Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III UK 13/11
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 9 września 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kwaśniewski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Korzeniowski
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z odwołania J. B.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
o ustalenie kapitału początkowego i o emeryturę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 9 września 2011 r.,
skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 16 listopada 2010 r.,
oddala skargę.
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 20 maja 2009 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustalił
wartość kapitału początkowego wnioskodawcy J. B. nie uwzględniając do
przyjętych okresów składkowych okresów: od dnia 16 października 1970 r. do dnia
18 listopada 1970 r. (ze względu na brak opłacenia składki za ten okres); od dnia
2
18 czerwca 1981 r. do dnia 25 sierpnia 1981 r. i od dnia 20 marca 1990 r. do dnia 8
lipca 1990 r. (ze względu na to, że okresy te występowały po uprzednim
zatrudnieniu wnioskodawcy na eksporcie i nie zostały wymienione jako składkowe
czy nieskładkowe w przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).
Decyzją z dnia 19 sierpnia 2009 r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy
prawa do emerytury powołując brak spełnienia warunków określonych w art. 32
ustawy o emeryturach i rentach z FUS (wykazania przez wnioskodawcę 15 lat
pracy w szczególnych warunkach).
Od każdej z powyższych decyzji odwołał się wnioskodawca.
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem z
dnia 10 listopada 2009 r. połączył sprawy z obydwu odwołań do wspólnego
rozpoznania i rozstrzygnięcia.
Wyrokiem z dnia 29 lipca 2010 r. Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w R:
I. zmienił decyzję w przedmiocie ustalenia kapitału początkowego wnioskodawcy
z dnia 20 maja 2009 r. w ten sposób, że:
1) zaliczył wnioskodawcy do ustalenia kapitału początkowego okres od dnia
18 czerwca 1981 r. do dnia 25 sierpnia 1981 r.
2) w dalszej części oddalił odwołanie;
II.Oddalił odwołanie od decyzji organu rentowego z dnia 19 sierpnia 2009 r.
III. Rozstrzygnął o kosztach zastępstwa procesowego.
Sąd pierwszej instancji zaliczenie do okresu składkowego wnioskodawcy
zatrudnienia od dnia 18 czerwca 1981 r. do dnia 25 sierpnia 1981 r. odniósł do
sytuacji faktycznej po zakończeniu zatrudnienia wnioskodawcy na budowie
eksportowej; korzystał on wtedy z przedłużenia urlopu bezpłatnego w trakcie,
którego otrzymał ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w dewizach oraz zapłatę z
tytułu przedłużonego czasu pracy na budowie eksportowej. W ocenie Sądu
Okręgowego kwoty wypłacone z powyższych tytułów stanowiły podstawę wymiaru
składki na ubezpieczenie społeczne, bo były wypłatami wynikającymi ze stosunku
pracy. Jest to okres składkowy w rozumieniu art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia
1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z
3
2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.), co przesądza o jego uwzględnieniu przy
zastosowaniu art. 174 ust. 2 tej ustawy. Według Sądu pierwszej instancji nie ma
natomiast podstawy zaliczenia do stażu ubezpieczeniowego wnioskodawcy
pozostałych spornych okresów. Pierwszy z nich (od 16 października 1970 r. do
18 listopada 1970 r.) był okresem po odbyciu służby wojskowej, po upływie której
wnioskodawca nie zgłosił się do pracy do pracodawcy, u którego pozostawał
w zatrudnieniu w chwili rozpoczęcia odbywania służby wojskowej. Wobec tego nie
został spełniony warunek określony w § 2 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 22 listopada 1968 r. w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy
i ich rodzin (Dz. U. Nr 44, poz. 318 ze zm.) umożliwiający powrót do zatrudnienia
z czasu sprzed okresu odbywania służby w przypadku zgłoszenia się w terminie
jednego miesiąca i tym samym trwania stosunku pracy. Drugi z okresów
nieuwzględnionych do stażu ubezpieczeniowego wnioskodawcy – od 20 marca
1990 r. do dnia 8 lipca 1990 r. – był okresem bezpośrednio następującym po pracy
na budowie eksportowej, w trakcie którego wnioskodawca otrzymał ekwiwalenty
niestanowiące stosownie do § 7 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na
ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz
rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego (Dz. U. z 1993 r. Nr
68, poz. 330 ze zm.) podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie.
Odnosząc się do odwołania w przedmiocie prawa wnioskodawcy do
świadczenia emerytalnego, Sąd Okręgowy uznał czasokresy pracy wnioskodawcy
na eksporcie jako pracę w warunkach szczególnych. Wnioskodawca w ramach
swoich czynności wykonywał pracę kierowcy pojazdów o ładowności powyżej 3,5
tony oraz pracę kierowcy autokaru. Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na
podstawie dokumentacji organu rentowego i pracodawcy wnioskodawcy oraz
zeznań świadków i wnioskodawcy, uznając je za w pełni wiarygodne. Jednakże –
zdaniem Sądu Okręgowego – zaliczenie wspomnianego okresu w wymiarze
łącznym 3 lat, 6 miesięcy i 27 dni nie spowoduje uzyskania przez wnioskodawcę
ustawowego limitu 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Łącznie bowiem
wnioskodawca wykazał 14 lat, 11 miesięcy i 16 dni, co skutkuje brakiem spełnienia
4
wymagań z art. 32 i art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Wyrok Sądu Okręgowego zaskarżyli apelacjami wnioskodawca oraz organ
rentowy.
Wyrokiem z dnia 16 listopada 2010 r. Sąd Apelacyjny: zmienił pkt I ppkt 1
zaskarżonego wyroku w ten sposób, że odwołanie wnioskodawcy oddalił (pkt I);
oraz oddalił apelację wnioskodawcy (pkt II).
Sąd drugiej instancji uznał, że przedmiotem rozpoznania w sprawie jest
ustalenie prawa wnioskodawcy do emerytury w oparciu o art. 32 w związku z art.
184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz możliwość zaliczenia
wnioskodawcy do stażu ubezpieczeniowego ustalanego przy obliczaniu wartości
kapitału początkowego na podstawie art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach
i rentach z FUS okresów trwających od dnia 16 października 1970 r. do dnia
18 listopada 1970 r., od dnia 18 czerwca 1981 r. do dnia 25 sierpnia 1981 r. i od
dnia 20 marca 1990 r. do dnia 8 lipca 1990 r.
Co do pierwszej kwestii, Sąd drugiej instancji podzielił stanowisko
zaskarżonego wyroku, że wnioskodawca nie wykazał 15 lat pracy w warunkach
szczególnych.
W zakresie możliwości zaliczenia do stażu ubezpieczeniowego ustalanego
przy obliczaniu wartości kapitału początkowego spornych okresów, Sąd drugiej
instancji wskazał, że na okresy od 18 czerwca 1981 r. do 25 sierpnia 1981 r. i od
20 marca 1990 r. do 8 lipca 1990 r. składają się czasokresy niewykorzystanego
urlopu wypoczynkowego, do którego wnioskodawca nabył prawo w czasie pracy na
tzw. budowie eksportowej, a za który po zakończeniu pracy za granicą wypłacono
mu ekwiwalent pieniężny jak i okres związany z wypłatą ekwiwalentu z tytułu
przedłużonego czasu pracy. Wspomniane okresy nie zostały wymienione jako
składkowe w art. 6 czy też jako nieskładkowe w art. 7 ustawy o emeryturach
i rentach z FUS. Nie są to także okresy opłacania składek na ubezpieczenie
społeczne w wysokości określonej w przepisach o organizacji i finansowaniu
ubezpieczeń społecznych (art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy), gdyż z mocy obowiązujących
w czasie istnienia tych okresów przepisów wypłacone ekwiwalenty nie stanowiły
podstawy wymiaru składki (odpowiednio § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy,
5
Płac i Spraw Socjalnych z dnia 13 grudnia 1976 r. w sprawie dostosowania
niektórych przepisów o ubezpieczeniu społecznym i o ubezpieczeniu rodzinnym do
zasad określających składniki funduszu płac – Dz. U. Nr 40, poz. 239 ze zm. oraz §
7 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie
wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do
ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia
społecznego).
Zdaniem Sądu drugiej instancji tylko okresy zatrudnienia na budowie
eksportowej mogą zostać uznane za okresy składkowe. Okresy te nie mogą zostać
wydłużone o okresy niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, do którego
pracownik nabył prawo z tytułu pracy eksportowej jak i z tytułu różnic w czasie
pracy. Pracownikom przysługiwały z tych tytułów jedynie ekwiwalenty pieniężne,
które jednak nie stanowiły o przedłużeniu terminowej umowy o pracę. Stanowiły
jedynie podstawę do wydłużenia urlopu bezpłatnego udzielanego przez
macierzystego pracodawcę. Tego typu urlop nie został przez ustawodawcę
wskazany jako okres nieskładkowy w art. 7 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
W związku z powyższym Sąd drugiej instancji nie zaliczył wnioskodawcy podanych
spornych okresów zarówno do stażu ubezpieczeniowego służącego dla ustalenia
posiadania wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach jak dla celów
wynikających z decyzji o ustaleniu kapitału początkowego.
Odnosząc się do zarzutu braku uwzględnienia okresu od 16 października
1970 r. do dnia 18 listopada 1970 r. do stażu ubezpieczeniowego wnioskodawcy,
Sąd drugiej instncji podzielił w tym zakresie stanowisko zaskarżonego wyroku Sądu
pierwszej instancji. Sąd ten stwierdził, że zgodnie z art. 124 ust. 1 ustawy z dnia
30 stycznia 1959 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U. z 1963 r. Nr 20,
poz. 108), pracodawcy zobowiązani byli do zatrudnienia pracownika zgłaszającego
się w terminie 30 dni od zakończenia odbywania służby wojskowej. Wnioskodawca
jednakże nie spełnił warunku zgłoszenia kontynuacji zatrudnienia po zakończeniu
odbywania służby wojskowej.
Wyrok Sądu Apelacyjnego (w całości) wnioskodawca zaskarżył skargą
kasacyjną. Skargę oparto na obydwu podstawach (art. 3983
§ 1 pkt 1 i 2 k.p.c.).
6
W ramach podstawy materialnoprawnej (art. 3983
§ 1 pkt 1 k.p.c.) skarżący zarzucił
rażące naruszenie:
1. § 4 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 r.
w sprawie niektórych praw i obowiązków pracowników
skierowanych do pracy za granicą w celu realizacji budownictwa
eksportowego i usług związanych z eksportem przez przyjęcie, że
okres urlopu wypoczynkowego, do którego pracownik nabył prawo
w czasie pracy na tzw. budowie eksportowej, a za który po
zakończeniu zatrudnienia za granicą wypłacono mu ekwiwalent
pieniężny nie stanowi ani okresu składkowego, ani nieskładkowego
w rozumieniu art. 6 i art. 7 ustawy o emeryturach i rentach z FUS
w sytuacji, gdy wypłacone wnioskodawcy wypłaty stanowiły
podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne i były
wypłatami ze stosunku pracy;
2. art. 32 i art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS przez
“błędną ocenę materiału dowodowego oraz sprzeczność ustaleń
z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez
błędne przyjęcie, że nie występują przesłanki niezbędne do
przyznania J. B. prawa do emerytury”;
3. § 1 i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U.
Nr 8, poz. 43 ze zm.) przez przyjęcie, że w ocenie Sądu
zgromadzony w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy
w postaci akt organu rentowego, akt osobowych za okres
zatrudnienia odwołującego w Przedsiębiorstwie Dźwig na budowie
eksportowej w Libii oraz zeznania świadków nie pozwala na
ustalenie, że skarżący odbywał w podawanym przez siebie okresie
w Libii prace w warunkach szczególnych.
W ramach podstawy procesowej (art. 3983
§ 1 pkt 2 k.p.c.) zarzucono
naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. w związku z art. 3981
§ 1 pkt 2 k.p.c. przez brak
wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego, nieprawidłową
7
ocenę oraz sprzeczność ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału
dowodowego.
Skarżący wniósł o: zmianę zaskarżonego wyroku w całości i orzeczenie, że
wnioskodawcy przysługuje prawo do wcześniejszej emerytury oraz że okresy od
16 października 1970 r. do 18 listopada 1970 r., od 16 czerwca 1981 r. do
25 sierpnia 1981 r. oraz od 20 marca 1990 r. do 8 lipca 1990 r. podlegają zaliczeniu
do ustalenia kapitału początkowego; o zasądzenie na rzecz wnioskodawcy kosztów
postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego; ewentualnie o uchylenie
zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania
Sądowi drugiej instancji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Z przedstawionych wyżej ustaleń zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd
drugiej instancji rozpoznał w granicach rozpatrywanych apelacji – wszystkie sporne
kwestie sprawy. Podstawa faktyczna zaskarżonego wyroku obejmuje ustalenia
faktów dotyczących każdego ze spornych okresów, które podlegały kwalifikacji jako
okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach oraz okresy składkowe
i nieskładkowe. Podstawa prawna obejmuje ustalenia subsumcyjne wyjaśnionych
faktów w świetle wskazanych przepisów dotyczących kwalifikacji ustalonych faktów
(zatrudnienia, ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, ekwiwalentu za wydłużony
czas pracy), w szczególności w świetle art. 6 ust. 1 pkt 2 i art. 7 ustawy o
emeryturach i rentach z F U S, art. 124 ustawy z dnia 30 stycznia 1959 r. o
powszechnym obowiązku wojskowym, § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy,
Płac i Spraw Socjalnych z dnia 13 grudnia 1976 r. w sprawie dostosowania
niektórych przepisów o ubezpieczeniu społecznym i o ubezpieczeniu rodzinnym do
zasad określających składniki funduszu płac, § 7 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru
składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego
oraz rozliczenia składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego, a także § 10
ust. 4 i § 15 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 r. w
sprawie niektórych praw i obowiązków pracowników skierowanych do pracy za
8
granicą w celu realizacji budownictwa eksportowego i usług związanych z
eksportem.
Sąd Najwyższy – stosownie do art. 39813
§ 2 k.p.c. – jest związany
ustaleniami faktycznymi stanowiącymi podstawy zaskarżonego orzeczenia. Tylko te
ustalenia mogą być brane pod uwagę w rozpoznawaniu zarzutów dotyczących
zastosowanych w zaskarżonym wyroku kwalifikacji z zakresu prawa materialnego.
Prawomocności ustaleń podstawy faktycznej zaskarżonego wyroku nie
uchyla zarzut procesowej podstawy skargi (art. 3983
§ 1 pkt. 2 k.p.c.) naruszenia
art. 328 § 2 k.p.c. Zarzut ten jest bezzasadny, bo polega na ogólnikowym
zakwestionowaniu ustaleń wyroku, z powołaniem się na przepis, który określa to co
uzasadnienie wyroku powinno zawierać. Niezależnie od nieokreśloności
postawionego zarzutu, jego oczywista bezzasadność wynika zatem stąd, że autor
skargi nie zarzucił braku jakiegoś z elementów z uzasadnienia wyroku, które
powinno ono zawierać według art. 328 § 2 k.p.c., ale z powołaniem się na ten
przepis, określający co uzasadnienie powinno zawierać, zarzucił – zresztą bardzo
ogólnikowo – nieprawidłowości ustaleń, które zostały dokonane w postępowaniu
poprzedzającym wydanie wyroku i sporządzenie jego uzasadnienia.
Brak jest odpowiedniej spójności między postawionymi w skardze zarzutami
i ich uzasadnieniem także w podstawie materialnoprawnej skargi (art. 3983
§ 1 pkt.
2 k.p.c.)
Oczywiście nieodpowiednie jest oparcie zarzutu naruszenia art. 32 i art. 184
ustawy o emeryturach i rentach: “przez błędną ocenę materiału dowodowego oraz
sprzeczności ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego”.
W tym przypadku autor skargi ignoruje to, że – stosownie do art. 3983
§ 1 pkt 1
k.p.c. – naruszenie prawa materialnego może mieć postać błędnej wykładni lub
niewłaściwego zastosowania. Zamiast wykazać naruszenie wskazanych przepisów
prawa materialnego, autor skargi zakwestionował wyniki postępowania
dowodowego, co nie należy do tej podstawy skargi.
Rozpatrując pozostałe zarzuty materialnoprawnej podstawy skargi Sąd
Najwyższy stwierdza, że ich bezzasadność wynika przede wszystkim stąd, że nie
zostały objęte skargą przepisy prawa materialnego, które zostały w zaskarżonym
wyroku zastosowane. Zamiast odniesienia się w skardze do przedstawionej
9
w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku jego podstawy prawnej wnoszący skargę
powołuje się na § 4 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 r.
w sprawie niektórych praw i obowiązków pracowników skierowanych do pracy za
granicą w celu realizacji budownictwa eksportowego i usług związanych
z eksportem, z tego przepisu wywodząc twierdzenie jakoby ekwiwalenty pieniężne
uzyskane przez wnioskodawcę w związku z zatrudnieniem za granicą ”stanowiły
podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne i były wypłatami ze
stosunku pracy”.
Wnoszący skargę z powyższego przepisu określającego warunki wliczenia
okresu urlopu bezpłatnego udzielonego przez macierzysty zakład pracy do okresu,
od którego zależą uprawnienia pracownicze, wywodzi stwierdzenia sprzeczne
z kwalifikacjiami prawnymi wyroku określonych świadczeń (ekwiwalentów)
w świetle określonych przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych
pozostawiając te ostatnie przepisy bez zakwestionowania w podstawie skargi. Tak
określony zakres podstawy skargi kasacyjnej nie jest odpowiedni do podstawy
prawnej wyroku i w konsekwencji nie poddaje istoty rozstrzygnięcia rozpoznaniu
kasacyjnemu, gdyż Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę w granicach jej podstaw (art.
39813
§ 1 k.p.c.).
Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd Apelacyjny
w interpretacji § 4 ust. 3 wskazanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
27 grudnia 1974 r. nie uchybił treści tego przepisu określającego wliczanie do
okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze określonego w tym
przepisie urlopu bezpłatnego. Przedmiotem sprawy, a w niej, przedmiotem
spornych kwesti nie były bowiem uprawnienia pracownicze wnioskodawcy
dotyczące urlopu wypoczynkowego – jak to ujmuje skarżący - ale przedmiotem tym
były określone uprawnienia z zakresu ubezpieczeń społecznych. O roztrzygnięciu
sprawy zdecydowało ustalenie przez Sąd Apelacyjny, że ekwiwalenty pieniężne,
które otrzymał wnioskodawca od jednostki kierującej w związku z zatrudnieniem na
budowie eksportowej, to jest ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i
ekwiwalent za przedłużony czas pracy bez wykorzystania czasu wolnego, chociaż
były świadczeniami związanymi ze stosunkiem pracy, to nie stanowiły świadczeń
będących podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Ta ocena
10
prawna opiera się na subsumcyjnej analizie wyjaśnionych faktów na podstawie
zastosowanych przepisów prawa materialnego z zakresu ubezpieczeń
społecznych. W szczególnosci w podstawie prawnej zaskarżonego wyroku
stwierdzono, że przedmiotowe ekwiwalenty pieniężne, które otrzymywał
wnioskodawca w związku z pracą na budowie eksportowej nie tworzyły okresów
zatrudnienia na tej budowie, bo były świadczeniami pieniężnymi (ekwiwalentami)
udzielonymi już po zakończeniu zatrudnienia za granicą.
Z tego powodu uzyskane przez wnioskodawcę ekwiwalenty pieniężne nie
były okresami opłacania składek na ubezpieczenie społeczne stosownie do art. 6
ust. 1 pkt 2 ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych, § 1 ust.
1 powołanego rozporządzenia Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dnia 13
grudnia 1976 r. i powołanego § 7 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
29 stycznia 1990 r. W analizie zastosowania przepisów prawa z zakresu
ubezpieczeń społecznych do ustalonych faktów Sąd Apelacyjny stwierdził także, iż
uzyskanie przez wnioskodawcę przedmiotowych ekwiwalentów pieniężnych nie
stworzyło podstawy do kwalifikacji ich jako okresów składkowych w rozumieniu art.
6 art. 2 lit.b ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach, gdyż w przepisie
tym za okresy składkowe uważa się tylko okresy świadczonej pracy poza granicą
w ramach umów okresowych o pracę. W tym wypadku zaś stosowne umowy
o pracę zakończyły się odpowiednio 18 czerwca 1981 r. i 19 marca 1990 r.,
a uzyskane przez wnioskodawcę ekwiwalenty “ze swej prawnej natury nie stanowiły
o przedłużeniu terminowej umowy o pracę”. Z kolei z wynikającego, z powołanego
w skardze § 4 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 r.
“wydłużenia urlopu bezpłatnego udzielonego przez macierzystego pracodawcę” nie
wynika żadna z sytuacji, która mogłaby być potraktowana jako nieskładkowy okres
ubezpieczenia w rozumieniu art. 7 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach.
Rozpoznając sprawę w granicach podstawy skargi kasacyjnej, o czym już
była mowa wyżej, Sąd Najwyższy nie rozpoznał niezakwestiowanej w skardze
podstawy prawnej wyroku.
Należy dodać,że uzasadnienie podstaw skargi jest z nimi niespójne także
w tym, że autor skargi w uzasadnieniu kwestionuje niezaliczenie wnioskodawcy
11
okresu 30 dni po odbyciu czynnej służby wojskowej, pomimo tego, że
w podstawach skargi nie zarzucono naruszenia przepisów postępowania
w odniesieniu do ustalenia w wyroku, że wnioskodawca nie podjął zatrudnienia po
odbyciu służby wojskowej, nie zarzucono także naruszenia przepisu prawa
materialnego, w tym przypadku art. 124 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 30 stycznia
1959 r. o powszechnym obowiązku wojskowym, na którego podstawie określono
w wyroku rozwiązanie z wnioskodawcą stosunku pracy z mocy prawa.
Ostatni z zarzutów materialnoprawnej podstawy skargi jest wręcz
niezrozumiały. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika bowiem jasno, że nie
budziła watpliwości Sądu kwalifikacja całego ustalonego okresu zatrudnienia
wnioskodawcy na budowie eksportowej jako pracy w szczególnych warunkach. Nie
zaliczono natomiast do tego okresu okresów po zakończeniu zatrudnienia na
budowie eksportowej związanych z uzyskaniem przez wnioskodawcę określonych
ekwiwalentów pieniężnych. To ostatnie ustalenie opiera się na zastosowaniu
przepisów prawa z zakresu ubezpieczeń społecznych, o których była mowa wyżej.
W tym kontekście nie wiadomo dlaczego w podstawie skargi zarzuca się
naruszenie § 1 i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze i to jeszcze z argumentacją jakoby
ustalenia Sądu były sprzeczne z materiałem sprawy.
Z powyższych przyczyn wobec bezzasadności podstaw skargi kasacyjnej
Sąd Najwyższy orzekł na podstawie art. 39814
k.p.c.