Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 165/11
POSTANOWIENIE
Dnia 28 marca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca)
SSN Maria Szulc
w sprawie z powództwa małoletniej N.R., reprezentowanej
przez matkę L. R.
przeciwko Powiatowemu Zespołowi Szpitali w O.
o zapłatę i rentę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 marca 2012 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 28 kwietnia 2011 r.,
1) oddala zażalenie;
2) zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3617
(trzy tysiące sześćset siedemnaście) zł tytułem zwrotu
kosztów postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2011 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną strony pozwanej wniesioną od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 30
grudnia 2010 r. Podstawą odrzucenia skargi kasacyjnej stanowił art. 3986
§ 2 k.p.c.
wobec nieuiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej w terminie 7 dni od chwili
doręczenia pozwanemu postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 4 kwietnia 2011
r. oddalającego wniosek pozwanego o zwolnienie od opłaty od skargi kasacyjnej.
Na powyższe postanowienie zażalenie wniósł pozwany, który zaskarżył je
w całości, zarzucając naruszenie art. 3986
§ 2 k.p.c. w zw. z art. 103 ustawy z dnia
28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jedn. tekst: Dz.U.
z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm., dalej: „u.k.s.c.”) poprzez jego zastosowanie
i odrzucenie skargi kasacyjnej jako nieopłaconej, w sytuacji gdy wniosek
pozwanego o zwolnienie od kosztów sądowych, tj. opłaty sądowej od skargi
kasacyjnej w całości zasługiwał na uwzględnienie. Pozwany, na podstawie art. 380
k.p.c. w zw. z art. 39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c., wniósł również o rozpoznanie
postanowienia z dnia 4 kwietnia 2011 r. Sądu Apelacyjnego, które nie podlegało
zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miało wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, gdyż
postanowienie to zostało wydane w wyniku błędnego ustalenia stanu faktycznego,
a to, że wniosek pozwanego o zwolnienie go od opłaty sądowej od skargi
kasacyjnej nie zasługiwał na uwzględnienie w sytuacji, gdy wniosek ten winien
zostać uwzględniony, gdyż strona pozwana wykazała, że nie ma dostatecznych
środków na uiszczenie opłaty sądowej od skargi kasacyjnej. Ewentualnie zarzucił
postanowieniu z dnia 4 kwietnia 2011 r. naruszenie art. 103 u.k.s.c. poprzez jego
błędną wykładnię i uznanie, że strona pozwana we wniosku o zwolnienie od
kosztów sądowych musiała wykazać inne okoliczności, a nie tylko te wskazujące,
że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie. Pozwany wniósł o uchylenie
zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Dla rozstrzygnięcia o zasadności zażalenia zasadnicze znaczenie ma
kontrola, na podstawie art. 380 w zw. z art. 39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c.,
niezaskarżalnego postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 4 kwietnia 2011 r.
oddalającego wniosek strony pozwanej o zwolnienie jej od opłaty od skargi
kasacyjnej. Sąd Apelacyjny, rozstrzygając o tym wniosku uwzględnił, że pozwany
przedstawił wyciąg z rachunku bankowego, z którego wynika, że na koncie na
dzień 17 marca 2011 r. posiada kwotę 7111,76 zł oraz, że rok 2010 zakończył
dodatnim wynikiem finansowym. Porównując sytuację finansową pozwanego na
datę złożenia wniosku z wcześniejszą, gdy pozwany składał wnioski o zwolnienie
go od kosztów sądowych, ocenił, że sytuacja ta uległa poprawie, choć niewątpliwie
osiągnięty zysk nie był znaczny. Przyjął, że wskazane przez pozwanego,
obciążające go zobowiązania, nie mają priorytetu w stosunku do zobowiązań
Skarbu Państwa z tytułu opłat sądowych. Prowadzona przez pozwanego
działalność wiąże się z możliwością ponoszenia kosztów sądowych. Z tej
przyczyny, planowanie wydatków, które nie uwzględnia konieczności ponoszenia
kosztów sądowych, jest naruszeniem równoważnego traktowania swoich
powinności finansowych, co jest widoczne w sprawie, która trwała od 28 stycznia
2003 r. Opłata od skargi kasacyjnej wynosi 15708 zł. Dnia 17 marca 2011 r.,
w chwili gdy strona podjęła decyzję o wniesieniu skargi kasacyjnej, na rachunek
bankowy pozwanego wpłynęły środki z lokaty overnight w wysokości 255901,09 zł.
Dowodzi to, że pozwany posiada środki finansowe, które mogły być przeznaczone
na opłatę sądową.
W ocenie Sądu Najwyższego, przedstawione wyżej przez Sąd Apelacyjny
okoliczności są istotne dla rozstrzygnięcia o zasadności wniosku pozwanego
o zwolnienie go od kosztów sądowych i uzasadniają prawidłowość oceny tego
Sądu, że pozwany nie wykazał, iż nie ma dostatecznych środków na uiszczenie
opłaty od skargi kasacyjnej. W konsekwencji, zarzut naruszenia art. 103 u.k.s.c.
nie był uzasadniony.
Przesądza to o bezzasadności zażalenia. Skoro pozwany - który bez
naruszenia wskazanego wcześniej przepisu, nie został zwolniony od opłaty od
skargi kasacyjnej – a następnie, w terminie tygodniowym od chwili doręczenia mu
odpisu postanowienia w tym przedmiocie, nie uiścił należnej opłaty, odrzucenie
4
skargi kasacyjnej miało podstawę w art. 3986
§ 2 k.p.c. Z tych względów,
zażalenie jako bezzasadne podlegało oddaleniu na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c.
O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 98
§ 1 i 3, art. 99 w zw. z art. 391 § 1, art. 39821
i art. 3943
§ 3 k.p.c. oraz przy
uwzględnieniu przepisów § 12 ust. 2 pkt 2 w zw. z § 6 pkt 7 i § 2 ust. 2
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego
z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).