Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CSK 384/11
POSTANOWIENIE
Dnia 5 kwietnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Wojciech Katner
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku "P. Z." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w Z.
przy uczestnictwie "D. – B." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w T.
o wpis w księdze wieczystej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 5 kwietnia 2012 r.,
skargi kasacyjnej uczestnika postępowania
od postanowienia Sądu Okręgowego
z dnia 14 stycznia 2011 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje Sądowi
Okręgowemu do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
2
Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 20 września 2010 r. utrzymał w mocy
wpis w księdze wieczystej wielkości udziału w nieruchomości wspólnej dokonany
przez referendarza w dniu 11 maja 2010 r., a Sąd Okręgowy postanowieniem z
dnia 14 stycznia 2011 r. oddalił apelację uczestnika postępowania od tego
postanowienia. U podłoża tego orzeczenia legło stanowisko, że wniosek o
dokonanie tego wpisu został złożony przez uprawniony do tego podmiot.
Skarga kasacyjna uczestnika postępowania od postanowienia Sądu
Okręgowego – oparta na podstawie drugiej z art. 3983
k.p.c. - zawiera zarzut
naruszenia art. 6262
k.p.c., i zmierza do uchylenia tego postanowienia oraz
przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W prawie polskim podstawową zasadą postępowania wieczystoksięgowego
jest działanie na wniosek – dotyczy to także wpisów (art. 6268
§ 1 k.p.c.), jednakże,
wypada zauważyć, że ustawodawca przewiduje także, w interesie wiarygodności
(wiary publicznej) księgi wieczystej, dokonywanie z urzędu określonych wpisów.
Dla rozstrzyganej sprawy szczególnie istotne znaczenie ma art. 6262
§ 5
k.p.c. Przepis ten określa krąg legitymowanych osób do złożenia wniosku
o dokonanie (wykreślenie) wpisu w księdze wieczystej. Zgodnie z jego treścią taki
wniosek może złożyć właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, osoba, na
rzecz której wpis ma nastąpić, albo wierzyciel, jeżeli przysługuje mu prawo,
które może być wpisane w księdze wieczystej, a w sprawach dotyczących obciążeń
powstałych z mocy prawa - także uprawniony organ. Regulacja ta określa w sposób
wyczerpujący krąg podmiotów uprawnionych do złożenia wniosku o dokonanie
(wykreślenie) wpisu w księdze wieczystej i stanowi rozwiązanie
o charakterze szczególnym wobec treści art. 510 k.p.c., który to przepis przewiduje
jako zasadę możliwość uczestniczenia w postępowaniu nieprocesowym wszystkich
osób zainteresowanych jego wynikiem. Brzmienie art. 6262
§ 5 k.p.c. nakazuje
przyjąć, że inne osoby niż wymienione w tym przepisie nie są legitymowane do
wystąpienia z wnioskiem o wpis prawa w księdze wieczystej. Takie unormowanie
jest podyktowane usprawnieniem postępowania wieczystoksięgowego.
3
Istota skargi kasacyjnej sprowadza się do twierdzenia, że Sądy niższej
instancji z naruszeniem art. 6262
§ 5 k.p.c. przyznały legitymację do złożenia
wniosku o wpis w księdze wieczystej „P. Z.” spółki z o.o. z siedzibą w Z., gdyż
dokonały błędnej identyfikacji tej spółki. Utożsamiły ją z wierzycielem hipotecznym
– P. spółką z o.o. z siedzibą w W. Skarżący przywołał orzeczenia Sądu
Okręgowego wydane w innych sprawach, ale o tożsamym problemie faktycznym i
prawnym, w których powyższa okoliczność została wykazana.
Zgodzić zatem należało się ze skarżącym jedynie co do tego, że nasunęły
się wątpliwości odnośnie do legitymacji „P. Z.” spółki z o.o. z siedzibą w Z. do
wystąpienia z wnioskiem o żądany wpis prawa w księdze wieczystej. Tych
wątpliwości nie usuwa uzasadnienie zaskarżonego postanowienia, stąd orzeczenie
to nie mogło się ostać.
Z tych przyczyn orzeczono, jak w postanowieniu.