Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 115/11
POSTANOWIENIE
Dnia 28 października 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie ze skargi J. B. o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego z dnia 20 czerwca 2006 r.,
w sprawie z wniosku J. B.
przy uczestnictwie M. B.,i innych oraz Skarbu Państwa reprezentowanego przez
Starostę Powiatu K. i Powiatowy Zarząd Dróg w K.
o rozgraniczenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 października 2011 r.,
zażalenia skarżącego na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 16 grudnia 2010 r.,
1) oddala zażalenie
2) zasądza od wnoszącego skargę J. B. na rzecz uczestników
M. B. i O.B. kwotę 270 (dwieście siedemdziesiąt) złotych
tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego
przed Sądem Najwyższym
3) oddala wniosek Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej
Skarbu Państwa o zasądzenie kosztów postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2006 r., w sprawie sygn.[…], Sąd
Okręgowy oddalił apelację wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego z
dnia 24 października 2005 r., którym zostało dokonane rozgraniczenie działki
wnioskodawcy z działkami Skarbu Państwa oraz działek innych uczestników
położonych.
Wnioskodawca złożył dnia 25 października 2010 r. skargę o wznowienie
postępowania tego postępowania w części dotyczącej ustalenia granicy pomiędzy
jego działką nr 144/2 a działkami nr 143 i 145 należącymi do M. i O.B. W
uzasadnieniu skargi wnioskodawca podniósł, że w chwili wydawania wymienionych
orzeczeń nie dysponował wyrysem z mapy ewidencyjnej wsi C. z dnia 18 stycznia
1974 r., który ma istotne znaczenie dla wyniku sprawy. Nie mógł skorzystać z tego
dowodu ponieważ dowiedział się o nim dopiero we wrześniu 2010 r. Także wtedy
dopiero dowiedział się, że świadek Z. R., który w latach 70 tych opracował projekt
zabudowań na jego działce, ma wiedzę o stanie posiadania działek.
Postanowieniem z dnia 16 grudnia 2010 r. Sąd Okręgowy na podstawie art.
410 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. odrzucił skargę wnioskodawcy. Zdaniem
sądu, podstawowy dowód – wyrys z mapy ewidencyjnej, nie jest nowym dowodem
w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. Ten sam wyrys wnioskodawca złożył Sądowi przy
piśmie z dnia 3 kwietnia 2006 r. Dlatego w ocenie sądu trudno uznać, że inny,
wtórny do tej mapy, dowód w postaci zeznań świadka Z. R. mógłby nosić cechy
dowodu, który mógłby mieć wpływ na wynik sprawy zwłaszcza, że wnioskodawca
już w 2006 r. dysponował mapą ewidencyjną, pochodzącą z dokumentacji
budowlanej i wiedział o osobie, która tę dokumentację przygotowywała.
Wnioskodawca złożył zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego.
Zarzucił w nim naruszenie art. 403 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. przez jego
niewłaściwe zastosowanie wskutek uznania, że dowody wskazane przez
wnioskodawcę nie stanowią nowych środków dowodowych w rozumieniu
powołanego przepisu prawa. Zdaniem wnioskodawcy, do jego pisma z dnia
3 kwietnia 2006 r. został załączony szkic mapy ze stycznia 1971 r. a nie wyrys
z mapy ewidencyjnej. Pismo to zostało złożone dopiero na etapie postępowania
3
apelacyjnego, a sąd drugiej instancji nie odniósł się do dowodów załączonych do
pisma.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 403 § 2 k.p.c., można żądać wznowienia w razie późniejszego
wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby
mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać
w poprzednim postępowaniu. Jak wynika z dotychczasowego orzecznictwa Sądu
Najwyższego, dotyczącego art. 403 § 2 k.p.c., nowe okoliczności faktyczne lub
środki dowodowe, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, to takie fakty
i dowody, z których strona nie mogła skorzystać w postępowaniu prawomocnie
zakończonym przy dołożeniu należytej staranności, a więc gdy strona nie wiedziała
o danych środkach dowodowych i wiedzieć nie mogła (zob. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 25 maja 2011 r., II CZ 20/11, nie publ.; z dnia 17 czerwca
2010 r., III CZP 18/10, nie publ.; z dnia 22 czerwca 2010 r., I CSK 601/09, nie publ.
Nie odnosi się zatem do okoliczności i dowodów ujawnionych w zakończonym
prawomocnie postępowaniu i znanych w tym postępowaniu stronie wnoszącej
skargę także wtedy, gdy okoliczności te i dowody zostały wskazane przed sądem
drugiej instancji a ten sąd pominął je na podstawie art. 381 k.p.c. (tak Sąd
Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 29 marca 2007 r., II UZ 3/07 OSNP 2008/11-
12/178) lub też gdy sąd drugiej instancji bez podania przyczyn pominął okoliczności
i dowody przedstawione w postępowaniu apelacyjny.
Niemożliwość skorzystania z okoliczności faktycznych i środków
dowodowych, jako podstawa wznowienia postępowania, jest oceniana z punktu
widzenia strony a nie ze względu na wadliwości dotychczasowego postępowania
w zakresie uwzględnienia przez sąd przytaczanych w tym postępowaniu okoliczności
i skazywanych dowodów. Podstawą skargi o wznowienie postępowania nie może
być negatywna ocena skarżącego dotycząca ustaleń faktycznych, oceny dowodów
ani zastosowania prawa przez sądy w sprawie, której skarga dotyczy. Celem
wznowienia postępowania, odróżnieniu od środków odwoławczych i skargi
kasacyjnej, nie jest usunięcie błędów dotychczasowego postępowania w oparciu
o ten sam materiał dowodowy.
4
Z tych podanych wyżej przyczyn powoływany w skardze o wznowienie
źródłowy dokument geodezyjny - wyrys mapy ewidencyjnej oraz zeznania świadka
Z. R. nie mogły być uznane za dowody z których strona nie mogła skorzystać w
poprzednim postępowaniu w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. Jak trafnie wskazał
uznał Sąd Okręgowy, dowodem w postaci tej samej mapy wnioskodawca
dysponował w poprzednim postępowaniu i przedstawił go sądowi przy piśmie z dnia
3 kwietnia 2006 r. i nie ma znaczenia, że pismo to zostało złożone w postępowaniu
apelacyjnym, które przez ponowne merytorycznego rozpoznania sprawy
w granicach apelacji stanowi w zasadzie kontynuację dotychczasowego
postępowania prowadzonego w pierwszej instancji. Jeśli zaś chodzi o dowód
z zeznań świadka, który przygotował wnioskodawcy dokumentację niezbędną do
budowy budynku na działce, której granice okazały się sporne, to jest oczywiste, że
wnioskodawca wiedział o tej osobie w toku poprzedniego postępowania
a przygotowanie odpowiedniej dokumentacji łącznie z planem zagospodarowania
działki musi uwzględniać granice jej użytkowania. Dlatego i w odniesieniu do tego
dowodu słusznie zostało przyjęte w zaskarżonym postanowieniu, że nie można
mówić o jego późniejszym wykryciu i braku możliwości skorzystania z tego
w poprzednim postępowaniu.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 398 14
k.p.c. w zw. z art.
394 1
§ 3 i art. 13 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie.
Zasady orzekania o kosztach postępowania nieprocesowego zostały
określone w art. 520 k.p.c. Pomiędzy wnoszącym skargę o wznowienie
postępowania rozgraniczeniowego a uczestnikami M. i O.B. powstała wyraźna
sprzeczność interesów, co do oczekiwanego rozstrzygnięcia w przedmiocie
rozgraniczenia ich nieruchomości. Z tego względu na podstawie art. 520 § 2 k.p.c.
Sąd Najwyższy nałożył na przegrywającego sprawę obowiązek zwrotu kosztów
postępowania zażaleniowego. Podobnych relacji nie ma pomiędzy wnioskodawcą a
Skarbem Państwa reprezentowanym przed Sądem Najwyższym przez Prokuratorię
Skarbu Państwa w postępowaniu ze skargi o wznowienie postępowania
nieprocesowego o czym świadczy chociażby brak zarzutów dotyczących
dokonanego rozgraniczenia nieruchomości należących do tych podmiotów. Dlatego
Sad Najwyższy na podstawie art. 520 § 2 k.p.c. oddalił wniosek Skarbu Państwa –
5
Prokuratorii Skarbu Państwa o zasądzenie od wnoszącego skargę kosztów
postępowania zażaleniowego.