenia informującego o
zaprzestaniu naliczania klientom indywidualnym Tele2, opłat
związanych z przedterminowym rozwiązaniem przez klientów umów
o świadczenie usług abonamentu i preselekcji (WLR) bądź usługi
preselekcji (CPS) dotyczących cenników znajdujących się w ofercie
Tele2 przed dniem 14 lipca 2008 r. wraz z informacją, że
oświadczenie stanowi realizację decyzji Prezesa UOKiK nr DDK
38/2008 z dnia 31 grudnia 2008 r.,
IV. na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i
konsumentów nałożył na Tele2 karę pieniężną w wysokości 3. 978.
380 zł. z tytułu naruszenia zakazu, o jakim mowa w art. 24 ust. 1 i
ust. 2 tej ustawy;
V. nadał decyzji na podstawie art. 103 ustawy o ochronie konkurencji i
konsumentów w zakresie pkt II i III rygor natychmiastowej
wykonalności.
3
Od powyższej decyzji odwołanie złożyła Tele2 Polska Spółka z o. o.
(obecnie Netia S. A. w Warszawie; dalej jako: “powódka”).
Wyrokiem z dnia 15 stycznia 2010 r. Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony
Konkurencji i Konsumentów w Warszawie zmienił zaskarżoną decyzję w jej pkt IV.
w ten sposób, że zmniejszył nałożoną karę pieniężną do kwoty 1. 989. 190 zł. i
oddalił odwołanie w pozostałej części.
Powyższy wyrok zaskarżyły apelacjami obie strony.
Wyrokiem z dnia 19 listopada 2010 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie na
podstawie art. 385 k.p.c. oddalił obie apelacje.
Wyrok Sądu Apelacyjnego zaskarżyła skargą kasacyjną powódka. We
wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania wskazano na przyczynę
przyjęcia skargi określoną w art. 398 1
§ 1 pkt 1 k.p.c. W sprawie występuje istotne
zagadnienie prawne: ““Czy w świetle przepisu art. 57 ust. 6 ustawy z dnia 16 lipca
2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2004 r. nr 171, poz. 1800 z późn. zm.;
zwanej dalej “Pt”) “ulgę przyznaną abonentowi” może stanowić przyznanie
abonentowi przy zawarciu umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych
określonego limitu bezpłatnych minut do wykorzystania w ramach danego planu
taryfowego lub tańszych połączeń telefonicznych do wykonania w określonym
przedziale czasowym, tj. świadczeń, co do których abonent jest uprawniony lecz nie
ma obowiązku z nich skorzystać?”
W odpowiedzi na skargę kasacyjną pozwany Prezes UOKiK wniósł o
wydanie postanowienia o odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania; z
wnioskiem ewentualnym o oddalenie skargi kasacyjnej i zasądzenia kosztów
zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Art. 57 ust. 6 Prawa telekomunikacyjnego (w brzmieniu obowiązującym w
czasie, którego dotyczy decyzja Prezesa UOKiK ) określa granice roszczenia
dostawcy usług telekomunikacyjnych w przypadku jednostronnego rozwiązania
umowy przez abonenta lub przez dostawcę usług telekomunikacyjnych z winy
4
abonenta, że “nie może przekroczyć określonej w umowie równowartości ulgi
przyznanej abonentowi”.
Z ustaleń zaskarżonego wyroku wynika, że Sądy obu instancji naruszenie
powyższego przepisu wiążą subsumcyjnie z ustalonymi okolicznościami
faktycznymi. W umowach, o które chodzi w sprawie abonenci uzyskiwali
“dodatkowo” uprawnienia do określonych beneficjów, jak możliwość wykorzystania
określonych połączeń za darmo lub po obniżonej cenie, jeżeli wyczerpany zostanie
ustalony limit. Obok sprecyzowanej charakterystyki tego rodzaju uprawnień,
decydujące dla oceny prawnej zaskarżonego wyroku stanowiło ustalenie, że
zakwestionowana klauzula umowna ustalała “karę” w określonej wysokości (50 lub
100 zł.) za samo rozwiązanie umowy, bez sprecyzowania związku z
przedmiotowymi uprawnieniami abonenta, których wartość nie była określona i
niezależnie od tego czy abonent skorzystał z potencjalnego uprawnienia tego
rodzaju. Tego rodzaju klauzula umowna narusza art. 57 ust. 6 Prawa
telekomunikacyjnego, bo nie jest na jej podstawie możliwe uchwycenie
(weryfikacja) określonej “kary”, w stosunku do ulgi rzeczywiście przyznanej.
Skarżąca na tle powyższej oceny prawnej zaskarżonego rozpatrywaną skargą
wyroku nie przedstawia zagadnienia prawnego dotyczącego stanu faktycznego
sprawy. Autor skargi ogranicza się do charakterystyki przyznanego abonentom
uprawnienia, jako ulgi, bezzasadnie ignorując decydujące o zastosowaniu art. 57
ust. 6 Prawa telekomunikacyjnego przesłanki faktyczne sprawy. Inaczej mówiąc
autor skargi przedstawia zagadnienie prawne leżące poza istotą sporu sprawy.
Przedmiotem sporu jest bowiem nie tyle kwalifikacja przedmiotowych uprawnień
abonenta jako “ulgi”, a to czy klauzula opłaty karnej jest odpowiednio powiązana z
wielkością przyznanego abonentom uprawnienia.
Stwierdzając, że nie zachodzą przyczyny przyjęcia skargi, określone w art.
3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy postanowił zgodnie z art. 3989
§ 2 k.p.c.