Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 18/12
POSTANOWIENIE
Dnia 16 maja 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący)
SSN Marian Kocon
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi J. R. o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnym wyrokiem zaocznym Sądu Okręgowego w K.
z dnia 19 lipca 2005 r.,
w sprawie z powództwa K. A.-K.
przeciwko J. R.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 16 maja 2012 r.,
zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 7 grudnia 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił na podstawie art.
370 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. zażalenie pozwanego J. R. uznając je za spóźnione.
W ocenie Sądu drugiej Instancji zaskarżone postanowienie ogłoszone zostało na
posiedzeniu jawnym w dniu 23 listopada 2010 r., w obecności skarżącego i w
efekcie ta data, niezależnie od faktu późniejszego sprostowania postanowienia,
wyznaczała początek biegu tygodniowego terminu do zgłoszenia przez stronę
wniosku o doręczenie odpisu postanowienia z uzasadnieniem albo do złożenia
zażalenia. Skarżący złożył wniosek o doręczenie uwierzytelnionego odpisu
postanowienia w dniu 1 grudnia 2010 r. i nieskutecznie sprecyzował go pismem
z dnia 6 grudnia 2010 r., zaś środek zaskarżenia oznaczony jako apelacja wpłynął
także w dniu 6 grudnia 20101 r. W konsekwencji tygodniowy termin, o którym mowa
w art. 357 § 1 k.p.c. oraz art. 394 § 2 k.p.c. upłynął bezskutecznie z dniem
30 listopada 2010 r.
W zażaleniu od powyższego postanowienia pozwany zarzucił naruszenie
przepisów postępowania, w postaci art. 130 § 1 zdanie drugie, art. 357 § 1, art. 369
§ 2, art. 394 § 2 i art. 370 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., przez ich błędną wykładnię
i zastosowanie. Wniósł o jego uchylenie i orzeczenie o kosztach postępowania
zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Brak jest podstaw do przyjęcia, że zachodzi zarzucane w zażaleniu
naruszenie przepisów prawa procesowego.
Zgodnie z art. 130 § 1 zdanie drugie k.p.c. mylne oznaczenie pisma
procesowego lub inne oczywiste niedokładności nie stanowią przeszkody
do nadania pismu biegu i rozpoznania go w trybie właściwym. Zgodnie z ustaloną
linią orzecznictwa Sądu Najwyższego, w przepisie art. 130 § 1 zdanie drugie k.p.c.
ma swoje źródło dyrektywa rozpoznania pisma zgodnie z jego treścią,
także wówczas, gdy zostanie ono mylnie oznaczone lub dotknięte innymi
oczywistymi niedokładnościami. Oczywista niedokładność może dotyczyć treści
pisma, gdy została ona niewłaściwie zredagowana, niemniej w sposób pozwalający
na ustalenie treści tego pisma w drodze wykładni. Nadto, art. 130 § 1 zdanie drugie
3
k.p.c. nie dopuszcza możliwości przypisania pismu procesowemu innej treści,
niż została w nim wyrażona (por. postanowienie z dnia 8 grudnia 1997 r., III CKN
289/97, OSNC 1998, nr 5, poz. 90 oraz postanowienie z dnia 5 września 2001 r.,
I CZ 110/01, niepubl.). Za prawidłowe należy uznać stanowisko Sądu
Apelacyjnego, że skarżący w piśmie z dnia 1 grudnia 2010 r. domagał się,
w sposób nie budzący wątpliwości, doręczenia uwierzytelnionego odpisu
postanowienia Sądu Okręgowego w K. z dnia 23 listopada 2010 r., natomiast nie
wnosił o doręczenie mu odpisu tego postanowienia wraz z uzasadnieniem.
Wprawdzie pismem z dnia 6 grudnia 2010 r. próbował sprostować swoje żądanie,
jednakże wobec precyzyjnego sformułowania zawartego w piśmie z dnia 1 grudnia
2010 r., sprostowanie to słusznie nie odniosło skutku. Z tego względu nie jest
zasadny zarzut naruszenia art. 130 § 1 zd. 2 i art. 357 § 1 k.p.c. Nie można uznać
nadto pism z dnia 6 grudnia 2010 r. i z dnia 7 grudnia 2010 r. za skutecznie
wniesiony środek zaskarżenia. Sąd Apelacyjny zobowiązany był dokonać oceny
terminu wniesienia środka zaskarżenia zgodnie ze stanem na datę orzekania.
Słusznie wskazał na fakt sprostowania postanowienia z dnia 23 listopada 2010 r.
poprzez zastąpienie w sentencji słowa „oddalić” słowem „odrzucić”. Postanowienie
to, wobec nie zaskarżenia przez skarżącego, uprawomocniło się i wywołało taki
skutek, że stosownie do treści orzeczenia (odrzucenie skargi) właściwym środkiem
zaskarżenia jest zażalenie, a to oznacza, że pisma, które mogłyby być
potraktowane jako środek zaskarżenia, wpłynęły po terminie określonym w art. 394
§ 2 k.p.c. Sytuacja ta jest, zatem odmienna od sytuacji rozbieżności pomiędzy
treścią rozstrzygnięcia a formą orzeczenia, co do której Sąd Najwyższy jednolicie
rozstrzygnął, że rodzaj środka zaskarżenia uzależniony jest od treści
rozstrzygnięcia, a nie od jego formy, natomiast wniesiony środek odwoławczy
właściwy jedynie dla formy rozstrzygnięcia należy potraktować jako środek
przewidziany przepisami kodeksu postępowania cywilnego dla jego treści i uznać
za wniesiony w terminie (patrz postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia
2003 r., IV CZ 151/03, niepubl., z dnia 31 sierpnia 2006 r., I CZ 64/06, niepubl. i
orzeczenia w nim powołane). Brak było zatem podstaw do potraktowania pism
powoda jako apelacji, lub zażalenia wniesionego w terminie, co czyni niezasadnym
zarzut naruszenia art. 369 § 2, art. 394 § 2 i art. 370 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. Na
4
marginesie jedynie podzielić należy stanowisko Sądu Apelacyjnego co do
znaczenia okoliczności związanych z wadliwością procedowania Sądu Okręgowego
w postępowaniu o przywrócenie terminu.
Mając powyższe na uwadze należało orzec, jak w sentencji postanowienia,
na podstawie art. 3941
§ 3 w zw. z art. 39814
i art. 39812
k.p.c.
jw