Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III UK 38/11
POSTANOWIENIE
Dnia 23 listopada 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Halina Kiryło
w sprawie z odwołania B. S.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
o wcześniejszą emeryturę z tytułu opieki nad dzieckiem,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 23 listopada 2011 r.,
skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 30 czerwca 2010 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 30
czerwca 2010 r. oddalił apelację B. S. od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych z dnia 13 kwietnia 2010 r., mocą którego oddalono jej
odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 6 lipca 2009 r.,
wstrzymującej wypłatę wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem.
Powyższy wyrok został zaskarżony skargą kasacyjną odwołującej się.
Skargę oparto na podstawie naruszenia prawa materialnego przez jego
niewłaściwe zastosowanie oraz błędną wykładnię polegające na przyjęciu w
wyrokach przez Sądy obu instancji, że organ rentowy po uprawomocnieniu się
decyzji o przyznaniu prawa do emerytury miał uzasadnione podstawy do
2
wznowienia z urzędu postępowania w trybie art. 114 ustawy z dnia 17 grudnia 1998
r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst:
Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.; dalej ustawa o emeryturach i rentach) w
celu ponownego ustalenia na skutek odmiennej obecnie oceny dowodów
dołączonych do wniosku emerytalnego, prawa do tego świadczenia, przyznanego
wcześniej na zasadzie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w
sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się
dziećmi wymagającymi stałej opieki i pomocy w czynnościach samoobsługowych
(Dz. U. Nr 28, poz. 149 ze zm.) co w świetle treści uchwały Sądu Najwyższego z
dnia 5 czerwca 2003 r., III UZP 5/03 nie stanowiło okoliczności uzasadniającej
wszczynanie z urzędu takiego postępowania a nadto na podstawie naruszenia
przepisów postępowania, co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy poprzez
przyjęcie w wyroku przez Sądy obydwu instancji, że organ rentowy wznawiając z
urzędu postępowanie w wydanych na tę okoliczność decyzjach za podstawę ich
wznowienia przyjął art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a. – bo prowadząc w tym trybie
wznowienie postępowania równocześnie organ rentowy rażąco naruszył zasady
tego postępowania określone odpowiednio w art. 149 § 1 i art.151 § 1 pkt 2 a także
art. 9 i art.10 k.p.a., w wyniku czego już na etapie wznowienia z urzędu
postępowania przez ZUS skarżący był pozbawiony możliwości obrony oraz art. 233
k.p.c. przez niewszechstronne rozważenie materiału dowodowego zgromadzonego
w sprawie przez przyjęcie, że organ rentowy był w tym konkretnym przypadku
uprawnionym do wznowienia z urzędu i w takiej formie postępowania, a tym samym
naruszenie: 1/ art. 114 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach w zw. z § 1
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do
wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi
stałej opieki (Dz. U. z 1989 r., Nr 28, poz. 149) oraz przepisów rozdziału trzeciego
ustawy o emeryturach i rentach w zakresie kompetencji lekarzy orzeczników ZUS,
opiniujących stan zdrowia dzieci do lat 16, jak i zakresu ich uprawnień określonych
w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 sierpnia 1997 r. (Dz. U.
Nr 99, poz. 612) w sprawie orzekania o niezdolności do pracy do celów rentowych
w sytuacji kiedy w sprawie nie zostały ujawnione żadne nowe nieznane organowi
rentowemu okoliczności lecz istniejące w chwili wydania decyzji pierwszorazowej;
3
2/ wynikającego z treści art. 124 ustawy o emeryturach i rentach, obowiązku jego
stosowania przez organ rentowy w zasadach postępowania o świadczenie
określone w ustawie a więc tym bardziej szczególnie w przypadku wznawiania z
urzędu postępowania w trybie art. 145 § 1 pkt 5 (jak to miało miejsce w sprawie),
rażącego łamania zasad tego wznowienia postępowania, bez dopuszczenia do
udziału strony jaką jest świadczeniobiorca; 3/ uchwały Sądu Najwyższego z dnia 5
czerwca 2003 r., sygn. akt III UZP 5/03 dotyczącej interpretacji prawa w tym
zakresie; 4/ wykładni prawa zawartej w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 18
lutego 2003 r., sygn. akt II UK 146/02; 5/ art. 2 i 32 Konstytucji RP oraz następstw
wynikających z art. 77.
Skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i orzeczenie co
do istoty sprawy, lub jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do
ponownego rozpoznania.
Jako przesłankę wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania
wskazano wyżej wymienione przesłanki, argumentację przytoczoną w ramach
podstawy skargi kasacyjnej a także nieważność postępowania w związku z
naruszeniem przez ZUS na etapie wznawiania przez niego postępowania z urzędu,
w trybie art. 145 § 1 pkt 5 i równoczesną obrazę treści 149 § 1 pkt 1, art.151 § 1 pkt
2 oraz art. 9 i art.10 k.p.a. w związku z art. 124 ustawy o emeryturach i rentach, a
także występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego, sprowadzającego
się do pytania, czy istniejąca w sprawie przed wydaniem decyzji pierwszorazowej
przez ZUS dokumentacja medyczna w postaci „Karty Historii Choroby” nie
wymagana do przedłożenia przez skarżącą, na której oparto zaświadczenie
lekarskie dołączone do wniosku jest, jak obecnie utrzymuje ZUS „ujawnioną
obecnie dokumentacją” – czy dokumentacją istniejącą w chwili ustalania prawa do
emerytury w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2003 r. III UZP
5/03. Ponadto skarżąca zwróciła uwagę na rozbieżności w orzecznictwie sądów w
tym zakresie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
4
Na wstępie warto podkreślić, iż Sąd Najwyższy, jako sąd kasacyjny, nie jest
sądem powszechnym zwykłej, trzeciej instancji, zaś skarga kasacyjna (podobnie
jak uprzednio kasacja) nie jest środkiem zaskarżenia przysługującym od każdego
rozstrzygnięcia sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, a to z
uwagi na przeważający w charakterze skargi kasacyjnej element interesu
publicznego. Zgodnie z takim modelem skargi kasacyjnej jej rozpoznanie następuje
tylko z przyczyn kwalifikowanych, wymienionych w art. 3989
§ 1 k.p.c., tj. wówczas,
gdy w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, bądź istnieje potrzeba
wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących
rozbieżności w orzecznictwie sądów, czy też zachodzi nieważność postępowania
lub gdy skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. W konsekwencji tegoż w
art. 3984
§ 2 k.p.c. wśród istotnych wymagań skargi kasacyjnej ustawodawca
wymienił obowiązek złożenia wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego
uzasadnienie. Wymóg ten wiąże się z tzw. przedsądem, polegającym m. in. na
możliwości odmowy przez Sąd Najwyższy przyjęcia skargi kasacyjnej do
rozpoznania (art. 3989
§ 2 k.p.c.), a jego spełnienie powinno przybrać postać
wyodrębnionego wywodu prawnego, w którym skarżący wykaże, jakie występujące
w sprawie okoliczności pozwalają na uwzględnienie wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania i jednocześnie uzasadnieniu, dlaczego odpowiadają one
ustawowemu katalogowi przesłanek. Ustawodawca nieprzypadkowo, konstruując
wymagania skargi kasacyjnej, wyodrębnił w oddzielnych przepisach art. 3984
k.p.c.
obowiązek przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia (§ 1) i obowiązek
przedstawienia wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego uzasadnienia (§
2). Chodzi zatem o dwa odrębne, kreatywne elementy skargi kasacyjnej, które
spełniają określone cele i podlegają ocenie Sądu Najwyższego, na różnych etapach
postępowania kasacyjnego. Wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego
uzasadnienie podlegają analizie na etapie przedsądu, natomiast przytoczone
podstawy kasacyjne i ich uzasadnienie oceniane są dopiero po przyjęciu skargi do
rozpoznania, w trakcie jej merytorycznego rozpoznawania. Oba te elementy muszą
być więc przez skarżącego wyodrębnione, oddzielnie przedstawione i uzasadnione,
a dla spełnienia wymogu z art. 3984
§ 2 k.p.c. nie wystarczy odwołanie się do
5
podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia, bo choć dla obu tych przesłanek
argumenty mogą być podobne, to Sąd Najwyższy w ramach przedsądu bada tylko
wskazane w skardze okoliczności uzasadniające przyjęcie jej do rozpoznania, nie
analizuje zaś podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia. Skarga kasacyjna powinna
być tak zredagowana i skonstruowana, aby Sąd Najwyższy nie musiał poszukiwać
w uzasadnieniu jej podstaw pozostałych elementów konstrukcyjnych skargi, ani tym
bardziej się ich domyślać. Skarga kasacyjna jest wszak szczególnym środkiem
zaskarżenia, realizującym przede wszystkim interes publiczny, polegający na
usuwaniu rozbieżności w orzecznictwie sądów powszechnych oraz na
wspomaganiu rozwoju prawa, zatem uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi do
rozpoznania powinno koncentrować się na wykazaniu, iż takie okoliczności w
sprawie zachodzą (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 r., II
UK 246/07, LEX nr 449007, z dnia 10 marca 2008 r., III UK 4/8, LEX nr 459291, z
dnia 9 czerwca 2008 r., II UK 38/08, LEX nr 404134 i z dnia 19 czerwca 2008 r., II
UZ 18/08, LEX nr 406392).
Odnosząc powyższe rozważania do realiów niniejszej sprawy należy
stwierdzić, że przedmiotowa skarga kasacyjna dotknięta jest wadami
konstrukcyjnymi. Wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania częściowo odwołuje
się bowiem do podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia. W konsekwencji Sąd
Najwyższy musiałby poszukiwać przesłanek przedsądu i argumentacji za
przyjęciem ich spełnienia w innych elementach tegoż środka zaskarżenia.
Co zaś się tyczy podniesionego we wniosku zarzutu nieważności
postępowania z art. 379 pkt 5 k.p.c. w związku z art. 124 ustawy z dnia 17 grudnia
1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity
tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) oraz art. 145 § 1 pkt 5, art. 149 § 1
pkt 1, art. 9 i art. 10 Kodeksu postępowania administracyjnego, polegającej na
pozbawieniu strony możliwości obrony jej praw na etapie wznowienia postępowania
przed organem rentowy, to wypada zauważyć, iż kwestia ta była przedmiotem
analizy Sądu Najwyższego, który w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 10
czerwca 2011 r., III UK 1/11 (Biul.SN 2011/6/21) stwierdził, że ponowne ustalenie
prawa do świadczeń lub ich wysokości w trybie art. 114 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 17
grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie
6
wymaga wydania przez organ rentowy postanowienia o wznowieniu postępowania
na podstawie art. 149 § 1 k.p.a.; wymaga natomiast zawiadomienia stron o
wszczęciu postępowania na podstawie art. 61 § 4 k.p.a. w związku z art. 124
ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W
uzasadnieniu uchwały wyjaśniono zaś, iż mając na uwadze fakt, że w
postępowaniu przed organem rentowym stosuje się przepisy procedury
administracyjnej, organ ten korzystając z uprawnienia z art. 114 ust. 1 i 1a ustawy o
emeryturach i rentach z FUS do ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich
wysokości, zobowiązany jest do realizacji zasady czynnego udziału stron w
postępowaniu (art. 10 k.p.a.). W tym celu na organie rentowym spoczywa w myśl
art. 61 § 4 k.p.a. obowiązek zawiadomienia stron o wszczęciu postępowania z
urzędu lub na żądanie jednej z nich. Przepis art. 61 § 4 k.p.a. odnosi się do
postępowania administracyjnego prowadzonego zarówno w trybie zwyczajnym, jak
i w trybach nadzwyczajnych. Postępowanie w sprawie zakończonej ostateczną
decyzją administracyjną, zmierzające do wzruszenia tej decyzji, może być
prowadzone tylko po wydaniu przez właściwy organ i doręczeniu wszystkim
stronom wymaganego przez prawo procesowe zawiadomienia o tym fakcie na
podstawie art. 61 § 4 k.p.a. (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26
maja 1989 r., IV SA 339/89, ONSA 1989, nr 1, poz. 50). Zatem treść art. 114
ustawy o emeryturach i rentach z FUS, który wyczerpująco reguluje materię
ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości oraz zapewnienie
czynnego udziału stron w postępowaniu (art. 10 k.p.a.) poprzez zawiadomienie o
wszczęciu postępowania na podstawie art. 61 § 4 k.p.a. - mimo treści art. 124 tej
ustawy (odsyłającego do stosowania w sprawach w niej nieuregulowanych do
Kodeksu postępowania administracyjnego) - nie uzasadnia wydawania
rozstrzygnięcia o wznowieniu postępowania w trybie przepisów rozdziału 12
Kodeksu postępowania administracyjnego. Jednocześnie Sąd Najwyższy zauważył,
że wydanie lub niewydanie przez organ rentowy na podstawie art. 149 § 1 k.p.a.
postanowienia o wznowieniu postępowania dotyczącego ponownego ustalenia
prawa do świadczeń lub ich wysokości w oparciu o art. 114 ust. 1 lub 1a ustawy o
emeryturach i rentach z FUS (podobnie w oparciu o art. 83a ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych) jest prawnie indyferentne w postępowaniu sądowym
7
wszczętym przed sądem ubezpieczeń społecznych w wyniku wniesienia odwołania
od decyzji organu rentowego wydanej na podstawie art. 114 ust. 1 lub 1a ustawy o
emeryturach i rentach z FUS. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że
naruszenie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie stanowi
przesłanki wzruszenia decyzji przez sąd ubezpieczeń społecznych, co oznacza, że
przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego nie są przez ten Sąd
stosowane. W związku z tym wśród przewidzianych w art. 4779
§ 3, art. 47710
§ 2 i
art. 47714
k.p.c. sposobów rozpoznania odwołania przez sąd nie przewidziano
stwierdzania nieważności decyzji organu rentowego, nawet przy odpowiednim
stosowaniu art. 180 § 1 k.p.a. Sąd pierwszej instancji albo oddala odwołanie, albo,
uznając je za zasadne, zmienia zaskarżoną decyzję (por. np. wyroki Sądu
Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2010 r., II UK 336/09, LEX nr 604222 albo z dnia 9
lutego 2010 r., I UK 151/09, LEX nr 585708). Formalne wady postępowania przed
organem rentowym, podobnie jak formalne wady decyzji administracyjnej wydanej
przez organ rentowy, nie powodują, co do zasady, jej uchylenia ani stwierdzenia jej
nieważności. Sąd ubezpieczeń społecznych ocenia zasadność roszczeń
odwołującego się, a nie formalną legalność postępowania przed organem
rentowym. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych postępowanie sądowe
nie stanowi prostej kontynuacji postępowania administracyjnego; tylko w
wyjątkowych wypadkach sądowa kontrola decyzji organu rentowego
przeprowadzana jest przez pryzmat przepisów Kodeksu postępowania
administracyjnego. Zasadę posiłkowego stosowania przepisów Kodeksu
postępowania administracyjnego w postępowaniu z zakresu ubezpieczeń
społecznych wyrażono w art. 180 k.p.a. Jego treść normatywna z jednej strony
oznacza przyznanie pierwszeństwa w sprawach z zakresu ubezpieczeń
społecznych przepisom szczególnym (np. przepisom ustawy o emeryturach i
rentach z FUS), z drugiej zaś zwraca uwagę, że postępowanie odwoławcze toczy
się, poprzez zastosowanie art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń
społecznych, na zasadach i w trybie określonym w Kodeksie postępowania
cywilnego. Z przytoczonych regulacji jednocześnie wynika, że w sprawach z
zakresu ubezpieczeń społecznych pierwszeństwo w zastosowaniu mają przepisy
szczególne (np. przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), natomiast
8
przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się wtedy, gdy
określonej kwestii nie normują przepisy szczególne.
Z kolei odnośnie do tej przesłanki przedsądu, jaką jest występowanie w
sprawie istotnego zagadnienia prawnego, godzi się zauważyć, że w razie
wskazania tej okoliczności przemawiającej za przyjęciem skargi kasacyjnej do
rozpoznania, obowiązkiem skarżącego jest wywiedzenie i uzasadnienie
występującego w sprawie problemu w sposób zbliżony do tego, jaki przewidziany
jest przy przedstawianiu zagadnienia prawnego przez sąd odwoławczy na
podstawie art. 390 k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2006 r.,
V CSK 75/06, niepublikowane). Sformułowanie zagadnienia powinno zatem
odwoływać się w sposób generalny i abstrakcyjny do treści przepisu, który nie
podlega jednoznacznej wykładni, a którego wyjaśnienie przez Sąd Najwyższy
przyczyni się do rozwoju jurysprudencji i prawa pozytywnego. Rolą Sądu
Najwyższego, jako najwyższego organu sądowego w Rzeczypospolitej Polskiej, nie
jest bowiem działanie w interesie indywidualnym, lecz powszechnym, poprzez
ochronę obowiązującego porządku prawnego przed dowolnością orzekania i
ujednolicanie praktyki stosowania prawa pozytywnego. Nie każde więc orzeczenie,
nawet błędnie wydane, zasługuje na kontrolę w postępowaniu kasacyjnym
(postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2000 r., II CZ 178/99, OSNC
2000, nr 7 - 8, poz. 147, z dnia 18 marca 2004 r., I PK 620/03, LEX nr 513011, z
dnia 8 lipca 2004 r., II PK 71/04, LEX nr 375715 i z dnia 16 kwietnia 2008 r., I CZ
11/08, LEX nr 393883). Nie spełnia określonego w art. 3989
§ 1 k.p.c. wymagania
sformułowanie istotnego zagadnienia prawnego w sposób ogólny i nieprecyzyjny, a
zwłaszcza ograniczenie się do samego postawienia pytania, bez odniesienia się do
problemów interpretacyjnych przepisów (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
25 lutego 2008 r., I UK 332/07, LEX nr 452451 i z dnia 21 maja 2008 r., I UK 11/08,
LEX nr 491538). Trzeba jednak przypomnieć, iż przedstawione przez skarżącego
zagadnienie prawne powinno nawiązywać do przepisów, których naruszenie
zarzucono w ramach podstaw skargi kasacyjnej i nie może być oderwane od
przesłanek orzekania w sprawie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 listopada
2002 r., I CK 213/02, LEX nr 74415).
9
Wreszcie w kwestii tej przesłanki przedsądu, jaką jest potrzeba wykładni
przepisów prawa, przepisy mające być przedmiotem wykładni Sądu Najwyższego
powinny należeć do katalogu przepisów, których naruszenie przez sąd drugiej
instancji zarzucono w ramach podstawy skargi (postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 4 września 2002 r., I PKN 682/01, OSNP 2004 r. nr 12, poz. 211). Rzeczą
skarżącego jest zaś wykazanie, że określony przepis prawa, mimo iż budzi
poważne wątpliwości (ze sprecyzowaniem, na czy te poważne wątpliwości
polegają), nie doczekał się wykładni, bądź niejednolita jego wykładnia wywołuje
rozbieżności w orzecznictwie sadów, które to orzecznictwo należy przytoczyć
(postanowienia Sadu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2002 r., III CKN 570/01,
OSNC 2002 nr 12, poz. 151, z dnia 28 marca 2007r., II CSK 84/07, LEX nr 315351,
z dnia 15 października 2002 r., II CZ 102/02, LEX nr 57231, z dnia 13 grudnia
2007r., I PK 233/07, OSNP 2009, nr 2-4 poz.43 i z dnia 9 czerwca 2008 r., II UK
37/08, LEX nr 494133). Oczywiste jest, iż budzący wątpliwości interpretacyjne
przepis musi mieć zastosowanie w sprawie, a jego wykładnia – mieć znaczenie dla
jej rozstrzygnięcia. Przedmiotem zainteresowania Sądu Najwyższego jest jednak
sam przepis, a nie rozstrzygnięcie konkretnego sporu. Stąd też wspomniane
wątpliwości interpretacyjne powinny być na tyle poważne, by ich wyjaśnienie nie
sprowadzało się do prostej wykładni przepisów. W tym wyraża się publicznoprawny
charakter skargi kasacyjnej. Celem realizowanym w wyniku rozpoznanie skargi
kasacyjnej jest bowiem ochrona interesu publicznego przez zapewnienie
jednolitości wykładni przepisów prawa oraz wkład Sądu Najwyższego w rozwój
jurysprudencji i prawa pozytywnego, a nie korekta orzeczeń wydawanych przez
sady powszechne (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2000 r., II CZ
178/99, OSNC 2000, nr 7-8, poz. 147). Omawiana przesłanka uwzględnienia
wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania nie jest spełniona, gdy
wskazane przez skarżącego przepisy zostały dostatecznie wyjaśnione w
dotychczasowej judykaturze sądowej, w szczególności w judykaturze Sądu
Najwyższego, a w skardze kasacyjnej nie przytoczono argumentów
przemawiających za zmianą dotychczasowego orzecznictwa. Brak jest podstaw do
przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, jeżeli rzekome rozbieżności w
interpretacji prawa wynikają z odmiennych stanów faktycznych, w których zapadły
10
orzeczenia dotyczące wskazanego w skardze przepisu (postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 20 lutego 2008 r., III SK 28/07, LEX nr 4524). Implikująca
konieczność wykładni prawa rozbieżność orzecznictwa nie może być też
utożsamiana z różną interpretacją lub stosowaniem przepisów przez sąd pierwszej i
drugiej instancji w związku z orzekaniem w tej samej sprawie (postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 24 kwietnia 2003 r., I PK 557/02, niepublikowane).
Przedstawione przez skarżącą zagadnienie prawne nie spełnia powyższych
kryteriów. Autor skargi kasacyjnej nie wskazał bowiem konkretnych przepisów
prawa materialnego, na podstawie których konstruuje owe zagadnienie prawe, nie
odwołał się w sposób generalny i abstrakcyjny do ich treści i nie odniósł się do
problemów interpretacyjnych, jakie mogą pojawić się na ich tle, lecz ograniczył się
do samego postawienia pytań nawiązujących do szczegółów stanu faktycznego tej
konkretnie sprawy i zmierzających do rozstrzygnięcia przez Sąd Najwyższy
niniejszego sporu. Co więcej – skarżąca formułuje zagadnienie prawne w
kontekście uchwały Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2003 r., III UZP 5/03, co
jest zupełnym nieporozumienie, gdyż przedmiotem wykładni w ramach odpowiedzi
na zagadnienie prawne może być przepis prawa a nie uchwała sądowa. Podjęcie
przez Sąd Najwyższy stosownej uchwały przeczy zaś tezie o występowaniu w
sprawie istotnego zagadnienia prawnego.
Podobnie twierdzenie skarżącej o potrzebie wykładni przepisów prawa
wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów nie zostało powiązana z
konkretnym unormowaniem, budzącym takie właśnie kontrowersje w judykaturze.
Wobec niewykazania przez skarżącą istnienia którejś ze wskazanych
przesłanek przedsądu, Sąd Najwyższy z mocy art. 3989
§ 2 k.p.c. orzekł o odmowie
przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.